نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد زاهدی اصل ¹
• فرهاد بزرافکن ²

¹ استاد گروه مددکاری اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

کودکان یکی از گروه‌های هدف نظام سیاست‌گذاری اجتماعی در ایران هستند که جایگاه رفاهی آن‌ها تا به امروز محل مناقشه بوده است. بررسی روند تاریخی سیاست‌های اجتماعی معطوف به کودکان در ایران می‌تواند نقشی در شناخت مشکلات مبتلابه این حوزه و به تبع آن کاهش آن‌ها داشته باشد. این پژوهش به بررسی تحولات قانون‌گذاری و نهادی مربوط به کودکان از زمان شکل‌گیری پارلمان در ایران می‌پردازد. روش انجام پژوهش از نوع اسنادی- تاریخی است. در این راستا، به بررسی قوانین و برنامه‌های اجتماع و رویکردهای کلی هر سه دوره‌ی تاریخی به کودکی پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که پهلوی اول مواجهه با کودکان را عموماً از زاویه‌ی دولت-‌ملت‌سازی و نقش آن‌ها در این زمینه مورد بررسی قرار داد و اگرچه اقداماتی برای حمایت از کودکان انجام شد اما دولت سعی داشت که عمدتاً نیازهای کودکان در قالب خیریه‌ها و امور وقفی پاسخ داده شوند. در دوران پهلوی دوم، تلاش‌ها در این زمینه به تدریج شکل سازمان‌یافته‌تر و رسمی‌تر، عموماً در قالب سایر نهادها مانند خانواده به خود گرفت. در دوران جمهوری اسلامی ایران، کودک و کودکی محل توجه بیشتر و جامع‌تری از قانون اساسی گرفته تا سایر قوانین قرار گرفته، با این حال، تنش‌های بین رویکردهای سنتی یا دینی و رویکردهای مدرن، تعیین‌کننده‌ی ماهیت اغلب سیاست-های معطوف به کودکی است که در بسیاری موارد منجر به محروم شدن کودکان از بسیاری حمایت‌ها شده است.

کلیدواژه‌ها

• کودک
• سیاست‌گذاری اجتماعی
• تحولات سیاست‌گذاری و نهادی
• سیاست‌های معطوف به کودکی

عنوان مقاله [English]

Investigating the trend of policy-making and institutional developments related to children in Iran

نویسندگان [English]

• Mohammad Zahedi asl ¹
• Farhad Bazrafkan ²

¹ - Professor of Social Work Faculty of Social Sciences. "allameh tabataba'i"University.

² - PhD student in Social Welfare "allameh tabataba'i"University.

چکیده [English]

Children are one of the target groups of the social policy system in Iran, whose welfare status is still in dispute. Examining the historical trend of child-centered social policies in Iran can play a role in recognizing the problems in this area and, consequently, reducing them. This study examines the legislative and institutional transformations related to children since the formation of the parliament in Iran. The research method is documentary. In this regard, the approved laws and programs and general approaches of all three historical periods to childhood were examined. The results show that although the first Pahlavi era passed laws to protect children, the government tried to respond mainly to the needs of children in the form of charities and endowments. During the second Pahlavi era, efforts in this field gradually took an organized and cohesive form. During the Islamic Republic of Iran, children and childhood received more and more comprehensive attention from the Constitution to other laws. However, tensions between traditional or religious approaches and modern approaches determine the nature of most policies that in many cases has led to children being deprived of much support.

کلیدواژه‌ها [English]

• child
• social policy
• policy-making and institutional transformations
• of child-centered social policies