نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیاردانشگاه مازندران

2 هیات علمی دانشگاه گلستان

چکیده


مسأله بازیافت از جمله مسائلی است که امروزه مدیریت شهری را به خود مشغول نموده است. در بین گروه‌های گوناگون اجتماعی، زنان به علت نوع فعالیت‌هایی که در منزل انجام می‌دهند و نیز نقش مهمی‌که در محیط منزل برعهده دارند، از جایگاه ویژه‌ای در بحث بازیافت و به ویژه بازیافت زباله‌های خانگی برخوردارند. در این راستا اطلاع از نگرش زنان نسبت به بازیافت زباله امری ضروری در مدیریت زباله­های خانگی محسوب می‌شود. تحقیق حاضر در صدد شناخت نگرش زنان نسبت به بازیافت زباله‌های خانگی و عوامل موثر بر آن می‌باشد. این  تحقیق در سطح مناطق شهری استان مازندران صورت گرفته و 471 نفر از زنان خانه دار شهری نمونه‌های آن را تشکیل می‌دهند. برای انجام این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده و ابزار جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز، پرسشنامه محقق بوده که اعتبار و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که پارادایم نوین زیست محیطی عامل بسیار مهمی‌ در تکوین نگرش مثبت نسبت به مدیریت بازیافت زباله‌های خانگی می‌باشد. همچنین دغدغه‌های زیست محیطی، سطح تحصیلات و وضعیت اقتصادی خانوارها رابطه معناداری را با نگرش زنان نسبت به بازیافت زباله داشته‌اند. یافته‌های تحقیق حاضر، علاوه بر استفاده‌های علمی‌ و نظری، می‌تواند برای مسولین و دست اندرکاران مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست شهری مورد استفاده قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Women and the Environment: A Study of Women’s Attitudes towards Household Recycling in Mazandaran

نویسندگان [English]

  • Sadegh Salehi 1
  • gholamreza Choshfar 2

1

2

چکیده [English]

The issue of recycling is one of the issues that have concerned urban management today. Among various social groups, women have a special place in the discussions of recycling and household waste recycling. In this regard, understanding women’s attitudes towards waste recycling is necessary for the management of household waste. Thus, the current study aims to investigate women’s attitudes towards household recycling and factors affecting them. The research, which used survey method, was conducted in urban areas of Mazandaran province on a sample of 471 urban housewives. The instrument for data collection was researcher-made questionnaire, the validity and reliability of which were verified. The research results showed that the new environmental paradigm has a significant role in shaping positive environmental attitudes towards household waste recycling management. Moreover, there was a positive and significant relationship between environmental concerns, level of education, and family socioeconomic status with attitudes towards recycling. In addition to scientific and theoretical applications, the findings of this research can be used by urban environmental authorities, managers, and planners.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Recycling
  • Household Waste
  • women
  • New Environmental Paradigm
  • Environmental Concern
  • Mazandaran
 
-  آذربایجانی، مسعود و دیگران. (1385)، روانشناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان سمت.
-  بهنر، جرد و وانک میکاییل. (1384)، نگرش‌ها و تغییر آنها، ترجمه: علی مهداد، تهران: انتشارات جنگل.
-  حمیدی زاده، محمدرضا. (1375)، کاربرد آمار در مدیریت، تهران: انتشارات رشد.
-  دواس، دی.ای. (1376)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه: هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
- رفیع پور، فرامرز. (1372)، سنجش گرایش روستائیان نسبت به جهاد سازندگی، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی وزارت جهاد کشاورزی.
-  رفیع پور، فرامرز. (1362)، کند و کاوها و پنداشته‌ها، تهران: شرکت سهامی‌انتشار.
- سازمان حفاظت محیط زیست. (1383)، مجموعه قوانین و مقررات حفاظت محیط زیست ایران، دفتر حقوقی و امور مجلس، تهران: انتشار مهر.
- صالحی، صادق؛ غلامرضا خوش فر. (1391)، بررسی نگرش زنان نسبت به بازیافت زباله‌های خانگی در مازندران، دانشگاه مازندران، معاونت پژوهشی و فناوری.
-  کریم زاده، سارا. (1389)، بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر مصرف برق، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، تهران.
-  کریمی، یوسف. (1378)، روانشناسی اجتماعی، انتشارات دانشگاه پیام نور.
-  معاونت برنامه ریزی استانداری مازندران، (1389). آمارنامه استان مازندران، معاونت برنامه ریزی، اداره کل آمار و اطلاعات.
-  منصورفر، کریم. (1375)، روش‌های آماری، انتشارات دانشگاه تهران.
-  منصورفر، کریم. (1385)، روش‌های پیشرفته آماری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- همتی گویمی، زهرا. (1391)، تبیین جامعه شناختی نگرش نسبت به بازیافت زباله‌های الکترونیکی، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، استاد راهنما دکتر صادق صالحی، دانشگاه مازندران.
 
-    Arcury, A. T. and Christianson, E. H. (1990). Environmental Worldview in - Response to Environmental Problems Kentucky 1984 and 1988 Compared. Environment and Behaviour, 22 (3).
-     Ajzen,I. And Driver B.L (1992). Application of the theory of planned behaviour to leisure choice,J.Leisure Res.24.
-    Beck, U. (1995). Ecological Politics in an Age of Risk, Cambridge: Polity Press.
-    Benton, T. (2002). Social Theory and Ecological Politics: Reflexive Modernization or Green Consumption? in Dunlap, R. E., Buttel, F. H., Dickens, P., Jijswijt, A. (2002). Sociological Theory and the Environment in Sociological Theory and the Environment: Classical Foundations, Contemporary Insights, Ranham: Rowman & Littlefield Publishers, INC.
-    Borden, R. J. and Schettino, A. P. (1979). Determinants of Environmentally Responsible
-    Buttel, F. H., Dickens, P., Dunlap, R. E., and Gijswijt, A. (2002). Sociological Theory and the Environment: An Overview and Introduction, in Dunlap, R. E., Buttel, F. H., Dickens, P., and Jijswijt. A. (2002). Sociological Theory and the Environment in Sociological Theory and the Environment: Classical Foundations, Contemporary Insights, Ranham: Rowman & Littlefield Publishers, INC.
-    Buttel, F. H. (2005). Classical Theory and Contemporary Environmental Sociology: -Some Reflections on the Antecedents and Prospects for Reflexive Modernization Theories in the Study of Environment and Society. In Redclift, M., Goodgate, G. (eds.) New Developments in Environmental Sociology. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
-    Catton, W. R., & Dunlap, R. E. (1978). Enviornmental Sociology: A New Paradigm. Americal Sociologist, 13.
-    Cudworth, E. (2003). Environment and Society. London and New York: Routledge.
-    Dankelman, Irene. (2005). ”Women: Agent of Changes for the Environment” www.aaws07.org/english3/speech/5.2.IreneDankelman.pdf accessed on 07/05/2013
-    Davie J. Foxall G.R. and Pallister J. (2002). Beyond the Intention- Behaviour Mythology.An Integrated model of recycling.Marketing Theory, 2.
-    Dickens, P. (2004). Society and Nature: Changing Our Environment, Changing -Ourselves, Cambridge: Polity Press.
-    Dickens, P. (1992). Society and NatureTowards a Green Social Theory.  Harvester-Wheatsheaf, Hemel Hempstead.
-    Dickens, P. (1996). Reconstructing Nature: Alienation, Emancipation and the Division -of Labour, London: Routledge.
-    Dunlap, R. E. and Van Liere, K. D. (1978). The New Environmental Paradigm: A Proposed Measuring Instrument and Preliminary Results. Journal of Environmental Education, 9.
-    Dunlap, R. E. and Jones, R. E. (2002). Environmental Concern: Conceptual Measurement Issues. In Dunlap, R. E. and Michelson, W. (eds.) Handbook of Environmental Sociology. Westport, CT: Greenwood Press.
-    Gaard, Greta. (1993). Ecofeminism: Women, Animal,nature, Templ University press, Philadelphia.
-    Goldblatt, D. (1996). Social Theory and the Environment. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
-    Kasfikis, Pavlos. (2005). An Empirical Investigation into Household Waste Prevention Behaviours, University of East Angila, Norwich.
-    Kollmuss A. And Agyman J. (2002). Mind the gap: why do people act environmentally and what are the barriers to pro-nvironmnetally behaviour? Environmental Education Research,8.
-    Lane, M. (2004). Environmentally Responsible Behaviour: Does It Really Matter What -We Believe? Planning Forum, 6.
-    Millenium Ecosystem Assessment. (2005). Synthesis Reports. MA, World Resources Institute and Island Pres.
-    Mol, A. (2002). Ecological Modernization: Industrial Transformations and Environmental Reform, in Redclift, M. and Woodgate, G. (eds.) New Developments in Environmental Sociology. Cheltenham & Northampton: Edward Elgar Publishing.
-    Pietikainen, Johanna. (2007). A Slow Start  at the Begining of the ecycling in China, Master Thesis, University of Helsinky.
-    Pirages, D. (1977). The Sustainable Society. New York: Praeger Publishers.
-    Redclift. M. and Benton, T. (1994). Social Theory and the Global Enviornment, New York: Routledge.
-    Salehi, Sadegh. (2010). People and Environment, London,  Lamber Academic Publication.
-    Schnaiberg, A. Gould, K. A (2005). Environment and Society: The Endring Conflict, -New York: The Blackburn Press.
-    Shaw D. And Shiu E. (2002). The role of ethical obligation and self-identity in ethical consumer choice.International Journal of Consumer Studies,26.
-    Sparks P. And Shephered R. (1992). Self-identity and the theory of planned behaviour: Assessing the role of identification with green consumerism, Social Psychology Quarterly,55.
-    Sutton, P. W. (2007). The Environment: A Sociological Introduction, London: Polity.
-    Tery, D. Jm Hogg M.A. and White K.M. (1999). The theory of planned behavior: self-identity, Social identity and group norms, The British Journal of Social Psychology, 38.
-    Tonglet, M. Phillip P.S. and Bates M.P. (2004). Determinig the drivers for houehoilder pro-environmnetal behavior: waste minimization compared to recycling.Resources,Conservation and Recycling,42.
-    Takacs-Santa, Andreas. (2007). Barriers to Environmnetal Concern, Human Ecology Review, Vol. 14.No.1.
-    The Republic of Turky Prime Ministry. (2008). “Women and Environment”, www.3etanim.com dated on 13/03/2013.
-    UNEP. (2005). Women and the Environment.UNEP,Nairobi.
-    United Nations. (1995). ”Platform for Action and Beijing Declaration”, United Nations, New York.