نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی شهری و توسعه منطقه‌ای دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

در این پژوهش با توجه به پایین بودن سطح تعاملات اجتماعی در فضاهای عمومی شهر و کاهش رفاه شهری به‌عنوان مسئله اصلی تحقیق، سعی شده با شناسایی مؤلفه‌های کیفی فضاهای عمومی که مؤثر در ارتقاء دموکراسی شهری و کنش‌های اجتماعی می‌باشند به دنبال ارائه راهکاری برای بهبود رفاه شهری باشیم، به‌طور خلاصه در این پژوهش سعی شده علاوه بر تدقیق مفهوم رفاه شهری در فضاهای عمومی، به معرفی مؤلفه‌های کیفی مؤثر در محیط بر رفاه شهری با معیارهایی مانند زیست پذیری و سرزندگی بپردازیم و همچنین به زمینه‌های مفهومی رویکردهای موجود نیز اشاره گردیده است. در بخش نخست با بررسی دیدگاه خبرگان و صاحبنظران از طریق مصاحبه با ارائه بهترین شاخص‌های سنجش کیفیت فضاهای عمومی در محدوده مورد مطالعه، مفاهیم مشترک به‌طور جامع‌تر بازشناسی گردید. در بخش دوم تحلیل میزان کنش‌های جمعی و تعاملات اجتماعی با تکنیک شمارش و عکس‌برداری بوده و برای سنجش برخی از مؤلفه‌های دموکراسی شهری، زیست پذیری و سرزندگی و آزمون فرضیات به نظرسنجی از شهروندان پرداخته‌ایم. بر پایه یافته‌های این پژوهش باید گفت کیفیت فضاهای عمومی مورد مطالعه به لحاظ شاخص‌های زیست پذیری و سرزندگی در حد بسیار پایین قرار دارد و پایین بودن این مؤلفه‌های کیفی موجب کاهش مؤلفه‌های دموکراسی شهری و کنش‌های اجتماعی به‌عنوان شاخص‌های اصلی و مهم رفاه شهری گردیده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Quality of Central Public Spaces of Tehran and Its Consequences on Urban Welfare

نویسندگان [English]

  • gholamreza latifi 1
  • mahnaz maghboul aghbali 2

1 associate professor

2 Urbanization Commission of Tehran City Council

چکیده [English]

In this study, due to the low level of social interactions in urban public spaces and the decline of urban welfare as the main research issue, we sought to identify a solution to improve urban welfare by identifying the effective factors on urban democracy and promoting social action. In summary, in this study, in addition to clarifying the concept of urban welfare in public spaces, it has been attempted to introduce qualitative environmental factors affecting urban welfare with indicators of viability and vitality, as well as conceptual contexts of existing approaches. In the first part, by examining the views of experts and experts through interviews, the common concepts were more widely recognized by presenting the best indicators of measuring the utility of public spaces in the study area. In the second part, we analyze the extent of social interactions with the technique of counting and photographing, and we survey citizens to measure some of the components of urban democracy, viability and vitality, and to test hypotheses. Based on the findings of this study, the quality of public spaces studied is very low in terms of livability and vitality indices, and the low quality of these components reduces the components of urban democracy and social action as key indicators of urban well-being.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban well-being
  • Livability
  • Vitality
  • Urban democracy
  • Social actions
-  بندر آباد، علیرضا. (1390)، شهر زیست پذیر، از مبانی تا معانی، تهران، انتشارات آذرخش.
-  پاکزاد، جهانشاه. (1386)، طراحی شهری چیست، مجلۀ آبادی (ویژۀ طراحی شهری)، سال هفتم، شماره 25، انتشارات مرکز مطالعات و شهرسازی معماری ایران
-  حجتی، ریحانه. (۱۳۹۰)، پیاده راه بازیگر توسعه پایدار، مروری بر طرح پیاده‌سازی خیابان جورج سیدنی، ویژه‌نامه زندگی پیاده در تجربه‌های جهانی.
-  دریسکل، دیوید. (1387)، ایجاد شهرهای بهتر با کودکان و نوجوانان، ترجمه: مهرنوش توکلی و نوید سعیدی رضوانی، نشر دیبایه، تهران.
-  گلکار، کوروش. (1386)، مفهوم کیفیت سرزندگی در طراحی شهری، نشریه صفه، سال شانزدهم، شماره 4.
-  گلکار، کوروش. (1378)، کندوکاوی در تعریف طراحی شهری، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
-  گل، یان. (1392)، شهر انسانی، ترجمه: علی غفاری و لیلا غفاری، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
-  گل، یان. (1387)، زندگی در فضای میان ساختمان‌ها، ترجمه:  شیما شصتی، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
-  گل، یان.(1389)، فضاهای عمومی و زندگی جمعی، ترجمه: علی غفاری، صادق سهیلی پور، دانشگاه شهید بهشتی.
-  گل، یان. (1387)، زندگی در فضای میان ساختمان‌ها، ترجمه: شیما شصتی، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی
-  لطیفی، غلامرضا و خانی، حسین. (1394)، فضای شهری، حیات اجتماعی (بستری در تحقق تعاملات اجتماعی)، انتشارات نگارستان اندیشه.
-  مدنی پور، علی. (1384)، طراحی فضای شهری (نگرشی بر فرایندهای اجتماعی و مکانی، ترجمه: فرهاد مرتضایی، انتشارات پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
-   Fainstein, S. (2010). The Just City. Cornell University Press.
-   Fainstein, S. (2006). City and Diversity. Columbia Univrsity press.
-   Gehl. J -Architects (2004) Towards a Fine City for People – Public Spaces Public Life, London2004. London: Transport for London & Central London Partnership. (See T Uwww.gehlarchitects.dk/U T).
-   Gehl, J. (1987-2011) Life Between Buildings5th Edition. Copenhagen: Danish Architectural Press. (SeeT Uwww.arkfo.dk/U T)
-   Gehl. J. (2013) “George Street Concept DesignArchitects Urban Quality Consultant.
-   Gehl. J. and Gemzøe.L. (2001) New City Spaces. Copenhagen: Danish Architectural Press. (See T Uwww.arkfo.dkU T)
-   Gehl, J. & Gemzoe, L. (1996). Public Spaces. Public Life. Copenhagen, Denmark: The Danish Architectural Press and RoyalDanishAcademy of Fine Arts, School of Architectural Publishers
-   Glaser, B. & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory, Aldine Publishing Company. Chicago.Grounded Theory Online (2013). Getting started. It’s online at: http://www.groundedtheoryonline.com/
-   Landry, Charles, (2000), Urban Vitality: A New source of Urban Competitiveness, prince claus fund journal, ARCHIS issue Urban Vitality / Urban Heroes.
-   Newman.p,1999, Sustainability and Cities examines the urban aspect of sustainability Island Press
-   Southworth, M. (2003),Measuring the Livable City, Built Environment.
-   Van Deurs, C., Westermark, E., Gehl, j., & Risom, J. (2007, 09). Unrolling a Welcome Mat For Tth People of New York. Retrieved from:
-   Throsby David, (2005). “Sustainability and culture: some theoretical issues International Journal of Cultural Policy
-   Jalaladdini, S. Oktay, D. (2012), “Urban public spaces and vitality:A socio spatial analysis in the streets of Cypriot towns”, Journal of social and behavioral sciences, vol. 35: 664-674.