دوره 2، شماره 6 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 129-174
چکیده
رسانه‌ها در عصر حاضر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل جامعه‌پذیری در میان مردم حضور جدی دارند. نتایج بررسی‌ها نشان میدهد که بین میزان استفاده از تلویزیون، روزنامه و سرمایه اجتماعی شهروندان رابطه‌ای جدی برقرار است و این رسانه‌ها می‌توانند نقش مهمی در تغییر میزان سرمایه اجتماعی ایفا نمایند
در این مقاله رابطه میزان مصرف رسانه‌ها ...
بیشتر
رسانه‌ها در عصر حاضر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل جامعه‌پذیری در میان مردم حضور جدی دارند. نتایج بررسی‌ها نشان میدهد که بین میزان استفاده از تلویزیون، روزنامه و سرمایه اجتماعی شهروندان رابطه‌ای جدی برقرار است و این رسانه‌ها می‌توانند نقش مهمی در تغییر میزان سرمایه اجتماعی ایفا نمایند
در این مقاله رابطه میزان مصرف رسانه‌ها و میزان سرمایه اجتماعی شهروندن تهرانی مورد بررسی قرار گرفته است. مساله اصلی این مقاله شناخت این مهم بوده است که آیا تماشای تلویزیون و مطالعه روزنامه عاملی در تغییر سرمایه اجتماعی می باشد. براساس نظریات تاثیر رسانه‌ها مانند: برجسته‌سازی و کاشت و همچنین نظریه سرمایه اجتماعی پاتنام و استون و با استفاده از روش پیمایش به بررسی این رابطه پرداخته‌ایم جامعه آماری این تحقیق شهروندان بالای 15 سال باسواد تهرانی بوده‌اند که نمونه‌ای 600 نفری از بین آنها به روش احتمالی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتهاند.
نتایج نشان میدهد که تلویزیون موجب گردآمدن افراد در کنار هم و عاملی برای تقویت شبکه روابط و تعاملات بین افراد خانواده شده است. اعتماد به روزنامه و تلویزیون عاملی در جذب مخاطبان به این رسانه‌ها و تاثیرپذیری از پیام‌های آنها در جهت تقویت سرمایه اجتماعی میباشد.
نتایج یافته‌ها نشان میدهد که بین مصرف رسانه‌ها و سرمایه اجتماعی رابطه وجود دارد، بدین معنی که هرچه میزان استفاده از رسانه‌ها توسط افراد افزایش می‌یابد، سرمایه اجتماعی آنان نیز افزایش می‌یابد. در نهایت تلویزیون به عنوان اصلی‌ترین رسانه کشور با پوشش بالای خود میتواند از طریق برنامه‌های متفاوت تأثیرات مثبتی را بر سرمایه اجتماعی و مؤلفه‌های آن بگذارد.
وحید قاسمی؛ مرضیه مهربان؛ زهرا طاهری
چکیده
رفاه اجتماعی تعبیری است که بیشتر به یک وضعیت چند جانبه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی معطوف است و حفظ شأن انسانها و مسؤلیتپذیری جامعه در قبال آن و ارتقای توانمندی کلیت جامعه در عرصههای فردی و جمعی از اهداف اساسی آن است. هدف از مقاله حاضر، تبیین رفاه اجتماعی و تأثیر آن بر احساس امنیت به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه بسته از نوع طیف لیکرت) ...
بیشتر
رفاه اجتماعی تعبیری است که بیشتر به یک وضعیت چند جانبه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی معطوف است و حفظ شأن انسانها و مسؤلیتپذیری جامعه در قبال آن و ارتقای توانمندی کلیت جامعه در عرصههای فردی و جمعی از اهداف اساسی آن است. هدف از مقاله حاضر، تبیین رفاه اجتماعی و تأثیر آن بر احساس امنیت به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه بسته از نوع طیف لیکرت) در بین شهروندان اصفهانی بوده است. شیوه نمونهگیری صورت گرفته در آن خوشهای بوده که با توجه به سن، جنس و محل سکونت افراد، توزیع آن به صورت تصادفی در بین 384 نفر از ساکنان شهر اصفهان به انجام رسیده است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و Amos میباشد. یافته‌ها حاکی از رابطه معنادار و مستقیم بین دو متغیر سرمایه اجتماعی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با متغیر رفاه اجتماعی میباشد. و نیز بین متغیر رفاه اجتماعی در نقش متغیر وابسته با متغیر احساس امنیت رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. همچنین مدل معادله ساختاری پژوهش، حاکی از تأیید دادهای گردآوری شده با چارچوب نظری پژوهش می باشد.
دوره 3، شماره 11 ، تیر 1391، ، صفحه 131-182
چکیده
در ادبیات علوم اجتماعی انزوا به وضعیت عینی کناره‌گیری و محرومیت از تعاملات و فضاهای اجتماعی اطلاق می‌شود. اگر چه این موضوع صدها سال برای بشریت مطرح بوده، اما تنها در 50 سال گذشته بطور نظام‌مند مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله به بررسی چگونگی کناره‌گیری دانشجویان و ارتباط اعتماد اجتماعی با آن می‌پردازد. کناره‌گیری اجتماعی با ...
بیشتر
در ادبیات علوم اجتماعی انزوا به وضعیت عینی کناره‌گیری و محرومیت از تعاملات و فضاهای اجتماعی اطلاق می‌شود. اگر چه این موضوع صدها سال برای بشریت مطرح بوده، اما تنها در 50 سال گذشته بطور نظام‌مند مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله به بررسی چگونگی کناره‌گیری دانشجویان و ارتباط اعتماد اجتماعی با آن می‌پردازد. کناره‌گیری اجتماعی با سه مؤلفه عضویت در انجمن‌ها و گروه‌ها، پیوند اجتماعی و روابط اجتماعی سنجیده شده است. متغیر مستقل اصلی، اعتماد اجتماعی است که با سه بُعد اعتماد نهادی، اعتماد تعمیم‌یافته و اعتماد بین‌فردی سنجیده شده‌است. روش تحقیق از نوع پیمایش است. دادهها از طریق پرسشنامه ساختاریافته از 361 دانشجو که به روش نمونهگیری طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند، گردآوری شده‌است. از روشهای آماری آلفای کرونباخ برای پایایی ابزار سنجش، ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه‌ها، تحلیل واریانس برای آزمون مقایسه میانگین‌ها و رگرسیون برای سنجش مدل تحلیلی استفاده شده است. یافته‌ها نشان میدهد بین اعتماد اجتماعی و انزوای‌اجتماعی دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد. ضریب همبستگی بدست آمده برای این متغیر برابر 294/0- با سطح معناداری 000/0=P، بیانگر رابطه منفی و معکوس بین دو متغیر یاد شده میباشد. بر این اساس میتوان گفت کناره‌گیری اجتماعی دانشجویان به طور جدی تحت تأثیر چگونگی اعتماد اجتماعی آنها قرار دارد. با کاهش اعتماد اجتماعی دانشجویان، انزوای اجتماعی آنها بیشتر و با افزایش اعتماد، انزوای اجتماعی آنها کمتر می‌شود. همچنین بین پایگاه اقتصادی - اجتماعی و انزوای اجتماعی دانشجویان رابطه معنادار منفی و معکوس وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان میدهد که 14 درصد از واریانس متغیر انزوای اجتماعی توسط 3 متغیر اعتماد تعمیم‌یافته، درآمد والدین واعتماد بین‌فردیتبیین می‌شود. به این ترتیب دادههای تجربی مؤید دیدگاه‌های نظری مطرح شده در چارچوب نظری مقاله میباشد. در مجموع، با توجه به چگونگی انزوای اجتماعی موجود، لازم است با اتخاذ سیاست‌های مناسب در راستای فعال سازی و انگیزه‌بخشی به دانشجویان، زمینه‌های شکل‌گیری انزوای اجتماعی را از بین برد تا از آسیب‌های اجتماعی پس از آن نیز جلوگیری شود.
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1389، ، صفحه 135-150
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی و شناخت ارتباط بین سلامت عمومی با فرسودگی شغلی مددکاران اجتماعی شاغل در بیمارستانهای دولتی و مقایسه با مراکز بهزیستی شهر تهران میباشد، که سلامت عمومی از ابعاد کارکرد جسمانی، میزان اضطراب، کارکرد اجتماعی و میزان افسردگی سنجیده شده است. فرسودگی شغلی از ابعاد میزان و شدت تحلیل عاطفی، میزان و شدت مسخ شخصیت و میزان ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی و شناخت ارتباط بین سلامت عمومی با فرسودگی شغلی مددکاران اجتماعی شاغل در بیمارستانهای دولتی و مقایسه با مراکز بهزیستی شهر تهران میباشد، که سلامت عمومی از ابعاد کارکرد جسمانی، میزان اضطراب، کارکرد اجتماعی و میزان افسردگی سنجیده شده است. فرسودگی شغلی از ابعاد میزان و شدت تحلیل عاطفی، میزان و شدت مسخ شخصیت و میزان و شدت عدم موفقیت فردی، سنجیده شده است و از تحقیق‌های توصیفی و بخصوص روش تحقیق زمینه‌یابی یا پیمایشی استفاده شده است. بدین ترتیب که با تأکید بر شناسایی روابط بین متغیرهای اصلی فرسودگی شغلی و سلامت عمومی و با اشاره به بررسی وضعیت موجود افرادی که در جامعه آماری قرار دارند، میتوان به روش تحقیق زمینه‌یابی از نوع روندپژوهی توجه نمود.
از مددکاران اجتماعی شاغل در بیمارستان با روش سرشماری تعداد 87 نفر از تمام مددکاران اجتماعی شاغل در بیمارستان‌ها مورد سنجش قرار گرفتند و از مددکاران اجتماعی شاغل در مراکز بهزیستی از طریق دو روش نمونهگیری خوشهای طبقه‌ای و نمونهگیری خوشهای تصادفی تعداد 79 نفر مورد گزینش قرار گرفتند که روی هم 166 نفر شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ و میلر) و فرسودگی شغلی (مازلاک) جمعآوری شد.
یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بین سلامت عمومی و فرسودگی شغلی مددکاران شاغل در بیمارستان‌ها و مراکز بهزیستی رابطه غیرمستقیمی وجود دارد، بدین معنا که با افزایش میزان فرسودگی شغلی، سلامت عمومی‌کاهش می‌یابد و بالعکس مددکاران اجتماعی شاغل در بیمارستان نسبت به مددکاران اجتماعی شاغل در سازمان بهزیستی از نظر میزان و شدت، فرسودگی شغلی بیشتری را تجربه میکنند.
یکی از ابعاد فرسودگی شغلی، میزان موفقیت فردی میباشد که مددکاران اجتماعی مورد مطالعه، وضعیت مطلوبی در این زمینه ندارند و اغلب آنان موفقیت فردی پایینی را تجربه میکنند.
بُعد دیگر فرسودگی شغلی که نقش مهمی نیز در سلامت عمومی‌دارد، تحلیل عاطفی میباشد که مددکاران اجتماعی مورد مطالعه، در این زمینه تحلیل عاطفی بالایی را تجربه می‌نمایند.
میلاد بگی؛ محمدجلال عباسی شوازی
چکیده
ترتیبات زندگی سالمندان در کشورهای درحال‌توسعه از اهمیّت فراوانی برخوردار است زیرا دولت‌ها به دلیل نداشتن نظامهای مراقبتی و بهداشتی تکامل‌یافته، نمی‌توانند تمامی حمایتهای مورد نیاز سالمندان را فراهم کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ترتیبات زندگی افراد 60 ساله و بالاتر در ایران در طول چهاردهه گذشته (1398-1363) انجام گرفت. دادهها از ...
بیشتر
ترتیبات زندگی سالمندان در کشورهای درحال‌توسعه از اهمیّت فراوانی برخوردار است زیرا دولت‌ها به دلیل نداشتن نظامهای مراقبتی و بهداشتی تکامل‌یافته، نمی‌توانند تمامی حمایتهای مورد نیاز سالمندان را فراهم کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ترتیبات زندگی افراد 60 ساله و بالاتر در ایران در طول چهاردهه گذشته (1398-1363) انجام گرفت. دادهها از طرح هزینه و درآمد خانوار که توسط مرکز آمار ایران انجام می‌شود گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که میزان‌های سرپرستی سالمندان در طول دوره افزایش یافته است. هرچند این افزایش برای هر دو جنس مشاهده می‌شود اما برای زنان دو برابر بیشتر از مردان بوده است. مردان سالمند، بیشتر خانوارهای هسته‌ای را سرپرستی میکنند در حالی که بیشتر خانوارهایی که زنان سرپرستی آنها را بر عهده دارند از نوع تک‌نفره و تک‌والد هستند. همچنین بر تعداد سالمندانی که به تنهایی زندگی میکنند افزوده شده است. تعداد خانوارهای با سرپرست سالمند که فرزندی بزرگ‌سال در آنها حضور دارد در مقایسه با گذشته افزایش داشته است. با این حال به نظر نمی‌رسد که این هم‌سکنایی در جهت رفاه و آسایش بیشتر والدین سالمند بوده باشد. در واقع تغییرات در ترتیبات زندگی سالمندان در ایران در طول سه دهه گذشته منجر به وارد آمدن فشار مضاعف بر سالمندان شده است و آنها در سنین بالا همچنان مسئولیت‌هایی همچون مدیریت خانوار و تأمین ملزومات اعضای آن را بر عهده دارند.
اکبر ذوالفقاری؛ طاها عشایری؛ امرالله کشاورز
چکیده
فاصله اجتماعی همان درجه دوری و نزدیکی افراد و گروهایی قومی است. ایران جامعه‌ای چند قومی با ساختار جغرافیایی قومی متفاوت و همراه با مناسک قومی متنوع است. همین امر وجود فاصله اجتماعی را امری طبیعی نموده است. دانشگاه محل حضور افراد با گروههای قومی متنوع است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش پیمایش جامعه‌شناختی فاصله اجتماعی بین دانشجویان ...
بیشتر
فاصله اجتماعی همان درجه دوری و نزدیکی افراد و گروهایی قومی است. ایران جامعه‌ای چند قومی با ساختار جغرافیایی قومی متفاوت و همراه با مناسک قومی متنوع است. همین امر وجود فاصله اجتماعی را امری طبیعی نموده است. دانشگاه محل حضور افراد با گروههای قومی متنوع است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش پیمایش جامعه‌شناختی فاصله اجتماعی بین دانشجویان است. روش پژوهش از نوع پیمایش (کمی) و ابزار آن پرسشنامه است. سطح پایایی متغیرها با استفاده از آلفای کرونباخ تأیید و حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران برابر با 461 نفر تعیین گردید. یافته‌ها نشان میدهد میانگین فاصله اجتماعی در بین مردان بیشتر از زنان؛ در بین روستاییان بیشتر از شهری و در بین افراد مجرد بیشتر از متأهل است. یافته ها همچنین حکایت دارد رابطه بین سرمایه اجتماعی (اعتماد، انسجام و مشارکت)، تعصب اجتماعی، تصورات قالبی، تبعیض اجتماعی، اختلافات تاریخی و شناخت و آگاهی اجتماعی با فاصله اجتماعی معنی‌دار است. نتایج رگرسیون نشان میدهد ضریب تعیین برابر با 0.349 است.یافته ها همچنین حکایت دارد رابطه بین سرمایه اجتماعی (اعتماد، انسجام و مشارکت)، تعصب اجتماعی، تصورات قالبی، تبعیض اجتماعی، اختلافات تاریخی و شناخت و آگاهی اجتماعی با فاصله اجتماعی معنی‌دار است. نتایج رگرسیون نشان میدهد ضریب تعیین برابر با 0.349 است.
دوره 3، شماره 10 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 137-186
چکیده
این مقاله «میزان و نحوۀ دسترسی شهروندان شهرهای جدید به فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات و میزان رضامندی آنان از خدمات ارائه شده در دو شهر جدید پرند و پردیس» را بررسی می‌کند. این پژوهش که به شیوۀ پیمایشی انجام گرفت، در پی آن بود تا تأثیر ارتباطات نوین را در سامان‌یابی شهرهای جدید بر پایۀ نظریه‌های جامعۀ شبکه‌ای مانوئل کاستلز[1]، ...
بیشتر
این مقاله «میزان و نحوۀ دسترسی شهروندان شهرهای جدید به فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات و میزان رضامندی آنان از خدمات ارائه شده در دو شهر جدید پرند و پردیس» را بررسی می‌کند. این پژوهش که به شیوۀ پیمایشی انجام گرفت، در پی آن بود تا تأثیر ارتباطات نوین را در سامان‌یابی شهرهای جدید بر پایۀ نظریه‌های جامعۀ شبکه‌ای مانوئل کاستلز[1]، حوزۀ عمومی‌یورگن هابرماس[2] و نظریه‌های مربوط به ارتباطات توسعه مورد مطالعه قرار دهد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که شهروندان شهرهای جدید در ایران تا چه میزان از فن‌آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی برخوردارند و این خدمات چه جایگاهی در حل معضلات شهری آنان داشته است. به این منظور 382 نفر از ساکنان این دو شهر (به نسبت جمعیت هر شهر) انتخاب شدند[3]، پرسشنامه‌ای حاوی بیست و شش سئوال بین آنان توزیع گردید و سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS، جداول کای اسکوئر و جداول فراوانی تنظیم شد. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص شد؛ که درصد بالایی از پاسخگویان (83 درصد) در منزل خود کامپیوتر دارند و حدوداً نیمی از پاسخگویان (52درصد) نیز در منزل خود به اینترنت دسترسی دارند، اما درصد ناچیزی از پاسخگویان (17درصد) از اینترنت با پهنای باند وسیع استفاده میکنند و درصد پایینی از افراد (21 درصد) در استفاده از اینترنت مداومت داشتهاند (هر روز از اینترنت استفاده میکنند). اما موبایل از ضریب نفوذ بسیار بیشتری در بین پاسخگویان (98درصد) برخوردار بود. بیشترین موارد استفاده از موبایل را به ترتیب میتوان بدین‌گونه بیان کرد: استفاده از سرویس ارسال و دریافت پیام کوتاه، دریافت و ارسال تصویر و موسیقی و امکانات سرگرمی‌و بازی. نهایتاً در سنجش میزان رضایت نیز طبق نتایج به دست آمده، بیشترین درصد از شهروندان (52 درصد) رضایت کمی از این خدمات در سطح هر دو شهر داشتند.
دوره 2، شماره 7 ، مرداد 1390، ، صفحه 137-164
چکیده
یکی از دورههای حساس و مهم در زندگی انسانها دوره سالمندی است. توجه به مسائل این دوره از جمله موضوع کیفیت زندگی سالمندان و عوامل موثر بر آن نظیر حمایتهای اجتماعی از اهمیت به سزایی برخوردار است چرا که این گروه جزء گروههای آسیبپذیر جامعه میباشند و به جهت ارتقا کیفیت زندگی‌شان میباید زیر پوشش انواع گوناگون حمایتهای ...
بیشتر
یکی از دورههای حساس و مهم در زندگی انسانها دوره سالمندی است. توجه به مسائل این دوره از جمله موضوع کیفیت زندگی سالمندان و عوامل موثر بر آن نظیر حمایتهای اجتماعی از اهمیت به سزایی برخوردار است چرا که این گروه جزء گروههای آسیبپذیر جامعه میباشند و به جهت ارتقا کیفیت زندگی‌شان میباید زیر پوشش انواع گوناگون حمایتهای غیررسمی از سوی اعضای شبکه خود یا حمایتهای رسمی از سوی نظامهای تامین اجتماعی قرار داشته باشند. بر این اساس در این مطالعه با تعیین وضعیت موجود کیفیت زندگی در میان سالمندان بازنشسته شهر تهران درصدد هستیم تا نقش حمایتهای رسمی و غیررسمی را در این زمینه بررسی نمائیم. حمایت اجتماعی غیررسمی در این بررسی در دو بُعد کارکردی و ساختاری و با استفاده از نظریات شبکه اجتماعی همچون نظریه لین، ولمن و گرانوتر و حمایت اجتماعی رسمی نیز با استفاده از نظریات رفاه و تامین اجتماعی بررسی شده است و کیفیت زندگی نیز در دو بُعد عینی و ذهنی و با استفاده از نظریات فرانس و زان، مورد بررسی قرار گرفتهاند.
جمعیت آماری این پژوهش سالمندان 60 سال و بالاترِ مستمری‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی ساکن شهر تهران میباشد.
نتایج مطالعه نشان میدهد که بین انواع حمایت اجتماعی رسمی و غیررسمی و کیفیت زندگی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و بررسی ضرایب همبستگی حاکی از همبستگی بالای حمایتهای اجتماعی اعم از رسمی و غیررسمی با بُعد ذهنی کیفیت زندگی است، روابط همبستگی میان ابعاد کارکردی حمایتهای غیررسمی و بُعد ذهنی کیفیت زندگی در سالمندان مورد مطالعه قویتر از سایر روابط میباشد. در تحلیلهای چند متغیره رگرسیونی مُکفی بودن حمایتهای رسمی از ضریب بالاتری برخوردار بوده و حمایتهای غیررسمی در بُعد کارکردی (ابزاری) و بُعد ساختاری (پیوندهای فردی و گروهی) در مراتب بعدی قرار داشتهاند.
رضا همتی؛ وکیل احمدی
چکیده
شهروندی یکی از شاخص‌های مهم پیشرفت و توسعه یافتگی کشورهاست. یکی از ابعاد مهم شهروندی، فرهنگ شهروندی است. اصولاً شهروندی بدون عنایت به مقوله فرهنگ قابل تصور نیست. ایجاد، گسترش و تعمیق فرهنگ و اخلاقیات شهروندی میتواند گره‌گشای بسیاری از مسائل شهری و اجتماعی باشد که کشورهای در حال توسعه با آن مواجه‌اند. در این راستا هدف این پژوهش ...
بیشتر
شهروندی یکی از شاخص‌های مهم پیشرفت و توسعه یافتگی کشورهاست. یکی از ابعاد مهم شهروندی، فرهنگ شهروندی است. اصولاً شهروندی بدون عنایت به مقوله فرهنگ قابل تصور نیست. ایجاد، گسترش و تعمیق فرهنگ و اخلاقیات شهروندی میتواند گره‌گشای بسیاری از مسائل شهری و اجتماعی باشد که کشورهای در حال توسعه با آن مواجه‌اند. در این راستا هدف این پژوهش به عنوان یک گام اولیه، بررسی مؤلفه‌های فرهنگ شهروندی و برخی از متغیرهای اجتماعی تبیین کننده آن میباشد. با توجه به فقدان پژوهشهای تجربی در زمینه فرهنگ شهروندی، هشت مؤلفه مدارای اجتماعی، مشارکت جویی، انجام رفتارهای مدنی، اعتماد بین شخصی، عام گرایی، مسئولیت پذیری، نوع دوستی و گرایش به پیروی از قانون برای سنجش این مفهوم در نظر گرفته شد. به منظور آزمون تجربی مدل مفهومی، پژوهش میدانی به شیوه پیمایشی طراحی گردید که در آن 376 نفر از شهروندان بالای 20 سال شهر ایوان مشارکت داشتند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که در مجموع پاسخگویان نمره متوسط به بالایی از شاخص فرهنگ شهروندی کسب کرده‌اند. همچنین نتایج حاکی از رابطه مثبت باورهای مذهبی و رابطه منفی احساس آنومی با شاخص ترکیبی فرهنگ شهروندی میباشد.
سعید وصالی؛ سیدمحسن موسوی
چکیده
چکیده هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شهروندی اجتماعی فعال و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان هیجده سال و بالاتر استان یزد است. این پژوهش با روش پیمایش مقطعی انجام شد و دادههای آن با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. حجم نمونه برابر 650 نفر برآورد شده و شیوه نمونهگیری، چندمرحلهای بوده؛ به‌طوری‌که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از چهار شهرستان ...
بیشتر
چکیده هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شهروندی اجتماعی فعال و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان هیجده سال و بالاتر استان یزد است. این پژوهش با روش پیمایش مقطعی انجام شد و دادههای آن با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. حجم نمونه برابر 650 نفر برآورد شده و شیوه نمونهگیری، چندمرحلهای بوده؛ به‌طوری‌که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از چهار شهرستان یزد، تفت، بافق و بهاباد و از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت هر کدام، افراد نمونه تخصیص یافتند. براساس نتایج حاصل از پیمایش، میانگین نمره شاخص گرایش به شهروندی اجتماعی فعال بر حسب طیف 1 تا 5 قسمتی برابر 45/3 است که از حد وسط طیف، کمی بالاتر است. میانگین نمرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال در بین زنان نسبت به مردان به‌طور معناداری بالاتر است و با افزایش سطح تحصیلات، میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال نیز افزایش می‌یابد. نتایج رگرسیون خطی ساده، تأثیر مثبت عوامل نگرش به نظام سیاسی، برخورداری از حقوق شهروندی، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت اقتصادی، احساس اثربخشی اجتماعی را جداگانه بر میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال مورد تأیید قرار داد اما چنانچه همه متغیرهای مستقل تحقیق وارد تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام شوند، نتایج نشان میدهد که متغیرهای اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، میزان تحصیلات و جنس در گام نهایی، صلاحیت حضور در مدل را پیدا میکنند. این چهار متغیر در مجموع 23 درصد از تغییرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال را تبیین میکنند. همچنین براساس نتایج به‌دست‌آمده، متغیرهای نگرش به نظام سیاسی و برخورداری از حقوق شهروندی با حضور متغیرهای دیگر موجود در مدل، اثر خالص و معنادار خود را از دست میدهند اما اثرگذاری غیرمستقیم آنها نسبتاً بالاست.
علیرضا بندرآباد
چکیده
چکیده هدف از طراحی محیطی، همان آفرینش مکان‌هاست. اما در این میان «خارج از مکان»ها هم مهمند. با در دست داشتن این نقطه شروع، پرسش‌‌هایی درباره تعریف، بازشناسی، شالوده و موقعیت مکان‌ها و خارج از آنها مطرح می‌شود؛ به‌گونه‌ای که شناسایی و تبیین تصورات مکان در رأس امور قرار می‌گیرند. آیا فقط «مکان»ها رونق دارند ...
بیشتر
چکیده هدف از طراحی محیطی، همان آفرینش مکان‌هاست. اما در این میان «خارج از مکان»ها هم مهمند. با در دست داشتن این نقطه شروع، پرسش‌‌هایی درباره تعریف، بازشناسی، شالوده و موقعیت مکان‌ها و خارج از آنها مطرح می‌شود؛ به‌گونه‌ای که شناسایی و تبیین تصورات مکان در رأس امور قرار می‌گیرند. آیا فقط «مکان»ها رونق دارند یا «خارج از مکان‌ها» نیز پویا هستند و سرزندگی دارند؟در این تحقیق برای یافتن پاسخ، دو مفهوم به‌ظاهر متمایز «مکان» و «خارج از مکان» در شهر از دیدگاه روانشناسی محیط به‌طور تطبیقی مقایسه شده است. در این بین سیمای فیزیکی، فعالیت‌‌ها و معانی مواد خام هویت مکان هستند و دیالکتیک بین آنها، روابط ساختاری بین این هویت است که گاه احساس می‌شود در «خارج از مکان‌ها» نیز بروز می‌یابند. در این پژوهش با استفاده از روشهای تحلیل محتوای کیفی و تحلیل دادههای برداشت شده با روش مطالعات میدانی به چیستی مفهوم مکان در شهر پرداخته می‌شود، تا معیار‌های تشکیل دهنده آن شناسایی شود. این معیار‌ها برای ارزیابی «خارج از مکان» در شهر به‌کار گرفته شده است تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا «خارج از مکان»ها در شهر گاهی به اندازه«مکان»ها مهم و پر رونق‌اند. در این پژوهش که عمدتا با روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است، نتایج نشان میدهد تلاش برای حذف پدیده‌‌های «خارج از مکان» در شهر‌ها امری صددرصد مثبت به‌شمار نمی‌‌رود.
رسول صادقی؛ محمد شکفته گوهری
چکیده
چکیده بیکاری بطور قابل توجهی فرایندهای جمعیتی نظیر ازدواج، طلاق، باروری، و مهاجرت را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از این مقاله بررسی تجربه بیکاری و پیامدهای آن بر تأخیر در ازدواج مردان جوان شهر تهران با بکارگیری روش تحقیق ترکیبی (دادههای کمی و کیفی) است. در این راستا، مقاله ابتدا با استفاده از تحلیل ثانویه دادههای خرد سرشماری ...
بیشتر
چکیده بیکاری بطور قابل توجهی فرایندهای جمعیتی نظیر ازدواج، طلاق، باروری، و مهاجرت را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از این مقاله بررسی تجربه بیکاری و پیامدهای آن بر تأخیر در ازدواج مردان جوان شهر تهران با بکارگیری روش تحقیق ترکیبی (دادههای کمی و کیفی) است. در این راستا، مقاله ابتدا با استفاده از تحلیل ثانویه دادههای خرد سرشماری 1390 شهر تهران به آزمون تأثیر وضعیت اشتغال و بیکاری بر تأخیر ازدواج پرداخته، سپس با استفاده از روش تحقیق کیفی و مصاحبه عمیق با 27 جوان مجرد بیکار به کندوکاو تجربه زیسته بیکاری جوانان و پیامدهای آن درحوزه تأخیر در ازدواج پرداخته است. نتایج بخش کمی مطالعه نشان داد احتمال تجردماندگی افراد بیکار حدود هشت برابر بیشتر از افراد شاغل است. با کنترل اثر سایر متغیرهای مستقل اثرگذار، بیکاری همچنان تأثیری قوی بر افزایش احتمال تجردماندگی دارد. نتایج بخش کیفی مطالعه بیانگر پنج مقوله محوری نظیر هویت بخشی شغلی، تجمل گرایی/مادیگرایی، رهاشدگی، ناامنی شغلی، و عقلانیت در تصمیمگیری تأخیر ازدواج است. در نتیجه‌گیری از مقاله میتوان گفت بیکاری و ناامنی شغلی، عدم اطمینان زیادی را نسبت به آینده برای جوانان رقم زده و تصمیم به ازدواج آنان را تا آیندهای نامعلوم به تأخیر می‌اندازد.
فریبرز محمدی؛ ستار پروین؛ یاسر رستگار
چکیده
مسکن مهر سیاست خانه‌دار شدن دولت در سال‌های اخیر برای آن شهروندانی است که فاقد مسکن بودند. به نظر می‌رسد عدم برنامه‌ریزی و توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی در تشکیل و ساخت مسکن مهر از سوی تصمیم‌گیران، باعث پدیداری ناهنجاریهای اجتماعی در آینده خواهد شد. مفهوم مسکن علاوه بر مکان فیزیکی، کل محیط مسکونی را نیز در برمی‌گیرد ...
بیشتر
مسکن مهر سیاست خانه‌دار شدن دولت در سال‌های اخیر برای آن شهروندانی است که فاقد مسکن بودند. به نظر می‌رسد عدم برنامه‌ریزی و توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی در تشکیل و ساخت مسکن مهر از سوی تصمیم‌گیران، باعث پدیداری ناهنجاریهای اجتماعی در آینده خواهد شد. مفهوم مسکن علاوه بر مکان فیزیکی، کل محیط مسکونی را نیز در برمی‌گیرد که شامل تمامی خدمات و تسهیلات ضروری مورد نیاز برای بهزیستن خانواده‌ها است. ساخت مسکن حداقلی برای شهروندان بدون توجه به آسیب‌های اجتماعی آن، میتواند جامعه را با چالش‌های اساسی روبرو کند که حل آنها هزینه‌های بسیاری را می‌طلبد. مقاله حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی با بهره جستن از نظریه‌های مختلف حوزه سیاستگذاری اجتماعی، ناهنجاریهای اجتماعی در رابطه محیط مسکونی، اکولوژی شهری و بی‌سازمانی اجتماعی به تبیین چالش‌های سیاستگذاری اجتماعی در حوزه مسکن با تأکید بر شناسایی و سنجش میزان تأثیر مؤلفه‌های سیاستگذاری اجتماعی در شکل‌گیری ناهنجاریهای اجتماعی در بین ساکنان مهر پرند، بپردازد. به منظور دستیابی بدین مهم، به کمک ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر میزان همبستگی، اثر و مسیر تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها براساس فرضیات تحقیق، سنجیده شده است. نتایج بیانگر آن است که ناهنجاریهای اجتماعی در بین ساکنان مسکن مهر نتیجه‌ی عدم دسترسی به مؤلفه‌های؛ حس تعلق خاطر، فراغتی و تفریحی، نظارتی و کنترل، ارتباطی و تعاملات اجتماعی، سرمایه اجتماعی، تجانس فرهنگی، دسترسی به کار و اشتغال و سرانه‌های فرهنگی است که تا حد زیادی در محدوده مورد مطالعه رعایت نشده و بروز پیدا کرده است.
ابوالقاسم فاتحی؛ ابراهیم اخلاصی
چکیده
هدف این پیمایش آگاهی از میزان سرمایه اجتماعی و بررسی عوامل تأثیر گذار بر آن در میان دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی شهر شیراز است. سؤالات تحقیق عبارتند از: «میزان کل سرمایه اجتماعی در میان دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی شهر شیراز چه مقدار است و عوامل جامعه شناختی مؤثر بر آن کدامند؟». جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر ...
بیشتر
هدف این پیمایش آگاهی از میزان سرمایه اجتماعی و بررسی عوامل تأثیر گذار بر آن در میان دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی شهر شیراز است. سؤالات تحقیق عبارتند از: «میزان کل سرمایه اجتماعی در میان دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی شهر شیراز چه مقدار است و عوامل جامعه شناختی مؤثر بر آن کدامند؟». جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی شهر شیراز است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای چند مرحله‌ای و تصادفی 400 نفر انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. آراء پاتنام، فوکویاما و کلمن درباره سرمایه اجتماعی به صورت تلفیقی چارچوب نظری تحقیق را شکل داده‌اند. بر پایه نتایج بدست آمده، میانگین کل سرمایه اجتماعی در سطح فردی و گروههای نخستین و سطح استانی و ملی سازمان‌ها و نهادها معادل 8/59 درصد است. در میان سطوح سه گانه متغیر وابسته، بیشترین میانگین مربوط به سطح خرد سرمایه اجتماعی است (70 درصد). در آزمون فرضیات رابطه‌ای پژوهش، وجود رابطه مثبت و معنادار بین متغیرهای مستقل «اشکال هویتی»، «سلامت روانی»، «تحصیلات والدین» و «سرمایه فرهنگی» و متغیر وابسته « سرمایه اجتماعی» تأیید گردید. به استناد نتایج حاصل از آزمون فرضیات فرعی، میزان سرمایه اجتماعی دانش آموزان دختر در رشته تحصیلی هنر به طور معناداری کمتر از سایر رشته‌هاست. هم چنین، پایین ترین میزان سرمایه اجتماعی مربوط به دانش آموزان ساکن در «منطقه بالای شهر» و بیشترین میزان سرمایه اجتماعی مربوط به دانش آموزان ساکن در«منطقه پایین شهر» میباشد.
دوره 1، شماره 3 ، تیر 1389، ، صفحه 145-178
چکیده
اعتماد بین مردم و دولت یکی از عوامل ضروری برای اداره امور بهتر کشور، رشد و توسعه بیشتر و تأمین نیازهای مردم است. امروزه دولت‌ها نمی‌توانند بدون داشتن حمایت مردمی و پشتوانه اعتماد مردم به تنهایی کشور را اداره نمایند؛ زیرا زمان اداره کشور با زور، اجبار و استبداد به پایان رسیده است. براساس نظریات و تئوری‌های علمی یکی‌از عوامل ...
بیشتر
اعتماد بین مردم و دولت یکی از عوامل ضروری برای اداره امور بهتر کشور، رشد و توسعه بیشتر و تأمین نیازهای مردم است. امروزه دولت‌ها نمی‌توانند بدون داشتن حمایت مردمی و پشتوانه اعتماد مردم به تنهایی کشور را اداره نمایند؛ زیرا زمان اداره کشور با زور، اجبار و استبداد به پایان رسیده است. براساس نظریات و تئوری‌های علمی یکی‌از عوامل مهم تأثیرگذار بر افزایش اعتماد سیاسی، احساس رضایت از زندگی و رفاه اجتماعی- اقتصادی در بین مردم است.
این مقاله که برگرفته از تحقیقی است که به روش پیمایشی در سال 1386 در بین 441 نمونه از شهر تهران صورت گرفته، نشان می دهد که اعتماد سیاسی 52% پاسخگویان بالا و 32% درحد متوسط است و اعتماد به نظام سیاسی بالاتر از اعتماد به نهادهای سیاسی و کنشگران سیاسی است. پنج فرضیه طرح شده که در زمینه‌های نگرش مردم نسبت به دولت، عملکرد سازمان‌ها برای تامین رفاه اجتماعی آنان، رضایت از زندگی و امید به آینده بودند، تأیید شدند. تحقیق نشان داد که اگر دولت خواهان افزایش اعتماد سیاسی است باید در زمینه ایجاد رفاه اجتماعی مردم تلاش بیشتر نموده و رضایت آنان را جلب نماید.
توکل آقایاری هیر؛ محمد عباس زاده؛ فرانک گراوند
چکیده
مقاله حاضر با هدف بررسی ارتباط بین برخی عوامل فردی و عوامل سطح محله با سلامت روانی شهروندان تهرانی 18ـ45 ساله، به روش پیمایشی و با جمعآوری داده از 448 شهروند تهرانی ساکن 25 محله مختلف این شهر با کاربرد روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انجام یافته است. دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتهاند. برای ...
بیشتر
مقاله حاضر با هدف بررسی ارتباط بین برخی عوامل فردی و عوامل سطح محله با سلامت روانی شهروندان تهرانی 18ـ45 ساله، به روش پیمایشی و با جمعآوری داده از 448 شهروند تهرانی ساکن 25 محله مختلف این شهر با کاربرد روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انجام یافته است. دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتهاند. برای بررسی تأثیرات توأمان عوامل سطح فرد و سطح محله، از مدل رگرسیونی دوسطحی در تحلیلهای چندمتغیره استفاده شده است. براساس نتایج، سطح سلامت روانی پاسخگویان در حد 46/4 (در یک مقیاس 2/1 تا 6 واحدی) و متوسط به بالا بوده و براساس تحلیلهای دومتغیره، تمام متغیرهای سطح فرد شامل؛ پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی (مثبت)، سن (مثبت) و سبک زندگی سالم (مثبت)، وضع تأهل (به نفع متأهل‌ها) و جنس (به نفع مردان) رابطه معناداری با سلامت روانی پاسخگویان داشتهاند. نتایج حاصل از برازش مدل دوسطحی (فردـ محله) نشان داد که همه متغیرهای سطح اول، به استثنای سن، تأثیر معنادار خود در مدل نهایی دوسطحی را حفظ کرده‌اند. شرایط اجتماعی مساعد در سطح محله نیز با کنترل اثر متغیرهای سطح اول، به‌شکل مثبت و معناداری بر سلامت روانی پاسخگویان تأثیر گذاشته است. متغیرهای سطح فرد 23/13 درصد و متغیرهای سطح محله 89/33 درصد از واریانس سلامت روانی را به‌ترتیب در سطوح اول و دوم مدل دوسطحی تبیین کرده‌اند.
مینا شیروانی ناغانی؛ افسانه ادریسی؛ زهرا سادات مشیر استخاره
چکیده
چکیده:مقدمه: سرمایه اجتماعی با فراهم کردن کنش‌های اجتماعی و ایجاد ارتباط انسانی، زمینه‌ی ارتقای سطح رفاه ذهنی را فراهم می‌سازد. رفاه ذهنی مقوله‌‌ی اجتماعی چندبعدی است که با شاخص‌هایی چون شادکامی، تأمین، ترجیحات، نیازها، استحقاق و مقایسه نسبی تعریف می‌شود. این پژوهش با هدف تببین رابطة بین سرمایة اجتماعی و رفاه ذهنی شهروندان ایرانی ...
بیشتر
چکیده:مقدمه: سرمایه اجتماعی با فراهم کردن کنش‌های اجتماعی و ایجاد ارتباط انسانی، زمینه‌ی ارتقای سطح رفاه ذهنی را فراهم می‌سازد. رفاه ذهنی مقوله‌‌ی اجتماعی چندبعدی است که با شاخص‌هایی چون شادکامی، تأمین، ترجیحات، نیازها، استحقاق و مقایسه نسبی تعریف می‌شود. این پژوهش با هدف تببین رابطة بین سرمایة اجتماعی و رفاه ذهنی شهروندان ایرانی ساکن در پایتخت انجام شد.روش تحقیق: روش این پژوهش کمی و جامعه مورد مطالعه شهروندان 18 سال به بالای پایتخت ایران است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد و بنابر ملاحظاتی به 400 نفر افزایش داده شد. روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بود. در این پژوهش ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و رفاه ذهنی مورد سنجش قرار گرفتند.یافته‌ها: تحلیل توصیفی و استنباطی دادهها از طریق آزمون‌های کولموگورف–سمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آنوا نشان داد که اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و عضویت در شبکه‌های اجتماعی بر رفاه ذهنی شهروندان 18 سال به بالای ساکن در پایتخت ایران مؤثر است.نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد که سرمایه اجتماعی با تسهیل کنش‌های اجتماعی نقش تعیین کننده‌ای در تأمین و دستیابی به ترجیحات افراد دارد که با کاهش تنش‌های ذهنی، شادکامی و حس خوشبختی را برای شهروندان رقم می‌زند.واژه‌های کلیدی: رفاه ذهنی؛ سرمایه اجتماعی؛ اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی.
نسیم عبداله زاده؛ کیوان بلند همتان؛ ناصر شیربگی
چکیده
یک سیستم آموزشی عادلانه میتواند تأثیر نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی را جبران کند و به افراد اجازه دهد از آموزش و تعلیم صرف‌نظر از پیشینه و زمینه خود بیشترین بهره را ببرند به‌موجب قانون اساسی در ایران، آموزش تا سطح متوسطه رایگان است اما به‌واسطه خصوصی‌سازی این امر محقق نشده بلکه سبب بازتولید نابرابری آموزشی گردیده است. بر همین ...
بیشتر
یک سیستم آموزشی عادلانه میتواند تأثیر نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی را جبران کند و به افراد اجازه دهد از آموزش و تعلیم صرف‌نظر از پیشینه و زمینه خود بیشترین بهره را ببرند به‌موجب قانون اساسی در ایران، آموزش تا سطح متوسطه رایگان است اما به‌واسطه خصوصی‌سازی این امر محقق نشده بلکه سبب بازتولید نابرابری آموزشی گردیده است. بر همین اساس، چهارچوب نظری این پژوهش، نظرات بولز و جینتیس؛ ایده‌ی ناسازگاری/ توافق، بوردیو و نظریه بازتولید؛ مایکل دبیلو. اپل؛ پداگوژی انتقادی بوده که یک بینش انتقادی نسبت به نابرابری آموزشی ارائه میدهند. بنابراین، تجارب مدیران مدارس متوسطه شهر سنندج را مبنای تحلیل نظری و تجربی برای تشریح وضعیت زمینه‌ای، علی، مداخله‌ای چگونگی بازتولید نابرابری آموزشی قرار دادیم به موجب آن با ٣٠ نفر از مدیران آموزشی مصاحبه و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از تکنیک تحلیل مداوم و مقایسه‌ای دادهها استفاده شد. نتایج نشان دادافزایش هزینه‌های تحصیل به‌عنوان ایجادکننده‌ی شرایط زمینه‌ای توأمان با برون‌سپاری آموزش دولتی و کاهش عدالت آموزشی به‌عنوان شرایط علی ایجاد نابرابری آموزشی عمل کرده‌اند. همچنین اقتصاد محور شدن مدارس خصوصی به‌عنوان شرایط مداخله‌گر در ایجاد تمایز بخشی آموزشی در سطح فردی، خانوادگی و فضایی-منطقه‌ای شهری دیگر پیامد نابرابری آموزشی است. برای جلوگیری و ممانعت از پیامدهای حاصل از خصوصی‌سازی آموزش به‌مثابه بازتولید نابرابری و تمایز بخشی، مدیران آموزشی در مدارس به اتخاذ راهبردهای تقویت تعامل با دانش‌آموزان و والدین و جبران کمبودهای آموزشی دست‌زده‌اند
محمدجلال عباسی شوازی؛ فاطمه ترابی؛ رسول صادقی؛ عارفه جوادی نیا
چکیده
با کاهش میزان باروری به زیر سطح جایگزینی نقش حمایتهای غیررسمی در جهت رفع موانع فرزندآوری قابل توجه است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر حمایتهای غیررسمی بر تمایل به فرزندآوری با بهره‌گیری از تئوری حمایت اجتماعی است. جامعه آماری تحقیق زنان دارای همسر و حداقل یک کودک زیر پنج سال شهرهای نوشهر و چالوس است. دادهها با اجرای پیمایش و با استفاده ...
بیشتر
با کاهش میزان باروری به زیر سطح جایگزینی نقش حمایتهای غیررسمی در جهت رفع موانع فرزندآوری قابل توجه است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر حمایتهای غیررسمی بر تمایل به فرزندآوری با بهره‌گیری از تئوری حمایت اجتماعی است. جامعه آماری تحقیق زنان دارای همسر و حداقل یک کودک زیر پنج سال شهرهای نوشهر و چالوس است. دادهها با اجرای پیمایش و با استفاده از شیوه نمونهگیری خوشهای تصادفی و متناسب با حجم نمونه در میان 362 زن جمعآوری شده است. برای برآورد اثر متغیرهای حمایت ابزاری و بالقوه به فرزندآوری از رگرسیون لجستیک بهره گرفته شده است. بر مبنای یافته‌ها حدود 47 درصد مادران به داشتن فرزندی دیگر تمایل داشتند. نتایج تحلیل چند متغیره تمایل به فرزند بعدی نشان می‌دهدکه برخی از متغیرهای حمایتی از قبیل میزان دریافت کمک در کار خانگی از سوی همسر، دریافت کمک در کارخانگی از والدین شوهر و فراوانی ارتباط حضوری با والدین شوهر بر افزایش تمایل به فرزندآوری دیگر زنان اثرگذار بوده است. نتایج در رابطه با شاخص‌های حمایتی حاکی از آن است که شاخص حمایت بالقوه بر تمایل فرزندآوری دیگر رابطه معنادار نداشته است ولی در مقابل، دریافت سطوح بالای حمایت ابزاری بر افزایش تمایل فرزندآوری دیگر تأثیر گذار بوده است. در مجموع، باتوجه به تأثیر برخی از متغیرهای حمایت ابزاری و بالفوه بر تمایل فرزندآوری دیگر میتوان تاحدودی رابطه تئوری حمایت اجتماعی و فرزندآوری را تأیید کرد. .
دوره 2، شماره 9 ، بهمن 1390، ، صفحه 149-182
چکیده
احساس امنیت به‌عنوان یک پدیده روانشناختی- اجتماعی تحت تأثیر عوامل زیادی است. در این پژوهش با بهره‌گیری از نظرات هویت اجتماعی گیدنز و جنکینز 7 فرضیه و زیرفرضیه طرح و به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته از حجم نمونه 267 نفری از جامعه آماری زنان و دختران 18سال به بالای شهر تهران آزمون گردید. نتایج پژوهش نشان داد که 52% نمونه مورد ...
بیشتر
احساس امنیت به‌عنوان یک پدیده روانشناختی- اجتماعی تحت تأثیر عوامل زیادی است. در این پژوهش با بهره‌گیری از نظرات هویت اجتماعی گیدنز و جنکینز 7 فرضیه و زیرفرضیه طرح و به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته از حجم نمونه 267 نفری از جامعه آماری زنان و دختران 18سال به بالای شهر تهران آزمون گردید. نتایج پژوهش نشان داد که 52% نمونه مورد بررسی احساس امنیت زیاد دارند، 3/34% درحد متوسط و 7/13% احساس امنیت اجتماعی کمی دارند. احساس امنیت جانی بیش از مالی و حیثیتی است. آزمون فرضیات هم نشان داد که افرادی که از هویت اجتماعی قویتر، ارتباط اجتماعی بیشتر، هویت فردی بالاتر، اعتماد به نفس بیشتر و تعلقات مذهبی بالاتری برخوردارند، احساس امنیتاجتماعی بالاتری هم دارند. در این پژوهش رابطه اعتماد بنیادین و احساس امنیت تأیید نشد.
مجید فولادیان؛ حسین وزیری؛ جمال طوسی فر؛ زهرا برادران کاشانی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی سیاست‌های سازگاری افراد فاقد سند هویتی ساکن در سکونتگاه‌های غیررسمی شهر مشهد در زمینۀ دستیابی به آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، مسکن، اشتغال و تأمین اجتماعی انجام شده است. در پژوهش حاضر از روش نظریۀ زمینه‌ای که یکی از روشهای تحلیل دادههای کیفی است، برای تحلیل دادهها استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی سیاست‌های سازگاری افراد فاقد سند هویتی ساکن در سکونتگاه‌های غیررسمی شهر مشهد در زمینۀ دستیابی به آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، مسکن، اشتغال و تأمین اجتماعی انجام شده است. در پژوهش حاضر از روش نظریۀ زمینه‌ای که یکی از روشهای تحلیل دادههای کیفی است، برای تحلیل دادهها استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش مطالعه تمامی افراد فاقد سند هویتی ساکن در سکونتگاه‌های غیررسمی در مناطق شهرداری شهر مشهد در سال 1395 بودند که حداقل پنج سال از سکونت آنها در این مناطق گذشته بود. یافته‌های پژوهش نشان داد مشکلات و محرومیت‌های افراد فاقد سند هویتی در«توانایی اندک آنها در استفاده از فرصت‌هایی که جامعه برای اعضای دارای مدرک شناسایی فراهم کرده است» خلاصه می‌شود. شانس کم تحصیل و ازدواج رسمی، برخوردارنبودن از تسهیلات و خدمات رفاهی جامعه، پایدارنبودن اشتغال آنها و روی‌آوردن به مشاغل کم‌درآمد و یدی، از مهم‌ترین محرومیت‌ها و مشکلات موجود در زندگی افراد فاقد سند هویتی است؛ درنتیجه افراد فاقد سند هویتی با توجه به موقعیت ساختاری خود و به‌منظور حل مشکلات و محرومیت‌های خود، اجتماع شبه‌اشتراکی را تشکیل داده‌اند. این افراد توانسته‌اند وضعیتی را در این اجتماع به وجود آورند تا مشکلات خود را حل کنند و سیاست‌های رفاهی متنوعی را در حوزه‌های مختلف به‌منظور جهت بهبود وضعیت رفاهی خود به‌کار گیرند.
سعداله دارابی؛ محمد ترکاشوند
چکیده
چکیده سرمایة انسانی به دانش، مهارت و دیگر توانایی‌هایی گفته می‌شود که به افزایش کیفیت و سطح توسعه منجر می‌شوند. سرمایه‌ای که در سنین پایین‌تر کسب شود تأثیر قوی‌تری در موفقیت‌های سنین بالاتر دارد. خانواده مهم‌ترین واحد تأثیرگذار در کسب و سرمایه‌گذاری در حوزة سرمایة انسانی در سنین پایین است و همچنین موفقیت‌های آیندة آنها ...
بیشتر
چکیده سرمایة انسانی به دانش، مهارت و دیگر توانایی‌هایی گفته می‌شود که به افزایش کیفیت و سطح توسعه منجر می‌شوند. سرمایه‌ای که در سنین پایین‌تر کسب شود تأثیر قوی‌تری در موفقیت‌های سنین بالاتر دارد. خانواده مهم‌ترین واحد تأثیرگذار در کسب و سرمایه‌گذاری در حوزة سرمایة انسانی در سنین پایین است و همچنین موفقیت‌های آیندة آنها را نیز تعیین می‌کند. در سال‌های اخیر، خانوادة ایرانی با کاهش باروری، بالا‌رفتن سطح سواد والدین و سطح رو به بالایی از طلاق مواجه بوده است. با استفاده از دادههای پیمایش گذران وقت انجام‌شده در سال‌های 1387 و 1388، در این مقاله قصد بررسی اثر تعداد فرزندان در کسب سرمایة انسانی فرزندان 15 تا 19 سالة خانوارهای شهری ایران را داریم. نمونة مورد بررسی شامل 2183 فرزند 15 تا 19 ساله است که ازدواج نکرده‌اند. نتایج نشان میدهد که بین شمار فرزندان و کسب سرمایة انسانی رابطة منفی برقرار است. تفاوت گسترده‌ای در کسب سرمایة انسانی بین خانواده‌های با یک و دو فرزند و خانواده‌های با سه فرزند و بیشتر وجود دارد. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان‌دهندة اثرگذاری معنادار جنسیت و سن فرزندان و سطح تحصیلات مادران در کسب سرمایة انسانی است. با وجود این متغیرهای کنترل‌کننده هنوز اثر تعداد فرزندان پایدار است. این نتیجه میتواند نشان از پذیرش و تداوم تعداد کم فرزندان (خانواده‌های دو فرزندی) در آینده باشد.
سهیلا علیرضانژاد؛ سحر خاکپور؛ سروش فتحی
چکیده
پرسش آغازین این پژوهش عبارت است از: منابع مالی در دسترس زنان در خانواده کدام است؟ و آنان تا چه حد درباره آن تصمیم می‌گیرند؟ برای پاسخگویی به این پرسش‌ها، از ترکیب نظریه‌های پی یر بوردیو، آنتونی گیدنز، سرمایه جنسی و نابرابری جنسیتی استفاده شد. برای انجام این پژوهش از روش ترکیبی - روش کمی و کیفی- استفاده شد. در بخش کیفی ابزار گردآوری ...
بیشتر
پرسش آغازین این پژوهش عبارت است از: منابع مالی در دسترس زنان در خانواده کدام است؟ و آنان تا چه حد درباره آن تصمیم می‌گیرند؟ برای پاسخگویی به این پرسش‌ها، از ترکیب نظریه‌های پی یر بوردیو، آنتونی گیدنز، سرمایه جنسی و نابرابری جنسیتی استفاده شد. برای انجام این پژوهش از روش ترکیبی - روش کمی و کیفی- استفاده شد. در بخش کیفی ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه سیر زندگی بود و در بخش کمینیز از پرسشنامه استفاده شد. یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که زنان به چهار نوع منبع مالی شامل خرج خانه، پول توجیبی، حقوق ماهیانه و ارثیه دسترسی دارند. دستمزد تنها درآمدی است که ناشی از نقشهای سنتی زنان نیست. تصمیمات بزرگ اقتصادی در خانه برعهده مردان است. به نظر می‌رسد با افزایش دسترسی زنان به منابع مالی، لزوماً کنترل آنان براین منابع افزایش نمییابد. با افزایش کنترل زنان بر منابع مالی، تصمیمگیرهای مشترک در باره مسائل عمده مالی بین زن و مرد افزایش می‌یابد.
محمد عباس زاده؛ داود قاسم زاده؛ نوشین صالح
چکیده
چکیده در دهه‌های اخیر پژوهش در ابعاد و زوایای مثبت زندگی انسانها رو به فزونی نهاده و بی‌تردید یکی از مهم‌ترین زمینه‌های زندگی بشر امروز شادی و شادکامی است. در پژوهش حاضر میزان شادی حاشیه‌نشینان و غیرحاشیه‌نشینان تبریز و رابطه آن با اشکال سرمایه بررسی شده. در این پژوهش از روش پیمایشی در بین 300 نفر (با فرمول کوکران) که به ...
بیشتر
چکیده در دهه‌های اخیر پژوهش در ابعاد و زوایای مثبت زندگی انسانها رو به فزونی نهاده و بی‌تردید یکی از مهم‌ترین زمینه‌های زندگی بشر امروز شادی و شادکامی است. در پژوهش حاضر میزان شادی حاشیه‌نشینان و غیرحاشیه‌نشینان تبریز و رابطه آن با اشکال سرمایه بررسی شده. در این پژوهش از روش پیمایشی در بین 300 نفر (با فرمول کوکران) که به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شده‌اند و برای اندازهگیری میزان شادی از پرسشنامه شادی آکسفورد استفاده شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که میزان شادی در بین افراد مورد مطالعه در حد متوسط رو به بالاست و اشکال سرمایه (اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) رابطه معناداری با شادی دارند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان میدهد که متغیرهای مستقل واردشده به مدل پژوهش 14 درصد از واریانس شادی را تبیین میکنند. نتایج نشان میدهد که سرمایه اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی بر میزان شادی دارند. در کل برای افزایش شادی و بالا بردن بهزیستی ذهنی افراد مورد مطالعه توجه سیاستگذاریها و برنامهریزیها باید بیشتر روی سرمایه اجتماعی و فرهنگی متمرکز بشود. هرچند براساس یافته‌ها، سرمایه اقتصادی نیز تعیینکننده است.
جعغر حسین پور؛ رضا عبدالرحمانی؛ رسول علیزاده
چکیده
چکیده گرایش به تماشای برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای، تأسیس شبکه‌ها و پخش برنامه‌هایی به زبان فارسی از طریق این شبکه‌ها طی سال‌های اخیر موجی از نگرانی‌ها را در خصوص افزایش آسیب‌های اجتماعی، به‌ویژه آسیب‌های مرتبط با خانواده‌ها در سطح مسئولان نظام به همراه داشته است. بر همین اساس بررسی و تحلیل اجتماعی تأثیرات این برنامه‌ها ...
بیشتر
چکیده گرایش به تماشای برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای، تأسیس شبکه‌ها و پخش برنامه‌هایی به زبان فارسی از طریق این شبکه‌ها طی سال‌های اخیر موجی از نگرانی‌ها را در خصوص افزایش آسیب‌های اجتماعی، به‌ویژه آسیب‌های مرتبط با خانواده‌ها در سطح مسئولان نظام به همراه داشته است. بر همین اساس بررسی و تحلیل اجتماعی تأثیرات این برنامه‌ها بر ازهم‌گسیختگی خانواده‌ها در شهر تهران (فارغ از تمام عوامل مؤثر دیگر بر ازهم‌گسیختگی خانواده)، هدف اساسی مقاله حاضر است. چارچوب نظری مورد استفاده شامل نظریه وابستگی، نظریه استفاده و رضامندی و در نهایت نظریه کاشت در حوزه ارتباطات و رسانه میباشد. روش این تحقیق تحلیلی- توصیفی از نوع پیمایش بوده است. روش گردآوری اطلاعات میدانی و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته است. نمونه آماری آن 137 نفر از مخاطبان برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان است که به روش تصادفی از میان کسانی که به‌نوعی درگیر موضوع اختلافات، تنش‌ها و شکایات مرتبط با خانواده بوده و برخی از آنها به همین سبب به دادگاه مراجعه کرده و تشکیل پرونده داده‌اند، انتخاب شده‌اند. روایی پرسشنامه با استفاده از روش منطقی و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ (ضریب آلفا کل 894/0) به دست آمده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین تماشای برنامه‌های فارسی‌زبان شبکه‌های ماهواره‌ای و از هم‌گسیختگی خانواده‌ها در تهران رابطه وجود دارد. علاوه بر این، نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد که برنامه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبانی که در آنها به ترویج روابط نامشروع می‌پردازند، مانند: نمایش سریال‌هایی که روابط آزاد جنسی را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم ترویج میکنند و نیز برنامه‌های دیگری ازاین‌دست بیش از سایر برنامه‌ها در ازهم‌گسیختگی خانواده‌ها تاثیردارند.
