نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی اکبر تاج مزینانی ¹
• علی شیرین آبادی ²

¹ استادیار گروه تعاون و رفاه دانشگاه علامه طباطبائی. (نویسنده مسئول).

² کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.

چکیده

مقالۀ حاضر به ارزیابی کیفی برنامه رفاهی بیمۀ بیکاری در ایران پرداخته است. مسئلۀ اصلی که سبب این پژوهش شده است، چالش‌های طرح بیمۀ بیکاری در ایران، همچون مشکلات مالی این طرح، طولانی‌شدن دریافت مقرری برای برخی از بیمه‌شدگان، خروج کند بیکاران از صندوق بیمۀ بیکاری و دیگر مسائل بوده است که نیاز به ارزیابی این طرح را ضروری ساخته بود. در این پژوهش از سه نوع ارزیابی نیازمحور، فرایندمحور و پیامدمحور استفاده شده است. در این راستا با استفاده از روش تحقیق کیفی و تکنیک مصاحبه با مقرری‌بگیران و نیز کارشناسان بیمۀ بیکاری در دو مجموعۀ وزارت کار و سازمان تأمین اجتماعی در کنار مطالعۀ اسناد و مدارک، به جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات لازم برای پژوهش پرداخته شد. سپس داده‌های جمع‌آوری شده به روش تحلیل تماتیک مورد تحلیل قرار گرفتند. در خلال تحلیل داده‌ها، 9 مضمون (تم) اصلی شناسایی شدند که ترسیم‌کنندۀ مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی برنامۀ بیمۀ بیکاری در کشور هستند که عبارت‌اند از: فرایند اداری زمان‌بر، پوشش ندادن جامع همۀ واجدین شرایط، سوءاستفاده از بیمۀ بیکاری، تحمیل خواسته‌ها و سوءاستفادۀ کارفرمایان، نبود تعادل بین ورودی و خروجی صندوق بیمۀ بیکاری، ضعف اشتغال مجدد، عدم یکسانی در آمار، وابستگی رفاهی و پوشش ندادن همۀ نیازها. مضامین استخراج‌ شده در قالب جدول حاوی چالش‌های برنامه رفاهی بیمۀ بیکاری در ایران با عنوان چالش‌های نیازمحور، فرایندمحور و پیامدمحور ارائه شدند. پژوهش‌های قبلی به‌دلیل نداشتن نگاه ژرف به مسائل طرح بیمۀ بیکاری نتوانسته‌اند به‌خوبی مهم‌ترین چالش‌های این طرح در ایران را آشکار سازند و یافته‌های پژوهش حاضر از این حیث که طی بررسی یک مطالعه ژرفانگر به‌دست آمده، حائز اهمیت است.
 

کلیدواژه‌ها

• بیمۀ بیکاری
• رفاه
• وابستگی رفاهی
• سوءاستفادۀ رفاهی
• ارزیابی

عنوان مقاله [English]

The Challenges of Unemployment Insurance Welfare Program in Iran

نویسندگان [English]

• aliakbar tajmazenani ¹
• ali sherinabadi ²

چکیده [English]

Unemployment Insurance Welfare Program in Iran suffers from several problems including financial problems, lengthy procedure of receiving unemployment benefit for some groups of the insured and the slow exit of the unemployed from the situation of benefit dependency, making the evaluation of this program a necessity.  The research which underlies the present paper has applied three kinds of evaluations, namely: need based evaluation, process evaluation, and impact evaluation. Using a qualitative method, in-depth interviews have been carried out with both the unemployment benefit recipients as well as the unemployment insurance staff while related administrative documents and evidence have been reviewed and analyzed. An analysis of the data reveals nine main themes which represent the most important challenges of the program, which are as follows: lengthy administrative process, lack of a comprehensive coverage of all eligible people, abuse of the program (welfare fraud), coercion and abuse by employers, imbalance between the incoming and the outgoing numbers of unemployed people (to and from the unemployment insurance fund), weak re-employment, inconsistency in administrative data and statistics, welfare dependency, and lack of coverage for all needs of the unemployed.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• unemployment insurance
• Welfare
• welfare dependency
• Evaluation
• welfare fraud