نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آمار و مدلسازی جمعیت، موسسه تحقیقات جمعیت کشور

2 گروه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور

چکیده

امید به آینده شغلی، به عنوان یکی از ابعاد امید اجتماعی، می‌تواند منجر به ارتقای تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی در جامعه شود. مقاله حاضر، به مطالعه عوامل جمعیتی و اقتصادی-اجتماعی مؤثر یر امید به آینده شغلی در شهر تهران می‌پردازد که در آن اطلاعات 1200 پاسخگو از طریق پرسشنامه محقق‌ساخته و نمونه‌گیری طبقه‌بندی چندمرحله‌ای با تخصیص متناسب در سال 1396 گردآوری و با استفاده از روش معادلات ساختاری تعمیم‌یافته تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که زنان نسبت به مردان، غیرشاغلین نسبت به شاغلین و ساکنین مناطق کم برخوردار و نیمه برخوردار نسبت به سایر مناطق امید به آینده شغلی کمتری داشتند. با افزایش سن و احساس ناامنی روانی، امید به آینده شغلی کاهش و با افزایش تعداد سال‌های تحصیلی و اعتماد سازمانی امید به آینده شغلی افزایش می‌یابد. نتایج حاکی از آن بود که برآورده نشدن انتظارات شغلی پاسخگویان، بویژه زنان، غیرشاغلین، ساکنین مناطق کمتر برخوردار و افراد مسن منجر به دو قطبی شدن جامعه و شکل‌گیری شکاف‌های طبقاتی می‌شود. پیام سیاستی مطالعه حاضر این است که به منظور اشاعه و گسترش امید به آینده در بین شهروندان تهرانی باید از اثرگذاری مثبت متغیرهای سطح تحصیلی و اعتماد سازمانی، بویژه در بین ساکنین مناطق برخوردار، به عنوان فرصتی ارزشمند استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Work Hope Determinates in Tehran city

نویسندگان [English]

  • Arezoo Bagheri 1
  • Mahsa Saadati 1
  • Adel Abdolahi 2

1 National Population Studies Institute

2 Economic Sociology and Development Department/ National Population Studies Institute

چکیده [English]

Work hope, as one of the dimensions of social hope, can lead to the promotion of economic and social resilience in society. In order to investigate this index, the present article studies the demographic and socio-economic factors affecting work hope in Tehran. Data of 1200 respondents were collected through a questionnaire and multi-stage stratified sampling in 2017 and analyzed applying GSEM. Findings showed that women comparing to men, the unemployed compared to the employed and residents of less-developed and middle-developed areas comparing to developed and more developed areas had less work hope. By increasing age and psychological insecurity feeling, work hope decreases and by increasing number of educational years and organizational trust, work hope increases. the significant indirect effects of the number of children, the number of hours using Internet and the socio-economic insecurity feeling showed that increasing these variables reduces the work hope. The results also showed that failure to meet the job expectations of respondents, especially women, the unemployed, residents of less developed area and the elderly leads to polarization of society and formation of class divisions. The policy message of the present study is that in order to spread work hope among the citizens of Tehran, the positive impact of educational level and organizational trust variables, especially among residents of developed area should be used as a valuable opportunity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • work hope
  • organizational trust
  • public trust
  • socio-economic insecurity feeling
  • psychological insecurity feeling
  •  

    • آینده‌بان. (1394)، آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۳. تهران، رسانه تخصصی آینده‌پژوهی.
    • ارجمندی نیا، علی‌اکبر؛ خانجانی، مهدی و محمودی مریم. (1391)، امید و امیدواری: نظریه‌ها، مفاهیم و روش‌های ارتقای در جوانان و دانشجویان. تهران، دفتر مطالعات فرهنگی و برنامه‌ریزی اجتماعی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
    • بیات، بهرام. (1388)، «بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت شهروندان تهرانی (با تأکید بر رسانه‌های جمعی، عملکرد پلیس و بروز جرائم)»، فصلنامه علمی-پژوهشی انتظام اجتماعی، سال اول، شماره 1: 9-29.
    • پیرنژاد، علی و عبادی، نغمه. (1392)، «سرمایه سیاسی و اینترنت: بررسی سطح سرمایه سیاسی و تأثیر استفاده از اینترنت بر ابعاد آن»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال هفتم، شماره 28: 26 –
    • چلبی، مسعود وموسوی، سیدمحسن. (1387)، «بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان». مجله جامعه‌شناسی ایران، سال نهم، شماره 1 : 34-57.
    • چلبی، مسعود. (1375)، تحلیل اجتماعی در فضای کنش، تهران: نشر نی، چاپ سوم.
    • حسن‌زاده، رمضان؛ محمدقاسمی، حمید؛ یداله پور، بهروز و رودباری شهیمیری، خدیجه. ((1391، «راه‌های تقویت امید به آینده از منظر قرآن و روایات»، مجله علوم پزشکی بابل، سال پانزدهم، شماره 1: .88-82
    • حسنی، محمد. (1397)، «بررسی میزان تأثیرگذاری امنیت اجتماعی بر روی سطح امید به آینده دانشجویان اراک (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی)»، فصلنامه دانش انتظامی مرکزی، سال ششم، شماره 24: صفحه 111-128.
    • داداش زاده، ناهید. (1394)، بررسی جامعه‌شناختی امید به آینده و احساس شادکامی در بین خانواده‌های شاهد و ایثارگر و عوامل مرتبط با آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.
    • رصدخانه شهری تهران. (1396)، اطلس کیفیت زندگی شهر تهران: ارزیابی کیفیت زندگی در کلان‌شهر تهران. تهران: نشر سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، چاپ اول.
    • رفیع‌پور، فرامرز. (1378)، آنومی یا آشفتگی اجتماعی. تهران: نشر سروش، چاپ اول.
    • رفیعیان شالی، محمد. (1391)، «تحلیل فضایی سطح توسعه‌یافتگی تهران به تفکیک مناطق شهری»،برنامه‌ریزی و آمایش فضا،سال شانزدهم، شماره 4: 25 -48.‌
    • سریع‌القلم، محمود. (۱۳۷۷)، «مبانی عشیره‌ای فرهنگ سیاسی ایران»، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال دوازدهم، شماره ۱۳۶-135: 58-76.
    • صفری، شالی و طوافی، پویا. (1396)، «بررسی میزان امید به آینده و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان تهرانی»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال نهم، شماره 35: 117-157.‌
    • عبدالهی، عادل. (1396)، بررسی تأثیر ابعاد اقتصادی- اجتماعی عقلانیت و رفتار فرزند آوری در شهر تهران (طرح پژوهشی). تهران: نشر مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، چاپ اول.
    • علیزاده اقدم، محمدباقر. (1391)، «بررسی میزان امید به آینده در بین دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، سال سوم، شماره 48: 189-206.
    • غفاری، غلامرضا. (1393)، سنجش سرمایه اجتماعی در ایران. تهران: نشر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، چاپ اول.
    • فرجی، خیاوی فرزاد؛ ولی‌پور، امین و خادمی، مرتضی. (1394)، «انتظارات از رشته تحصیلی و نگرش نسبت به آینده شغلی در دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز در سال 1392»، توسعه آموزش جندی‌شاپور، سال ششم، شماره 1: 43-51.‌
    • فوران، جان. (۱۳۷۸)، تاریخ تحولات اجتماعی در ایران؛ مقاومت شکننده، ترجمه: احمد تدین، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ دوم.
    • قاضی مرادی، حسن. (۱۳۸۰)، استبداد در ایران. تهران: نشر اختران، چاپ اول.
    • کاتوزیان، محمدعلی. (۱۳۹۰)، ایران، جامعه کوتاه‌مدت، ترجمه: عبدالله کوثری، تهران: نشر نی، چاپ اول.
    • کریم‌زاده، علی و ابراهیمی، حمیدرضا. (1395)، «بررسی تأثیر فضای مجازی (اینترنت) بر امنیت روانی کاربران (با تأکید بر جامعه دانشجویان)»، فصلنامه مدیریت بحران و وضعیت‌های اضطراری، سال هفتم، شماره 27: 103-128.
    • کوزر، لوئیس. (1380)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی، چاپ هجدهم.
    • گیدنز، آنتونی. (1380)، جامعه‌شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی، چاپ دهم.
    • گر، تدرابر. (1377)، چرا انسان‌ها شورش می‌کنند؟ ترجمه: علی مرشدی زاده، تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ دوم.
    • گرانپایه،طاهره و جوانمردی، پروانه.(۱۳۹۴)، مسائل زنان ایران، تهران: نشر معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، چاپ اول.
    • مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری. (1396)، گزارش آینده‌پژوهی ایران، تهران.
    • مرکز آمار ایران. (1396)، نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، تهران.
    • هدایتی، زهره؛ سیفی، نسیم؛ حکمت‌فر، سمیه و بدخش، سمانه. (1391)، «دیدگاه دانشجویان رشته دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز نسبت به رشته تحصیلی و آینده شغلی خود»، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، سال دوازدهم، شماره 3: ۱76-۱83.
    • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1389)، «بررسی مفهوم شادکامی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن»، فصلنامه علمی و پژوهشی برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال دوم، شماره 3: 31-72.
    • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1392)، «گفتمان عدالت در لوایح برنامه‌های توسعه پس از انقلاب اسلامی (با تأکید بر کاهش فقر و محرومیت)»،فصلنامه علوم اجتماعی، سال بیستم، شماره 61: 1-44.‌
    • هزارجریبی، جعفر وصفری شالی، رضا. (1388)، «بررسی عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم (مطالعه موردی زندانیان استان مرکزی)»، فصلنامه علوم اجتماعی،سال شانزدهم، شماره 46 : 41-74.
    • وحید دستجردی، لیلا و نیلفروشان، پریسا. (1394)، «امید شغلی: نقش عوامل شخصی، اجتماعی و حمایت خانواده»، پژوهشنامه روانشناسی مثبت، سال اول، شماره 4: 15-29.