نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز
2 دانشجو دکتری جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران
چکیده
پژوهشحاضر با هدف تبیین مدل ارتباطی میان متغیر فرهنگ شهروندی با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در بین شهروندان 18- 70 سال ساکن استان همدان انجام‌شده است. تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته به اجرا درآمدهاست. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران کمی برابر با 660 نفر در بین شهروندان ساکن در سه شهر استان همدان و به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی ساده انتخاب‌شده‌اند. با بررسی اطلاعات و همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و Amos سعی در تبیین مناسب داده ها و مدل ارتباطی شده است. بر مبنای نتایج آموس پس از بررسی و تأیید الگو برای آزمون معناداری فرضیه ها از دو شاخص جزئی نسبت بحرانی CR و P استفاده شده است. بر اساس سطح معناداری05/0 مقدار بحرانی بیشتر از 96/1 بدست آمده است. که نشان دهنده تایید فرضیه ها می باشد. همچنین نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی برابر با 796/5 است که دلالت بر مطلوب بودن مدل دارد. نتایج آزمون همبستگی نشان از معنادار بودن رابطه بین فرهنگ شهروندی (36/0) و سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی دارد. مطابق نتایج رگرسیونی متغیر برخورداری از حقوق اجتماعی با مقدار ضریب بتا 270/0 به بهترین وجه متغیر وابسته سبک زندگی سلامت را تبیین می‌کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Explaining the communication model of citizenship culture and lifestyle of environmental health (study population of citizens over 18 years old living in Hamadan province)
نویسندگان [English]
- karim rezadoost 1
- pouya tavafi 2
1 Faculty member of Social Sciences Department, Shahid Chamran University of Ahvaz
2 PhD student in Sociology, Shahid Chamran University
چکیده [English]
The present study aimed to explain the relationship between the variable of citizenship culture and lifestyle of environmental health among citizens aged 18-70 years living in Hamadan province. The t. The research was conducted by survey method using a researcher-made questionnaire technique. The sample size was selected using Cochran's formula equal to 660 people among citizens living in three cities of Hamadan province and by simple multi-stage and random cluster sampling. By examining the information and also analyzing the data using SPSS and Amos software, an attempt has been made to properly explain the data and the communication model. Based on the results of Amos, after reviewing and confirming the model, two partial indicators of critical ratio CR and P have been used to test the significance of the hypotheses. Based on the significance level of 0.05, the critical value is more than 1.96. Which indicates the confirmation of the hypotheses. Also, the ratio of Chi-square to the degree of freedom is equal to 5.796, which indicates that the model is desirable. The results of the correlation test show a significant relationship between citizenship culture (0.36) and environmental health lifestyle. . According to the regression results, the variable of enjoying social rights with a beta coefficient of 0.270 best explains the dependent variable of health lifestyle.
کلیدواژه‌ها [English]
- Citizenship culture
- sustainable development
- environmental lifestyle
- Citizenship
- احمدیان، داریوش و حقیقتیان، منصور. (1395)، تحلیل جامعه شناختی نقش عوامل فرهنگی بر رفتارهای زیست‌محیطی شهری مورد مطالعه (شهروندان شهر کرمانشاه)، مطالعات جامعه شناختی شهری (مطالعات شهری)، دوره 6، شماره 18: 51-75.
- اژدری، افسون. (1382)، توسعه فرهنگی و محیط‌زیست، ضرورتی برای دستیابی به توسعه پایدار، فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط‌زیست (علوم و مهندسی محیط زیست)، شماره 39: 27- 29.
- اصغری، مهدی. (1390)، بررسی ارتباط بین مشارکت مدنی و آگاهی شهروندان در بین شهروندان شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی تهران.
- بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمدحسن و احمدی، اعظم. (1393)، تحلیل رابطه جامعه‌شناختی سبک زندگی و گرایش به حقوق شهروندی (مطالعه موردی دانشجویان پیام نور خراسان جنوبی)، مجله جامعه‌شناسی کاربردی، سال 26، شماره پیاپی (60)، شماره 4: 87- 108.
- برک‌پور، ناصر و جهان سیر، فاطمه. (1394). شهروندی محیط زیستی و تحلیل رفتار شهروندی در شهر قزوین، فصلنامه هویت شهر، سال دهم، شماره 28: 53-66.
- بری، جان. (1381)، محیط‌زیست و نظریه‌های اجتماعی، ترجمه:حسن پویان و نیره توکلی، تهران، انتشارات سازمان محیط‌زیست، چاپ اول.
- بک، اولریش. (1381)، از جامعه صنعتی تا جامعه در مخاطره، محمد رضا مهدی زاده، فصلنامه محیط زیست، شماره 38.
- بنی فاطمه، حسین؛ روستایی، شهرام؛ علیزاده اقدم، محمدباقر و حسین‌نژاد، فهیمه. (1391)، بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در بین شهروندان شهر تبریز، دو فصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، شماره 2: 31- 56.
- تومه، ژرژ. (1380)، توسعه فرهنگی و محیط‌زیست، ترجمه:محمود شارع پور، تهران، نشر باز، چاپ اول.
- حبیب پور گتابی، کرم و صفری شالی، رضا. (1390)، راهنمای جامع کاربردی Spss در تحقیقات پیمایشی، تهران: نشر لویه و انتشارات متفکران، چاپ سوم.
- حسین‌نژاد، فهیمه. (1392)، بررسی سبک زندگی زیست‌محیطی شهروندان شهر تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه شناسی، دانشگاه تبریز، گروه حقوق و علوم اجتماعی.
- ساتن، فلیپ دبیلیو. (1393)، درآمدی بر جامعه‌شناسی محیط‌زیست، ترجمه:صادق صالحی، تهران، انتشارات سمت، چاپ دوم.
- شاهنوشی، مجتبی و عبدالهی، عظیمه‌السادات. (1386)، تحلیلی بر فرهنگ زیست‌محیطی مردم اصفهان و برخی از عوامل مؤثر بر آن، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره 2 (پیاپی 23) (ویژه علوم اجتماعی): 15-34.
- شیانی، ملیحه و فاطمی نیا، سیاوش. (1388)، میزان آگاهی شهروندان از حقوق و تعهدات شهروندی، مجله راهبرد یاس، شماره 18: 103- 129.
- صالحی، صادق و امام قلی، لقمان. (1391)، مطالعه تجربی رابطه آگاهی و رفتارهای زیست‌محیطی (مطالعه مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج)، فصلنامه علمی و پژوهشی مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه خوارزمی)، دوره 3، شماره 1: 121-147.
- علیزاده اقدم، محمدباقر؛ عباس زاده، محمد و هنرور، حسین. (1395)، مطالعه جامعه‌شناختی میزان آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی و تأثیر آن بر سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی (موردمطالعه: شهروندان تبریز)، فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی، سال دوم، شماره 6: 65- 99.
- علیزاده اقدم، محمدباقر. (1388)، مطالعه سبک زندگی سلامت‌محور شهروندان: امیدها و بیم‌ها (مطالعه موردی شهر تبریز)، رساله دکتری رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
- فاطمی نیا، سیاوش. (1388)، میزان آگاهی شهروندان تهرانی از حقوق و تعهدات شهروندی، مجله علمی – ترویجی راهبرد توسعه، شماره 18: 103- 129.
- فاطمی نیا، سیاوش. (1386)، فرهنگ شهروندی: محصول و محمل حاکمیت خوب، سازمان کارا و شهروند فعال، مجله علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی، دوره 7، شماره 26: 35-58.
- فالکس، کیث. (1381)، شهروندی، ترجمه:محمدتقی دل‌فروز، تهران:نشر کویر، چاپ اول.
- فتحی، سروش و ثابتی، مریم.(۱۳۹۱)، توسعه ساختار سازمانی شهری و گسترش فرهنگ شهروندی، مجله مطالعات شهری، سال دوم، شماره دوم: ۱63-۱96.
- فلک الدین؛ زهرا و حاجی‌زاده میمندی، مسعود. (1396)، بررسی رفتارهای زیست‌محیطی مسئولانه در بین شهروندان شهر یزد و عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر آن، فصلنامه علمی و پژوهشی جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دانشگاه مازندران، دوره 4، شماره 10: 81-112.
- فرهمند، مهناز؛ شکوهی‌فر، کاوه و سیارخلج، حامد. (1393)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتارهای زیست‌محیطی (مورد مطالعه: شهروندان شهر یزد)، مطالعات جامعه شناختی شهری (مطالعات شهری)، دوره 4، شماره 10: 109-114.
- فیروزی، مهدی. (1384)، حق بر محیط‌زیست، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.
- کاپرا، فریتیوف. (1386)، پیوندهای پنهان، تلفیق گستره‌های زیستی، شناختی، اجتماعی حیات در علم پایداری، ترجمه:محمد حریری اکبری، تهران:نشر نی، چاپ اول.
- کاستلز، مانوئل. (1384)، عصر اطلاعات، قدرت و هویت، ترجمه:حسن چاوشیان، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ چهارم.
- کاویانی راد، مراد. (1388)، بوم‌شناسی سیاسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دوازدهم، شماره 3، پیاپی (45): 8- 26.
- کوهی، کمال و احمدی، آرمان. (1394)، مطالعه جامعه‌شناختی ارتباط دینداری و سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی (موردمطالعه: زنان و مردان متأهل شهر سنندج)، فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی، سال اول، شماره 3: 133- 173.
- مجدی، علی‌اکبر؛ صدر نبوی، رام پور؛ بهروان، حسین و هوشمند، محمود. (1390)، سبک زندگی جوانان ساکن در شهر مشهد و رابطه آن با سرمایه فرهنگی و اقتصادی والدین، مجله دانشگاه فردوسی مشهد، شماره 2، پیاپی 16: 131- 162.
- محقق داماد، مصطفی. (1380)، الهیات محیط‌زیست، نامه فرهنگستان علوم، سال ششم، شماره 17: 7- 30.
- ملاپور، روح‌انگیز. (1391)، بررسی میزان آگاهی شهروندی در میان معلم‌ها، مطالعه موردی معلم‌های منطقه 11 شهر تهران (سال تحصیلی 1390- 1391)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور تهران.
- موشار، دانیل و ایودورماگن، ژان. (1389)، مبانی جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه: عبدالحسین نیک گهر، تهران:نشر آگه، چاپ اول.
- نواح، عبدالرضا و فروتن کیا، شهروز. (1390)، بررسی رابطه بین کنش عقلانی و رفتارهای زیست‌محیطی، موردمطالعه جامعه شهری اندیمشک، فصلنامه محیط‌زیست، شماره 51: 69- 78.
- نواح، عبدالرضا ؛ فروتن کیا، شهروز و پورترکارونی، محمد. (1390)، بررسی رابطه بین میزان دینداری با ارزش‌ها و رفتارهای زیست‌محیطی شهروندان (مطالعه موردی: شهر اهواز)، مطالعات جامعه شناختی شهری (مطالعات شهری)، دوره 1، شماره 1: 77-97.
- نیازی، محسن؛ قبایی آرانی، محدثه و عسگری کویری، اسماء. (1395)، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر کیفیت زندگی (با تأکید بر سبک زندگی و فرهنگ شهروندی) مطالعه موردی: شهروندان شهرهای آران و بیدگل و کاشان، فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی، سال دوم، شماره 6: 201- 232.
- همتی، زهرا و شبیری، سید محمد. (1394)، تحلیلی بر مؤلفه‌های ارتقای فرهنگ محیط‌زیستی، مطالعه موردی: شهروندان شهر شیراز، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره هشتم، شماره 4: 197- 215.
- همتی، رضا و احمدی، وکیل. (1393)، تحلیل جامعه‌شناختی از وضعیت فرهنگ شهروندی و عوامل تبیین‌کننده آن (موردمطالعه: شهر ایوان)، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 18: 139- 182.
- هومن، حیدر علی. (1384)، مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.
- Amy Schulz & Mary E. Northiridge, (2004), Implications for Environmental Health Promotion, Sage Publications, Health Education & Behavior, Vol. 31 (4): 455-471
- Bentler, P. M. (1990). “Comparative fit indexes in structural models”. Psychological Bulletin, Vol:107, (2), 238-246.
- Bollen, B. & B. C. Long. (1993). Testing Structural Equation Models. Ca: Newbury Park, sage.
- G. (2002). “Two Conceptions of Cultural Citizenship: A Review of Recent Literature on Culture and Citizenship”, The Global review of Ethnopolities, university of Liverpool/ UK, vol, 1, No, 3, 60- 66.
- Andrew. (2007). “Environmental Citizenship: Towards Sustainable Development”, Sust. Dev. Vol: 15, I:5, 276–285
- Enzler, H. B. (2015). “Consideration of future consequences as a predictor of environmentally responsible behavior”, SAGE Journals, Vol: 47, Issue: 6 p (s), 618-643.
- Genevieve M. Perron, Raymond P. cote (2006). “Improving environmental awareness training in business”, journal of Cleaner Production, Vol:14, Issue(6-7), 551-562.
- Giddens, A (1993). class and power, I cassel(ed) Basingstoke Macmillan
- Hamatt, D, & Staeheli, l. (2011). respect and responsibility: Teaching citizenship in south Africa high schools, international gournal of Educational development, v.31, 269- 276.
- Katz-Gerro, T, Greenspan, I, Handy, F, Lee, H. Y, & Frey, (2015). “Environmental philanthropy and environmental behavior in five countries: Is there convergence among youth? Voluntas: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, Vol 26, No4, 1485-1509.
- T. H (1994). "citizenship and social class" chap in B.S. Turner. And P. HAMILTON, Citizenship, Routledge, Published by the syndics of the cambridge university phess, Lonc1on Office: Bentley House, N.W. I. Amcrican Branch: New York, Vol 2, chap 29.
- Mestvirishvili, M (2019). “Attitudinal modalities of citizenship representation styles in Georgia”, Journal of Eurasian Studies, Vol: 10 issue: 2, 109-118.
- Ottaviano, M. María Eugenia Beltrán-Jaunsarás and María Teresa Arredondo Waldmeyer. (2019). Empowering Citizens through Perceptual Sensing of Urban Environmental and Health Data Following a Participative Citizen Science Approach, Vol19, No13, 2940.
- Partidario, M. R, Gustavo V. and Constança B. (2010). Can New Perspectives on Sustainability Drive Lifestyles, Sustainability, Vol 2, 2849-2872.
- Soos, Andy. (2011). What Is Green/http://www.enn.com/lifestyle/article/42531
- (1996). "From a Culture of Violence to Culture of Peace, Peace and Conflict Issues", Paris, UNESCO Publishing.
- Terner, Bryan. S. (1993). Citizenship and social theory, SAGE Journals, Vol 22, 208.
- Tobler, Christina (2011). “Green Consumer Behavior: consumers’ Knowledgeand Willngness to Actpro-Environmentally”, Environment ahd Sustainability of the ETH Domain (CCES), 1-179.
- Spannring, Reingard. (2019). Ecological Citizenship Education and the Consumption of Animal Subjectivity, Education Sciences, Vol 9 (1), No41, 1-20.
- Spaargaren, G. & Oosterveer, P. (2010). Citizen-Consumers as Agents of Change in Globalizing Modernity: The Case of Sustainable Consumption, The Journal of Sustainability, Vol. 2, 1887-1908.
- Tobias, R (1997). The boundaries of education for active citizenship: institutional and community context, Secuter Aotearo,
)