نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 استادیار دانشگاه ازاد تهران مرکز

3 استاد دانشگاه آزاد تهران مرکزی

چکیده

در جامعه امروز ایران با تنوع و گسترش سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افراد شیوه های همسرگزینی دگرگون شده است، این مقاله به تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه ها(اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) بر شیوه های همسرگزینی می پردازد. در چارچوب نظری دیدگاه پی یر بوردیو مورد استفاده قرار گرفت. روش تحقیق مورد استفاده در مقاله حاضر، پیمایش و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه است .جامعه آماری تحقیق هم زنان و مردانی تهرانی که در ده سال گذشته ازدواج کرده اند، بوده است. که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه ای و سپس سهمیه‌ای 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است و داده‌ها، بر‌اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS22، نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری Lisrel مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته‌اند. تحلیل داده ها نشان می دهد که بین سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با شیوه های همسرگزینی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با استفاده از مدل معادلات ساختاری تأثیر سرمایه اجتماعی(75/0) سرمایه فرهنگی (68/0) و سرمایه اقتصادی(66/0) است.واژگان کلیدی: نگرش، همسرگزینی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی.. تبیین تغییرات احتمالی ایجاد‌شده می‌‌تواند به شناخت دگرگونی‌های رخ‌داده در خانواده و هم‌چنین پیش‌‌بینی ظرفیت موجود برای تغییرات آینده آن کمک کند. بنابراین، مساله اصلی تحقیق این است که: سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چه تاثیری بر شیوه های همسرگزینی دارند؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological explanation of the impact of capital (economic, social and cultural) on Methods of choosing a spouse

نویسندگان [English]

  • mohammad tajabadi farahani 1
  • Aliyeh shekarbeugi 2
  • Asghar Mohajeri 3

1 faculty of social sciences islamic azad university,central tehran branch

2 Assistant Professor of Sociology, Azad University Tehran center

3 assistant professor of sociology.azad university tehran center

چکیده [English]

In today's Iranian society, with the diversity and expansion of economic, social and cultural capital of individuals, the methods of choosing a spouse have changed. This article explains the sociological impact of capital (economic, social and cultural) on the methods of choosing a spouse. In the theoretical framework, Pierre Bourdieu's view was used. The research method used in this article is a survey and the data collection tool is a questionnaire. The statistical population of the study was both Tehran men and women who have been married for the last ten years. Using cluster sampling method and then the quota of 385 people were selected as a statistical sample. The data collection tool was a researcher-made questionnaire and the data were analyzed based on descriptive and inferential statistics using SPSS22 software, Lisrel structural equation modeling software. Data analysis shows that there is a significant relationship between economic, social and cultural capital with spouse selection methods. Also, using the structural equation model, the effect of social capital (0.75) is cultural capital (0.68) and economic capital (0.66).Keywords: attitude, spouse selection, cultural capital, social capital and economic capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • attitude
  • spouse selection
  • cultural capital
  • social capital and economic capital
  • اوجاقلو، سجاد و سرایی، حسن. (1393)، «مطالعة تغییرات زمانی ارزش فرزند در ایران»، فصلنامة مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارة 2: 261 - 283.
  • بحیرائی، الهام و حضرتی صومعه، زهرا. (1390)، «عوامل اجتماعی مؤثر در افزایش سن ازدواج دانشجویان دختر»، فصلنامهمطالعات جامعه‌شناختی ایران، شماره 4.
  • بوردیو، پی یر. (1381)، نظریة کنش دلیل عملی و انتخاب عقلانی، ترجمه: مرتضی مردیها، تهران: انتشارات نقش و نگار.
  • بوردیو، پی یر. (1390)، نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی، ترجمه: مرتضی مردیها، تهران: نقش و نگار.
  • بوردیو، پی یر. (1393)، تمایز: نقد قضاوت‌های ذوقی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: ثالث.
  • پیران، پرویز؛ موسوی، میرطاهر و شیانی، ملیحه. (1385)، «کارپایة مفهومی و مفهوم‌سازی سرمایة اجتماعی: با تأکید بر شرایط ایران»، فصلنامة رفاه اجتماعی، دوره 6، شماره 23 : 9-44.
  • جمشیدی‌هاغلامرضا؛صادقی فسایی، سهیلا و لولاآور، منصوره. (1392)، «نگرش جامعه‌شناختی بر تأثیر فرهنگ مدرن از منظر جنسیتی بر تحولات خانواده در تهران»، نشریة زن در فرهنگ و هنر، شمارة 2: 183 - 198.
  • جنکینز، ریچارد. (1385)، پی یر بوردیو، ترجمه: حسن چاوشیان و لیلا جوافشانی، تهران: نشر نی.
  • دریایی سپیده. (1395)، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر آگاهی از روابط جنسی صحیح در زوجین، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار.
  • ساروخانی، باقر. (1393)، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده (با تجدیدنظر و اضافات)، تهران: سروش.
  • سرایی، حسن. (1385).«تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی ایران»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، سال یکم، شماره 2 : 118-140.
  • سلیمانی بشلی، محمدرضا. (1394)، مقایسه معیارهای همسرگزینی در بین افراد متأهل و جداشده و مهم‌ترین عوامل مؤثر بر آن، رساله دکتری رشته جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
  • شارع‌پور، محمود. (1395)، سرمایه اجتماعی و مفهوم‌سازی، سنجش و دلالت‌های سیاست‌گذاری، مازندران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
  • شویره، کریستین وفونتن، اولیویه . (1385)، واژگان بوردیو، ترجمه: مرتضی کتبی، تهران: نشر نی.
  • عباس زاده دربانی، مرضیه. (1397)، شناسایی معیارهای مناسب در الگوهای مختلف همسرگزینی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، مرکز مشهد.
  • فخری، مریم؛ساروخانی، باقر و مهدوی، سید محمدصادق. (1396)، «تحرک اجتماعی و گزینش همسر»، فصلنامه فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده، سال دوازدهم، شماره 40: 57-82.
  • فیلد، جان. (1388)، سرمایه اجتماعی، ترجمه: غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: کویر.
  • کاوه فیروز، زینب؛ زارع، بیژن و جهانبخش گنجه، صادق. (1396)، «تأثیر مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی و فرهنگی بر نگرش به فرزند آوری»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورة 6، شمارة 1: 1-119 .
  • لیتل دنیل. (1386)، تبیین در علوم اجتماعی: درآمدی بر فلسفه علم الاجتماع، عبدالکریم سروش، تهران: صراط، چاپ چهارم.
  • مشیدی شهرزاد. (1390)، تحول معیارهای همسرگزینی جوانان نسبت به والدینشان به تفکیک خاستگاه طبقاتی، رساله دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
  • مهدوی، محمدصادق و ظهیری، هوشنگ. (1390)، «نقش سرمایه اجتماعی درون خانواده بر سبک‌های اجتماعی شدن فرزندان»، مجلة مطالعات توسعة اجتماعی ایران، شمارة 3: ۴9 - 62.
  • خنده‌رو، مهدی و ملکی، احسان. (1396)، «بررسی عوامل مؤثر بر معیارهای همسرگزینی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت‌حیدریه»، همایش ملی عفاف، حجاب و سبک زندگی.
  • نساج مانیزانی، داریوش. (1391)، بررسی رابطه ارزش‌های نوگرایی با معیارهای همسرگزینی، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور تهران.
  • نوغانی، محسن؛ صدیق اورعی، غلامرضا و سالار، علی. (1392)، «شبکه اجتماعی همسرگزینی و تأثیر آن بر رضایت از زندگی زناشویی در بین مردان متأهل»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، دوره 24، شماره 1: 17-36.
  • ویلیام، ج گود و نظامی، اسعد. (1353)، خانواده و جامعه، مطالعات جامعه شناختی(دوره قدیم)، ترجمه: ویدا ناصحی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.