محمد امیرپناهی؛ مهدی مالمیر؛ رسول عباسی تقی دیزج
چکیده
هدف مقاله آزمون مدلی از اسلانر در ارتباط بین نابرابری و فساد است که «تله نابرابری» نام گرفته است. تله نابرابری با میزان بالای نابرابری شروع می شود و از طریق پایین آوردن اعتماد تعمیم یافته به بالا رفتن سطح فساد و سپس تعمیق نابرابری می‌انجامد. در این مقاله با استفاده از شاخص‌های گذار پروژه برتلسمان به بررسی فرضیه تله نابرابری ...
بیشتر
هدف مقاله آزمون مدلی از اسلانر در ارتباط بین نابرابری و فساد است که «تله نابرابری» نام گرفته است. تله نابرابری با میزان بالای نابرابری شروع می شود و از طریق پایین آوردن اعتماد تعمیم یافته به بالا رفتن سطح فساد و سپس تعمیق نابرابری می‌انجامد. در این مقاله با استفاده از شاخص‌های گذار پروژه برتلسمان به بررسی فرضیه تله نابرابری با رویکرد نهادگرایی پرداختیم. برای این منظور از میان 136 کشور مورد بررسی در مطالعه برتلسمان تعداد 19 کشور منطقه مِنا به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شد. سپس با روش تطبیقی-فازی چهار شرط موثر در سطح نهادی شامل ظرفیت حکمرانی، حاکمیت قانون، رسانه‌های آزاد و سرمایه اجتماعی بر متغیر نتیجه یعنی دام نابرابری-فساد و خروج از آن به صورت منفرد و ترکیبی تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل‌های علی منفرد نشان داد که فقدان هر یک از چهار شرط در رخداد فساد یک شرط لازم است و مسیرهای علی معطوف به نابرابری-فساد نیز دو مسیر مجزا را در مجموعه کشورهای مورد بررسی آشکار ساخت یک مسیر، فقدان ظرفیت حکمرانی و دیگری ترکیبی از سه شرط نبود و یا ضعف در حاکمیت قانون، رسانه‌های آزاد و سرمایه اجتماعی. به علاوه تحلیل‌های علی معطوف به برون‌رفت از دام نابرابری-فساد در کشورهای موفق نیز مشخص کرد در این کشورها وجود یک حکمرانی باظرفیت در ترکیب با سرمایه اجتماعی و یا رسانه‌های آزاد برای تحقق نتیجه کافی است.
فاطمه شمس
چکیده
دستیابی به توسعه یکی از اهداف مهم برنامه ریزان و سیاست گذاران در جوامع توسعه نیافته است. به همین منظور نظام حکمرانی بسیاری از کشورهای جهان، سعی در ایجاد ارتباط هدفمند بین نظام آموزش عالی و اهداف مدیریت توسعه در کشورها را دارند. این پژوهش با هدف تدوین الگوی نقش آفرینی نهاد دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه تدوین شده است. این پژوهش ...
بیشتر
دستیابی به توسعه یکی از اهداف مهم برنامه ریزان و سیاست گذاران در جوامع توسعه نیافته است. به همین منظور نظام حکمرانی بسیاری از کشورهای جهان، سعی در ایجاد ارتباط هدفمند بین نظام آموزش عالی و اهداف مدیریت توسعه در کشورها را دارند. این پژوهش با هدف تدوین الگوی نقش آفرینی نهاد دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه تدوین شده است. این پژوهش از نظر نوع رویکرد کیفی، ازنظر هدف، کاربردی و ماهیت و روش، اکتشافی است . جامعه آماری پژوهش، 13 دانشگاه برتر کشور ( اعضای هیئت علمی با سابقه پست اجرائی در نظام حکمرانی کشور) می باشند که با روش نمونه گیری غیر احتمالی و به صورت هدفمند و گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری ، 16 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شده اند . لازم به ذکر است ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد که برای بررسی قابل اعتماد بودن یافته ها از نیز از معیارهای چهارگانه گوبا و لینکلن استفاده شده است. نتایج براساس تحلیل مضمون ،نشان می‌دهد که محرک ها (4 عامل) ، زمینه ها ( 5 عامل) ،ظرفیت های مشارکت ( 4 عامل) ،انگیزه های مشترک ( 4 عامل) ، ارزش های مشترک ( 5 عامل) و خروجی ها و پیامدها ( 5 عامل) به عنوان شاخص های نقش آفرینی دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه شناسایی شده اند.
حسن امیریان؛ غلامرضا لطیفی
چکیده
زمینه و هدف: رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کارا ترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می تواند نقش بسزایی در ایمن سازی فضاهای شهری ایفا نماید. هدف از این مقاله ارائه مدلی برای سنجش امنیت شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، محله بهداشت در منطقه 18 تهران که به دلیل پایین بودن وضعیت امنیت شهری ...
بیشتر
زمینه و هدف: رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کارا ترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می تواند نقش بسزایی در ایمن سازی فضاهای شهری ایفا نماید. هدف از این مقاله ارائه مدلی برای سنجش امنیت شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، محله بهداشت در منطقه 18 تهران که به دلیل پایین بودن وضعیت امنیت شهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان، به عنوان نمونه بررسی میشود. روش شناسی: در پژوهش حاضر، روش تحقیق بر اساس هدف، از نوع کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی است.یافته ها: بنابراین، در تبیین ادبیات و سوابق موضوع تحقیق و ارائه مدل سنجش از مطالعات کتابخانه ای و برای جمع‌آوری اطلاعات با توجه به ماهیت تحقیق از روشهای میدانی استفاده شده است. همچنین برای ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی تکنیک رتبه‌بندی فازی مورد استفاده قرار گرفته است.نتایج: نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده تفاوت میزان امنیت شهری درمیان پهنه‌های سه‌گانه محدوده مطالعاتی است به نحوی که پهنه 3 امن ترین پهنه در محدوده محسوب میشود، همچنین "قلمروپایی" با وزن 0.88 بیشترین نقش را در برقراری امنیت محدوده مطالعاتی بر عهده دارد و "نظارت "با وزن 0.08 کمترین میزان نقش را در کل محدوده برعهده دارد.
رضا صفری شالی؛ علیرضا کریمی؛ مژگان سیفی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان گرایش به عقاید خرافی با توجه به شاخص‌های توسعه انسانی در بین شهروندان 75-19 سال شهرکرج می‌باشد. در بخش مبانی نظری از نظریات صاحبنظران حوزه مکتب توسعه ( اورت راجرز، دانیل لرنر، آمارتیاسن، اس‌ان آیزنشتات، دیوید مک کله لند و کری‌کییز) استفاده گردید. این پژوهش از نظر روش در چارچوب روش کمی (پیمایشی) است که ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان گرایش به عقاید خرافی با توجه به شاخص‌های توسعه انسانی در بین شهروندان 75-19 سال شهرکرج می‌باشد. در بخش مبانی نظری از نظریات صاحبنظران حوزه مکتب توسعه ( اورت راجرز، دانیل لرنر، آمارتیاسن، اس‌ان آیزنشتات، دیوید مک کله لند و کری‌کییز) استفاده گردید. این پژوهش از نظر روش در چارچوب روش کمی (پیمایشی) است که داده‌های مورد نیاز با ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری شد.جامعه آماری این پژوهش، شامل شهروندانی شهرکرج و حجم نمونه 400 نفر برآورد شد و شیوه نمونهگیری به صورت چند مرحله‌ای بوده، به طوری‌که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از سه منطقه شهرکرج (منطقه برخوردار، منطقه تا حدی برخوردار و منطقه کم برخوردار) متناسب با حجم جمعیت هر کدام از مناطق، افراد نمونه انتخاب شدند. براساس نتایج، گرایش به عقاید خرافی در میان شهروندان (با میانگین69/36 با توجه به بازه نمرات85-17) در حد پایینی است. نتایج آزمون رگرسیون خطی چند متغیره نشان می‌دهد که در مجموع 52 درصد از واریانس متغیر وابسته (خرافه‌گرایی) از طریق متغیرهای مستقل «سطح زندگی، توانمندی و قابلیت، سلامت اجتماعی، سلامت جسمانی، سواد رسانه ایی و سرانه مطالعه» برآورد و تبیین میشود.واژه های کلیدی: خرافه گرایی، شاخص‌های توسعه انسانی، سطح زندگی، توانمندی و قابلیت، شهر کرج
عبدالله شفیع آبادی؛ اعظم کلائی؛ مریم پورموسوی
چکیده
کودکان کار، بخشی از سرمایه‌های آینده‌ساز و امیدهای کشورند که در بهترین روزهای زندگی خود مجبور به تلاش برای امرار معاش هستند. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل به‌وجود‌آورنده و گسترش‌دهنده آسیب اشتغال کودکان کار تهران و بررسی عوارض آن است. این مطالعه با رویکرد کیفی، بر اساس روش داده‌بنیاد و با ابزار مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد. ...
بیشتر
کودکان کار، بخشی از سرمایه‌های آینده‌ساز و امیدهای کشورند که در بهترین روزهای زندگی خود مجبور به تلاش برای امرار معاش هستند. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل به‌وجود‌آورنده و گسترش‌دهنده آسیب اشتغال کودکان کار تهران و بررسی عوارض آن است. این مطالعه با رویکرد کیفی، بر اساس روش داده‌بنیاد و با ابزار مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد. نمونهگیری به صورت هدفمند از 14 کودک کارِ شهر تهران بود. نتایج تحلیل مصاحبه‌ها به شناسایی 40 کد باز، 7 کد محوری و کد انتخابی «کودک کار، غفلت از امید آینده‌ساز» منتهی شد. بر اساس یافتهها عوامل اثرگذار بر ایجاد و افزایش کودکان کار شامل عواملی مانند تمایزیافتگی ضعیف و معلولیت جسمانی، عدم مراقبت و حمایتگری والدین از کودک، فقر و عدم حمایت از خانواده‌های کم درآمد بود. برخی عوارض این آسیب نیز شامل تضعیف خودپنداره، فرار از منزل، سوء‌استفاده‌های محیط کار و مستعد شدن زمینه بزهکاری آنها شناسایی شد. همچنین، راهکارهای عملی در زمینه مداخله مناسب برای کاهش آسیب اشتغال کودکان کار پیشنهاد شد. بدیهی است برای انتخاب شغلِ مناسبِ افراد در مقطع مناسب از زندگی، لازم است بستر بهره‌مندی آنها از آموزش، راهنمایی و مهارت‌آموزی فراهم شود. امید است با بررسی‌های عمیق‌تر ابعاد اشتغال کودکان کار و به کارگیری راهکارهای کارآمد، مسیر رشد و شکوفایی این کودکان هموار شود و شاهد نقض حقوق انسانی هیچ کودکی در جهان نباشیم.
مهری سادات موسوی؛ عهدیه اسدپور
چکیده
مطالعۀ پیشرو درصدد تحلیل مجدد و تلخیص آماری مجموعه تحقیقات پیشین در زمینۀ پدیدۀ توانمندسازی اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم اصلی توسعه است. به عبارتی، به دنبال آن است که براساس مطالعات و تحقیقات کمی پیشین، عوامل مؤثر بر توانمندسازی اجتماعی و میزان این تأثیرگذاری را احصاء نماید. این مطالعۀ با کاربست روش فراتحلیل به عنوان یکی از ...
بیشتر
مطالعۀ پیشرو درصدد تحلیل مجدد و تلخیص آماری مجموعه تحقیقات پیشین در زمینۀ پدیدۀ توانمندسازی اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم اصلی توسعه است. به عبارتی، به دنبال آن است که براساس مطالعات و تحقیقات کمی پیشین، عوامل مؤثر بر توانمندسازی اجتماعی و میزان این تأثیرگذاری را احصاء نماید. این مطالعۀ با کاربست روش فراتحلیل به عنوان یکی از انواع روشهای مرور تحقیقات سعی دارد به سوال اصلی پژوهش پاسخ دهد. جهت اجرایی کردن فراتحلیل کلیه تحقیقات معتبر علمی در سطح داخلی از سال 1386 تا 1399 به عنوان جامعۀ آماری تحقیق انتخاب و با مطالعۀ تمامی اسناد بدست آمده، نهایتاً 23 سند جهت انجام فراتحلیل مناسب تشخیص داده شد. تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده از اسناد مزبور با استفاده از نرم‌افزار فراتحلیل (CMA2) صورت پذیرفت. یافته‌های تحقیق در دو بخش یافته‌های توصیفی و یافته‌های حاصل از فراتحلیل ارائه شد. یافته‌های حاصل از ترکیب شدت اثر، نشان می‌دهد که متغیرهای پایگاه-اقتصادی اجتماعی و مشارکت اجتماعی به ترتیب با اندازۀ اثرات ترکیبی معادل 436/0 و 434/0 در حد متوسط بر میزان توانمندسازی اجتماعی اثرگذار بوده‌اند. همچنین از میان متغیرهای مورد بررسی متغیر سن کمترین اثر را بر میزان توانمندسازی اجتماعی داشته و اثرگذاری آن نیز به صورت منفی بوده است.
تکتم حنایی
چکیده
در سال های اخیر به مبحث تاب آوری اجتماعی توجه ویژه ای شده است تاب آوری اجتماعی به عنوان توانایی گروه ها یا جوامع برای مقابله با فشارها درمواجهه با تغییرات را می باشد.ازاین رو آموزش و یادگیری می توانند نفش موثری در ارتقا تاب آوری اجتماعی برقرارکند. مقاله حاضر به نقش آموزش و یادگیری در تاب آوری اجتماعی می پردازد. در بیان دیگر افزایش توانایی ...
بیشتر
در سال های اخیر به مبحث تاب آوری اجتماعی توجه ویژه ای شده است تاب آوری اجتماعی به عنوان توانایی گروه ها یا جوامع برای مقابله با فشارها درمواجهه با تغییرات را می باشد.ازاین رو آموزش و یادگیری می توانند نفش موثری در ارتقا تاب آوری اجتماعی برقرارکند. مقاله حاضر به نقش آموزش و یادگیری در تاب آوری اجتماعی می پردازد. در بیان دیگر افزایش توانایی های فردی، تاب اوری فردی و به دنبال آن تاب آوری اجتماعی را افزایش می دهد. مبحث آموزش و یادگیری اولین اصل افزایش توانایی و ورود فرد به اجتماع محسوب می شود. در این راستا، 3متغیر اصلی و15 متغیر وابسته بررسی شد. پژوهش حاضر ازنوع توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیماشی (پرسش نامه) بوده است. با استفاده از روش های آماری همچون تحلیل عاملی و و همبستگی با آزمون اسپرمن و آزمون تی استفاده شد.تا اهداف مورد نظر این پژوهش محققین حاصل شود. جامعه آماری شامل 1811 نفر و براساس فرمول کوکران نمونه آماری تعداد 317 نفر برآوردگردید. سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن 834/0 بود که نشان می دهد پایایی پرسشنامه مطلوب است. همچنین مقدار تأثیر یادگیری بر تاب‌آوری حداقل 29 درصد است که نشان دهنده رابطه همسو و مستقیم تاب‌آوری و یادگیری را نشان می‌دهد؛ بنابراین بالاتر رفتن سطح آموزش و یادگیری باعث افزایش تاب‌آوری میشود .
میثم هاشمی نیا؛ رحمت الله امیر احمدی؛ حسین ابوالحسن تنهایی
چکیده
پژوهش حاضر تلاش می‌کند ضمن مرور رویکردهای مختلف در باب رابطه توسعه، عدالت توزیعی، و رفاه اجتماعی با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی احساس عدالت توزیعی شهروندان خرم‌آبادی در برنامه‌های رفاهی دولت را بررسی نماید. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسش نامه در بین شهروندان خرم آبادی در پایان سال 1399 و آغاز 1400 انجام یافته است. نمونه گیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر تلاش می‌کند ضمن مرور رویکردهای مختلف در باب رابطه توسعه، عدالت توزیعی، و رفاه اجتماعی با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی احساس عدالت توزیعی شهروندان خرم‌آبادی در برنامه‌های رفاهی دولت را بررسی نماید. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسش نامه در بین شهروندان خرم آبادی در پایان سال 1399 و آغاز 1400 انجام یافته است. نمونه گیری پژوهش با در نظر گرفتن میزان برخورداری از رفاه اجتماعی مناطق شهری خرم‌آباد با تلفیقی از نمونه گیری خوشه‌ای و طبقه‌بندی نامتناسب طراحی شد و حجم نمونه 400 نفر بود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد میزان احساس عدالت توزیعی در رفاه اجتماعی شهروندان خرم‌آبادی پایین و فقط 2.4 درصد از افراد، این احساس را بالا تلقی نموده‌اند. در میان ابعاد مختلف نیز آنها در توزیع فرصت‌های کار و اشتغال و حکمروایی، احساس تبعیض بیشتری را احساس میکنند، اما در ابعاد آزادی‌های فردی و بهره‌مندی از رسانه‌ها و ارتباطات، این احساس به حداقل می رسد. بررسی فرضیه‌ها نشان داد متغیرهای نیازمندی های رفاهی اجتماعی، میزان اعتماد به برنامه‌های رفاهی دولت، و میزان سرمایه اقتصادی دارای همبستگی قوی‌تری با متغیر احساس عدالت توزیعی در برنامه‌های رفاهی دولت هستند. یافته‌های تحلیل رگرسیون حاکی از آن است که متغیرهای مستقل، 8/50 درصد از واریانس متغیر میزان احساس عدالت توزیعی در برنامه های رفاه اجتماعی دولت را پیش بینی میکنند. در این میان اثر خالص متغیر نیازمندی‌های رفاهی بیش ...
معصومه قاسمی؛ محمد عباس زاده؛ فاطمه گلابی؛ محمد باقر علیزاده اقدم؛ توکل آقایاری هیر
چکیده
علی‌رغم گسترش کمی اسناد، مقالات و محافلی که بطور روزافزونی از مفهوم سرمایه‌اجتماعی بعنوان راهکاری برای ارتقاء سلامتی یاد میکنند، سرمایه اجتماعی خانواده، حلقه گمشده در مطالعات این حوزه می‌باشد. خانواده، بستر شکل‌گیری تجارب و فهم افراد بوده، بروز بیماری میتواند این فضا، پیوندها و معانی هم‌بسته به آن را متاثر سازد. معانی و تجارب ...
بیشتر
علی‌رغم گسترش کمی اسناد، مقالات و محافلی که بطور روزافزونی از مفهوم سرمایه‌اجتماعی بعنوان راهکاری برای ارتقاء سلامتی یاد میکنند، سرمایه اجتماعی خانواده، حلقه گمشده در مطالعات این حوزه می‌باشد. خانواده، بستر شکل‌گیری تجارب و فهم افراد بوده، بروز بیماری میتواند این فضا، پیوندها و معانی هم‌بسته به آن را متاثر سازد. معانی و تجارب زنان بیش از مردان، در مقایسه با فضای بیرونی، در ارتباط با این فضا شکل گرفته، لذا، سرمایه‌اجتماعی خانواده، مهمترین منبع حمایتی آنان بویژه در مواجهه با چالش‌هایی چون بیماری می‌باشد. در این پژوهش، برای فهم ادراک و تجارب زیسته زنان مبتلا به سرطان و خانواده آنها از پیوندهای خانوادگی در مواجهه با سرطان، از رویکرد کیفی با تاکید بر روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. داده‌های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه و معیار اشباع داده از زنان مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده برای درمان به بیمارستان امید شهر ارومیه و مراقب و همراه خانوادگی بیمار گردآوری گردید. تحلیل و کدگذاری دادهها نشان می‌دهد، مضامینی مانند گسست در ارکان سرمایه اجتماعی خانواده؛ اول مادر، آخر همسر و سرمایه اجتماعی منفی در تجارب مشارکت‌کنندگان، بیانگر نتایج نامطلوب سرمایه اجتماعی درون خانواده بر سلامتی زنان مبتلا به سرطان می‌باشد. مضمونهای قاعده خاموشی/ اعتراض، انسجام در وضعیت اضطراری و میانجیگری پنهان نیز، نشان می‌دهد، سرمایه اجتماعی نیز متقابلا از بیماری تاثیر پذیرفته و تحت‌تاثیر آن، تا حدودی نیز تقویت گردیده است.
منصور فتحی؛ سوما درخشانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و نیازهای زنان افغانستانی دارای همسر مصرف‌کننده مواد به منظور ارایه راهکارهای کاربردی برای کاهش این مشکلات انجام‌شده است. در این مطالعه از روش کیفی بهره گرفته‌شده است. مشارکت‌کنندگان را زنان مهاجر افغانستانی دارای همسر مصرف‌کننده مواد تشکیل می‌دهند. نمونهگیری بر اساس اقتضائات تحقیق به‌صورت ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و نیازهای زنان افغانستانی دارای همسر مصرف‌کننده مواد به منظور ارایه راهکارهای کاربردی برای کاهش این مشکلات انجام‌شده است. در این مطالعه از روش کیفی بهره گرفته‌شده است. مشارکت‌کنندگان را زنان مهاجر افغانستانی دارای همسر مصرف‌کننده مواد تشکیل می‌دهند. نمونهگیری بر اساس اقتضائات تحقیق به‌صورت هدفمند و تحلیل اطلاعات به‌صورت تماتیک و مضمون انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از روش مصاحبه نیمه ساختار مند استفاده گردید. این نوع مصاحبه به دلیل انعطاف و عمیق بودن برای پژوهش‌های کیفی مناسب است. مصاحبه با سؤالات کلی و ساده شروع شد و به سمت سؤالات جزئی‌تر پیش رفت. برای افزایش قابلیت اعتماد پژوهش از روش اخذ بازخورد از مشارکت‌کنندگان و داشتن رابطه طولانی با آنها و همچنین تحلیل اطلاعات توسط چند نفر به‌طور مستقل، بهره گرفته شد. شش مضمون اصلی در خصوص چالش‌های زنان به دست آمد که عبارت‌اند از:"طرد اجتماعی"، "خشونت همسر"، "انگ مضاعف"، "فقر ترکیبی"، "مشکلات بهداشت روان" و"دل‌زدگی زناشویی". نتایج نشان داد که زنان افغانستانی دارای همسر مصرف‌کننده مواد با چالش‌ها و مشکلات عدیده‌ای در خانواده و اجتماع مواجه هستند و علاوه بر ارتقای توانمندسازی و افزایش تاب‌آوری و مهارت‌های اجتماعی، به‌عنوان یک گروه در معرض آسیب نیازمند مداخلات حرفه‌ای و حمایت‌های رسمی نیز هستند.
)
