نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه
2 عضو هیات علمی دانشگاه افسری امام علی ع
3 دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری . دانشگاه اصفهان
4 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، واحد تحصیلات تکمیلی، تهران، ایران
5 دانشجوی دکتری محقق اردبیلی
چکیده
پدیده سالخوردگی جمعیت که عموماً بوسیله افزایش در سنین بازنشستگی انداز گیری می شود در تمام جنبه های زندگی جوامع بشری از جمله در ساختارهای سنی، ارزش ها، معیارها و ایجاد سازمان های اجتماعی، تحولات قابل ملاحظه ای به وجود خواهد آورد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین سالخوردگی جمعیت و توسعه اجتماعی در کشورهای جهان اسلام است. شاخص های تحقیق 49 شاخص توسعه اجتماعی است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن "توصیفی- تحلیلی" است. داده ها و اطلاعات مورد مطالعه از طریق روش اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها و ارتباط بین سالخوردگی وشاخص های توسعه اجتماعی از ضرایب موران بهره گرفته شده است. بررسی شاخص های توسعه اجتماعی نشان می دهد کشور قطر دارای بهترین وضعیت از لحاظ این شاخص‌ها در میان کشور های اسلامی است. در جایگاه بعدی کشور امارات متحده‌عربی و در نهایت در جایگاه سوم کشور ایران قرار گرفته است. طبقه بندی کشورها بر اساس ضریب همبستگی فضایی بیانگر قرارگرفتن کشورهای امارات و عربستان در طبقه اول (سالخوردگی بالا و توسعه اجتماعی بالا ) و کشورهای آفریقایی گینه- سومالی – چاد در طبقه چهارم (سالخوردگی پایین و توسعه اجتماعی پایین) است. در اکثر کشورهای طبقه چهارم ساختار شکننده بنیان های اقتصادی اجازه توسعه اقتصادی و اجتماعی را به آنها نداده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Explaining the relationship between population aging and social development indicators in the countries of the Islamic world
نویسندگان [English]
- mirnajaf mousavi 1
- ali hanafi 2
- ali bagheri kashkouli 3
- majid akbari 4
- somayeh mohammadi 5
1 urmia university
2 University faculty member
3 PhD student in Geography and Urban Planning
4 phd s
5 uni
چکیده [English]
This study has investigated the relationship between population aging and social development in the Islamic world. Research indicators include 49 indicators of social development. The type of research is applied and the method of its study is "descriptive-analytical". The data and information studied have been collected through documents and libraries. Although the number of young countries in the Islamic world is much higher than the elderly and middle-aged countries, but the percentage of middle-aged and elderly population is higher. This is because most of the elderly and middle-aged countries are the most populous countries in the Islamic world. Social development indicators show that Qatar has the best situation in terms of these indicators among Islamic countries. In the next place is the United Arab Emirates and finally in the third place is Iran. The classification of countries based on the spatial correlation coefficient indicates that the UAE and Saudi Arabia are in the first category (high aging and high social development) and the African countries of Guinea-Somalia-Chad are in the fourth category (low aging and low social development. In most fourth-class countries, the fragile structure of economic foundations has not allowed their economic and social development.
کلیدواژه‌ها [English]
- Aging
- Fertility
- Life expectancy
- Social development
- Islamic world
- پورابراهیمی، فاطمه. (1392)، تحلیل اثرات سالخوردگی بر بازدارندگی توسعه اقتصادی-اجتماعی روستاهای بخش جلگه رخ تربت حیدریه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل.
- جغتایی، فائزه؛ موسوی، میر طاهر و زاهدی، محمدجواد. (1395) ابعاد و مؤلفه‌های توسعه اجتماعی در برنامه‌های توسعه، فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال شانزدهم، شماره 63: 55-88.
- ذاکریان، ملیحه؛ موسوی، میرنجف و باقری کشکولی، علی. (1389)، تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در محلات شهری میبد از منظر توسعه پایدار، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال اول، شماره دوم : 84-61.
- فاضلی، محمد؛ فتاحی، سجاد و زنجانی رفیعی، سیده نسترن. (1392) توسعۀ اجتماعی، شاخص‌ها و جایگاه ایران در جهان، فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی- فرهنگی، دورۀ دوم، شمارۀ 1: 159-182.
- موسوی، میرنجف؛ اکبری، مجید، محمدی حمیدی، سمیه و بوستان احمد، وحید. (1396) بررسی و تحلیل شاخص‌های توسعه رفاه در کشورهای اسلامی. مجله مطالعات و توسعه اجتماعی ایران، سال نهم، شماره 4 : 53-68.
- موسوی، میرنجف؛ تقیلو، علی‌اکبر و باقری کشکولی، علی. (1394)، تحلیل رابطه شاخص‌های جمعیتی با توسعه‌یافتگی استان‌های ایران، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال چهارم، شماره شانزدهم : 22-7.
- Agarwal, Arunika, Mohanty, Sanjay, Lubet, Alyssa, E. Bloom, David., and Mitgang, Elizabeth. (2016). Population Aging in India: Facts, Issues, and Options, Institute for the Study of Labor (IZA) Press. Discussion Paper No. 10162, PP 1-23.
- Caldwell, J. C. (1976). Towards a reinstatement of Demographic Transition Theory. Population and Development Review, Vol. 2, No. 3-4, PP 321-266.
- Casterline, J. B. (2003). Demographic transition. In P. Demeny & G. McNicoll (Eds.), Encyclopedia of Population, Vol. I (pp. 210-216). Farmington Hills, MI: Macmillan Reference.
- Cecilia Reynaud, C., and Miccoli, S. (2019). Population ageing in Italy after the 2008 economic crisis: A demographic approach, Journal of Futures, Vol 105, PP 17-26.
- Evangeli Papapetroua, E and P (2020). The impact of population aging in rich countries: What’s the future?, Journal of Policy Modeling, Vol 42, No 1, PP 77-95.
- Galor, (2010). The 2008 Lawrence R. Klein Lecture Comparative Economic Development: Insights from United Growth Theory, International Economic Review, Vol. 51, No. 1, PP 1-44.
- Komlos, J. H. (2000). The Industrial Revolution as the Escape from the Malthusian Trap. Journal of European Economic History, Vol. 29, PP 307-331.
- Krabbe-Alkemade, Y., Makai, P., Shestalova, V., and Voesenek, T. (2020), ontaining or shifting? Health expenditure decomposition for the aging Dutch population, Health Policy, 124, No. 3, PP 268-274.
- Lutz, W., Sanderson, W., and Scherbov, S. (2008). The coming acceleration of global population ageing. Nature, 451, No. 7179, PP 716–719.
- Macia,, Chevé, D., and Montepare, J. (2019), Demographic aging and biopower, Journal of Aging Studies, Vol 51, PP 51-72.
- McFalls Jr, J. A. (2007). Population: A Lively Introduction (5th ed.). Washington DC: Population Reference Bureau.
- Myrskyla, M., Kohler, H-P., and Billari, F. (2009). Advances in development reverse fertility declines. Nature, 460, PP 741-743.
- Thompson, W. S. (1929). Population. American Journal of Sociology, Vol. 34, PP 959-975.
- United Nations (2020). World Population Ageing 2020 Highlights, Department of Economic and Social Affairs, Population Division.
https://www.un.org/development/desa/pd/.
- Van de Kaa, D. J. (2008). Demographic Transition. In Y. Zeng (Ed.). Demography. Encyclopedia of Life Support Systems. Vol. 2. Paris: UNESCO.
- Véron J., (2019). From the First to the Second Demographic Transition, Reference Module in Biomedical Sciences.doi:10.1016/b978-0-12-801238-3.11334-0
- Warf, B. (2010). Demographic Transition. In Warf B (Ed.). Encyclopedia of Geography (pp. 708-711). Thousand Oaks, CA: SAGE.
- World Bank. (1994). Averting the Old-age Crisis: Policies to Protect the Old and Promote Growth. Oxford: Oxford University
- Zhang,, Zhang, H., Zhang, J. (2015). Demographic age structure and economic development: Evidence from Chinese provinces, Journal of Comparative Economics, Vol 43, No 1, PP, 170-185.
)