نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشدجمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادجامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر به‌ منظور بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به فرزندآوری در بین زنان مناطق 1 و 19 شهر تهران و مقایسه آنها صورت گرفته است. کاهش سطح باروری، یکی از مشخصه­های جمعیت‌شناختی شهر تهران است. ازاین‌رو مطالعه شهر تهران از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. جامعه آماری این پژوهش همه مادران مراجعه‌کننده به پایگاه­های سنجش سلامت بینایی­سنجی و شنوایی­سنجی دانش­آموزان بدو ورود به مدرسه است. هدف این پژوهش شناخت متغیر­های حمایت­­ اجتماعی، اشتغال زنان و پایگاه اقتصادی­­ اجتماعی خانواده بر گرایش به بارداری مجدد است. براساس نتایج آزمون دی­سامرز و کندال­سی بین متغیر حمایت­های اجتماعی و گرایش به داشتن فرزند دیگر رابطه معنادار به‌دست آمده است که نشان­‌دهنده قوی بودن شبکه خویشاوندی در ایران است. اما بین متغیر اشتغال زنان و پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده و گرایش به داشتن فرزند دیگر رابطه معناداری به‌دست نیامده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effective Factors on Mothers’ Inclination to Have Children in Tehran Hannaneh Sadat Sadeghi , Hasan Saraie

نویسندگان [English]

  • hananehsadat sadeghi 1
  • hasan saraie 2

چکیده [English]

This research is done in order to study the factors that affect the trend among women to have babies in District 1 and District 19 of Tehran and compare them. A decrease in fertility rate in this city is one of the demographical characteristics of the city. So a study on Tehran is of great importance. The Statistical population of this research includes all mothers who go to optometry and audiometry centers for children starting school education. The goal of this research is to study the effect of variables of social support and women’s employment on further pregnancy. Based on the results of Samers' d and Kendall’s tests on variables of social support and inclination to have more children, another significant relationship is identified that shows the strength of kinship network in Iran. But no significant relationship is revealed between the variable of women's employment and socio-economic status of family on the one hand, and inclination to have more children, on the other hand.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Childbearing
  • Fertility Behavior
  • Fertility Ideals
  • Tehran
-  بدار، لوک؛ ژوزه دزیل؛ لوک لاماراش. (1384). روان­شناسی اجتماعی. ترجمه: حمزه گنجی. تهران: نشر ساوالان.
-  سرایی، حسن. (1385). «تداوم و تغییرخانواده در جریان گذار جمعیتی ایران». نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شماره 2: 37ـ60.
-  سرایی، حسن(1394).«بازتولید جمعیت ایران: وضع موجود و ملاحضاتی درباره­ی سیاستگذاری». فصلنامه علوم اجتماعی. شماره 68. 1-35
-  حمیدی­گنجه، پریسا. (1390). بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی مؤثر بر تمایل زنان 15ـ49 ساله به داشتن فرزند دوم. پایان­نامه کارشناسی ارشد جمعیت­شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه ­طباطبائی تهران.
-  خلج­آبادی فراهانی، فریده  و حسن سرایی. (1391). قصد و عملکرد زنان و مردان همسردار ساکن تهران در خصوص تک­فرزندی و عوامل اجتماعی و فرهنگی تعیین­کننده آن. تهران: مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
-  خلج‌آبادی فراهانی، فریده و حسن سرایی. (1392). «قصد تک‌فرزندی و تعیین‌کننده‌های آن در زنان و مردان در شرف ازدواج در تهران». فصلنامه مطالعات جمعیتی.سال اول، شماره اول. (1) 1: 61ـ86.
-  سارافینو، ادوارد. (1384). روان­شناسی سلامت. ترجمه: دکتر علی احمدی و دیگران. تهران: انتشارات رشد.
-  سروش­مهر، هما؛ حامد رفیعی؛ خلیل کلانتری؛ حسین شعبانعلی فمی. (1389). «بررسی پایگاه اقتصادی اجتماعی زنان روستایی و عوامل مؤثر بر بهبود آن». پژوهش­های روستایی، دوره یک، شماره اول. (1) 1: 143ـ166.
-  شیخی، محمدتقی. (1380). جامعه‌شناسی زنان و خانواده. تهران: شرکت سهامی انتشار.
-  صادقی سرچشمه، عباس.عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی جوانان شهر یزد. پایان­نامه کارشناسی ­ارشد مددکاری. دانشکده علوم اجتماعی علامه­ طباطبائی تهران.
-  عباسی ­شوازی، محمدجلال. (1379). «ارزیابی روش فرزندان خود برای برآورد باروری در ایران با استفاده از داده­های سرشماری 1365 و 1375». نامه علوم اجتماعی، شماره 16: 105-135.
-  عباسی شوازی، محمدجلال؛ عباس عسگری ندوشن. (1384). «تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران: مطالعه موردی: استان یزد». نامه علوم اجتماعی، شماره 25  :25ـ75.
-  عرفانی، امیر. (1389). گزارش تفضیلی پیمایش باروری تهران. تهران: مرکز مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
-  عرفانی، امیر. (1391). «باروری در ایران وشهر تهران: میزان‌ها، روندها وتفاوت‌ها». فصلنامه مطالعات جمعیتی، سال اول، شماره .1 (1) 1.
-  علیخواه، فردین. (1378). قشر اجتماعی و گرایش به عدالت و آزادی. پایان­نامه کارشناسی ­ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه علامه ­طباطبائی. دانشکده علوم اجتماعی.
-  فاضلی، نعمت‌الله. (1391). گونه­های در حال ظهور خانواده در تهران. مجموعه مقالات اولین همایش علمی پژوهشی زنان و زندگی شهری.
-  کاظمی‌پور، شهلا. (1383). مبانی جمعیت­شناسی. تهران: مرکز مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
-  کاظمی، مصطفی. (1379). از مسگرآباد تا خاوران. تهران: آفتاب هنر.
-  کریمی، خدیجه. (1390). بررسی تغییرات شاخص­های ازدواج در ایران طی سال‌های 1375-1385. چهارمین همایش انجمن جمعیت­شناسی ایران. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
-  لوکاس، دیوید؛ پاول­ میر. (1381). درآمدی بر مطالعات جمعیتی. ترجمه: حسین محمودیان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-  میرسمیعی، مرضیه. (1385). بررسی رابطه بین خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و اضطراب امتحان با سلامت روان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبائی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
-  محمودیان، حسین. (1383). «سن ازدواج در حال افزایش: بررسی عوامل پشتیبان». نامه علوم اجتماعی، شماره 24: 27ـ53.
-  منصوریان، کریم؛ اعظم خوشنویس. (1385). «ترجیحات جنسی و گرایش زنان همسردار به رفتار باروری: مطالعه موردی: شهر تهران». مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. دوره24 ،شماره 2(24) 2.:129-146.
-  میرسمیعی، مرضیه. (1385). بررسی رابطه بین خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و اضطراب امتحان با سلامت روان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبائی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
-  مرکز آمار ایران. (1390). گزیده نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1390. تهران: مرکز آمار ایران.
-  ناظری ­جویباری، زهرا. (1391). بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر میزان سلامت روان کادر درمان بیمارستانی در استان مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مددکاری. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
-  هیر، دیوید، ام. (1380). جامعه و جمعیت (مقدمه­ای بر جامعه­شناسی جمیت). ترجمه: یعقوب فروتن. بابلسر: انتشارات دانشگاه مازندران.
 
-    Erfani, A. (2011). “Induced abortion in Tehran, Iran: estimated rates and correlates”. International Perspectives on Sexual and Reproductive Health. 37 (3): 134-142.
-    Erfani, A.; McQuillan, K. (2008). “Rapid fertility decline in Iran: Analysis of intermediate variables”. Journal of Biosocial Science. 40 (3): 459-478.
-    Fishbein, M; Aizen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Reading, MA: Addison-Wesley.
 Wrong, Dennis. (1977). Population and Society. Random House. New York.