سبک زندگی سلامت محور در بین گروه های مختلف سنی: مطالعه ای در شهر سمنان

درویش, آذر; علیرضانژاد, سهیلا

doi:10.22054/qjsd.2021.59500.2143

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری

² عضو هیات علمی

https://doi.org/10.22054/qjsd.2021.59500.2143

چکیده

پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا درک از سلامت در نزد بزرگسالان و جوانان متفاوت است؟ رفتار سلامتی در این دو گروه سنی به چه شکلی ظاهر می شود؟ برای پاسخ به این پرسش از روش داده بنیاد و تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته با 34 نفر جوان و بزرگسال درشهر سمنان، استفاده شد. این پژوهش در دو محله با سطوح متفاوت از رفاه اقتصادی انجام شده است. شیوه نمونه‌گیری با روش نمونه‌گیری هدفمند آغاز شد و حجم نمونه با اشباع نظری مشخص شد. یافته‌های پژوهش نشان از وجود چهار مقوله اصلی بهداشت، سلامت، درک از زندگی و رفتار درمانی در فهم رفتار سلامتی دارد. با توجه به مقوله‌ها و زیرمقوله‌های شناسایی شده، چهار پاردایم اصلی شناسایی شد. این پاردایم‌ها عبارتند از 1.الگوی پاردایمی رفتار سنتی، 2.الگوی بدن زیبا و متناسب، 3. الگوی بدن به مثابه ابزار، 4.الگوی بازگشت به طبیعت. جوانان عمدتا در گروه سنی بدن زیبا و متناسب دیده می‌شوند. پیامد شرایط در این الگو ظهور بیماری ثانویه و مصرف نمایشی کالاهای درمانی-بهداشتی است. بزرگسالان عمدتا در الگوی بدن به مثابه ابزار قرار می‌گیرند. عملگرایی در این الگو مسلط است و پیامد شرایط آن منجر به استفاده هم‌زمان از همه کالاهای درمانی-بهداشتی عرضه شده توسط طب سنتی و مدرن است. تناقض در رفتار سلامتی در این پاردایم بسیار شدید است. نقش سرمایه فرهنگی در همه پاردایم‌ها درعوامل علی دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Health-oriented lifestyle among different age groups: A study in Semnan

نویسندگان [English]

Azar Darvish ¹
Soheila Alirezanejad ²

¹ Ph.D. candidate

² Faculty Member

چکیده [English]

The main question in this paper is whether perceptions of health are similar across age groups. If yes, what are these differences? To answer this question, Grounded Theory and Semi-Structured Interviewing Technique with 34Young Adults in Semnan City were used. This study was conducted in two neighborhoods with different levels of economic well-being. This study was conducted in two neighborhoods with different levels of economic well-being and with the emergence of categories, it became theoretical sampling, and with the non-emergence of a new concept in the last four interviews, it became final. Purposeful sampling was used to select the sample of this research. The findings show that there are four main categories of health, health, perception of life, and behavior therapy in understanding health behavior. According to the identified categories and subcategories, four main paradigms were identified. These paradigms are 1. The paradigm pattern of traditional behavior, 2. The beautiful and fit body pattern, 3. The body pattern as a tool, 4. The pattern of returning to nature. Young people are mainly seen in the age group of a beautiful and fit body. The message conditions in this model are the emergence of secondary disease and the dramatic consumption of health goods. Adults are mainly placed in the body pattern by tools.

کلیدواژه‌ها [English]

"Health behavior"
" youths
adults"
"physical capital"
"LifeStyle"

مراجع

ادیبی سده، مهدی؛ علیزاده، مهستی و کوهی، کمال. (1390)، «تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در میان زنان»، فصلنامه علمی مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، سال نهم، شماره 3: 59-84.
ازکیا، مصطفی و ایمانی جاجرمی، حسین. (1390)، روش کاربردی تحقیق، جلد دوم، تهران: نشر کیهان، چاپ اول.
اشتروس، آنسلم وکوربین، جولیت. (1392)، اصل روش تحقیق-کیفی: نظریه مبانی رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمه: بیوک محمدی، تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
اعتمادی فر، حسین و رفیعی، حسن. (1379)، «سیاست سلامت در چارچوب رفاه اجتماعی»، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال دوم، شماره 3: 351-361.
بنی جمالی، سید محسن. (1395)، «بهداشت و سلامت جوانان، بررسی وضعیت و چالش‌ها»، فصلنامه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، سال دهم شماره 1:31-32.
بوردیو، پی‌یر. (1390)، تمایز، نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: نشر ثالث، چاپ اول.
جلائی پور، حمیدرضا و محمدی، جمال. (1392)، نظریه‌های متأخر جامعه‌شناسی، تهران: نشر نی، چاپ پنجم.
جواهری، فاطمه. (1384)، «بدن و دلالت‌های فرهنگی و اجتماعی آن»، فصلنامه مطالعات فرهنگ ارتباطات، سال نهم، شماره 37:1-80.
حبیبی‌سولا، عقیل؛ نیکپور، صغری؛ سیدالشهدایی، مهناز و حقانی، حمید. (1385)، «رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و عوامل مرتبط در سالمندان»، فصلنامه پرستاری ایران، سال بیستم، شماره 35:47-48.
ذکائی، محمد سعید. (1387)، جامعه‌شناسی جوانان ایران، تهران: نشر آگه، چاپ دوم.
ریتزر، جورج. (1374)، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی، چاپ اول.
سگالن، مارتین. (1370)، جامعه‌شناسی‌تاریخی ‌خانواده، ترجمه: حمید الیاسی، تهران: نشر مرکز، چاپ اول.
عباس زاده، محمد؛ اقدسی علمداری، فرانک؛ کوهی، کمال و سعادتی، موسی. (1391)، «تأثیر سرمایه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و سلامت روانی بر مدیریت بدن در بین زنان شهر تبریز»، مجلۀ علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال دهم، شماره 197:2-223.
عباسی راینی، رضا؛ کریم پور، بهناز و خدایی، مرضیه. (1397)، «عوامل مؤثر بر سلامت و رفاه اجتماعی در جامعه کنونی»، فصلنامه علمی تخصصی مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی، سال اول، شماره 49:2-56.
علیرضا نژاد، سهیلا. (1396)، اصول اخلاقی در پژوهش‌های اجتماعی، گرمسار: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ اول.
فاضلی، محمد. (1386)، مصرف و سبک زندگی، قم: انتشارات صبح صادق، چاپ اول.
قدرتی، حسین؛ قدرتی، شفیعه ملتفت، حسین و یاراحمدی، علی. (1390)، «نگاهی جامعه‌شناختی به مفهوم سلامت توسعه»، فصلنامه توسعه اجتماعی، سال ششم، شماره 1: 131-156.
کرمی، خدابخش؛ رضا دوست، کریم؛ عیدی زاده، سیما و فرات، چیشه. (1394)، «بررسی عوامل مؤثر بر سبک زندگی سلامت‌محور دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور و دانشگاه شهید چمران اهواز»، فصلنامه توسعه اجتماعی، سال سوم، شماره 1: 90-126.

https://qjsd.scu.ac.ir/article_11938_66a93f46609b56d511f06802a2c99519.pdf 20/10/99

کیوان‌آرا، محمود. (1386)، اصول و مبانی جامعۀ شناسی پزشکی، اصفهان: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان، چاپ اول.
گیدنز، آنتونی. (1378)، پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز، چاپ هفتم.
گیدنز، آنتونی. (1388)، تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه: ناصر موفقیان، تهران: نشر نی، چاپ ششم.
محسنی، منوچهر. (1385)، جامعه‌شناسی پزشکی، تهران: نشر طهوری، چاپ هشتم.
موسوی، میر طاهر و شیانی، ملیحه. (1394)، سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی: مفاهیم و رویکردها، تهران: نشر آگاه. چاپ یکم.
هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1390)، «رفاه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن مطالعه موردی شهر تهران»، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال دوم، شماره 5:1-22.
یزدی فیض‌آبادی، وحید؛ سیف‌الدینی، رستم؛ قندی، مرجان و مهرالحسنی، محمدحسین. (1396)، «تعریف سلامت از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت: مرور کوتاهی بر نقدها و ضرورت یک تغییر پارادایم»، مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، سال سیزدهم، شماره 5: 155-165.

Abel, T. (2007). Cultural capital in health promotion. In Health and modernity. New York, NY: Springer.‌
Burton, Joan. (2010). WHO Healthy Workplace Framework and Model: Background and Supporting Literature and Practices. Switzerland: WHO Headquarters

https://www.who.int/occupational_health/healthy_workplace_framework.pdf 20/2/2021

Cockerham, WC. Rutten, A. and Abel, T. (1997). "Conceptualizing Contemporary Health Lifestyles: Moving Beyond Weber." Journal the Sociological Quarterly, 38(2), 32.
Cockerham, WC. (2010). "Health lifestyle theory and the convergence of agency and structure". Journal Health SocBehav. 46(1), 19-20.
Currie, Candace., Hurrelmann, K., Settertobulte, W. and Smith, Becky; Todd, Joanna, (Eds). (1999). Health and Health Behaviour among Young Peple: International Report. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe.

https:/apps.who.int/iris/handle/10665/108253. 22/1/2021

Ha, Kiyak. (1993)."Age and Culture: Influences on Oral Health Behaviour". International Dental Journal, 433(1), 9-16.

https://europepmc.org/article/med/8478130 20/1/2021

Johnson, Byron R., De Li. Spencer, Larson David B. and McCullough Michael. (2000). "A Systematic Review of the Religiosity and Delinquency Literature", Journal of Contemporary Criminal Justice, 16(1), 32-52.
Lynch, J. W., Kaplan, G. A. and Salonen, J. T. (1997). “Why Do Poor People behave Poorly? Variaton in Adult Health Behaviours and Psychosocial Characteristics bby Stages of the Socioeconomic Lifecourse”. Social Science and Medicine. Vol. 44, Issue 6, 809-819.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0277953696001918.19/2/2021