نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی(نویسنده مسئول)(عضو پیوسته گروه مطالعات جوانان)

2 دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

چکیده
شادکامی به عنوان یک وضعیت اجتماعیِ مرکب از ابعاد فردی (تجربه­ی احساسات مثبت و رضایت از زندگی)، اجتماعی (همبستگی و تعاملات گرم اجتماعی) و ساختاری (وجود زمینه­ها و پیش­شرط­های لازم برای شکوفایی و تحقق قابلیت­های انسانی) موضوعی مهم در سیاست­گذاری­های اجتماعی و رفاهی به شمار می­رود. با عطف توجه به شواهد موجود از پایین بودن میزان شادی در ایران و استان ایلام و نیز ضرورت درک معانی آن در میان مردم جهت استفاده در برنامه­ریزی­ها و اقدامات مداخله­ای، تحقیق حاضر کوشیده است معانی و تعاریف مردم استان ایلام از شادکامی را مطالعه کند. مبانی مفهومی تحقیق در قالب رویکردهای فلسفی، روان­شناختی و جامعه­شناختی تدوین شده است تا پیچیدگی و چندبعدی بودن مفهوم شادکامی را پوشش دهد. تحقیق حاضر یک تحقیق کیفی در قالب پارادایم تفسیری و برساخت­گرایی است که داده­های آن با استفاده از مصاحبه نیمه­ساخت­یافته در استان ایلام گردآوری شده­اند. مشارکت­کنندگان در تحقیق 36 نفر بوده و از طریق نمونه­گیری هدفمند انتخاب شده­اند. مصاحبه­ها با روش تحلیل مضمونی مورد تحلیل قرار گرفته­ و چهار مضمون از از آنها استخراج شده است که عبارتند از آزادی که مشتمل است بر دو مضمون فرعی آزادی منفی (رهایی از هر عامل ناخوشایندی که مانع از آرامش و تحقق زندگی مطلوب شود) و آزادی مثبت (برخورداری از امکانات لازم جهت پرداختن به اهداف و اولویت­های زندگی)، انطباق به معنای تناسب و همخوانی میان ذهنیت و شرایط عینی فرد، رضایت از زندگی یا همان ارزیابی مثبت از زندگی و قدرت به معنای توانایی پذیرش و کنار­آمدن با مشکلات و امور ناخوشایند و پیامدهای منفی آنها. بر مبنای تحلیل نتایج، توصیه­های سیاستی شامل بازسازی اجتماع از طریق احیاء و تقویت سرمایه اجتماعی، بهبود شرایط عینی زندگی در قالب راهبردهایی مانند اشتغال­زایی و سرزنده­سازی محیط، توجه بیشتر به مسئله عدالت و برابری توزیعی در سیاست­گذاری­های کلان و فراهم کردن شرایط دسترسی برابر به امکانات و فرصت­های موجود در راستای تحقق قابلیت­های فردی و بازاندیشی در محتوای برنامه­های نهادهای رسمی آموزش و جامعه­پذیری با محوریت تقویت اخلاق شهروندی، هویت­های جمعی و ارزش‌های غایی تدوین گردیده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Meanings and Definitions of Happiness Among Citizens Sajad Moradi (A Qualitative Study in Ilam Province)

نویسندگان [English]

  • l ll 1
  • sajad moradi 2

2 PH.D studentof social welfare, AllamehTabatabae'eunicersity

چکیده [English]

The Meanings and Definitions of Happiness  Among Citizens
(A Qualitative Study in Ilam Province)
Jafar Hezarjaribi[1] ,  Sajad Moradi[2]
Received: 18/4/2018          Accepted: 20/11/2017
 
Abstract
Happiness as a social condition consists of three aspects including personal (positive affect and life satisfaction), social (strong and supportive relations and social cohesion) and structural (necessary settings and preconditions for flourishing and actualization of human capabilities) It’s an important issue in social and welfare policies
Regarding to the fact that happiness is not in an appropriate state in Iran and Illam province, its meanings among people should be understood and used in planning and interventional actions. Hence, the current research has been done to study the meanings and definitions of happiness from the citizens’ viewpoint of Ilam.
The conceptual debates have been formulated in philosophical, psychological and sociological approaches to depict the sophisticated and multi-dimensional nature of happiness. The current research is a qualitative one in the interpretative and constructionist paradigm. The data have been gathered by semi-structured interviews. The participants are 36 persons who have been chosen by purposive sampling. The interviews have been
 
First, happiness as liberty which has two sub-themes: negative liberty (being free from any unpleasant factor that is preventive of peace and good life) and positive liberty (having necessary facilities for pursuit goals and priorities of life). The Second theme is happiness as adjustment which means harmony and fitness between subjective and objective conditions of life. Third, happiness as life satisfaction or positive evaluation of life, and the forth one is happiness as power that being able to accept and dealing with troubles and unpleasant affaires and their negative consequences. Based on findings, policy recommendations have been formulated in four strategies including: reconstruction of community by rejuvenate and strengthen social capital, improve objective conditions of life by employment and livability of environment, paying more attention to justice and distributive equality in macro-level policymaking so that facilities and opportunities for actualization of personal capabilities be attainable fairly, and finally, rethinking in the content of those institutions’ programs that are responsible for education and socialization to reinforcement of citizenship ethics, collective identities and ultimate ends.
Keywords: Happiness, Social Policy, Social Welfare, Social Order.
 



[1]. Professor in Sociology, Allameh Tabataba'i University.  (Corresponding Author)
    jafar_hezar@yahoo.com


[2]. Ph.D Student of Social Welfare,  Allameh Tabataba'i University.
    sajadmoradi62@gmail.com

-  آرگایل، مایکل. (1386)، روان شناسی شادی، ترجمه­: مسعود انارکی، حمید طاهر نشاط دوست، حسن پالاهنگ و فاطمه بهرامی، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
-  آیزنک، مایکل. (1375)، روان شناسی شادی، ترجمه­: محمد فیروزبخت و خلیل بیگی، تهران: انتشارت بدر.
- افلاطون. (1380)، دوره­ی آثار، جلد اول، محاوراتِ آپولوژی، کریتون، منون، مهمانی و جلد دوم، محاورات اوتودموس و جمهوری، ترجمه:ی محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: انتشارات خوارزمی.
-  اینگلهارت، رونالد. (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه: مریم وتر، تهران: نشر کویر.
-  باستانی، علیرضا؛ رزمی، سیدمحمدجواد. (1393)، رتبه­بندی غیرمستقیم استان­های ایران بر حسب سرمایه اجتماعی، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال چهاردهم، شماره 55.
-  باصری، احمد. (1389)، نقش توسعه شادی و نشاط در افزایش روحیه حماسی، فصلنامه روان­شناسی نظامی، سال اول، شماره دوم.
- باک، درک. (1396)، سیاست شادکامی (آنچه حکومت می­تواند از تحقیقات جدید در باب بهروزی بیاموزد)، ترجمه­: نرگش سلشحور، تهران: نشر نگاه معاصر.
-  برن، ژان. (1381)، فلسفه اپیکور، ترجمه: سید ابوالقاسم پورحسینی، تهران: شرکت سهامی کتاب­های جیبی.
-  جمشیدزاده، فرخ لقا؛ رفیعی، حسن؛ یاسمی، محمدتقی؛ رحیمی، سیدعلی سینا؛ اعظم، کمال. (1383)، روند خودکشی و اقدام به خودکشی در استان ایلام: 1373 تا 1380، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال سوم، شماره 12.
-  جونز، و.ت. (1383)، خداوندان اندیشه سیاسی، جلد دوم، قسمت دوم، ترجمه­: علی رامین، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم.
-  جهانبگلو، رامین. (1387)، در جست‌وجوی آزادی: گفت و گو با آیزایا برلین، ترجمه: خجسته کیا، تهران: نشر نی.
-  چلبی، مسعود؛ موسوی، سید محسن. (1387)، بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان، مجله جامعه شناسی ایران، دوره نهم، شماره 1 و 2.
-  ذکایی، محمدسعید. (1395)، نشاط اجتماعی: موانع، فرصت­ها و سیاست­ها، در: مجموعه مقالات گزارش وضعیت اجتماعی کشور (جلد سوم)، وزارت کشور، شورای اجتماعی کشور.
-  ربانی خوراسگانی، علی؛ کیانپور، مسعود. (1388)، جامعه­شناسی احساسات، مجله جامعه­شناسی کاربردی، شماره 2.
-  زارع، بیژن؛ زندی لک، علی­اکبر. (1390)، بررسی رابطه سطح توسعه­یافتگی اقتصادی – اجتماعی با میزان جرائم خشن در بین استان­ها، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره پنجم، شماره 3.
-  زیبایی، نسرین. (1391)، بررسی نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در ایلام، پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور تهران.
-  سالدنا، جانی. (1395)، راهنمای کدگذاری برای پژوهشگران کیفی، ترجمه­: عبدالله گیویان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
سالنامه آماری استان ایلام. (1394)، سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان ایلام.
-  سعادت، رحمان. (1385)، تخمین سطح و توزیع سرمایه اجتماعی در استان­ها، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 23.
-  سلیگمن، مارتین. (1395)، شادمانی درونی، روان­شناسی مثبت­گرا در خدمت خشنودی پایدار، ترجمه: مصطفی تبریزی، رامین کریمی و علی نیلوفری، تهران: نشر دانژه، چاپ پنجم.
-  شعبانی، احمد؛ سلیمانی، محمد. (1388)، سنجش و رتبه­بندی سطح سرمایه اجتماعی در استان­های کشور، فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، سال دوم، شماره 2.
شورای اجتماعی کشور. (1394)، سنجش سرمایه اجتماعی کشور، استان ایلام، دفتر طرح­های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز ملی رصد اجتماعی وزارت کشور.
شورای فرهنگ عمومی کشور. (1392)، بررسی و سنجش شاخص­های فرهنگ عمومی کشور.
-  صدیق سروستانی، رحمت­الله. (1386)، آسیب­شناسی اجتماعی (جامعه­شناسی انحرافات اجتماعی)، تهران: انتشارات سمت.
-  علی­پور، عباس. (1396)، ملاحظات دفاعی امنیتی آمایش سرزمین در استان ایلام، پروژه تحقیقاتی دانشگاه و پژوهشگاه دفاع ملی، پژوهشکده آماد و فن­آوری­های دفاعی.
-  فرانکلین، ساموئل. (1392)، روان­شناسی شادی، ترجمه: فرامرز سهرابی و علیرضا سهرابی، تهران: انتشارات پندار تابان.
-  کاپلستون، فردریک چارلز. (1388)، تاریخ فلسفه، جلد هشتم، از بنتام تا راسل، ترجمه­: بهاء­الدین خرمشاهی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ ششم.
-  کاپلستون، فردریک چارلز. (1392)، تاریخ فلسفه، جلد یکم، یونان و روم، ترجمه­: سید­جلال­الدین مجتبوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دهم.
-  گیدنز، آنتونی. (1380)، پیامدهای مدرنیت، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
-  گیدنز، آنتونی. (1387)، تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در دوران معاصر، ترجمه­: ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
-  لیدمن، سون اریک. (1384)، سبکی فکر، سنگینی واقعیت، درباره­ آزادی، ترجمه: سعید مقدم، تهران: نشر اختران.
-  الماسی، مسعود. (1393)، احساس شادکامی دختران شهر ایلام و عوامل مرتبط با آن، فصلنامه مطالعات زنان، سال 12، شماره 1.
-  الماسی، مسعود؛ محمودیانی، سراج­الدین؛ جعفری، مرتضی. (1393)، عوامل مرتبط با احساس شادکامی سالمندان، نشریه پرستاری ایران، دوره 27، شماره 92.
-  محمدپور، احمد. (1392)، روش تحقیق کیفی ضدروش 2، مراحل و رویه­های علمی در روش­شناسی کیفی، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.
-  معیدفر، سعید. (1385)، جامعه­شناسی مسائل اجتماعی ایران، تهران: انتشارات نور علم
-  موسوی، سید­محسن. (1392)، شادمانی، رویکردهای نظری و یافته­های تجربی، تهران: انتشارات تیسا.
-  میل، جان استوارت. (1392)، فایده­گرایی، ترجمه: مرتضی مردی‌ها، تهران: نشر نی، چاپ سوم.
-  ونهوون، روت. (1389)، آزادی و شادکامی: مطالعه­ای تطبیقی بین چهل و چهار ملت در اوایل دهه 1990، در: فرهنگ و بهزیستی درونی، اد دینر و یونکو.ک. سو، ترجمه­: فیروزه غضنفری و ژانت هاشمی آذر، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
-  هزارجریبی، جعفر؛ صفری شالی، رضا. (1389)، بررسی مفهوم شادکامی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی در استان مرکزی)، فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال دوم، شماره 3.
-  Braun, V. and Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2): 77-101.
-  Christakis, N.A and Fowler, J.H. (2009). Connected: The Surprising Power of our Social Networks and How they Shape our Lives. New York: Little, Brown.
-  Diener, E.D and Suh. (1997). measuring quality of life, social indicators research, no. 40.
-  Easterlin, R.A. (1974). Does economic growth improve the human lot? In: David, P.A and Reder, M.W(eds), Nations and households in economic growth: Essays in honor of Moses Abramovitz, New York: Academic Press.
-  Haller, M nad Hadler, M. (2006). How social relations and structures can produce happiness and unhappiness: an international comparative analysis, , Social indicators research, Vol.75: 169-216.
-  Haller, M nad Hadler, M. (2006). How social relations and structures can produce happiness and unhappiness: an international comparative analysis,  Social indicators research, Vol.75: 169-216.
-  Helliwell, J and Huang, H. (2013) “Comparing the Happiness Effects of Real and On-Line Friends” Plos one 8.
-  Helliwell, J, Layard, R and Sachs, J. (2017). world Happiness report.
-  Kenny, C. (1999). Does growth cause happiness, or does happiness cause growth? Kyklos. 52: 3-26. Washington DC.
-  Lehman, M.A. (2009). Darwinian happiness: subjective well-being as a signal of evolutionary fitness, Pro Quest publication.
-  Li, B, and Lu, Y. (2009). Happiness and development: the effect of mental well-being on economic growth. Conference on improving the human destiny. 11-12 June Lingnan university. 1-17.
-  Nussbaum, M. C. (2005). Mill between Aristotle and Bentham, in: Luigino Bruni and Pier luigi Porta, Economics and Happiness, Framing the Analysis, oxford university press.
-  Ott, J. (2005). book reviews: neuroscience of happiness. Journal of happiness studies, no. 6.
-  Schwartz, N. and Strach, F. (1991). Evaluating one's life: A judgement model of subjective well-bing. Subjective well-bieng. pp. 27-47. Oxford: Pergamon
-  Thin, N. (2012). Social happiness, theory into policy and practice, the policy press.
-  Veenhoven, R. (1989). National wealth and individual happiness. Understanding economic behavior, 11: 9-32
-  Veenhoven, R. (2006). New direction in the study of happiness.
-  Veenhoven, R. (2009). How do we assess how happy we are? Tenets, implications and tenability of three theories. In: Amitava Krishna Dutt and Benjamin Radcliff (eds), Happiness, economics and politics, toward a multi-disciplinary approach, Edward Elgar Publishing.
-  White, N. (2006). A brief history of happiness, Blackwell Publishing.