نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دکترای جامعه شناسی، دانشگاه فرهنگیان

چکیده

امروزه شادکامی به عنوان یکی از شاخص‌های مهم سلامت روانی در جامعه بوده و از مفاهیم و مولفه‌های اساسی در زندگی جوانان به شمار می‌رود. در این پژوهش، مطالعه شادکامی از نگاه جامعه‌شناختی مطمح نظر بوده و عوامل سرمایه‌ای (سرمایه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) و غیرسرمایه‌ای (امید به آینده، دینداری و رضایت از زندگی) در ارتباط با آن مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر به شیوه پیمایش انجام گرفته و جامعه آماری جوانان 15 تا 29 ساله استان آذربایجان شرقی هستند که 613 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که، میانگین شادکامی در میان جوانان مورد مطالعه برابر با 31/60 درصد می‌باشد که نشان می‌دهد شادکامی از وضعیت متوسط به بالایی در میان جوانان استان آذربایجان شرقی برخوردار است. نتایج آزمون فرضیه‌های تحقیق نشان می‌دهد که، میانگین شادکامی به تفکیک جنسیت و وضعیت تاهل متفاوت نبوده، ولی به تفکیک سطح تحصیلات جوانان، شهر محل سکونت، وضعیت اشتغال تفاوت معنی‌داری داشته است. همچنین شادکامی با متغیرهای امید به آینده، دینداری، رضایت از زندگی، سرمایه اجتماعی و اقتصادی ارتباط مثبت و معنی‌داری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد که، از میان متغیرهای تحقیق، سه متغیر امید به آینده، سرمایه اجتماعی و فرهنگی، رضایت از زندگی و سرمایه اقتصادی حدود 43 درصد واریانس متغیر شادکامی را تبیین می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological explanation of youth happiness based on capital and non-capital factors

نویسندگان [English]

  • Saeed Soltani 1
  • Davoud Qasemzadeh 2

1 department of sociology, faculty of literature and humanities,, Urmia university, Urmia, Iran

2 Ph.D. in Sociology. Farhangian University

چکیده [English]

Today, happiness is one of the most important indicators of mental health in society and is one of the basic concepts and components in the lives of young people. In this study, the study of happiness from a sociological perspective has been considered and capital factors (social, cultural and economic capital) and non-capital factors (hope for the future, religiosity and life satisfaction) have been examined in relation to it. The present study was conducted by survey method and its statistical population is young people aged 15 to 29 years in East Azerbaijan province, that 613 of whom were selected using the Cochran's formula and multi-stage cluster sampling. Findings show that the average happiness among the studied youth is 60.31%, which shows that happiness has a moderate to high status among the youth . The results of the test of hypotheses show that the mean of happiness did not differ by gender and marital status, but by the level of education of young people, city of residence, employment status had had significant relationship. Happiness is also positively and significantly associated with the hope for the future, religiosity, life satisfaction, social and economic capital. The results of regression analysis show that, among the variables , variables of hope for the future, social and cultural capital, life satisfaction and economic capital explain 43% of the variance of happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • happiness
  • capital variables
  • noncapital variables
  • youth
  • اعلایی بوسجن، محسن و بشیری گیوی، حسین. (1396)، «نقش توسعه برنامه‌های فرهنگی –اجتماعی دانشگاه پیام نور بر نشاط اجتماعی دانشجویان»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره نهم، شماره 2: 41-51.
  • بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمدحسن و طوافی، پویا. (1394)، «مطالعه جامعه‌شناختی رابطه نشاط با سلامت اجتماعی (جوانان 18 تا 30 سال شهرستان ملایر)»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره هفتم، شماره 25: 1-39.
  • جدیدی، محسن؛ شمسایی، محمدمهدی؛ عبدالله زاده، فاطمه و عزیزی عقیل آبادی، آزاده. (1393)، «مطالعه کیفی علل و عوامل مؤثر بر شادی و یاس اجتماعی جوانان»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 23: 31-46.
  • جواهری فاطمه و باقری، لیلا. (1386)، «تأثیر استفاده از اینترنت بر سرمایه اجتماعی و انسانی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران)»، مسائل اجتماعی ایران، شماره 4: ۳۳-۶۶.
  • چلبی، مسعود و موسوی، سید محسن. (1387)، «بررسی جامعه‌شناسی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان»، جامعه‌شناسی ایران، دوره نهم، شماره 1 و 2: 34-57.
  • حسین ثابت، فریده و مومی پور، مهرنوش. (1394)، «رابطه میزان عمل به باورهای دینی و جهت‌گیری مذهبی با شادکامی در دانشجویان دختر»، روان‌شناسی و دین، سال هشتم، شماره 3: 145-161.
  • خطیبی، اعظم. (1396)، «تبیین جامعه‌شناختی تعاملات همسایگی و تأثیر آن بر احساس نشاط اجتماعی شهروندان در شهر همدان»، مطالعات جامعه‌شناختی شهری، دوره هفتم، شمار ه 22: 107-134.
  • خوش فر، غلامرضا؛ جانعلی زاده، حیدر؛ اکبر زاده، فاطمه و دهقانی، حمید. (1394)، «سرمایه فرهنگی و شادی جوانان»، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره یازدهم، شماره 38: 89-120.
  • دهخدا، علی‌اکبر. (1377)، لغت‌نامه، جلد 13، تهران: دانشگاه تهران.
  • دهقانی، حمید؛ اکبر زاده، فاطمه؛ خوش‌فر، غلامرضا و ربانی، رسول. (1390)، «بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی بر شادی جوانان»، فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، سال چهارم، شماره 12-13: 159-182.
  • رشیدی کوچی، فریده؛ نجفی، محمود و محمدی فر، محمدعلی. (1395)، «نقش سرمایه‌های روان‌شناختی مثبت و عملکرد خانواده در پیش‌بینی شادکامی در دانش آموزان دبیرستانی»، پژوهش‌نامه روان‌شناسی مثبت، سال دوم، شماره 3: 79-95.
  • سادات چاوشی، منصوره؛ یزدی، سیده منور و حسینیان، سیمین. (1397)، «تدوین الگوی بومی خانواده شادی محور با استفاده از نظریه مبنایی»، فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، سال سیزدهم، شماره 44: 7-26.
  • سجودی، عادل؛ معصومی راد، رضا؛ آوردیده، سولماز و عبدی، فرزین. (1394)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رضایت از زندگی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد شفت)، رویش روان‌شناسی، سال چهارم، شماره 12: 19-30.
  • سراج زاده، سید حسین. (1378)، «نگرش‌ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهرانی و دلالت‌های آن برای نظریه سکولار شدن»، نمایه پژوهش، شماره‌های 9 و 10: 105-120.
  • عابدی، محمدرضا. (1384)، «شادی در خانواده»، تهران: انتشارات مطالعات خانواده.
  • عباس زاده، محمد؛ قاسم‌زاده، داود و صالح، نوشین. (1395)، «بررسی ارتباط بین اشکال سرمایه و شادی در بین حاشیه‌نشینان و غیر حاشیه‌نشینان شهر تبریز»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره هفتم، شماره 29: 157-184.
  • علی پور، احمد، و نوربالا، احمدعلی. (1387)، «بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان دانشگاه‌های تهران»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، دوره پنجم، شماره 1 و 2: ۵۵-۶۶.
  • علیزاده اقدم، محمدباقر. (1390)، مطالعه جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر شادی دانشجویان دانشگاه تبریز و ارائه راهکارهایی برای افزایش آن، طرح پژوهشی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز.
  • غفاری، غلامرضا. (1387)، «سازه سرمایه فرهنگی و منابع مولد آن»، رشد آموزش علوم اجتماعی، دوره دوازدهم، شماره 2: 12-21.
  • فاضلی، محمد. (1382)، مصرف و سبک زندگی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات، چاپ اول.
  • فیتز پتریک، تونی. (1381)، نظریه رفاه؛ سیاست اجتماعی چیست؟، ترجمه: هرمز همایون پور، تهران: گام نو.
  • قاسم‌زاده، داود. (1390)، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی درون‌گروهی و برون گروهی با شادی در بین شهروندان شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، گروه مدیریت رفاه اجتماعی.
  • کرمانی مامازندی؛ زهرا، اکبری بلوطبنگان، افضل و محمدی فر، محمدعلی. (1398)، آزمون مدلی برای تبیین شادکامی بر اساس سازگاری زناشویی و رضایت از زندگی: نقش واسطه‌ای بخشش»، روان‌شناسی خانواده، دوره ششم، شماره 2: 29-42.
  • کیا، علی‌اصغر و امیری، رقیه. (1392)، «بررسی میزان نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین شهروندان 15-64 سال شهر اهواز»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره پنجم، شماره 15: 129-167.
  • کیخسروی بیگ زاده، زهره؛ رضایی، آذرمیدخت و خالویی، یعقوب. (1394)، «رابطه حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی با شادکامی در سالمندان ساکن منازل شخصی شهر شیراز»، سالمند، دوره دهم، شماره 2: 172-179.
  • مظفر، حسن. (1379)، «اثر نشاط روحی بر شکوفایی خرد»، تربیت، شماره 7: 12-15.
  • موسوی، میر طاهر و قاسم‌زاده، داود. (1397)، جامعه‌شناسی شادی، تهران: نشر آگاه.
  • موسـوی، میر طاهر و محمـدی، محمـدعلی. (1388)، مفـاهیم و نظریه‌های رفـاه اجتماعی، تهران: نشر دانژه.
  • نصرتی نژاد، فرهاد؛ سخایی، ایوب و شریفی، حجت. (1394)، «مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی جوانان و میزان شادکامی آنان»، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی فرهنگی، دوره چهارم، شماره 2: 143-167.
  • نوفرستی، اعظم. (1397)، نشاط اجتماعی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • هزارجریبی، جعفر و آستین فشان، پروانه. (1388)، «بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی (با تأکید بر استان تهران)»، جامعه‌شناسی کاربردی، دوره بیستم، شماره 1: 119-146.
  • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1389)، «بررسی مفهوم شادکامی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی در استان مرکزی)»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره اول، شماره 3: 31-72.
  • Bartolini, Stefano, and Sarracino, Francesco. (2014). “Happy for how long? How social capital and economic growth relate to happiness over time.” Ecological Economics, 108, 242–256.

           https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2014.10.004

  • Bauman, Zygmunt. (2009). The Art of Life, Cambridge CB2 1UR, UK: Polity Press.
  • Chitchai, Nanthaporn, Senasu, Kalayanee, and Sakworawich, Arnond. (2018). “The moderating effect of love of money on relationship between socioeconomic status and happiness.” Kasetsart Journal of Social Sciences, 41(2): 336-344.
  • Edraki, Mitra, Rambod, Masoume, and Molazem, Zahra (2018). “The effect of coping skills training on depression, anxiety, stress, and self-efficacy in adolescents with diabetes: A randomized controlled trial.” International journal of community based nursing and midwifery, 6(4), 324-329.
  • Feldman, David B and Kubota, Maximilian. (2014). “Hope, self-efficacy, optimism, and academic achievement: Distinguishing constructs and levels of specificity in predicting college grade-point average.” Learning and Individual Differences, 37, 210-216.
  • Helliwell, John F. and Barrington-Leigh, Christopher P. (2010). How much is social capital worth? NBER working papers, Working Papers N 16025, National Bureau of Economic Research.
  • Helliwell, John F., and Putnam, Robert D. (2004). “The social context of well-being.” Philosophical Transactions of the Royal Society London, Series B, Biological Sciences, 359(1440), 1435–1446. http://papers.ssrn.com.
  • Kamthan, Shivam, Sharma, Saurabh, Bansal, Rahul, Pant, Bhawna, Saxena, Parul, Chansoria, Shivakshi, and Shukla, Arvind. (2019). “Happiness among second year MBBS students and its correlates using Oxford Happiness Questionnaire.” Journal of oral biology and craniofacial research, 9(2), 190–192. https://doi.org/10.1016/j.jobcr.2018.06.003
  • Khosrojerdi, Zahra, Tagharrobi, Zahra, Sooki, Zahra, and Sharifi, Khadijeh. (2018). “Predictors of happiness among Iranian nurses.” International Journal of Nursing Sciences, 5 (3), 281-286.
  • Kim, Eun Man, Yang, Young Hee, Lee, Haeyoung, and Yu, Mi. (2016). “Factors influencing subjective happiness in Korean nursing students.” Journal of Korean Academic Society of Nursing Education, 22(3), 294-302.
  • Kim, Gyung Hee, and Kim, Kye Ha. (2012). “Factors related to happiness in first year women nursing students.” Journal of Korean Academy of Psychiatric and Mental Health Nursing, 21(2), 149–157.
  • Leung, Ambrose, Kier, Cheryl, Fung, Tak, Fung Linda, and Sproule, Robert. (2010). “Searching for Happiness: The Importance of Social Capital.” Journal of Happiness Studies, 12, 443-462, Doi:10.1007/s10902-010-9208-8.
  • Lyubomirsky, Sonja, and Layous, Kristin. (2013). “How Do Simple Positive Activities Increase Well-Being?.” Current Directions in Psychological Science, 22(1), 57–62. https://doi.org/10.1177/0963721412469809
  • Mathew, Jaya, Dunning, Claire, Coats, Charlotte, and Whelan, Thomas. (2014). “The mediating influence of hope on multidimensional perfectionism and depression.” Personality and Individual Differences, 70, 66–71.
  • Nemati, Shahrooz, and Mehdipour Maralani, Farnaz. (2016). “The Relationship between Life Satisfaction and Happiness: The Mediating Role of Resiliency.” International Journal of Psychological Studies, 8(3), 194-201.
  • Sariçam, Hakan. (2014). “Subjective Happiness and Hope.” Universitas Psychologica, 14(2), 685-694.
  • Snyder, C. Richard. (2000). Handbook of hope: theory, measures, and applications, San Diego, CA: Academic Press.
  • Thimm, Jens C. (2010). “Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective.” Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41, 373-380.
  • Van Landeghem, Bert, Vandeplas, Anneleen. (2018). “The relationship between status and happiness: Evidence from the caste system in rural India.” Journal of Behavioral and Experimental Economics (formerly The Journal of Socio-Economics), Elsevier, 77(C), 62-71.
  • Veenhoven, Ruut. (2010). “How universal is happiness. In: Diener Ed, Kahnemann Daniel, Helliwell John F. (eds).” International Differences in Well-Being, Oxford University Press, New York, ISBN-13: 978-0-19-973273-9.
  • Zhu, Jing, and Fan, Yingling. (2018). “Commute happiness in Xi’an, China: Effects of commute mode, duration, and frequency.” Travel behavior and society, 11, 43-51.