نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارجامعه شناسی دانشگاه شاهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشدجامعه شناسی دانشگاه شاهد

چکیده


عدالت از جمله والاترین آرمان‌های انسانی است که دارای سابقه‌‌ای همپای قدیمی‌ترین جوامع انسانی است. از آنجایی که مردم از نظر مفهومی ‌و وابستگی به ارزش‌ها، برداشت‌های مختلفی از عدالت دارند و تحلیل نابرابری‌های اجتماعی عینی در یک جامعه بدون توجه به بعد ذهنی و ادراکی آن می‌تواند استنتاج نادرستی به ارمغان آورد لذا در ‌‌این تحقیق به سنجش نگرش دانشجویان نسبت به مقوله عدالت اجتماعی پرداخته شده است. بنابراین در‌‌این مطالعه درپی پاسخ به‌‌ این سوال بودیم که ‌‌آیا می‌توان نگرش متفاوت افراد نسبت به عدالت اجتماعی را مرتبط با نوع دینداری آنها دانست؟ جامعه آماری ‌‌این تحقیق دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه شاهد بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد شده است. همچنین در ‌‌این تحقیق از روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. یافته‌ها و نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه بین نگرش به عدالت اجتماعی و نوع دینداری دانشجویان بود به نحوی که هر چه دینداری آنها عقلانی‌تر و متجددانه‌تر شود نگرش آنها به عدالت اجتماعی نیز لیبرالیستی‌تر می‌شود و برعکس هر چه دینداری سنتی‌تر شود ، نگرش آنها به عدالت اجتماعی نیز سوسیالیستی‌تر می‌شود. همچنین جنس و سن نیز در شکل‌گیری نگرش به عدالت اجتماعی مؤثر می‌باشد. بطوری که نگرش زنان به عدالت اجتماعی سوسیالیستی تر از مردان می‌باشد و هر چه سن افراد بالاتر می‌رود نگرش آنها به عدالت اجتماعی لیبرالیستی تر می‌شود. در نهایت از نظر نوع نگرش به عدالت اجتماعی نیز نتایج نشان می‌دهد که اکثر دانشجویان نگرشی رالزی (دیدگاه‌ترکیبی) به عدالت اجتماعی داشتد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigate The Relationship Between Religiosity and Attitudes to Social Justice

نویسندگان [English]

  • abollfazl zollfaghari 1
  • seadzahra hassan zamani 2

1

2

چکیده [English]

    Justice is one the most highly regarded virtues in societies and is as old as the human society itself. since people have different perceptions about the idea of justice according to their understanding and social values, the analysis of injustice in a society without considering its mental and perceptional aspects can lead to a misunderstanding. Therefore this study explores the students’ point of view about social justice and investigates the answer of this question: “can we consider the observed difference in people’s points of view about social justice, as related to their religiosity?”
The theoretical viewpoints of current study are categorized in 4 groups: Need, Equality, fairness and individualism. Among different religion typologies, Shepherd typology was selected. Using Kukran formula by proportional layer sampling, survey was done among 382 students -332 from Tehran and 50 from Shahed university- were questioned.
Results show that there is a correlation between the students’ point of view about justice and their type of religiosity. As their religious beliefs became more secular and individualistic and rationalistic, their points of view about social justice became more liberalized and as their religious beliefs became more traditional, their point of view about social justice became socialistic. Moreover, age and sex have correlation with respondent’s points of view about social justice but there was no significant correlation among social-economic base, semester of study, marital status and field of study and point of view about social justice. Results also show that most of the students had a Ralzi (compound) view about social justice.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • equality
  • social justice
  • Economical individualism
  • liberalism
 
-   تیندر، گلن. (1374)، تفکر سیاسی، ‌ترجمه: محمود صدری، تهران: انتشارات علمی ‌و فرهنگی.
-   حسینی، سید حسن. (1386)، رابطه برخورداری از انواع سرمایه (اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی) و نوع نگرش به عدالت اجتماعی، فصلنامه علوم اجتماعی، شمارۀ چهل و دوم.
-   حبیب زاده خطبه سرا. (1384)، بررسی انواع دینداری در بین دانشجویان. تهران: دانشگاه تربیت مدرس، پایان نامه کارشناسی ارشد.
-   حقیقت، سید صادق. (1376)، اصول عدالت سیاسی، فصلنامه نقد و نظر، سال سوم، شماره دو و سه.
-   د واس، دی.‌‌ای. (1376)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی،‌ ‌ترجمه: هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
-   دیرباز، عسکر؛ مهری، هژیر. (1389)، نسبت نظریة عدالت جان رالز با فلسفة اخلاق کانت و فلسفة حق هگل، الهیات تطبیقی، (پژوهشی علمی)، سال اول، شمارۀ چهارم.
-   ذوالفقاری، ابوالفضل. (1389)، دین و دموکراسی، تهران: امیدان.
-   رالز، جان. (1383 )، عدالت به مثابه انصاف: یک بازگویی، ‌‌ترجمه: عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
-   سرایی، حسن. (1372)، مقدمه‌‌ای بر نمونه گیری، تهران: انتشارات سمت.
-   علیخواه، فردین. (1378)، قشر اجتماعی و گرایش به عدالت و آزادی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی.
-   عیوضلو، حسین. (1389)، مروری بر معیار‌های عدالت اجتماعی واقتصادی در تطبیق با چارچوب شریعت اسلام، دو فصلنامه علمی‌ تخصصی مطالعات اقتصاد اسلامی، سال دوم، شمارۀدوم،
-   کانت، امانوئل. (1374)، دین طبیعی، ‌ترجمه: منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: نشر ارغنون.
-   کریمی، یوسف، (1373)، نگرش و تغییر نگرش، نشر مؤسسه ویرایش، چاپ اول.
-   گنجی، اکبر. (1391)، روشنفکری دینی و مسأله نابرابری و فقر، منبع رادیو زمانه. 11/6/1391، به آدرس سایت: advertlsement@gooya.com
-   محبی، اکرم. (1390)، بررسی رابطه انواع دینداری و میزان اخلاق کار، تهران: دانشگاه شاهد،.پایان‌نامهکارشناسیارشد جامعه شناسی.
-   میرسندسی، سید محمد. (1375)، عوامل موثر بر درک مردم از عدالت و رابطه آن با برابری (نابرابری)، «مطالعه موردی شهر مشهد»، تهران: دانشگاه‌تربیت مدرس، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی.
-   میرسندسی، محمد. (1383)، «میزان و انواع دینداری دانشجویان»، پایان نامه دکتری رشته جامعه‌شناسی، تهران: دانشگاه ‌تربیت مدرس.
-   ناقد، خسرو. (1386)، نکاتی پیرامون مفهوم عدالت، روزنامه اعتماد، هشتم بهمن ماه، شماره: 1601.
-   وبر، ماکس. (1381)، اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری،‌ ترجمه: عبدالمعبود انصاری، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه و مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
-   وحیدنیا، آزاده. (1388)، عوامل اجتماعی موثر بر درک از عدالت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه تهران، تهران: دانشگاه تهران، دانشکده علوم انسانی، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی.
-   هزار جریبی، جعفر. (1390)، بررسی حساس عدالت اجتماعی و عوامل موثر بر آن مطالعه موردی شهر تهران، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شمارۀ پیایی چهل و سوم، شمارۀ سوم.
-   همیلتون، ملکلم. (1377)، جامعه شناسی دین، ‌ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: تبیان.
-   Graham, Gordon. (1988). Contemporary Social Philosophy. Oxford: Blackwell.
-   Kolm, S. C. (1996). Modern Theoris Of Justice The MIT Press.
-   Murnion, W. (1989). "The Ideology of Sourl Justice in Economic Justice for all" . Journal Of Business ethics, v8.
-   Rasinski, K. A. (1987). What is Fair is Fiar - or – is it?.Journal of Presoality and Social Psychology. No. 53. pp. 201- 211.
-   Shepard, E.William. (1987). Islam and Ideology: Towards a typology International. Journal of Middle East Studies. Vol. 19.
-   Shepard, E.William . (2004). The Diversity Thought : Towards a typology in Islamic Though in the Towentith century, edited by SuhaTaji – Faruki and BasheerM.Nak , I.B. Towris.
-   Silver, M. (1989). Foundations of Economics Justice, Basil Blackwell.
 ررر