نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور (نویسنده مسئول).

2 -کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

هدفاصلیاینپژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی کاربران شبکه‌های مجازی شهر اصفهان با استفاده از روش پیمایش می‌باشد. سرمایهاجتماعی در این پژوهش در سه بُعد (اعتماد، ارتباط، مشارکت) و با تلفیقدیدگاه‌هایبوردیو،کلمن و فوکویامامورد بررسی قرار گرفته است. نمونه‌گیریبااستفادهازروش‌هایخوشه‌ای و تصادفیانجام شد. حجم نمونه400نفر(200 نفر زن و 200 نفر مرد) ازکاربرانشبکه‌های اجتماعی مجازی شهر اصفهان با میانگین سنی19تا 40 سال می‌باشد و برایاجرا وجمع‌آوریاطلاعاتازابزارپرسشنامهاستفادهشد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که کاربران حداکثر در شبانه‌روز یک تا دو ساعت، هفتگی 6 - 8 ساعت و ماهیانه بیشتر از 8 ساعت از وقتشان را صرف استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی می‌کنند. نتیجه پژوهش نشان داد که ویژگی‌های جمعیتی، پایگاه اقتصادی - اجتماعی و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر سه بُعد سرمایه اجتماعی مؤثر هستند. ویژگی‌های جمعیتی سن،وضعیت تأهل و قومیت بر سه شاخص سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را دارند. همچنین میزان استفاده از شبکه‌های مجازی کاربران بر سرمایه اجتماعی تأثیر معنی‌دار دارد. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، بیشترین تأثیر بر شاخص اعتماد از سوی متغیر سن بوده است. همچنین بیشترین تأثیر بر شاخص ارتباط از سوی متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی بوده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Social-Economic Database and Virtual Social Capital of Isfahan Virtual Social Network Users

نویسندگان [English]

  • Mojdeh Kiani 1
  • ali amini 2

1 member of faculty social science department

2 -

چکیده [English]

The main purpose of this study was to investigate the factors affecting social capital of users of Isfahan virtual networks using the survey method. In this study, social capital is in three dimensions (trust, relationship, public participation). It was examined by combining the views of Bourdieu, Coleman, and Fukuyama. Sampling was done using cluster and random methods. Sample size is 400 people (200 men and 200 women) Isfahan Virtual Social Network users aged between 19 and 40 years were recruited. Questionnaire was used to collect data. The findings of this study showed that users spend up to one hour or two hours a day, 6 to 8 hours a week, and more than 8 hours a month using virtual social networks. The results showed that demographic characteristics, socioeconomic status, and the extent to which virtual social networks are used affects three dimensions of social capital. Demographic characteristics of age, marital status, and ethnicity are more influential on the three indicators of social capital. It also has a significant impact on the use of virtual networks by users on social capital. According to the results of the path analysis, the most influence was on the trust index by the age variable. It also had the greatest impact on the index of relevance from the socio-economic status.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social capital
  • Social network
  • Hours of virtual network
  • Trust
  • Relationships
-  اسکویی، بهرام؛ اکبری، مرضیه و فراهانی، سهیلا. (1393)، «تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر سرمایه اجتماعی دانشجویان»، مجله مدیریت فرهنگی. سال هشتم، شماره 25. 65-78.
-  اعتمادی‌فر، سید مهدی؛ لطفی خاگچی، بهنام و مهدیزاده، منصوره. (1394)، «تأثیر سرمایه اجتماعی خانوادگی بر انحرافات اجتماعی». مسائل اجتماعی ایران، سال 6، شماره 2،. 5-25.
-  برقی، حمید؛ شایان، محسن و اصلانی، بیتا. (۱۳۹۷)، «تبیین نقش سرمایۀ اجتماعی بر شکل‌گیری زمینه‌های کارآفرینی روستاییان (موردمطالعه: بخش سیدان شهرستان مرودشت)». برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 22، شماره۱. ۵۴-۸۳..
-  بروگمن، یرون. (1389)، درآمدی بر شبکه‌های اجتماعی، ترجمه: خلیل میرزایی، چاپ اول، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
-  بوردیو، پیتر. (1385)، نظریه کنش. ترجمه: مرتضی مردیها. تهران: انتشارات نقش نگار.
-  پور شهریاری، مه سیما. (1386)، «مقایسه افسردگی، انزوای اجتماعی و ارتباط خانوادگی دانش آموزان دختر کاربر و غیر کاربر بر دبیرستان‌های تهران». مجله مطالعات روانشناختی، دانشگاه الزهرا دوره 3، شماره 2. 49-64.
-  توسلی، غلامعباس و امانی کلاریجانی، امرالله. (1391)، «تحلیل و بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی مجازی (با تأکید بر تئوری شبکه)». مطالعات رسانه‌ای. شماره 18. 89-100.
-  جوادیه، زهره. (1390)، وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران. انتشارات تهران، علوم ارتباطات اجتماعی
-  جواهری فاطمه و باقری، لیلا (1386)، «تأثیر استفاده از اینترنت بر سرمایه اجتماعی و انسانی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت‌معلم تهران سال 15، شماره 58-59. 33-66.
-  حسین زاده، علی حسین؛ مومبینی، محمدعلی و کیا شهروز، فروتن. (1391)، «بررسی سرمایه اجتماعی کاربران اینترنتی در فضای سایبر و غیر سایبر. مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره 13. 159-190.
-  خدایی، زهرا؛ شمس‌الدینی، علی؛ رضایی، میثم. (1397)، «تحلیلی بر رابطه بین سرمایه اجتماعی و هوش هیجانی در محله‌های شهر فردوسیه». فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. سال نهم. شماره 34. 269-282.
-  رزاقی، نادر و امری مل، فضه. (1393)، «بررسی تأثیر اینترنت بر سرمایه اجتماعی جوانان شهر قائم‌شهر». فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، سال پنجم، شماره 16، 45-62.
-  رسول‌زاده اقدم، صمد؛ عدلی‌پور، صمد؛ زینی‌وند، یوسف. (1391)، «نگرش کاربران جوان ایرانی به شبکه‌های اجتماعی مجازی». مطالعاتجامعه‌شناسی، سال چهارم، شماره شانزدهم، 49-66.
-  رسولی، محمدرضا و پاک‌نیت، داود. (1390)، «بررسی نقش رسانه‌های جمعی در شکل‌گیری سرمایه اجتماعی در بین شهروندان شهر یزد». فصلنامه فرهنگ ارتباطات، سال اول، شماره 1. 61-94.
-  زیویار، فرزاد و شهیر، احسان (1394)، «احساس امنت کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی از حیث جنسیت، سن، میزان تحصیلات، و میزان استفاده (فیس‌بوک) »، رسانه و فرهنگ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال پنجم، شماره اول. 55-78.
-  شلدون، پاویسا. (1396)، رسانه‌های اجتماعی: اصول و کاربردها. تهران: ثانیه.
-  عبدالهیان، حمید و کرمانی، حسین. (1392)، «سنجش سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی شبکه اجتماعی فیس‌بوک». فصلنامه تحقیقات فرهنگی در ایران. دوره ششم. شماره 3. 1-26
-  فوکویاما، فرانسیس. (1385)، پایاننظم،سرمایهاجتماعیوحفظآن. ترجمه: غلامعباس توسلی، تهران: حکایت قلم نوین.
قادرزاده، امید و نشاط، شادی. (1396)، «شبکه اجتماعی فیس‌بوک و سرمایه اجتماعی؛ مطالعه پیمایشی کاربران جوانان پیرانشهر». راهبرد اجتماعی فرهنگی. دوره 6، شماره 22. 177-206
-  کیانی، مژده. (1390)، شبکه اجتماعی زنان و مردان و اعتماد به پلیس در شهر اصفهان. مطالعات مدیریت انتظامی، سال ششم؛ شماره 4. 666 -686.
 لیتل، جان استیفن. (1384)، نظریه‌های ارتباطات. ترجمه: سیداکبر میرحسینی و مرتضی نوربخش. تهران: نشر جنگل.
-   مرکز آمار ایران.  ( www.iran amar. ir)
-  محمدی، جمال؛ خالق پناه، کمال و غلامی، الهه. (1395)، «تجربۀ مصرف شبکه‌های اجتماعی (مورد مطالعه شبکۀ اجتماعی بی تاک) ». تحقیقاتفرهنگیایران، دورة 9، شماره 4. 59-88.
-  نیازی، محسن و شفایی مقدم، الهام (1390)، «بررسی تأثیر رسانه‌های جمعی در گرایش به هویت ملی (شهرستان کاشان) ». مطالعات میان‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، سال دوم، شماره اول، 99-127.
-  نیرومند لیلا و ذهابی شایسته. (1394)، «بررسی عوامل مؤثر بر میزان حضور زنان در شبکه‌های اجتماعی مجازی مورد مطالعه: زنان ساکن شهر تهران». مطالعات رسانه‌ای. دوره 10. شماره 28. 53 -66. 
- نوغانی، محسن و چرخ زرین، مرتضی. (1392)، «بررسی تأثیر فیس‌بوک بر سرمایه اجتماعی پیوندی و پل زننده در بین جوانان»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، سال چهارم، شماره دوازدهم، 173-188.
 
-    Brandtzaeg, P. B. (2015). Facebook is no “Great equalizer”: A big data approach to gender differences in civic engagement across countries. Social Science Computer Review. Advance online publication.
         doi:10.1177/0894439315605806
-    Boyd, danah, Ellison, Nicole. (2013). “Social network sites: definition, history, and scholarship”, Journal of Computer Mediat. Commun. 13(1), article 11.
-     Bourdieu. P (1986). The forms of capital in John G.Richardson. ed Handbook of Theory and research for sociology of education. New York.Greenwood press.
-    Brosnan, Mark. (2014). “Publically different, privately the same: Gender differences and similarities in response to Facebook status updates”. Computers in Human Behavior, 39, 165–169.
-     Colman. J (1988). social capital in the Creation for human capital, American journal of sociology. Vol. 94, Supplement: Organizations andInstitutions: Sociological and Economic Approaches to the Analysis of Social Structure (1988),pp. S95-S120.
-     Colman. J (1990). Foundation of socisl theory, Cambridge, Mass,Belknap press of partial landolt
-    Chua, Mathews, Cheng Loh (2016). “Social capital in Singapore: Gender differences, ethnic hierarchies, and their intersection”. Social Networks. Volume 47,  Pp 138-150
-    Ellison NB, Steinfeld C & Lampe C. (2007). 'The benefits of Facebook "friends": Social capital and college students' use of online social network sites', Journal of Computer-Mediated Communication [Online], 12. Viewed 30July 2007, community commitment. American Behavioral Scientist, 45, 436−455.
-    Fog g, B. J. a nd Dean Eckles .(2007). “The Behavior Chain for Online Participation: HowSuccessful Web Services Structure Persuasion”, Conference Persuasive Technology Routledge.
-    Lin, Nan, (2001). Social Capital: A theory of social capital and action, Cambridge University press.
-    Hayat, Tsahi, Lesser Ofrit, Samuel-Azran Tal. (2017). “Gendered discourse patterns on online social networks: a social network analysis perspective”. Computers in Human Behavior. Doi: 10.1016/j.chb.2017.08.041.
-    Hundie. K (2002). Academic and scholariy discussion lists: Compus-Wide information systems.19(4):156-159
-    Hill, S. (2007). “Media use, social capital, and civic participation in South Korea”. Journalism and Mass Communication Quarterly,84, 3,477-494.
-     Joiner Richard, Cuprinskaite Juste, Dapkeviciute Lina, Johnson Helen, Gavin Jeffrey,  Brosnan Mark. (2016). “Gender differences in response to Facebook status updates from same and opposite gender friends”. Computers in Human Behavior, 58, 407–412.
-    Wellman, B. & Quan-Hasse, A. (2002). How does the Internet affect social capital. CA: University of Toronto.
-    Wang, Yi-Chia., Burke, Moira, & Kraut, E. Kraut. (2013). Gender, topic, and audience response: an analysis of user-generated content on Facebook. ACM Conference on Human Factors in Computing Systems(CHI).
-    Walton, Courtney, & Rice, Ronald E. (2013). Mediated disclosure on twitter: The roles of gender and identity in boundary impermeability, valence, disclosure, and stage. Computers in Human Behavior, 29(4). 1466–1474.