محمد زاهدی اصل؛ علی اصغر درویشی فرد
چکیده
مقاله حاضر، پژوهشی است در زمینه بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی که با هدف بررسی و شناخت مهم‌ترین عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی سالمندان شهر کوهدشت و با روش پیمایش انجام شده است. این بررسی مطالعه‌ای تبیینی است که جامعه آماری آن کل سالمندان 60 سال و بالاتر شهر کوهدشت در سال 1385 که حدوداً 5508 نفر سالمند را تشکیل ...
بیشتر
مقاله حاضر، پژوهشی است در زمینه بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی که با هدف بررسی و شناخت مهم‌ترین عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی سالمندان شهر کوهدشت و با روش پیمایش انجام شده است. این بررسی مطالعه‌ای تبیینی است که جامعه آماری آن کل سالمندان 60 سال و بالاتر شهر کوهدشت در سال 1385 که حدوداً 5508 نفر سالمند را تشکیل میدهند، است و از آن میان تعداد 359 نفر از طریق فرمول کوکران مشخص و با روش نمونهگیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت سنجش میزان سلامت اجتماعی و متغیرهای اجتماعی تأثیرگذار به ترتیب از پرسشنامه استاندارد کییز و پرسشنامه محققساخته که اعتبار و روایی آن مورد تأیید قرار گرفت، استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که اکثریت پاسخگویان از میزان سلامت اجتماعی متوسطی برخوردار بودند. همچنین میان پایگاه اجتماعی، حمایت اجتماعی، مهارتهای ارتباطی با میزان سلامت اجتماعی رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد، ولی میان اوقات فراغت و میزان سلامت اجتماعی رابطه معناداری یافت نشد.
آتنا غلام نیارمی؛ ابراهیم انصاری
چکیده
پدیده‌ای به‌نام زن سرپرست خانوار، یک واقعیت اجتماعی است که امروزه در سراسر جهان وجود داشته و به دلایل گوناگون پدید می‌آید. این گروه اجتماعی برای امرار معاش و فعالیت اجتماعی و اقتصادی خود به امنیت اجتماعی نیاز جدی دارد. رسالت اصلی این پژوهش، بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار است بادر نظر گرفتن ابعاد ...
بیشتر
پدیده‌ای به‌نام زن سرپرست خانوار، یک واقعیت اجتماعی است که امروزه در سراسر جهان وجود داشته و به دلایل گوناگون پدید می‌آید. این گروه اجتماعی برای امرار معاش و فعالیت اجتماعی و اقتصادی خود به امنیت اجتماعی نیاز جدی دارد. رسالت اصلی این پژوهش، بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار است بادر نظر گرفتن ابعاد مالی، جانی، عاطفی و ارتباطی امنیت اجتماعی. دراین راستا، پژوهشپیمایشی در جامعه هدفی متشکل از 400 زن سرپرست خانوار تحت پوشش مؤسسات حمایتی غیردولتی (مردم نهاد) در شهر تهران صورت گرفته است. دادههای حاصل از پیمایش با روش‌های آماری رگرسیون چندمتغیره تجزیه‌و‌تحلیل شدهو برای آزمون اعتبار سازه‌ای ابزار اندازه‌گیری و آزمون نیکویی برازش ساختار مورد نظراز مدل‌سازی معادلات ساختاری (نرم‌افزار ایموس[1]) استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره داده‌ها نشان میدهد عامل اقتصادی (25/0) مؤثرترین عامل تأثیرگذار بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار است. پس از آن به ترتیب عوامل محیطی (13/0)، عوامل قانونی (12/0) و عوامل خانوادگی (10/0) بر امنیت اجتماعی این گروه از زنان تأثیر گذارند. باتوجه به نتایج به‌دست آمده از این پژوهش، با ایجاد شرایط و زمینه‌های مناسب به‌ویژه در بستر اقتصادی و محیطی که این زنان در آن احساس امنیت اجتماعی داشته باشند، می‌توان زمینه توانمندسازی آنان را فراهم کرد.
شهریور روستایی؛ کیومرث نعیمی؛ سلمان محمودی
چکیده
پایداری اجتماعی شهری مستلزم رعایت عدالت اجتماعی و عدالت فضایی و توجه متوازن به وجوه مختلف حیات جامعه است؛ به‌گونه‌ای که نیروی انسانی را به فراگرد توسعه خوشبین سازد. امروزه به‌دلیل رشد فزاینده شهرها، گسترش فیزیکی شهر و توزیع ناعادلانه خدمات و امکانات، بحث نابرابریهای فضایی در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه حوزه آموزشی ساکنین شهرها، ...
بیشتر
پایداری اجتماعی شهری مستلزم رعایت عدالت اجتماعی و عدالت فضایی و توجه متوازن به وجوه مختلف حیات جامعه است؛ به‌گونه‌ای که نیروی انسانی را به فراگرد توسعه خوشبین سازد. امروزه به‌دلیل رشد فزاینده شهرها، گسترش فیزیکی شهر و توزیع ناعادلانه خدمات و امکانات، بحث نابرابریهای فضایی در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه حوزه آموزشی ساکنین شهرها، یکی عوامل محوری اثرگذار بر پایداری سکونتگاه‌ها شناخته شده است. از این رو پرداختن به موضوع نابرابری فضایی و به‌تبع آن نابرابری آموزشی در مباحث شهری اهمیت بسزایی یافته است. هدف این پژوهش تحلیلی بر نابرابریهای شهری با تأکید بر نابرابریهای آموزشی در میان ساکنین بلوکهای شهر سقز و نقش آن در پایداری اجتماعی شهری سقز و شناسایی بلوکها و محدودههای مطلوب و نامطلوب از نظر وضعیت کلی آموزشی ساکنین آن است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است و برای جمعآوری داده‌ها و اطّلاعات مورد نیاز، از روش میدانی ـ کتابخانه‌ای، از مجموعه دادههای بلوکهای آماری برای شهر سقز سال 1390 موجود در مرکز آمار ایران استفاده شده. برای تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات با به‌کارگیری مدلهای آمار فضایی[1]، تحلیل لکههای داغ[2] و خود‌همبستگی فضایی[3] در نرم‌افزار Arc/GIS و آزمون پیرسون در نرم‌افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که بلوکهای شهر سقز بر پایه شاخص‌های آموزشی دارای نابرابری فضایی هستند. بلوکهای در وضعیت نامطلوبی در محدوده محلات 1، 6، 7، 8، 13، 17، 18 قرار دارند و بلوکهای در وضعیت مطلوبی در محدوده محلات 2، 4، 8، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 18، 19 قرار دارند. همچنین الگوی فضایی پراکنش و شکل نابرابریهای آموزشی در شهر سقز از مدل خوشهای[4] تبعیت میکند و طبق نتایج به‌دست‌آمده از آزمون پیرسون، بین نابرابریهای آموزشی و پایداری اجتماعی شهری با ضریب همبستگی **054/0- و با عنایت به اینکه سطح معناداری کمتر از 05/0 است، می‌توان گفت که رابطه معنی‌دار معکوسی وجود دارد. به این معنی که افزایش نابرابریهای آموزشی در سطح شهر بر میزان پایداری اجتماعی شهری تأثیر منفی دارد.
علی مبینی دهکردی؛ مهران کشتکار هرانکی
چکیده
چکیده امروزه، عوامل متعددی وجود دارند که باعث شده‌اند تا نوآوری اجتماعی به‌صورت برجسته از سوی جامعه رهبران، مدیران کلان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران، مراکز علمی و دانشگاهی و حتی سازمان‌هایی با مأموریت‌های اجتماعی مورد توجه قرار گیرد. ازاین‌رو مدلهای مختلفی برای آن ارائه شده است. مقاله حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب، ...
بیشتر
چکیده امروزه، عوامل متعددی وجود دارند که باعث شده‌اند تا نوآوری اجتماعی به‌صورت برجسته از سوی جامعه رهبران، مدیران کلان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران، مراکز علمی و دانشگاهی و حتی سازمان‌هایی با مأموریت‌های اجتماعی مورد توجه قرار گیرد. ازاین‌رو مدلهای مختلفی برای آن ارائه شده است. مقاله حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب، یافتههای مطالعات صورت گرفته در این خصوص را به‌صورت نظامند بررسی کرده و براساس فرایند شکلگیری و دستاورد خروجی، به تحلیل آنها بپردازد. برای این منظور، با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر قابلدسترس در سایتهای الکترونیکی «گوگل»، «اسکوپوس» و «تپ سی» در بازه زمانی 2000 تا 2015، از میان انبوه مقالات اولیه، تعداد 30 مقاله مناسب شناسایی شدند. بهمنظور تحلیل مقالات منتخب، مفاهیم تشکیلدهنده، ابعاد و مؤلفههای تأثیرگذار، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در ادامه بهمنظور اعتبارسنجی مفاهیم استخراج شده، از روش پانل دلفی با حضور تعدادی از صاحبنظران و خبرگان استفاده شد. در پایان، یافتههای پژوهش در قالب 4 گزاره، شامل «مسئله اجتماعی»، «چرخه تولید ایده»، «چرخه پیادهسازی» و «محصول» ارائه شد.
سعید وصالی؛ سیدمحسن موسوی
چکیده
چکیده هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شهروندی اجتماعی فعال و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان هیجده سال و بالاتر استان یزد است. این پژوهش با روش پیمایش مقطعی انجام شد و دادههای آن با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. حجم نمونه برابر 650 نفر برآورد شده و شیوه نمونهگیری، چندمرحلهای بوده؛ به‌طوری‌که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از چهار شهرستان ...
بیشتر
چکیده هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شهروندی اجتماعی فعال و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان هیجده سال و بالاتر استان یزد است. این پژوهش با روش پیمایش مقطعی انجام شد و دادههای آن با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. حجم نمونه برابر 650 نفر برآورد شده و شیوه نمونهگیری، چندمرحلهای بوده؛ به‌طوری‌که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از چهار شهرستان یزد، تفت، بافق و بهاباد و از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت هر کدام، افراد نمونه تخصیص یافتند. براساس نتایج حاصل از پیمایش، میانگین نمره شاخص گرایش به شهروندی اجتماعی فعال بر حسب طیف 1 تا 5 قسمتی برابر 45/3 است که از حد وسط طیف، کمی بالاتر است. میانگین نمرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال در بین زنان نسبت به مردان به‌طور معناداری بالاتر است و با افزایش سطح تحصیلات، میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال نیز افزایش می‌یابد. نتایج رگرسیون خطی ساده، تأثیر مثبت عوامل نگرش به نظام سیاسی، برخورداری از حقوق شهروندی، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت اقتصادی، احساس اثربخشی اجتماعی را جداگانه بر میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال مورد تأیید قرار داد اما چنانچه همه متغیرهای مستقل تحقیق وارد تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام شوند، نتایج نشان میدهد که متغیرهای اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، میزان تحصیلات و جنس در گام نهایی، صلاحیت حضور در مدل را پیدا میکنند. این چهار متغیر در مجموع 23 درصد از تغییرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال را تبیین میکنند. همچنین براساس نتایج به‌دست‌آمده، متغیرهای نگرش به نظام سیاسی و برخورداری از حقوق شهروندی با حضور متغیرهای دیگر موجود در مدل، اثر خالص و معنادار خود را از دست میدهند اما اثرگذاری غیرمستقیم آنها نسبتاً بالاست.
حسین افراسیابی؛ جواد مداحی
چکیده
دانشجویان، بخش مهمی از سرمایه انسانی جامعه محسوب می‌شوند که هزینه‌های زیادی صرف حفظ و ارتقای سلامت آنها می‌شود. باوجود زیان‌های شناخته‌شده سیگار برای سلامتی، جوانان و دانشجویانی هستند که در اوقات فراغت خود سیگار مصرف میکنند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش اوقات فراغت در اعتیاد به سیگار دانشجویان، براساس نحوه ادراک این کنش معنادار ...
بیشتر
دانشجویان، بخش مهمی از سرمایه انسانی جامعه محسوب می‌شوند که هزینه‌های زیادی صرف حفظ و ارتقای سلامت آنها می‌شود. باوجود زیان‌های شناخته‌شده سیگار برای سلامتی، جوانان و دانشجویانی هستند که در اوقات فراغت خود سیگار مصرف میکنند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش اوقات فراغت در اعتیاد به سیگار دانشجویان، براساس نحوه ادراک این کنش معنادار اجتماعی نزد آنان است. با توجه به هدف مطالعه، در پژوهش حاضر از روش تحقیق کیفی و راهبرد نظریه زمینهای استفاده شده است. برای گردآوری داده‌ها نیز از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه مورد مطالعه را دانشجویان پسر خوابگاهی دانشگاه یزد تشکیل میدهند که تعداد 50 نفر به شیوه غیرتصادفی و هدفمند در مصاحبهها مشارکت داشتند. با تحلیل داده‌ها در چارچوب کدگذاری نظری، پنج مقوله اصلی (نبود نظارت خانواده، محدودیت امکانات ورزشی، تفریح قهوهخانهای، فراغت منفعلانه، مصرف دخانیات) و یک مقوله هسته (اوقات فراغت بستر بروز رفتار مصرفمحور) استخراج شد. در پایان مدل پارادایمی مستخرج از داده‌ها طرح شد.مفاهیم کلیدی: اوقات فراغت، سیگار، دانشجویان، اعتیاد، نظریه زمینهای.
ابراهیم اخلاصی
چکیده
چکیده سازمان بهداشت جهانی سلامت امری فراتر از «فقدان بیماری یا معلولیت» می‌داند و آن را متضمن توجه خاطر به ابعاد روانی و اجتماعی و معنوی انسان‌ها در نظر می‌گیرد. پژوهش حاضر بر پایه منطق استفهامی، با استفاده از روش تحقیق مردم نگاری وسیع و با هدف بازنمایی راهبردهای مدیریتی معطوف به ملاحظه «معنویت» در بیمارستان‌های دولتی ...
بیشتر
چکیده سازمان بهداشت جهانی سلامت امری فراتر از «فقدان بیماری یا معلولیت» می‌داند و آن را متضمن توجه خاطر به ابعاد روانی و اجتماعی و معنوی انسان‌ها در نظر می‌گیرد. پژوهش حاضر بر پایه منطق استفهامی، با استفاده از روش تحقیق مردم نگاری وسیع و با هدف بازنمایی راهبردهای مدیریتی معطوف به ملاحظه «معنویت» در بیمارستان‌های دولتی کلانشهر شیراز انجام شده است. دو پرسش اصلی مقاله عبارتند از: ابعاد فراجسمانی کنشگران اصلی نظام سلامت، مشتمل بر جنبه‌های روانی، اجتماعی و فرهنگی و معنوی آنها، چگونه مورد توجه تصمیم‌گیران مجموعه‌های درمانی قرار گرفته است؟ هم چنین، مهم ترین مصادیق متعارض با اخلاق پزشکی در میدان‌های مطالعه کدامند؟ آگاهی دهندگان مطالعه شامل پزشکان، مدرسان اخلاق پزشکی، پرستاران، مدیران بیمارستانی، مددکاران اجتماعی، بیماران و همراهان آنها هستند که بر پایه روش نمونه گیری چند سطحی به صورت هدفنمد و غیر احتمالی انتخاب شده‌اند. تحلیل کیفی دادههای حاصل از فرایندهای چندگانه داده یابی از قبیل مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته، تصویر برداری و مرور اسناد بیمارستانی نشان میدهد راهبرد مدیریتی مورد استفاده در میدان‌های مطالعه جهت ملاحظه ابعاد روانی، اجتماعی و معنوی کش گران اصلی نظام سلامت بر حسب مضمون نهایی «تجویزات الزامی‌و ارشادی» و مضامین کلی «معنویت دینی»، «معنویت سازمانی» و «فرهنگ فردی و حرفه‌ای سازمان خدمات» می‌تواند به تصویر کشیده شود. بعلاوه، آرمان مدیریتی «نهادینه سازی معنویت» در مجموعه‌های درمانی غالباً مبتنی بر آموزه‌های دینی، با محوریت «ترجیحات فقهی» محقق شده است.
