Document Type : Research Paper
Author
Abstract
Job satisfaction of faculty members has a considerable role in the output, productivity and performance of universities and research centers, and neglecting it has unfavorable impacts on the educational and research systems of the country. This research was accomplished in order to pave the way for informing the policy-makers, planners and higher education leadership about job satisfaction of faculty members in order to strengthen and amend the rules, programs and decisions made. In this research, in order to identify the grounds and factors affecting job satisfaction of faculty members in Iran, the systematic technique review was employed to get a coherent conclusion about the results of research carried out in this field. The statistical population of the research includes 54 published articles about Job satisfaction of faculty members (including public universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology and the Ministry of Health and Medical Education and also some branches of Islamic Azad University). The results of this research show that improving the quality of education and research at universities and research centers was among the factors highlighted by faculty members and also pointed to in most of the research studies. Moreover, income, providing the requirements for promotion, having academic freedom and independence in managing the university, participation in decision-making, providing welfare services and facilities and increasing the social status were among other key factors in providing and preserving job satisfaction of faculty members. The results of the study indicate a moderate satisfaction on the part of faculty members in Iran.
Keywords
- آراسته، حمیدرضا. (1382). «رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانش‌آموختۀ خارج از کشور در ایران». فصلنامۀ پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. 27 و 28.
- اصل‌سلیمانی، حسین؛ مشکانی، زهراسادات. (1386). «بررسی رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران و عوامل مؤثر بر آنان». مجلۀ دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران، 1(65).
- اکبری‌تبار، علی‌اکبر و همکاران. (1392). «مطالعۀ ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامۀ رضایت شغلی اسپکتور در پزشکان و پرستاران بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان». کومش، 3. (14).
- بخشی، حمید؛ نوروزی، داریوش و زهراسادات حسینی (1383). «عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان». مجلۀ ایرانی آموزش درعلوم پزشکی. 2(4).
- برادران کاظم‌زاده، رضا؛ هاشمی، مه‌سیما (1388). «بررسی عوامل انگیزش شغلی در سازمان براساس نظریۀ هرزبرگ و ارائۀ دو مدل اندازه‌گیری پیشنهادی برای دو مدل پیشنهادی برای عوامل انگیزشی و بهداشتی». مجلۀ شریف، 37، 25ـ49.
- ترابی،کیا. (1377). بررسی رابطۀ فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
- تیموری، مریم؛ توتونچی، مینا. (1386). «رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان». مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پژشکی، 7(2).
- جباری، فرحناز؛ رجایی‌پور، سعید. (1383). «بررسی مقایسه‌ای میزان انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان براساس نظریۀ هرزبرگ». فصلنامۀ مدیریت و اطلاعات در بهداشت و درمان،1(1).
- جعفرزاده، زهرا؛ فتاحی، رحمت‌الله. (1383). «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی رشتۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی در ایران». فصلنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، 25.
- دانشمندی، محمد؛ حبیبی، هنگامه. (1391). «رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های منتخب نظامی. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پژشکی، 12(6).
- ذاکرصالحی، غلامرضا. (1388). «بررسی ابعاد حقوق و مدیریتی استقلال دانشگاه‌ها در ایران». فصلنامۀ پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 53،106ـ79.
- راوری، علی؛ میرزایی، طیبه. (1391). «تبیین ماهیت مفهوم رضایت شغلی: مطالعۀ مروری». فصلنامه مدیریت پرستاری، 1(1).
- رضوان‌فر، احمد؛ صالحی، الهام. (1389). «رابطۀ بین قابلیت‌های آموزشی و رضایت شغلی اعضای هیأت علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران». فصلنامۀ پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 12.
- رضوان‌فر، احمد؛ مختارنیا، محمد. (1391). «بررسی انگیزۀ پیشرفت اعضای هیأت علمی براساس ابعاد رضایت شغلی مورد: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران». فصلنامۀ تحقیقات اقتصاد و توسعۀ کشاورزی ایران، 4.
- رفیعی، محمد؛ جهانی، فرزانه. (1390). «بررسی رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال 1388». ره آورد دانش، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی اراک، 1. (14)، پیاپی 54.
- رنجبر، منصور؛ وحیدشاهی، کورش. (1386). «بررسی عوامل مؤثر در رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران». گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، مجلۀ مرکز مطالعات و توسعۀ پزشکی، 2(4).
- زکی، محمدعلی. (1387). «بررسی تحقیقات رضایت شغلی در ایران (تحلیل محتوای پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های دولتی 1358ـ1387)». ﻓﺼﻠﻨﺎمۀ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺟﺎﻣﻊ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ(ع)، 1(1)، ص 79ـ104.
- زمینی، سهیلا؛ حسینی‌نسب، داوود. (1388). «بررسی رابطۀ فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی. (در میان اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه تبریز». فصلنامۀ مدیریت فرهنگ سازمانی، 20(7).
- ستوده، نعمت؛ قربانی، راهب. (1391). «بررسی رضایت شغلی و عوامل مؤثر برآن در اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان». فصلنامۀ کومش ،2 (14)، پیاپی 46.
- سرداری، احمد. (1383). «بررسی رابطۀ فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی در مراکز علمی ـ پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شهر تهران». مجلۀ دانشور رفتار. دانشگاه شاهد، 5 (11).
- شفیعی، ح. (1375). بررسی عوامل عمدۀ ایجاد‌کنندۀ انگیزه در اعضای هیأت علمی دانشگاه امام حسین (ع). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی.
- شکیب، عبدالحمید؛ رجایی، علیرضا. (1385). «عوامل مؤثر بر رضایتمندی شغلی استادان دانشگاه آزاد اسلامی». فصلنامه روا‌ن‌شناسان ایرانی، 8 (2).
- شهامت، نادر؛ روزگار، مریم. (1390). «بررسی رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد از دو جنبۀ انگیزشی و بهداشتی». فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 2 (2)، ص130ـ 107.
- صاحب‌الزمانی، م. (1376). بررسی میزان رضایت شغلی اعضای هیأت علمی تمام‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی مستقر در تهران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی.
- صادقی بروجردی، سعید؛ مظفری، سید امیراحمد. (1383). «ارتباط بین عوامل فشارزای شغلی با ویژگی‌های فردی در بین اعضای هیأت علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه‌های دولتی. نشریۀ تربیت بدنی علوم حرکتی و ورزش»،3 ، ص 101ـ114.
- صافی، محمدهادی و دیگران. (1389). «عوامل فردی، محیطی و شغلی مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی». گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، مجلۀ مرکز مطالعات و توسعۀ پزشکی،1 (7)، 34ـ43.
- عمید، رضا و همکاران. (1392). «رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشکدۀ دندان‌پزشکی دانشگاه شهید بهشتی: یک مطالعۀ مقطعی در سال 1391». مجلۀ علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، 3 (31).
- فروغی، فیض‌الله؛ ایرانفر، شیرین. (1386). «رضایت شغلی و عوامل مؤثر بر آن از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه». مجلۀ ایرانی آموزش درعلوم پزشکی،7 (2).
- قاراخانی، معصومه. (1393). «سیاست‌های رفاهی اعضای هیأت علمی در ایران». فصلنامه علوم اجتماعی، 66.
- کریمی، سعید. (1385). «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا». پژوهش‌نامۀ علوم انسانی و اجتماعی. 23.
- کریمی، سعید؛ سعدی، حشمت‌الله؛ اعظمی، موسی. (1386). «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا براساس نظریۀ دوعاملی هرزبرگ». مجلۀ جهاد. 279 .
- گوهری بهبهانی، غلامرضا. (1375). بررسی تحلیلی نظریۀ دو عاملی هرزبرگ در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی شیراز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد.
- مظفری، امیراحمد؛ صادقی، سعید. (1383). «ارتباط بین عوامل فشارزای شغل با ویژگی‌های فردی در بین اعضای هیأت علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه‌های دولتی». فصلنامۀ تربیت بدنی علوم حرکتی و ورزش. 3، 101ـ114.
- ملکشاهی، فریده؛ فرهادی، علی. (1389). «بررسی رضایتمندی شغلی اساتید هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان». فصلنامۀ دانشگاه علوم پزشکی لرستان. 1(12)، پیاپی43.
- میرکمالی، محمد؛ نارنجی، فاطمه. (1387). «بررسی رابطۀ کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی بین اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف». فصلنامۀ مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی، 48.
- نورشاهی، نسرین؛ سمیعی، حسین. (1390). «بررسی کیفیت زندگی کاری اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های دولتی ایران و ارائۀ راهکارهایی برای بهبود آن». فصلنامۀ مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی. سال هفدهم، 1.
- Armstrong. (2006). A Handbook of Human Resource Management Practice. Tenth Edition, Kogan Page Publishing, London,
- Bender, K. A., & Heywood, J. S. (2006). Job Satisfaction of the Highly Educated: The Role of Gender, Academic Tenure, and Earnings. Scottish Journal of Political Economy, 53 (2), 253-279.
- Bilimoria, D., Perry, S. R., Liang, X., Stoller, E. P., Higgins, P., & Taylor, C. (2006). How do female and male faculty members construct job satisfaction? The roles of perceived institutional leadership and mentoring and their mediating processes. Journal of Technology Transfer, 31, 35.
- Castillo, J. X. and Cano, J. (2004). Factors explaining job satisfaction among faculty. Journal of Agricultural Education. 45(3), 65-74.
- Dawis R, Lofquist L (1984). A Psychological Theory of Work Adjustment. University of Minnesota Press, MI.
- Duong, Minh-Quang. ( 2013). The Effects of Demographic and Institutional Characteristics on Job Satisfaction of University Faculty in Vietnam. International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development, Vol. 2, No. 4
- Herzberg, F., Mausner, B., and Sydernman, B.S (1959) The Motivation to Work, (2nd Ed.), New York: John Wiley and sons.
- Hendrickson, Robert m. & al.(2013). Academic Leadership and Governance of Higher Education. Published by Stylus Publishing.
- Higgins, Julian & Green, Sally (2011). Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions, Version 5.1.0, available at http://handbook.cochrane.org/
- Hoppock, R. (1935) Job Satisfaction. New York: Harper.
- Locke, E. A. (1976). The Nature and Causes of Job Satisfaction. In Dunnette, M.D. (Ed.), Handbook of the Industrial and Organizational Psychology. Chicago: Rand McNally.
- Malik, Nadeem.(2010). A Study on Job Satisfaction Factors of Faculty Members at the University of Balochistan in Serbian Journal of Management. 5 (1) (2010) 143 – 149.
- Malik.E; Nawab.S; Naeem.B; Danish (2010) Job satisfaction of university teachers in public sector of Pakistan. International Journal of Business and Management 5 (6).
- Martins, Helena; Proença, Teresa. (2012). Minnesota satisfaction questionnaire- psychometric properties and validation in a population of Portuguise hospital workers, FEP, n. 471 October 2012. In http://wps.fep.up.pt/wps/wp471.pdf
- Maslow, A. H. (1943) A theory of human motivation. Psychological Review, July, 370-396.
- Newstrom, J. W. (2007). Organizational behavior: Human behavior at work. Tata McGraw-Hill Publishing C. Ltd.
- Oshagbemi T (1996). Job satisfaction of UK academics. Educ. Manage.Adm., 24 (4): 389-400.
- Oshagbemi T (1997b). Job satisfaction and dissatisfaction in higher education. Educ. Train., 39(8/9): 354-359.
- Oshagbemi T. (2000). Gender differences in the job satisfaction of university teachers. Women Manage. Rev., 15(7):331-340.
- Oshagbemi, T (2000a) Correlates of pay satisfaction in higher education. International Journal of Educational Management, 14 (1): 31-39.
- Porter, L.W. (1969). A Study of Perceived Need Satisfaction in Bottom and Middle Management Jobs, Journal of Applied Psychology, 45, 1-10.
- Platsidou, M. & Diamantopoulou, G. (2009). Job satisfaction of Greek university professors: Is it affected by demographic factors, academic rank and problems of higher education? In G. K. Zarifis (Ed.) Educating the Adult Educator: Quality Provision and Assessment in Europe, Conference Proceedings, ESREA-ReNAdET. Thessaloniki: Grafima Publications.
- Robbins & Stephen P. (1998). Organizational behavior: Concepts, controversies and Applications. Prentice-Hall.
- Smith, P.C., L.M. Kendall and C.L. Hulin (1969). The Measurement of Satisfaction in Work and Retirement. Chicago: Rand McNally.
- Spector, P.E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes and consequences,Thousand Oaks, CA,Sage Publications, Inc.
- Spector, peter (2007). Job satisfaction , Sage Publications, Thousand oaks’ London New Delhi.
- Sabharval, Meghna Elizabeth A. Corley (2009). Faculty job satisfaction across gender and discipline The Social Science ournal, Volume 46, Issue 3, September 2009, P 539-556 .
- Seifert, T.A., & Umbach, P.D. (2008). The effects of faculty demographic characteristics and disciplinary context on dimensions of job satisfaction. Research in Higher education, 49, 357-381.
- Ssesanga, Karim; Garrett, Roger.(2005). Job satisfaction of University academics: Perspectives from Uganda, TheInternational Journal of Higher Education and Educational Planning, Jul2005, Vol. 50 Issue 1, p33.
- Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. New York, Wiley & Sons.
Ward, M. E., & Sloane, P. J. (2000). Non-pecuniary advantages versus pecuniary disadvantages: Job satisfaction among male and female academics in Scottish universities. Scottish Journal of Political Economy, 47(3), 273–303.
)