نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تبریز

2 استاد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان

3 مربی جامعه شناسی دانشگاه تبریز

چکیده


سلامت یکی از نیازهای اساسی جامعه برای رشد و بالندگی آن می‌باشد که با تغییر سبک زندگی و نوع بیماری‌های مسری به مزمن نقش عوامل اجتماعی در تعیین سطح آن بیشتر نمایان شده و جامعه شناسی سلامت را به محور بحث‌های جامعه شناختی تبدیل کرده است. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و احساس محرومیت نسبی و تبعیض بر سلامت شهروندان می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان اصفهانی تشکیل می‌دهند. نمونه آماری مشتمل بر 384 نفر می‌باشد که از طریق فرمول کوکران بدست آمده است. روش نمونه‌گیری تحقیق به صورت خوشه‌ای دو مرحله‌ای بوده، اطلاعات بدست آمده با تکنیک پیمایش، به صورت مقطعی و از طریق ابزار پرسشنامه گردآوری شده که روایی و اعتبار آن مورد تایید قرار گرفت. طبق نتایج بدست آمده فرض اساسی تحقیق مبنی بر تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت شهروندان اصفهانی مورد تایید قرا گرفت. همچنین هر چهار بعد سرمایه اجتماعی اندازه‌گیری شده در تحقیق رابطه معناداری با سلامت دارند، علاوه بر آن متغیرهای احساس تبعیض و احساس محرومیت رابطه معناداری را با سلامت نشان دادند. نتایج تحلیل‌های چند متغیره نشان داد از میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای اعتماد، حمایت، پیوستگی و همبستگی اجتماعی در مجموع 204/0 از متغیر وابسته را مورد تبیین قرار می‌دهند .
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Effect of Social Capital and Sense of Deprivation on Citizens’ Health: A Case Study of Isfahan City

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bagher Alizadeh Aghdam 1
  • Rasool Rabbani 2
  • Morteza Mobarak Bakhshayesh 3

1

2

3

چکیده [English]

Health is a fundamental requisite for the growth and development of society. With changes in lifestyle and shift from infectious diseases to chronic diseases, the role of social factors in determining the level of health has become more evident, and the sociology of health has become the focus of sociological debates. The present paper aims to study the effect of social capital, relative sense of deprivation, and discrimination on people’s health. The research sample consisted of 384 individuals who were selected from among the Isfahan citizens using Cochran formula and two-stage cluster sampling method. The data was collected through survey questionnaires, reliability and validity of which were verified. The results of the study confirmed the primary hypothesis that social capital should affect the health of Isfahan citizens. Moreover, all four dimensions studied in the research showed significant relationship with health. The results of the multivariate analyses also indicated that among the analyzed variables, social trust, support, correlation, and cohesion collectively explained 0.231 of the dependent variable.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • social trust
  • Social Cohesion
  • social support
  • Social Capital
  • Health
  • Social Correlation
 
-  آرمسترانگ، دیوید. (1387)، جامعه‌شناسی پزشکی، ترجمه: محمد توکل، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، چاپ دوم.
-  باباخانی، محمد. (1387)، توسعه اقتصادی، نابرابری درآمد و سلامت در ایران 1385-1355، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 28.
-  بهزاد، داود. (1383)، سرمایه اجتماعی بستری برای ارتقاء سلامت روان، تهران: فصلنامه علمی ‌پژوهشی رفاه اجتماعی.
-  پاتنام، روبرت. (1380)، دموکراسی و سنت‌های مدنی، ترجمه: دلفروز، تهران: انتشارات روزنامه سلام.
-  جعفری نیا، غلامرضا. (1387)، خلاصه مباحث آزمون دکترا، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
-  چلبی، مسعود. (1375)، جامعه شناسی نظم، تهران: نشر نی.
-  چلپی، مسعود . (1384)، تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و جرم در سطوح خرد و کلان، مجله جامعه شناسی ایران، دوره ششم، شماره 2.
-  خیراله پور، اکبر. (1383)، «بررسی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت روانی با تاکید بر سرمایه اجتماعی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
-  ساعی، راحله. (1388)، «بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت شهروندان تبریز»، پایان نامه کارشناسی ارشد، تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی.
-  سجادی، حمیرا. (1382)، سنجش سلامت اجتماعی، فصلنامه مددکاری اجتماعی، شماره 8.
-  علوی راد، عباس، نصیری زاده، حمید رضا. (1380)، بررسی رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال 16، شماره سوم و چهارم، آذر و دی ماه.
-  علیزاده اقدم، محمدباقر. (1388)، «سبک زندگی سلامت محور، امیدها و بیم‌ها» پایان نامه دکتری، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
-  فوکویاما، فرانسیس. (1379)، پایان نظم سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمه: غلام عباس توسلی، تهران: انتشارات جامعه‌ ایرانیان.
-  قانعی راد، محمد امین. (1384)، رویکرد توسعه اجتماعی به برنامه‌های فقر زدایی در ایران، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 18.
-  کلمن، جیمز ساموئل. (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران، انتشارات نی.
-  لهسائی زاده، عبدالعلی؛ مرادی، گلمراد. (1386)، رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت روان در مهاجران، مجله رفاه اجتماعی.
-  منتظری، علی. (1388)، سرمایه اجتماعی به عرصه سلامت پا می‌گذارد، فصلنامه سپیده، شماره 151.
 
-    Bourdieu, P. (1985). ”The forms of capital” in Hand book of theory and research for the sociology of education. Ed. Jcrichardson, Newyork: Greanwood.
-    Coleman, J.S. (1988). Social Capital in the creation of human capital. American Journal of sociology s.
-    Diez Roux, A. V., Nieto, F. J., Muntaner,C., Tyroler, H. A., Comstock, G.W., Shahar, E., Coorer, L. S., Watson, R.L., &Szklo,M. (1997). Neighborhood environments and coronaryheart disease: A multilevelanalysis. American Journal of Epidemiology, 146 (1).
-    Elstad, I. J. (1998). The psycho-social perspective on social inequalities in health. sociology of health &illness. (5),20.
-    Guillory,j. (1997). Boutdieo s refusal. Modern Language Quarterly. Vol.58,no4.
-    Harpham, T. (2009), Urbanization and Mental Health in Developing Countries: A Research Role Social Scientists, Public Health Professional and Social Psychiatrists, Social Science And Medicine, Vol, 39
-    Harphmam, T & et al (2003). Mental Health and Social Capital in Cali, Colombia.Social Science and medicine. 53.
-    Hyyppa T. Markku et al (2001). Individual-Level relationship between social capital and Self-rated health in bilingual community. Preventive Medicine 32.
-    Kawachi, Ichiro., Kennedy, Bruce P. and Wilkinson, Richard G., (1999). “Crime: Social Disorganization and Relative Deprivation”. SOCIAL science & Medicine, Volume 48, Issue6.
http://www.science Direct-Social science & Medicine: Crime: Social
       Disorganization and Relative Deprivation.
-    Kawachi, I. (2001). Social capital for Health and Human Development. The society for international Development. 44.
-    Krisotakis,G. &Gamarnikow,E (2004). What is social capital and how does it relate to health? International Journal of Nursing studies.41.
-    Lynch J. & Kaplan, 6. (1997). Underestanding How Inequality in the Distribution of Incom Effect Health Journal of Health Psychology, Vol 2.
-    Rose, Dina A., Clear, Todd r. (1998). “Incarceration, Social Capital, and Crime: Implication for Social Disorganization Theory”. Criminology. Beverly Hills: Vol. 36, Iss. 3; PDF  (Pg. 441-479). Full text (1-16).
-    Stones, R. (1998). Key­sociologicalthinkers. London. Macmilianpress. Theodorson, A.G.1969. Modern dictionary of sociology New York, crowell.
-    Turner, Bryan. (2003). Social capital, income inequality and lealth: the Durkheimianrvival. social theory & health.1.
-    Vogt, W.p. (1993). Dictionary of statistics and methodology, Newbury park,sage publications.
-    Whiteford  Harvey. (2000). Haman Capital social Capital and Mental  Health (FMH: third Quarternew Fetter 2000) Copy Right1998-2000 World Federation for Mental Health.
-    WHO. (2001). The World Health Report: Mental Health, Geneva, World Health Organization Winter,In (2000). Towards a Theorised Understanding of Family life and Social capital.www.aifs.org.au.