محمود اکبری
چکیده
رفاه همواره بهعنوان یکی از دغدغههای اصلی دولتمردان و سیاستگذاران در جوامع و کشورهای مختلف جهان بوده است و کشور ما ایران از این وضع مستثنی نیست. در این پژوهش به تحلیل شاخص رفاه آمارتیا سن پرداختهشده است. روش پژوهش از نوع کمی- تحلیلی بوده است و با استفاده از شاخصهای گروههای هشتگانه هزینه به بررسی عوامل مؤثر بر رفاه و کیفیت ...
بیشتر
رفاه همواره بهعنوان یکی از دغدغههای اصلی دولتمردان و سیاستگذاران در جوامع و کشورهای مختلف جهان بوده است و کشور ما ایران از این وضع مستثنی نیست. در این پژوهش به تحلیل شاخص رفاه آمارتیا سن پرداختهشده است. روش پژوهش از نوع کمی- تحلیلی بوده است و با استفاده از شاخصهای گروههای هشتگانه هزینه به بررسی عوامل مؤثر بر رفاه و کیفیت زندگی در کلانشهر شیراز پرداختهشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که با در نظر گرفتن در سال 1385 سهم مواد خوراکی؛ پوشاک و کفش؛ مسکن و متعلقات آن؛ لوازم و خدمات مورد استفادة خانوار؛ بهداشت و درمان؛ حملونقل و ارتباطات؛ تفریحات و خدمات فرهنگی خانوار؛ کالاها و خدمات متفرقه از رفاه خانوار به ترتیب،0.3162، 0.0438، 0.4008، 0.0344، 0.0650، 0.0669، 0.0242 و 0.0595 بهدستآمده است. این مقادیر برای سال 1395 به ترتیب 0.2782، 0.0553، 0.3634،0.0410، 0.0590، 0.0900، 0.0349 و 0.0705 بهدست آمده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که هزینههای مسکن و متعلقات آن بیش از سایر گروههای هزینه، رفاه خانوارهای شیراز را تحت تأثیر قرار داده است و پس از گروه مسکن، مواد خوراکی بیش از سایر گروههای هزینه، رفاه را تحت تأثیر خود قرار داده است.
سعید ابراهیمی؛ سیدکمال صادقی؛ محمدباقر بهشتی؛ رضا رنج پور
چکیده
چکیده این مطالعه میکوشد با استفاده از ریزدادههای طرح هزینه درآمد خانوار که توسط مرکز آمار ایران جمعآوری و منتشر میشود نابرابری درآمدی را میان استانهای ایران به تفکیک مناطق شهری و روستایی، طی اجرای پنج برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، اندازهگیری نماید تا زمینه را برای اِعمال سیاستهای خردمندانه در ...
بیشتر
چکیده این مطالعه میکوشد با استفاده از ریزدادههای طرح هزینه درآمد خانوار که توسط مرکز آمار ایران جمعآوری و منتشر میشود نابرابری درآمدی را میان استانهای ایران به تفکیک مناطق شهری و روستایی، طی اجرای پنج برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، اندازهگیری نماید تا زمینه را برای اِعمال سیاستهای خردمندانه در جهت متعادل کردن توزیع درآمد در سطح کشور فراهم کند.برای بررسی روند نابرابری، ضریب جینی، شاخص تایل، شاخص اتکینسون و نسبت پراکندگی و نیز شاخص رفاه سن برای کل کشور و نیز همه استانها برآورد میشود. طیق یافتههای تحقیق، سه معیار ضریب جینی، شاخص تایل و اتکینسون نتایج سازگاری از روند نابرابری ارائه و یکدیگر را تأیید میکنند. شاخصهای نابرابری طی دوره 1369 تا 1394 بطور نوسانی تغییر کردهاند اما بطور کلی دارای روند نزولی هستند که حکایت از بهبود توزیع درآمد در هر دو جامعه شهری و روستایی دارد. بیشترین کاهش نابرابری در مناطق شهری به ترتیب مربوط به استانهای آذربایجانغربی، ایلام، بوشهر،کرمانشاه و زنجان و در مناطق روستایی مربوط به استانهای سمنان، یزد و هرمزگان است. در حالیکه برنامه دوم توسعه توفیق کمتری در کاهش شاخصهای نابرابری داشته، برنامه پنجم توسعه موفقترین برنامه در این زمینه بوده است. محاسبه شاخص رفاه سن نشان میدهد که در دوره دهه ساله اخیر، پایین بودن شاخصهای نابرابری منجر به افزایش رفاه خانوارها نشده است. دلیل آن تغییرات شاخص بهای کالا و خدمات شهری و روستایی و رشد منفی متوسط هزینههای خانوار بدلیل تحمیل هزینههای سنگین بر اقتصاد کشور است که متأسفانه آثار آن در وضعیت رفاه خانوارهای شهری و روستایی نمود پیدا کرده و موجب فقیرتر شدن بخش بیشتری از مردم جامعه شده است. از اینرو در تفسیر ضرایب نابرابری باید با درنظر گرفتن تمامی جوانب اقدام به تصمیمگیری و سیاستگذاری در مورد آن نمود. طبقهبندی JEL:D31, D63, I3 واژههای کلیدی: توزیع درآمد، ضریب جینی، شاخص تایل، شاخص اتکینسون، شاخص سن، استانهای ایران