نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

یکی از دوره­های حساس و مهم در زندگی انسان­ها دوره­ سالمندی است. توجه به مسائل این دوره از جمله موضوع کیفیت زندگی سالمندان و عوامل موثر بر آن نظیر حمایت­های اجتماعی از اهمیت به سزایی برخوردار است چرا که این گروه جزء گروه­های آسیب­پذیر جامعه می­باشند و به جهت ارتقا کیفیت زندگی‌شان می­باید زیر پوشش انواع گوناگون حمایت­های غیررسمی ‌از سوی اعضای شبکه خود یا حمایت­های رسمی‌ از سوی نظام­های تامین اجتماعی قرار داشته باشند. بر این اساس در این مطالعه با تعیین وضعیت موجود کیفیت زندگی در میان سالمندان بازنشسته شهر تهران درصدد هستیم تا نقش حمایت­های رسمی و غیررسمی را در این زمینه بررسی نمائیم. حمایت اجتماعی غیررسمی ‌در این بررسی در دو بُعد کارکردی و ساختاری و با استفاده از نظریات شبکه اجتماعی همچون نظریه لین، ولمن و گرانوتر و حمایت اجتماعی رسمی‌ نیز با استفاده از نظریات رفاه و تامین اجتماعی بررسی شده است و کیفیت زندگی نیز در دو بُعد عینی و ذهنی و با استفاده از نظریات فرانس و زان، مورد بررسی قرار گرفته­اند.
 جمعیت آماری این پژوهش سالمندان 60 سال و بالاترِ مستمری‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی ساکن شهر تهران می­باشد.
نتایج مطالعه نشان می­دهد که بین انواع حمایت اجتماعی رسمی‌ و غیررسمی و کیفیت زندگی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و بررسی ضرایب همبستگی حاکی از همبستگی بالای حمایت­های اجتماعی اعم از رسمی و غیررسمی با بُعد ذهنی کیفیت زندگی است، روابط همبستگی میان ابعاد کارکردی حمایت­های غیررسمی و بُعد ذهنی کیفیت زندگی در سالمندان مورد مطالعه قوی­تر از سایر روابط می­باشد. در تحلیل­های چند متغیره رگرسیونی مُکفی بودن حمایت­های رسمی از ضریب بالاتری برخوردار بوده و حمایت­های غیررسمی در بُعد کارکردی (ابزاری) و بُعد ساختاری (پیوندهای فردی و گروهی) در مراتب بعدی قرار داشته­اند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Conflict in Lifestyle Between Children and Parents

چکیده [English]

The Society of Iran has experienced extensively cultural and social changes during recent decades. These changes have been remarkable particularly in the families. One of the most important changes is the changes in lifestyle of adolescents that has brought about serious challenges for families. The challenges that seem to cast doubt on the traditional format of family. The most significant challenge in the families is facing rapid changes of family's norms and values among children and parents so that we can talk of rival norms besides traditional ones.
The Theoretical framework argues emerging new media, expansion of educations and access of people to information in society, the growth of individualism, the effects of reference group and changes of values as the main causes of these changes.
This study has been accomplished through social survey in Tehran (3 and 17 districts) through 398 cases. The statistical techniques were used are dispersion and central indices, bivariate correlations, multivariable regression and path analysis.
Findings indicate that there is some conflict between parents and children lifestyles. The most conflicts spheres are relationships between girls and boys, smoking and alcohol drinking. The least conflicts spheres are praying matters, favorite music listening. Results show that factors such as individualism in children, attitude of adolescents toward modern values and lack of democratic behavior of parents caused conflicts in families.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family Conflicts
  • Lifestyles
  • Modern values
  • Individualism
  • Reference Groups
- آقاملایی، تیمور. (1348). اصول و کلیات خدمات بهداشتی براساس منابع جدید قابل استفاده برای رشته­ها پزشکی، تهران: اندیشه رفیع.
- رفعتی، نرگس. (1382)، بررسی کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در سالمندان 65 ساله و بالاتر در آسایشگاه خیریه سالمندی کهریزک تهران، پایان‌نامه دکتری تخصصی بهداشت و پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی دانشگاه شهید بهشتی.
-  رفیع‌پور، فرامرز. (1368)، کندوکاوها و پنداشته‌ها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- ذکریایی سراجی، فاطمه. (1386)، نگاهی جامعه شناختی به تفاوت‌‌های جنسیتی در سالمندی با تاکید بر شبکه روابط و حمایت‌‌های اجتماعی (مطالعه موردی شهر تهران)، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا.
-  شیخی، محمدتقی. (1389)، جامعه شناسی سالمند، تهران: نشر حریر.
-  طالب، مهدی. (1381)، تأمین اجتماعی، مشهد: دانشگاه امام رضا(ع)، چاپ ششم.
- علی­پور، فردین. (1388)، بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی، پایانامه کارشناسی ارشد مددکاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
- قدسی، علی محمد. (1382)، بررسی جامعه شناختی رابطه بین حمایت اجتماعی و افسردگی. پایان نامه دکتری جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس.
-  کلدی، علیرضا. (1382)، جامعه شناسی سالمندان، تهران: علیرضا کلدی..
-  محسنی تبریزی، علیرضا، همایون­پور، هرمز (1379)، بررسی وضعیت سالمندان در ایران، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال دوم، شماره چهارم.
-  مرکز آمار ایران. (1385)، نتایج سرشماری عمومی‌نفوس و مسکن کل کشور، تهران: مرکز آمار ایران.
-  معینی، محمدرضا. (1381)، «مدیریت ریسک اجتماعی؛ رویکرد جدید بانک جهانی به مساله حمایت اجتماعی»، فصلنامه مجلس و پژوهش، سال هشتم، شماره 33.
-  میجلی، جیمز. (1378)، رفاه اجتماعی در جهان، مترجم: محمدتقی جغتایی، تهران: ناشر دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، چاپ اول.
- نجاتی، وحید، عشایری، حسن. (1387)، «کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در سالمندان شهرستان کاشان»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال چهاردهم، شماره 1.
 
-    Bastani, S.(2001). "Middle class community in Tehran: Social network, Social support and marital relatyioships", Ph.D Thesis , University of Torornto, Canada.
-    Borglin, Gunilla et al. ( 2005). " The experience of quality of life among older people" , Journal of Aging Study, Vol 19.
-    Ferrance,C: Powers, M.(1985)."Quality of Life Index : Development and Propertied. Adv Nursci". Vol(8): Pp:15-24.
-    Flavio MF Xavier, Marcos PT Ferranz, Norton Marc, et al. (2003). Elderly peoples definition of quality of quality of life. Rev. Bras. Psiauiatr. Vol. 25, No.1, Sao Paolo, Mar.
-    Granovetter, Mark (1982). The strength of weak ties: A Network theory revisited. In Peter V. Marsden and Nad Lin (Eds), Social structure and network analysis, London: sage Publication.
-    Litwin, Howard. Landau, Ruth (2000)." Social network type and social support among the old-old". Journal of aging Studies, Vol 14, No 2, Pp:213-228
-    M Azpiazu Garrido, Acruz Jentofot, JR Villagrasa Ferrer, et al. (2003). Quality of life in noninstitionalized persons older than 65 years in two health care districts in Madrid. Domingo 30 Marzo, Vol. 31, No. 51.
-    United Nations Population Division. (2007). "World Population Ageing 2007", New York.
Wellman, Barry (1992). "Which types of ties and networks provide what kinds of socialsupport?",Advanced in Group Proccesses,Vol 9.