ORIGINAL_ARTICLE
کار در فتوت نامهها(مرامنامههای صنفی - طریقتیِ، خودانگیخته و خودپذیرفته پیشهوران ایرانی)، دکتر مرتضی فرهادی
این نوشته در پی شناسایی و تحلیل دستة شاخص اما نسبتاً فراموش شدهای از منابع مهم مربوط به پیشهوران و اصناف ایرانی است. منابعی با نامهای کلی فتوت نامه، رسائل جوانمردان، کسب نامهها، کسوت نامه... که در واقع مرام نامههای خود تضمین کننده (خودپذیرفته، خود پذیرفتگار) و درونی شده بخشی از پیشهوران و صاحبان مشاغل گوناگون در ایران و دیگر کشورهای مسلمان بوده است، که میتوانند مورد توجه و پژوهش پژوهشگران حوزههایی از انسانشناسی، تاریخ، جامعهشناسی، اقتصاد، توسعه، ادبیات و دین قرار گیرند. این دسته از منابع در شرایط کنونی ایران و کشورهای مانند ایران، به دلایلی که مؤلف در دو کتاب انسانشناسی توسعة پایدار و دگرگونیهای فرهنگ تولید و کار در ایران و در زمانة نونا کجاآباد سازیهای نظام سوداگری-استعماری و تقلیل و تحلیل فرهنگ تولید و کار و آوازهگریهای جانانه برای مصرف و جامعة مصرفی و مصرف انبوه میتوانند بسیار پندآموز بوده و مصالح و شیوههای آن در بازتولید فرهنگ آسیب دیده و آزارمند تولید و کار کشورهای جهان سوم و به ویژه خاورمیانهای دارای ذخایر زیرزمینی بکار آیند. در این نوشته پس از پرداختن به ریشههای تاریخی آیینهای جوانمردی وخیرش عیاران و قدرت گرفتن پیشهوران تا حد حکومتهای منطقهای در ایران و عبور از اهداف سیاسی و عیاری به مقاصد و اهداف صنفیِ این جنبش، به شیوه و شگردهای تبلیغی و آموزشی پیشهوران در این رسائل اشاره میشود. به نظر میرسد یورش فرهنگی ضد کار یونانی پس از حمله اسکندر به ایران که خود را در اشرافیت عصر ساسانی و بازتولید آن در اشرافیت خلفای اموی و عباسی و ستمگریهای آنها نمایانده است شرایط اجتماعی لازم برای جنبش عیاری و جوانمردی اسلامی و ضد اشرافی و احیای فرهنگ تولید و منزلت اجتماعی کار را فراهم آورده است. به همین دلیل است که نخستین تعلیم اهل فتوت و فتوت نامهها ارزش بخشی به کار و تلاش و مبارزة جانانه با "خوارانگاری" حتی کم اهمیتترین کارها میباشد. در راستای این اهداف هر آنچه با کار و عزت و اهمیت آن، کارآموزی و تجربه اندوزی، ابزار کار و روابط استاد و شاگردی، روابط هم پیشگان با یکدیگر و روابط اصناف با مردم مرتبط بوده، به دقت مورد ملاحظه قرار گرفته است. با وجود سادگی ظاهر و زبان، این مردمنامهها از تأثیرگذارترین متون فارسی، چه در احترام بخشی به کار و تولید و منزلت بخشی به صاحبان کارهای سخت و چه گرامی داشت هم پیشگان، هم مسلکان و هم مذهبان و در کلِ بشریت میباشند. فتوت نامه ها به شکل روانشناسانه و شگفتآوری بین کار، هنر، دین، اخلاق، عواطف، احساسات، تاریخ و تخیل و ناخودآگاه قومی پیوندهای عمیق ایجاد کرده و مخاطبان را در جهت کار و تلاش و احترام به فضایل اخلاقی و مردمان و بنی نوع دگرگون میسازند. آنها با شگردهای خاص، با عبور از ظاهر به باطن و از اعمال ساده و ابزارهای عینی و امور در دسترس و قابل دید، با نماد سازی و نشانهپردازی و پیوندهای خلاقه با اصول و مبانی و باورهای دینی، فلسفی و اخلاقی، مخاطبان را از سطح عادی افعال و اشیاء و کلمات، به معانی عمیق و پرژرفا کشانده و چنان با هنرمندی و روانشناسانه بین این دو سطح پیوند زدهاند که برای کار و تولید اقتصادی، پشتوانههای معنایی عظیمی از امور معنوی و کیفی فراهم آورده و هر گونه خطر از خودبیگانگی را از فضای کار و کوشش دور ساخته و با پالایش ذهن و روان، خستگی تن را نیز حتیالمقدور زدودهاند و بدینگونه تصور منفی از کار آنچنان که در فرهنگ بردهداری یونان و رُم و اشرافیت سلوکی – ساسانی و عرب متجلی شده بود را دگرگون کرده و از قرنها قبل به آرزوی "شارل فوریه" دربارة "کار دلانگیز" جامة عمل بپوشانند، و با نماد سازی و رازمندآمیزی کار، حتی سادهترین و یکنواختترین آنها را معنادار، پیچیده و جذاب نمودند، و کار را از معنای گناه اولین و اجباری دور کرده، و آنرا به نردبانی برای آفرینندگی و تلاشی خودخواسته برای برشدن مبدل ساختند. در پایان این نوشته با صحهگذاری بر دگرگونی و کاستی شتابنده و تند شوندة فرهنگ تولیدی و فرهنگ کار در ایران و کشورهای مانند ایران، پرسشهای جدید و تأمل برانگیزی برای رهایی از این وضعیت مطرح گردیده است.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3554_4bd200ac50c41f88dd338dc99864c2d7.pdf
2011-10-23
1
36
فتوت نامه
پیشه وران
اصناف
کار فرهنگی عامیانه
- آذرتاش، آذرنوش. (1374)، «ابجد»، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، جلد 9، تهران.
1
- ابن جبیر، محمدابن احمد. (1370)، سفرنامة ابن جبیر، ترجمة پرویز اتابکی، مشهد: آستان قدس رضوی.
2
- ابن بطوطه. سفرنامة ابن بطوطه، (1359)، ترجمه: محمدعلی موحد، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
3
- ارسطو. (1358)، سیاست، ترجمه: حمید عنایت، تهران: انتشارات جیبی.
4
- افشاری، مهران. (1382)، فتوتنامهها و رسائل خاکساریه (سی رساله)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
5
- امامی، همایون. (1385)، سینمای مردمشناختی ایران، تهران: نشر افکار.
6
- بیهقی، حسینعلی. (1367)، پژوهش و بررسی فرهنگ عامه ایران، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
7
- پیام پیامبر. (1376)، تدوین و ترجمة بهاءالدین خرمشاهی؛ مسعود انصاری، تهران: انتشارات جامی.
8
- تاریخ و شرایط کار در ایران. (1350)، تهران: مؤسسة کار و تأمین اجتماعی.
9
- اتحاد، هوشنگ. (1387)، پژوهشگران معاصر ایران (عبدالحسین زرینکوب؛ محمدجعفر محجوب)، تهران: فرهنگ معاصر.
10
- «اندر آداب زورگری»، (1351)، فصلنامة فرهنگ و زندگی (ویژه نامة ورزش)، ش 1، دبیرخانة شورای عالی فرهنگ و هنر.
11
- دهخدا، علیاکبر. (1357)، امثال و حکم، تهران: انتشارت امیرکبیر.
12
- دهخدا، علیاکبر. لغت نامه.
13
- راوندی، مرتضی. (1357)، تاریخ اجتماعی ایران، جلد 3 (طبقات اجتماعی بعد از اسلام)، تهران: انتشارات امیرکبیر.
14
- رضا، عنایتالله و دیگران. (1351)، آب و فن آبیاری در ایران باستان، تهران: وزارت آب و برق.
15
- روحالامینی، محمود. (1375)، نمودهای فرهنگی و اجتماعی در ادبیات فارسی، تهران: نشر آگه.
16
- زرین کوب، عبدالحسین. (1368)، تاریخ ایران پس از اسلام، تهران: انتشارات امیرکبیر.
17
- ژید، شارل؛ ریست، شارل. (1370)، تاریخ عقاید اقتصادی، ترجمه: کریم سبحانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
18
- سیدابوالقاسمی، مهیار. (1382)، «علف 1925 (فیلم اتنوگرافیک)»، نامة انسانشناسی، ش 4.
19
- صفینژاد، جواد. (1356)، «قنات در ایران»، مجلة دانشکده، س 2، ش 8، دانشگاه تهران.
20
- صراف، مرتضی. (1370)، «رسایل جوانمردان (مشتمل بر هفت فتوتنامه)، تهران: انجمن ایرانشناسی.
21
- شاهنامة فردوسی. (1387)، پیشگفتار و ویرایش فریدون جنیدی، تهران: نشر بلخ.
22
- شعاری، علیاکبر. (1364)، فرهنگ علوم رفتاری، تهران: انتشارات امیرکبیر.
23
- شفیعی کدکنی. (1347)، از زبان برگها، تهران: انتشارات توس.
24
- شولتز، دوان؛ سیدنی، آلن. (1383)، نظریههای شخصیت، ترجمه: یحیی سیدمحمدی، تهران: نشر ویرایش.
25
- عبدالله گروسی، عباس. (1361)، «کشت سنگچالی (انگور دیم... در روستاهای اطراف بوشهر»، ماهنامة زیتون، ش 13، وزارت کشاورزی.
26
- علیاکبری، معصومه. (1388)، «کمی دربارة ذهنیت ایرانی»، فصلنامه آئین، ش 26 و 27.
27
- فرهادی، مرتضی. فرهنگ یاریگری در ایران، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
28
- فرهادی، مرتضی. (1378)، «مردمنگاری دانشها و فنآوریهای سنتی نان شب مردمنگاران ایران»، نمایة پژوهش، ش 11 و 12.
29
- فرهادی، مرتضی. (1388)، انسانشناسی یاریگری، تهران: نشر ثالث.
30
- فرهادی، مرتضی. انسانشناسی توسعة پایدار، در دستور چاپ.
31
- فرهادی، مرتضی. «مختصات شیئی مقدس و اصل همربایی قطبهای همنام»، نمایة پژوهش، ش 7 و 8.
32
- فرهادی، مرتضی. «کار در اندیشه و آیینهای ایرانی»، فصلنامة علوم اجتماعی، ش 54.
33
- فرهادی، مرتضی. (1379)، «ترانههای کار، کارآوای فراموش شدة استانکاران و کارورزان»، فصلنامة علوم اجتماعی، ش 11 و 12.
34
- فرهادی، مرتضی. (1376)، «ترانههای کار مشک زنی در روستاهای کمره»، فصلنامة راه دانش، ش 9 و 10، اداره کل ارشاد اسلامی استان مرکزی (اراک).
35
- قرآن کریم.
36
- کیوانی، مهدی. (1379)، «اصناف»، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، زیرنظر کاظم موسوی بجنوردی، جلد 9، تهران.
37
- محجوب، محمدجعفر. (1347)، «داستانهای عامیانه (گفتگو با دکتر محمدجعفر محجوب)»، ماهنامة دانشجویان دانشسرایعالی مامازن، س 2، ش 1 و 2.
38
- محجوب، محمدجعفر. (1348)، «افسانههای دلکشی از نخستین پرواز انسان»، ماهنامة دانشجویان دانشسرایعالی مامازن، س 3 ، ش 2.
39
- محجوب، محمدجعفر. (1350)، مقدمه بر فتوتنامة سلطانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
40
- محجوب، محمدجعفر. (1383)، ادبیات عامیانة ایران، به کوشش حسن ذوالفقاری، تهران: نشر چشمه.
41
- نفیسی، سعید. (1354)، «فتوت نامهای از قرن هفتم هجری»، فرهنگ ایران زمین، ش 9 و 10.
42
- مومندم (مشاهده و مصاحبه نگارنده در محل)
43
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رابطۀ سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی در میان مادران کودکان کم توان ذهنی، دکتر محمدتقی شیخی، ثریا جهان آرای، دکتر افسانه کمالی
امنیت به عنوان ضروری ترین نیاز و اساسی ترین بستر دوام و بقاء جوامع بشری تلقی شده است.در واقع زمانی که فرد احساس کند در جامعه و تعاملات اجتماعی خطری جان، مال یا سلامتی وی را تهدید نمیکند میتوان گفت فرد دارای احساس امنیت اجتماعی میباشد. هدف این پژوهش بررسی رابطۀ سرمایه اجتماعی به عنوان متغیر مستقل با احساس امنیت اجتماعی در میان مادران کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر مدارس استثنایی شهرستان اسلامشهر در سال تحصیلی 90-1389 میباشد تا بدین وسیله راهکارهایی جهت کاهش مشکلات آنان ارائه شود. در این پژوهش سرمایه اجتماعی را با استفاده از تئوری پاتنام در سه بُعد شبکه روابط اجتماعی، اعتماد و همیاری و متغیر وابسته احساس امنیت اجتماعی را با استفاده از تئوری چلبی در چهار بُعد امنیت مالی، جانی، گروهی و فکری سنجیدهایم. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش، مادران کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر مدارس استثنایی شهرستان اسلامشهر در سال تحصیلی90 -1389 میباشند. با توجه به این که تعداد جامعۀ آماری کم بود از روش تمام شماری برای نمونهگیری استفاده کردهایم که در نهایت با 218 نفر مادر واجد شرایط مصاحبه نمودیم. یافتههای تحقیق نشان میدهد که سطح سرمایۀ اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در جامعۀ مورد بررسی پایین است. همچنین بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با احساس امنیت اجتماعی رابطۀ معنادار و مثبتی وجود دارد. همین طور نتایج رگرسیون نشان میدهد که 38 درصد از تغییرات متغیر احساس امنیت اجتماعی توسط متغیرهای مستقل تبیین گردیده است. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان میدهد که متغیر اعتماد بنیادی و متغیرهای زمینهای مدت زمان ازدواج، تعداد فرزندان و مقطع تحصیلی با احساس امنیت اجتماعی رابطه دارند.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3556_fbee07e6221a4a61f9f5cb00a7899648.pdf
2011-10-23
37
66
سرمایه اجتماعی
امنیت اجتماعی
کودکان کم توان ذهنی
احساس امنیت اجتماعی
- امیرکافی، مهدی. (1387)، بررسی احساس امنیت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن، فصلنامه علمی– پژوهشی تحقیقات علوم اجتماعی ایران، شماره 1.
1
- باباخانی، فرهاد. (1388)، بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت در سطوح خرد و کلان، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
2
- پاتنام، رابرت. (1380)، دموکراسی و سنتهای مدنی، ترجمه: تقی دلفروز، تهران: انتشارات وزارت کشور، چاپ اول.
3
- تاجبخش، کیان. (1385)، سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه: افشین خاکباز و حسن پویا، تهران : نشر شیرازه.
4
- توسلی، عباس؛ مرضیه موسوی خامنه. (1384)، مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید با تأکید بر نظریههای سرمایۀ اجتماعی، نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 26.
5
- چلبی، مسعود. (1383)، جامعه شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران : نشر نی.
6
- چلبی، مسعود. (1385)، تحلیل اجتماعی در فضای کنش، تهران : نشر نی.
7
- داورمنش، عباس؛ فرید براتی سده. (1385)، مقدمهای بر اصول توانبخشی معلولان، تهران : نشر رشد.
8
- رفیع پور، فرامرز. (1374)، جامعۀ روستایی و نیازهای آن، تهران : شرکت سهامیانتشار.
9
- شریعتی، ناصر؛ عباس داورمنش. (1376)، اثرات معلولیت ذهنی فرزند بر خانواده ( خلاصه یک تحقیق)، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، چاپ اول.
10
- کلاهچیان، محمود. (1382)، راهکارهای تحقق امنیت اجتماعی، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، شمارۀ 1، تهران: معاونت اجتماعی و ارشاد نیروی انتظامی.
11
- کیمیایی، سید علی و همکاران. (1386)، بررسی و مقایسه کارآمدی شناخت درمانی بک با شناخت درمانی تیزدل و تلفیق آن با یوگا در درمان افسردگی اساسی، مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
12
- مبارکی، محمد. (1383)، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و جرم، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
13
- معتمدین، مختار، و دیگران. (1383)، تأثیر آموزش راهبردهای مقابله با باورهای غیرمنطقی (براساس رویکرد شناختی)، بر این باورها و رضایت زناشویی زوجهای مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده بهزیستی اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران.
14
- نریمانی محمد؛ حمیدرضا آقا محمدیان؛ سوران رجبی. (1386)، مقایسه سلامت روانی مادران کودکان استثنایی با سلامت روانی مادران کودکان عادی، فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال نهم، شماره 34-33، بهاروتابستان.
15
- Caplan ,Pat (2000). "Anthropological Perspective on Risk". key note lecture for 10th anniversary conference on Risk, knowledge, trust,medical anthropology unil,university of oslo.
16
- Clements, Kevin (1990). "Toward Sociology of Secutity" Department of Sociology University of Canterbury Chrischurch New zealand.
17
- Coleman, Jamess, (1988). "Social capital in the creation of human capital", American journal of sociology ,94 (supplement).
18
- Fukuyama, F (1999). "The Great Disruption,Human Nature and the Reconstitution of social order, New york:simon and schuste.
19
- Giddens, Anthony (1999). "Risk and Responsibility" : The Modern Low Review,vol.62,no.1.
20
- Inglehart, Ronald and Paul R.Abramson (1994). "Economic Security and Value Change" ,American Political review.vol.88n.2.
21
- Turner, Janatan H, (2000). "The Formation of Social Capital". The International Bank for Reconstruction and Development 2000,The World Band,Washington ,us.
22
- Kirkham, A. A (1993). Two-year follow-up of skills training with mother of children with disabilities. American journal of mental retardation, 97(5).
23
- Lupton , Deborah, (1999). Risk and socio-cultural theory: new direction and perspectives, Cambridge university press.
24
- Levi, Margaret, (1996). "Social and unsocial capital:A Review Essay of Robert Putnams Making Democracy Work", Politiics and Society , 24.
25
- Pantazis, Christian (2000). Fear of Crim Vulnerability and Poverty: British Journal of Criminology.
26
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش رفاه در کلانشهر شیراز با استفاده از شاخصهای کلارک و تابع رفاه اتکینسن، دکتر مسعود تقوایی، دکتر علی زنگی آبادی، دکتر حمیدرضا وارثی، محمود اکبری
هدف اصلی انواع برنامهریزی در شهرها نیل به رفاه شهروندی است و برای سنجش رفاه در شهرها از شاخصهای ترکیبی استفاده میشود. پژوهش حاضر با هدف سنجش رفاه در کلانشهر شیراز و با به کارگیری شاخصهای کلارک و تابع رفاه اجتماعی اتکینسن انجام شده است. پژوهش ماهیتی کمّی- تحلیلی داشته و برای به کارگیری شاخص کلارک از متغیرهای نیازهای سلسله مراتبی استفاده شده است و برای به کارگیری تابع رفاه اجتماعی نیز از متغیر درآمد استفاده شده است. اطلاعات درآمدی براساس دادههای رسمی مرکز آمار ایران بوده و برای به کارگیری این تابع در مناطق نه گانه کلانشهر شیراز از دادههای میدانی که از سرپرستان خانوار (384 خانوار) جمعآوری شده، استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش از خانوارهای شهر شیراز که تعداد آنها طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 برابر با 344533 نفر بوده است، تشکیل میشود. سنجش رفاه با استفاده از شاخص کلارک در شهر شیراز روندی افزایشی را نشان میدهد و این شاخص از 0.253 در سال 1380 به 0.424 در سال 1385 رسیده است. شاخص کلارک نیز برای سالهای 1381 0.281، 1382 0.318، 1383 0.362 و برای سال 1384 0.388 محاسبه شده است و در مقاطع گوناگون زمانی، نشان دهندة روندی افزایشی است. یافتههای پژوهش با بهرهگیری از شاخص اتکینسن و با لحاظ نمودن درجههای حساسیت به نابرابری، نشان میدهند که بیشترین سطح نابرابری در سالهای 1385 و 1384 و کمترین سطح نابرابری در سالهای 1381 و 1382 بوده است.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3561_fe0631230e1d232ed25ee90d2dd3b69c.pdf
2011-10-23
67
86
شاخص کلارک
تابع رفاه اجتماعی اتکینسن
کلانشهر شیراز
اکبری، محمود. (1389)، تحلیل فضایی و سنجش شاخصهای مؤثر بر رفاه شهری (مطالعة موردی: کلانشهر شیراز)، رسالة دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه اصفهان.
1
-Allardt, E. (1973), About Dimensions of Welfare, Research Group of Comparative Sociology, University of Helsinki, Research Report, No1.
2
-Anand, S. and Sen, A. (2000), The Income Component of the Human Development Index, Journal of Human Development, 1 (1).
3
-Andersen, T. and Poppel, B. (2002), living condition in the Arctic, in: Hagerty, M. Vogel, J and Moller, V. (Eds) assessing quality of life and living condition to giude national policy, Kluwer Academic Publishers, United States.
4
-Atkinson, A.B. (1983), The Economics of Inequality, second Ed, Oxford University Press, NY.
5
-Beckerman, W. (1980), Comparative growth rates of measurable economic welfare: some experimental calculations, In: Matthews, R.C.O. (Ed), Economic Growth and Resources, vol 2.
6
-Clarke, M. (2005), Assessing Well-being Using Hierarchical Needs, Helsinki, Unu-Wider, No 22.
7
-Clarke, M. and Islam, S. (2004), Economic Growth and Social Well-being: Operationalising Normative Social Choice Theory, North Holland, Amsterdam.
8
-Crocker, D. A. (1992), Functioning and Capability: The Foundation of Sen’s and Nussbaum’s Development Ethics, Political Theory, vol 20.
9
-Dasgupta, P. (2001), Human Well-being and the Natural Environment, OxfordUniversity Press.
10
-Daly, H., Cobb, J. (1989), For the Common Good - Redirecting the Economy towards Community, the Environment and a Sustainable Future, Beacon Press, Boston.
11
-Daly, H. (1996), Beyond Growth, Beacon Press, Boston.
12
-Dalton, H., (1920), The measurement of the inequality of incomes, Ecol Econ 30.
13
-Doyal, L. and Gough, I. (1991), A Theory of Need, Macmillan, London.
14
-Easterlin, R. A. (1974), Does Economic Growth Improve the Human Lot? Some Empirical Evidence, in P. A. David and M. W. Reder, Eds, Nations and Households in Economic Growth, Essays in Honour of Moses Abramovitz, New York: Academic Press.
15
-Herbert Noll, H. ( 2002), Towards a European system of social indicator: Theoretical framework and system architecture, in:- Hagerty, M. Vogel, J and Moller, V. (Eds) assessing quality of life and living condition to giude national policy, Kluwer Academic Publishers, United States.
16
-Hicks, D.A. (1997), The inequality-adjusted human development index: a constructive proposal, World Dev 25 (8).
17
-Hudler, M. and Richter, R. (2002), Cross-national comparison of the quality of life in Europe: inventory of surveys and methods, in: - Hagerty, M. Vogel, J and Moller, V. (Eds) assessing quality of life and living condition to giude national policy, Kluwer Academic Publishers, United States.
18
-Klasen, S. (1994), Growth and well-being: introducing distribution-weighted growth rates to revaluate US post-war economic performance, Rev Income Wealth 40 (3).
19
-Le Grand, J. Propper, C. and Robinson, R. (1976), The Economics of Social Problems, third Ed, Macmillan, Hampshire and London.
20
-Lutz, M. B. (2004), On the Measurement of Human Well-being Fuzzy Set Theory and Sen’s Capability Approach, Helsinki, Unu-Wider, No 16.
21
-Maslow, A. (1970), The Farther Reaches of the Human Mind, Viking Press, New York.
22
-McGillivray, M. and Clarke, M. (2006), Understanding Human Well-being, United Nations university press.
23
-McGillivray, M. (1991), The Human Development Index: Yet another Redundant Composite Development Indicator? World Development, 19 (10).
24
-Nussbaum, M. (2000), Women and Human Needs, OxfordUniversity Press, Oxford.
25
-Pressman S. And G. Summerfield (2000), The Economic Contributions of Amartya Sen, Review of Political Economy, Vol 12.
26
-Sen, A. (1990), Justice: Means versus Freedoms, Philosophy and Public Affairs, Vol 19.
27
-Sharpe, A. (1999), A Survey of Indicators of Economic and Social Well being, Paper prepared for Canadian Policy Research Networks, July 22.
28
-Sharpe, A. and Smith, J. (2005), Measuring the Impact of Research on Well being: A Survey of Indicators of Well-being, Report prepared by the Centre for the Study of Living Standards for the Prime Minister’s Advisory Council on Science and Technology, Ottawa, Ontario.
29
-Stymne, S. And Jackson, T. (2000), Analysis Intra-generational equity and sustainable welfare: a time series analysis for the UK and Sweden, Ecological Economics, Vol 33.
30
-UNDP. (2004), Human Development Report 1990, New York, OxfordUniversity press.
31
-Veenhoven, R. (2002), Why Social policy needs subjective indicator, in:- Hagerty, M. Vogel, J and Moller, V. (Eds) assessing quality of life and living condition to giude national policy, Kluwer Academic Publishers, United States.
32
ORIGINAL_ARTICLE
میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین جانبازان بنیاد شهید وامور ایثارگران شهر ری، دکتر سید احمد حسینی، پژمان احمدی
اعتماد اجتماعی، بستر تعاملات اجتماعی و کانون اصلی مفهوم سرمایه اجتماعی است. توجه به اعتماد اجتماعی ایده جدیدی نیست بلکه جریان فکری چند قرنی است. جامعه جدید به دلیل برخورداری از ویژگیهای منحصر به فردی چون گستردگی وتنوع جوامع، پیچیدگی نهادها، افزایش ابهام و غریبه بودن نسبت به محیط اجتماعی، توجه به اعتماد اجتماعی و نقش آن درحیات اجتماعی را واقعیتی جدی نموده است. برای بررسی دقیق اعتماداجتماعی در سه بعد اعتماد درون گروهی، برون گروهی و اعتماد تعمیم یافته به روش پیمایش از 319نفر از افراد جانباز بالای 25 درصد بنیاد شهید وامور ایثارگران شهرستان ری در سه گروه 25 تا 49 درصد، 50 تا 69 و 70 درصد که به روش نمونه گیری طبقهای متناسب و سپس تصادفی ساده انتخاب شده بودند، اطلاعات جمع آوری گردید. در این مقاله عوامل مرتبط با اعتماد اجتماعی مانند: میزان دینداری، عام گرایی، تعاملات اظهاری، پایگاه اقتصادی – اجتماعی ودرصد جانبازی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که اعتماد تعمیم یافته، با توجه به دو بعد دیگر، یعنی اعتماد به درون و برون گروه که اعتماد بین شخصی است کمی پایین تر است. درمجموع، جانبازان از اعتماد اجتماعی متوسط به بالایی برخوردار هستند.
بین میزان دینداری، عام گرایی، تعاملات اظهاری، پایگاه اقتصادی – اجتماعی و درصد جانبازی با اعتماداجتماعی پاسخگویان رابطه معناداری وجود دارد.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3571_a29230b04dbb9471f33448d9875a932c.pdf
2011-10-23
87
120
اعتماداجتماعی
سرمایه اجتماعی
جانباز
درصدجانبازی
دینداری
عام گرایی
تعاملات اظهاری
پایگاه اقتصادی- اجتماعی
- امیرکافی، مهدی. (1380)، اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن، فصلنامه پژوهش، سال پنجم، شماره 18.
1
- باربارا و میزتال. (1380)، بررسی مفهوم اعتماد در میان جامعهشناسان کلاسیک. ترجمه: ناصرالدین غراب، نمایه پژوهش، سال پنجم، شماره 18.
2
- تاجبخش، کیان. (1384)، سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، تهران، نشر شیرازه، چاپ اول.
3
- چلبی، مسعود. (1386)، جامعه شناسی نظم، تهران: نشر نی، چاپ چهارم.
4
- حشمت یغمایی، محمد تقی. (1380)، دینداری نوجوانان و عوامل موثر بر آن، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
5
- دینی ترکمانی، علی. (1385)، تبیین افول سرمایه اجتماعی، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 23.
6
- زتومکا،پیوتر. (1384)، اعتماد یک نظریه جامعه شناختی، ترجمه: فاطمه گلابی، تبریز، انتشارات ستوده، چاپ اول.
7
- شارع پور، محمد. (1380)، فرسایش سرمایه اجتماعی و پیامدهای آن، نامه انجمن جامعه شناسی ایران، سال اول، شماره 3.
8
- عظیمیهاشمی، مژگان. (1380)، بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و سوگیری عام گرایانه در تعاملات اجتماعی، نمایه پژوهش، سال پنجم، شماره 18.
9
- عظیمیهاشمی، مژگان. (1373)، عام گرایی و عوامل موثر بر آن، پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی، دانشگاه شهید بهشتی.
10
- علوی، بابک. (1380)، نقش سرمایه اجتماعی در توسعه، ماهنامه تدبیر، دوره 12، شماره 116.
11
- غفاری، غلامرضا. (1380)، تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر مشارکت اجتماعی و اقتصادی سازمان یافته به عنوان مکانیسمی برای توسعه روستایی ایران، پایان نامه دکتری، دانشکده علوم اجتماعی تهران
12
- فوکویاما، فرانسیس. (1379)، پایان نظم (پایان سرمایه اجتماعی و حفظ آن)، تهران، انتشارات جامعه ایرانیان ، چاپ اول.
13
- کلمن، جیمز. (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران، نشر نی، چاپ اول.
14
- گیدنز، آنتونی. (1380)، 1989پایان قرن بیستم بود، گفتگو با آنتونی گیدنز، ترجمه: نیکو سرخوش، کتاب ماه علوم اجتماعی ، شماره 48-47، 62-50 .
15
- گیدنز، آنتونی. (1377)، پیامدهای مدرنیته، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران، نشر مرکز، چاپ اول.
16
- ناطق پور، محمد جواد؛ فیروزآ بادی، سید احمد. (1384)، بررسی سرمایه اجتماعی و عوامل موثر بر شکل گیری آن در شهر تهران، مجله جامعه شناسی ایران، دوره ششم، شماره 4.
17
- Letki, Natalia. Evans, Geoffrey. (2002). Social Trust and Responses to Political and Economic Tansformation in east. Central Europe- NFField collg – Eoxford.
18
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ظرفیتهای اقتصادی اجتماعی تعاونیها در برقراری توسعۀ پایدار، دکتر کاوۀ سرمست
این مقاله ابتدا به اهمیت تعاونیها در جامعه امروزی جهانی و جایگاه آنها میپردازد و سپس مقولۀ توسعۀ پایدار را بطور خلاصه موشکافی میکند. توسعۀ پایدار در تعریف کلان خود زمینهای است برای حفظ محیط زیست و منابع مصرفی برای تولید که در ارتباط تنگاتنگ با شرایط اجتماعی مطلوب، کاهش فقر و نابرابری و اختلاف درآمدی بین اقشار گوناگون اجتماعی و مناطق گوناگون جهانی قرار دارد. عواملی که زمینه ساز بهبود وضعیت پایدار و توسعۀ اجتماعی اقتصادی هستند را تا حد امکان بیان میکند و عللی که در اقتصاد مبتنی بر بازار سرمایهداری، موجب کژروی و تخریب فرآیندهای توسعۀ پایدار میشود را نیز توضیح میدهد. بدیهی است که این بحث به تعاونیها و امکانات و ظرفیتهای بالقوهای که در ارتباط با تامین شرایط پایدار بطور ذاتی دارا میباشند و در روند فعالیتی خود آنها را تولید و بازتولید میکنند میپردازد. نتیجه آنکه تعاونیها به معنای واقعی کلمه، بخش قابل توجهی ازاقتصاد محسوب میشوند که به خودی خود تامین کنندۀ توسعۀ پایدار هستند.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3573_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2011-10-23
121
152
تعاونی
توسعه پایدار
حرکت اجتماعی
محیط
منابع طبیعی
فقر
- Birchall Johnston. (2004). “Co-operative and Millennium Development Goals”. International Labour Organization, Geneva, Switzerland.
1
- Birchall Johnston. (2001). “Rediscovering Co-operative Advantage: Poverty Reduction Through Self-Help”. Labour, ILO Publisher.
2
- Castro Carlos J. (2004). “Sustainable Development: Mainstream and Critical Perspectives”.Organization Environement, Sage Publication.
3
- Develtere Patrick / Pollet Ignace. (2005). “Co-operatives and Fair Trade”. Katholieke Universitiet Leuven, Background Paper commissioned by the Committee for the Promotion and Advancement of Co-operatives (COPAC) for the COPAC Open Forum on Fair Trade and Co-opertaives, Berlin – Germany.
4
- Diesendorf Mark. (2000). “Sustainability and Sustainable Development”. Sustainability the Corporate Challenge of 21st Century, Allen & Unwin, Chap. 2, 19-37, Sydney.
5
- Fairbairn Brett. (1997). “Balancing Act: Crown Corporations in a Successful Economy”. Center for Study of Co-operatives, University of Saskatchewan, Saskatoon.
6
- Gertler Michael. (2001). “Synergy and strategic advantage: cooperatives and sustainable development”. Journal of Co-operative, 2004.
7
- Gertler Michael: “Rural Co-operative and Sustainable Development”. Miscellaneous Publications.
8
- Harris Andrea. (2006). “Co-operative Social Responsibility: A Natural Advantage?” Center or the Study of Co-operatives, University of Saskatchewan.
9
- Karlyle Jake. (2005). “A co-operative Economy- What Might it Look Like”. Paper Given at Hobart Conference: Community, Economy and Environement, Exploring Tasmania’s future.
10
- Harris Jonathan M. (2000). “Basic Principles of Sustainable Development”. Global Development and Environemet Institute, Tuft University, USA.
11
- MacPherson Ian. (2008). “The Co-operative Movement and Social Economy Tradition: Reflections on Mingling of Broad Vision”. Annualsl of Public and Co-operative Economics. University of Victoria. British Columbia.
12
- Norgaard R. (1994). “Development Betrayed: The End of Progress and Co-evolutionary Revisioning of the Future, Rutledge Kegan Paul, London.
13
- Redclift M. (1989). “Sustainable Development: Exploring the Contradictions”. Rutledge Kegan Paul. London.
14
- Sale Jonathan P. (2006). “The Informal Economy: Social Justice Through Co-operatives”. Presented at Asia-Pacific Conference on the theme: Putting a Human Face to the Globalization: Co-operative Model, Manila.
15
- Scherr Sara J. (2011). “A downward spiral? Research evidence on the relationship between poverty and natural resource degradation”, Euro Cereal 2011, Science and technology Meeting Real World challenges. UK.
16
- Schumacher E. F. (1973). “Small is Beautiful: Economics as if People Mattered”. Harper & Row. New York.
17
- Solow R. (1993). “Sustainability, an Economists Perspective”. Economics of Environment (PP.179-187), Norton, New York.
18
- Stiglitz E. Joseph: (2004). “The Role of Co-operatives in Globalization”. Columbia University, USA. International Conference on The Culture of Development, Globalization and Cooperative enterprise, Genoa, Italy July.
19
- Wang Zegen / Liu Jianjun. “Sustainable Co-operative Research and Practice in Industries, Universities, and Research Institutes”. School of Civil and Architecture Engineering, Southwest Petroleum University, China.
20
- World Commission on Environment and Development. Our Common Future. (1987). OxfordUniversity press, New York.
21
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز (واحد پردیس)، دکتر اکبر شریفیان، هدی فتوت
موضوع این پژوهش، تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز میباشد. کیفیت زندگی از جمله مسائل مهمی است که ابتدا با گسترش همه جانبه فناوری و فرایند صنعتی شدن در کشورهای غربی مورد توجهاندیشمندان قرار گرفت.
همواره دانشمندان و محققان در پی یافتن عوامل تأثیرگزار بر کیفیت زندگی افراد بودهاند. زیرا عدم شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی مردم در قلمروهای گوناگون بشری، نه تنها پیامدهای غیر منتظره و ناگواری را به دنبال خواهد داشت، بلکه با کاهش میزان رضایتمندی از زندگی در میان افراد، جامعه، نیروی انسانی مولد و توانمند خود را نیز در طول زمان از دست خواهد داد.
در مجموع پذیرشی همگانی در ادبیات مرتبط با کیفیت زندگی وجود دارد که بهبود و پیشرفت سطح سرمایۀ اجتماعی می تواند در نهایت به افزایش کیفیت زندگی و رفاه مورد انتظار ختم شود. برای مثال در سال 2003« کمیسیون بهره وری استرالیا »[1] در گزارش خود عنوان نمود که « سطح پیشرفتۀ سرمایۀ اجتماعی که تبعیت از هنجارهای اجتماعی»[2] ، شبکههای خوب توسعه یافته و سطوح مرتبط با اعتماد را در بر می گیرد، عموماً دارای اثرات مفیدی در کیفیت زندگی می باشد.» (Productivity commission,2003:15-17)
در این تحقیق از روش پیمایش برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. فرضیات تحقیق نیز با استفاده از تئوریهای موجود تدوین و دادههای پژوهش هم با استفاده از نرم افزارهای موجود پردازش شدهاند. پس از آزمون فرضیههای تحقیق، مشخص شد که متغیر سرمایه اجتماعی با ابعاد اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و شبکه اجتماعی رابطه معنادار و مستقیمی با کیفیت زندگی دارد. جامعه آماری این پژوهش، تمام دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز (واحد پردیس) میباشند که از بین این جمعیت آماری، تعداد 374 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب شدند.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3574_0537edbed465f543212296020819de3f.pdf
2011-10-23
153
188
سرمایه اجتماعی
کیفیت زندگی
اعتماد اجتماعی
مشارکت اجتماعی
شبکه اجتماعی
- اسمیت، دیوید. ام. (1380)، کیفیت زندگی: رفاه انسانی و عدالت اجتماعی، مترجم: حسین حاتمی نژاد و حکمت شاهی اردبیلی، فصلنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی، سال هفدهم، شماره 186-173.
1
- بهزاد، داود. (1384)، سرمایه اجتماعی بستری برای ارتقاء سلامت روان، فصلنامه علمیپژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 6.
2
- بیکر، واین. (1382)، مدیریت و سرمایه اجتماعی، ترجمه: سید مهدی الوانی و محمدرضا ربیعی، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، چاپ اول.
3
- تاج بخش، کیان. (1384)، سرمایه اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه: حسن پویان؛ افشین خاکباز، تهران: نشر شیرازه.
4
- غفاری، غلامرضا و نازمحمد اونق. (1385)، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی: مطالعه موردی شهرستان گنبد کاووس، فصلنامه علمیپژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 23.
5
- فیلد، جان. (1384)، سرمایه اجتماعی، ترجمه: غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، انتشارات کویر، تهران، چاپ اول.
6
- کلمن، جیمز. (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچر صبوری، تهران: نشر نی، چاپ اول.
7
- محمدی، محمد علی. (1384)، سرمایه اجتماعی و سنجش آن، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، چاپ اول.
8
- نجات، سحرناز. (1385)، بررسی مقایسهای کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان سینه قبل و بعد از پرتودرمانی، دانشگاه علوم پژشکی شهید بهشتی.
9
- Field, john et al (2000). Social capital and human capital revisited, in Baron, Stephan jhon field and tom.Schuller(eds).Social Capital : Critical Perspective Oxford :Oxford university press.
10
- Field , j (2003), Social Capital, London : Rutledge.
11
- Giovanni, A. paolo. (1999), “ Review of concept of quality of life : assessment and discussion of the present in chinical research. “Journal of Neph Dial Transplant., Vol. 14.
12
- Harpham, T. (2004). Urbani zation and mental health in developing countries: A. Research Role for social scientist, public health professional and social psychiatrists, social science and medicine., Vol.39.
13
- Kawachi, Ichiiro et al.(1997). “Does social capital have an economic payoff ? A cross – country investigation“, Quarterly Journal of Economics, 52, 4.
14
- Putnam,R. D.(2000). Bowling Alone: The cCllapse and Revival of American Community. New York:Touchstone Books.
15
- Productivity commission, (2003). “Social capital: Reviewing the concept and its policy Implication”, Commonwealth of Australia.
16
- Rose, R.(2000). “ How much does social capital add to individual health? Asurvey study of Russians “ , social science and Medicine, 51.
17
- Shalock, M.(2004) “ The quality of life : what we know and do not know”. Journal of Intellectual Disability Research, Vol 48 (3).
18
- Stone & Huges.j,(2001).”Sustaning Communities: An Empirical Investigation of Social capital in Regional Australia.” Paper presented to SEGRA 2002 fifth national conference. 10-12 september 2001 Townssville.
19
ORIGINAL_ARTICLE
خدمات مددکاری اجتماعی جهت سازگاری اجتماعی خانوادههای دارای کودک کمتوان ذهنی، دکتر طلعت اللهیاری
از نظر تاریخی، خدمات مددکاری اجتماعی اولیه با دستگیری از افرادی که به نوعی اختلالات جسمی یا ذهنی داشتند شروع شد. به بیان دیگر، خدمات توان بخشی اولین خدمت رسانی مددکاران اجتماعی بوده که در قالب سازگاری اجتماعی مطرح بوده است.
پژوهش حاضر با هدف اصلی برخورداری از خدمات اجتماعی برای دسته ای از کودکان کم توان ذهنی (سندرم دان) و چگونگی برخورد متخصصان با والدین در شهر تهران انجام شده است.
روش پژوهش کیفی توصیفی است و طی انجام مصاحبه عمیق با 170 مادر دارای کودک سندرم دان سوالات اصلی مطرح گردید. نتایج اصلی بدست آمده این بود که بیشتر مادران از برخورد پزشکان تجارب ناخوشایندی داشتند به طوری که رفتار و گفتار پزشکان باعث میشد مادران دچار ناامیدی و به هم ریختگی بیشتری شوند. بیشتر مادران اظهار میداشتند که دسترسی به خدمات توان بخشی برای کودکان آنها ضروری ولی در مراکز دولتی بسیار محدود و در مراکز خصوصی بسیار پر هزینه است.
این پژوهش نشان داد چنانچه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قبول مسئولیت نماید، با ارائه خدمات اجتماعی از طریق مددکاران اجتماعی می توان جهت سازگاری اجتماعی این خانوادهها و فرزندان آنها اقدام موثر بعمل آورد.
https://qjsd.atu.ac.ir/article_3575_1fd2031fbf17970c94c526b9b63e76e5.pdf
2011-10-23
189
207
خدمات مددکاری اجتماعی
کم توانی
سندرم دان
خانواده
جامعه
Ashman, A. (1998). Students with an intellectual disability, in Ashman, A. and Elkins, J. (eds). Educating children with special needs, 417- 461, prentice hall : Sydney.
1
- Brown, R. (1994). Down Syndrome and quality of life : Some challenges for future practice. Down Syndrome, research and practice, 2 (1), 19- 30.
2
- Bultler, s. (ed.) (1990). The exceptional child: An introduction to special education .Harcourt, Brace, Jovanovich: Sydney.
3
- Carney, T. (1993). Special needs human rights: Relational change under the rights banner. Australian Disability Review, No. 3.
4
- Casey, Kevin. (1994). Teaching children with special needs, Wentweoth Falls, New South Wales, Social Science Press.
5
- Cunningham, Cliff and Sloper, (1983). Patricia. Helping your handicapped baby. London, Souvenir Press.
6
- Fulcher, Gillian. (1988). Disabling Policies? A compavative approach to education policy and disability, London The Falmer Press.
7
- Heath, R. and Levin, P. (1991). “Cultural sensitivity in the design and evaluation of early intervention programmes”, in D. Mitchell and R. Brown, (eds.) Early intervention studies for young children with special needs, South Melbourne, Chapman and Hall Australia.
8
- Hornby, G. (1991). “Parent Involvement” in Roy Brown (eds.). Early intervention studies for young children with special needs, South Melbourne, Chapman and Hall Australia.
9
- Lejeune, Jerome. (1994). Current Down Syndrome research, Down Syndrome Down Under, Winter edition.
10
- Morales, Armando and Sheafor, Bradford. (1992). Social Work : A profession of many faces, Boston. Allyn and Bacon.
11
- Newton, Richard. (1992). Downs Syndrome, London, Optima.
12
- Sharifzadeh, Shirin. (1992). Families with middle eastern roots, in Eleanor Lynch and Marci Hanson (eds). Developing Cross- Cultural Competence : A guide for working with young children and their families, Baltimore, Maryland, Brooks.
13
- UNICEF. (1995). The rights of children with disabilities : child first, disabilities second, 14.
14
- Wolfensberger, Wolf. (1972). The principle of normalization in human services, Toronto, National institute on mental retardation.
15