نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دگتری جامعه شناسی وآسیبهای اجتماعی

چکیده


این مقاله که با هدف شناخت و مقایسه مسائل اجتماعی ایران و تاجیکستان انجام گرفته، حاصل مطالعه اکتشافی و عملیات میدانی است که ضمن توجه به تشابهات فرهنگی و اجتماعی موجود در میان دو کشور سعی داشته است تا فهرست معتبری (38 مورد) از مسائل اجتماعی ایران و تاجیکستان را با استفاده از منابع، (برخی منابع در انتهای مقاله آمده است) ، اسناد و مصاحبه-های اولیه شناسایی نماید. در ابتدا این فهرست در اختیار 50 نفر از خبرگان حوزه علوم انسانی ایران و 48 نفر از خبرگان تاجیکستان قرار گرفت تا مهمترین مسائل اجتماعی هر کدام از کشورها از نظر خبرگان آن‌ها شناسایی شود. پس از شناسایی مهمترین مسائل اجتماعی دو کشور از دیدگاه خبرگان، 12 مسئله از مهمترین مسائل دو کشور در قالب پرسشنامه‌ای در اختیار 400 نفر از مردم ایران و همچنین تاجیکستان قرار گرفت تا از این طریق، دستیابی به نظرات مردم در خصوص مهمترین مسائل اجتماعی آنان نیز میسر شود. یافته‌های حاصل نشانگر آن هستند که در مقایسه مسائل اجتماعی این دو کشور شاهد اشتراک‌هایی در مسائل ازدواج و همین طور مهاجرت دانشمندان (فرار مغزها) هستیم. اما در سایر مسائل اشتراک محدودی بین دو کشور وجود دارد؛ به‌خصوص مسئله مهاجرت نیروی کار در تاجیکستان به خارج از کشور و جرم‌های اجتماعی خاص در تاجیکستان که این جرائم مورد اشاره خبرگان و مردم تاجیکستان قرار گرفته است. در ایران نیز هرچند در سال‌های اخیر جرم‌های اجتماعی به خصوص خشونت افزایش یافته‌، اما محدودیت‌ها و نبود برخی آزادی‌های اجتماعی در نظر مردم و خبرگان مهمتر از جرم‌های اجتماعی تلقی می‌شوند. به خصوص این که در ایران  نیز از مسائل مهم اجتماعی محسوب شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing The Social Issues of Iran and Tajikistan

نویسنده [English]

  • saeed Kharatha

چکیده [English]

This study aiming to compare the social issues of Iran and Tajikistan, has been the result of exploratory study and field work. Considering the cultural & social similarities between the two countries, the study has been trying to make a list (38items),with the use of resources (some resources are listed at the bottom) , the primary documents and interviews .At first this list was available for 50 experts of Iran  in the field of humanities and  48 experts of tajikestan ,to identify the most important social problems of each  the countries .After identifying the most important social problems of two countries from the viewpoint of experts, the 12most important problems of two countries was presented in questionnaire form for 400 person from Iranian & also Tajikestani people ,So that they could have access on what they considered as important social issues.
The findings indicate that in contrast to the problems of the two countries in matters of marriage, and immigration of scholars. But other than that there aren’t much commonalities between the two countries, they share a limited especially the issue of labor migration in Tajikestan abroad & social crime- the crime was expressed by people and the experts in Tajikestan. Although recently in Iran, social crime especially violent crime increased, limitations & lack of freedom is more important than social crime in the viewpoint of people & experts. Chiefly this is considered an important social issue.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • social structures
  • social conditions
  • social issues of Iran
  • social issues of Tajikestan

ـ آقابخشی، حبیب‌الله. (1388)، اعتیاد و آسیب‌شناسی خانواده (رویکرد مددکاری اجتماعی به مسائل و آسیب‌های جامعه‌ای)، تهران: انتشارات دانش‌آفرین.
- ارل رابینگن، مارتین واینبرگ. (1382)، رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، مترجم: رحمت اللّه صدیق سروستانی، تهران: دانشگاه تهران، دانشگاه تهران.
ـ خراطها، سعید. پایان‌نامه دوره دکتری. بررسی مقایسه‌ای مسائل اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی ایران و تاجیکستان و راهکارهای حل آن، انستیتو دموگرافی آکادمی ‌علوم تاجیکستان، استاد راهنما: پرفسور اسلاموف عبادویچ.
- خراطها، سعید. بررسی و شناخت مهمترین مسائل اجتماعی تاجیکستان (از دیدگاه کارشناسان و مردم).
 - مجله علمی- پژوهشی اخبار آکادمی‌علم‌های جمهوری تاجیکستان- شعبه علم‌های جمعیت شناسی، رقم بین‌المللی  (issn 2076-2569: no1-2012)
- رییس‌دانا، فریبرز. (1387)، تحول فقر در ایران، مجموعه مقالات مسائل  اجتماعی ایران، انتشارات آگاه، تهران: چاپ دوم.
- زنجانی، حبیب‌الله. (1380)، تحول جمعیتی و پیامدهای مسئله آفرین آن، نامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، شماره 5  سال 1380.
ـ عبداللهی، محمد. (1383)، طرح مسائل اجتماعی در ایران: اهداف و ضرورت‌ها. مجموعه مقالات مسائل اجتماعی ایران، انتشارات آگاه. تهران: چاپ دوم.
ـ لوزیک، دانیلین (1383)، نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی، ترجمه: دکتر سعید معید‌فر، تهران: انتشارات امیرکبیر.
ـ معتمدی، سیدهادی. اولویت‌بندی آسیب‌ها و مسائل اجتماعی در ایران، فصلنامه‌ علمی ‌پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 6 شماره24.



تعدادی از منابع تاجیکستانی که از آنها بهر‌ه‌برداری شده است در ادامه آمده است:

1.    Демографический ежегодник Республики Таджикистана. 2008. – Душанбе, 2010 г.
 دموگرافیک سالنامه جمهوری تاجیکستان، دوشنبه 
2.    Исламов С.И. Демография Таджикистана. – Душанбе, 1985, - 176с.
 اسلاموف، سعدالله عبادویچ (پروفسور) ، دموگرافی تاجیکستان، دوشنبه...1985
3.    Исламов Ф.С. Некоторые проблемы миграции населения Таджикистана в переходный период. - Душанбе, 1999, - 101с.
اسلاموف، برخی از مشکلات مهاجرتی تاجیکستان در دوره انتقالی ـ دوشنبه...
4.     Исламов С.И., Акрамова Х.А. Социально-демографические проблемы женщин Таджикистана в условиях перехода к рыночной экономике. - Душанбе, 2000, - 116с.
اسلاموف، اکرموا، مشکلات اجتماعی و جمعیت شناختی زنان تاجیک در گذاربه اقتصاد بازار، دوشنبه
5.    Исламов С.И., Мирджалолова М. Демография Таджикистана в переходной экономике. - Душанбе, 1999, - 124с.
اسلاموف، میرزا لولوا، جمعیت تاجیکستان در اقتصاد دوران گذار، دوشنبه... 
6.    Исламов С.И. Рождаемость населения. – Душанбе, Ирфон, 2009 г., 124с.
اسلاموف، جمعیت موالید، دوشنبه، عرفان، 2009 
7.    Исламов С.И. Рождаемость населения. – Душанбе, 2010
اسلاموف، جمعیت موالید، دوشنبه، عرفان، 2010
8.    Исламов С.И. Коммерческий секс: проблемы и пути решения в Республике Таджикистан: социально-демографические аспекты. - Душанбе Ирфон, 2008 г., 130с.
اسلاموف، س.ع، سکس تجاری (روسپیگری) : مشکلات و راه حل آن در جمهوری تاجیکستان، جنبه‌های اجتماعی و جمعیت شناختی، دوشنبه ...
9.    Исламов С.И., Хайдаров А.Д. Экономико-демографические проблемы старения населения Таджикистана. - Душанбе, 2011
اسلاموف، حیدروف، چالشهای اقتصادی و جمعیتی ناشی از افزایش سن جمعیت تاجیکستان، دوشنبه... 
10.    Солиев Х.Х. Республика Таджикистан – 15 лет независимого экономического развития. – Душанбе. Эљод. 2007. – С.560.
سولیوف، جمهوری تاجیکستان ـ توسعه اقتصادی، 15 سال پس از استقلال، دوشنبه...
11.    Пирумшоев Х., Маликов М. Россия-Таджикистан: история взаимоотношений. – Душанбе. РТСУ. 2009. – С.688.
پیرمشایف، مالیکوف ـ تاریخچه روابط روسیه و تاجیکستان، دوشنبه...
12.    - Ризокулов Т.Р. Проблемы инфляции в экономике Республики Таджикистан. – Душанбе, Ирфон, 2006. –С. 232.
ریزوکولوف، مشکلات تورم در اقتصاد جمهوری تاجیکستان، دوشنبه...
13.    - Идиев Х.У. Традиции и новации в контексте изменения общественной жизни современного Таджикистана. –Душанбе, 2005. С-236
  عیدیوف، سنت و نوآوری در زمینه تغییر زندگی اجتماعی در تاجیکستان مدرن، دوشنبه...