نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه، فیروزکوه، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد فیروزکوه)، فیروزکوه ، ایران

3 هیات علمی رشته علوم اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

4 استادیار گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد فیروزکوه)، فیروزکوه ، ایران

5 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی – خط مشی گذاری عمومی ، گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد فیروزکوه)، فیروزکوه

چکیده

پژوهش حاضر با توجه به اینکه خط‌مشی‌های رفاهی به دلیل گستره وسیع ذینفعان، با پیچیدگی‌های مضاعفی روبرو هستند در صدد ارائه مدل اجرای خط‌مشی‌های رفاه اجتماعی است. بدین منظور از روش‌ ترکیبی کیفی (با مصاحبه از 15 نفر از خبرگان خط‌مشی‌گذاری رفاهی) برای ارائه مدل اکتشافی و از روش کمّی (پیمایش از 265 نفر از کارشناسان رفاه اجتماعی) برای محک تجربی آن استفاده شد. نتایج از این قرار است: مدل اکتشافی شامل ابعاد: محیط، راهبردها، پیامدها، ارتباطات، منابع، گرایشهای مجریان، ساختار سازمانی است. بر اساس یافته‌های کمّی، تحلیل ساختاری داده‌ها، تعلق مولفه ها به ابعاد و تعلق ابعاد به مفهوم اصلی یعنی اجرای خط مشی های رفاه اجتماعی را پشتیبانی و تایید کرده است. در بین ابعاد تایید شده مدل، بعد محیط (خارجی و داخلی) دارای بیشترین اهمیت و بعد منابع و پیامد دارای کمترین اهمیت می‌باشند. مهمترین مساله در اجرای خط‌مشی‌های رفاهی، عدم وجود متولی پرقدرت و محوری در نظام سیاستگذاری رفاهی است که این امر با ادغام وزارت رفاه مضاعف گردید. مهمترین ضعف‌های کنونی از منظر متخصصین و مطلعین سیاستگذاری اجتماعی، «عدم تناسب مسئولیت‌ها و اختیارات»، «عدم توزیع مناسب منابع بودجه‌ای و بانکی»، «عدم استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد» و «عدم جلب مشارکت‌های مردمی» است. بر أساس یافته‌ها، قوانین متعارض، مانع مهمی برای اجرای متمرکز سیاست‌های رفاهی است. بعلاوه ارتباطات درون‌سازمانی برای اجرای خط مشی‌ها نیز وضعیت مناسبی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing, explaining and measuring the welfare policies implementation model

نویسندگان [English]

  • Ali Mehdizadeh Ashrafi 1
  • Toraj Mojibi 2
  • Ahmad Meydari 3
  • Nilofar ImanKhan 4
  • mehdi faghani 5

1 Department of Public Management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Firoozkooh Branch, Firoozkooh, Iran.

2 . Department of Administration. Islamic Azad University (Firoozkhooh Branch). Firoozkooh

3 Department of Economics and Social Science. Shahid Chamran University. Ahvaz

4 . Department of Administration. Islamic Azad University (Firoozkhooh Branch). Firoozkooh.

5 PHD Student-Public Administration. Department of Administration. Islamic Azad University (Firoozkhooh Branch). Firoozkooh

چکیده [English]

Given the fact that welfare policies –due to the vast majority of interest groups- are in the face of complexity, this research aims at designing an implementation model of welfare policies. For this purpose, the mixed method is utilized containing the qualitative method for designing an exploratory model (by interviewing 15 social policy-making elites) and the quantitative method for testing the model (by surveying 265 social policy experts). Results: the model dimensions consists of: Conditions, Strategies, Outcomes, Communications, Resources, Practitioners’ attitude and Organizational structure. Moreover, based on the quantitative findings, the structural analysis of data supports the correlation between indicators and indices and the correlation between indices and the main concept (welfare policies implementation). The Conditions dimension (foreign and interior) was the most important and the Resources and Outcome dimension were the least important, comparing all dimensions. The lack of a powerful and pivotal administration in the policy-making system that has been intensified by the merger of ministries, is considered one of the main problems. Based on the elites and experts’ ideas, the most important weaknesses are: imbalance between responsibilities and authority, inappropriate distribution of budget and bank resources, inadequate utilization of NGO’s capacity and civil partnership. In according to the findings, conflict of laws is an important obstacle for an integrated social policy implementation. Moreover, interorganizational communication for policy implementation isn't auspicious.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy Making
  • Social Welfare
  • Implementation Model
  • Policy
  • الوانی، سیدمهدی و شریف‌زاده، فتاح. (1386)، فرایند خط‌مشی گذاری عمومی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
  • الوانی، سیدمهدی و شلویری، میثاق. (1395)، اجرای خط‌مشی گذاری عمومی، تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • حق جو، ناصر. (1395)، «رفاه اجتماعی و توسعه (مروری بر کارکرد برخی نهادهای حمایتی در ایران)»، فصلنامه رفاه اجتماعی و توسعه، سال دوم، شماره 6: 75-96.
  • رزقی رستمی، علیرضا. (1379)، «اجرا، حلقه مفقود فرایند خط‌مشی عمومی، مدیریت دولتی»، فصلنامه علمی - پژوهشی فرایند مدیریت و توسعه، سال چهاردهم، شماره 4: 51-62.
  • عباسی، عباس؛ معتضدیان، رسول و میرزایی، قاسم. (1395)، «بررسی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی»، فصلنامه مالیه عمومی و خط‌مشی دولت، سال ششم، شماره 2: 49-63.
  • فلیک، اووه. (1389)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نشر نی، چاپ دوم.
  • کریمی، مظفر.(1388)، «الگوی پیشنهادی نظام جامع تأمین اجتماعی چندلایه برای ایران»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، گزارش 12646.
  • لستر، جیمز و استوارت، جوزف. (1381)، فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی رویکرد تکاملی، ترجمه: تورج مجیبی، مجتبی طبری و سهیل خورشید، تهران: نشر ساوالان، چاپ اول.
  • محمدپور، احمد. (1392)، تجربه نوسازی (مطالعه تغییر و توسعه در هورامان با روش نظریه زمینه‌ای)، تهران:انتشارات جامعه شناسان.
  • منصوریان، یزدان. (1386)، گراندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟همایش چالش‌های علم اطلاعات، دوره اول
  • منوریان، عباس. (1394)، «مدل اجرای خط‌مشی‌های اصلاح اداری با رویکرد یادگیری»، فصلنامه مدیریت دولتی دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، سال هفتم، شماره 4: 839-864.
  • منوریان، عباس؛ ایوبی اردکان، محمد؛ ایروانی، محمدجواد و زندی منش، محمدرضا. (1392)، «طراحی مدل خط‌مشی‌گذاری به‌منظور بهبود محیط کسب‌وکار جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریۀ داده بنیاد»، فصلنامه مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، شماره 2: 125-142، چاپ پنجم.
  • نعیمایی، بنیامین و شکوری، علی. (1395)، چالش‌های اجرای نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در ایران دهه 1390، فصلنامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال شانزدهم، شماره 63: 9-52