نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران ،ایران

2 عضو هیات علمی جامعه شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

کیفیت زندگی و ضرورت پرداخت به آن یکی از موضوعات اساسی است که چگونگی زیست اجتماعی را مورد بررسی قرار می‌دهد. عوامل مختلفی هستند که بر کیفیت زندگی اثرگذارند در این بین، دین‌داری یکی از منابع اثرگذار در کیفیت زندگی تلقی می‌شود که از طریق میانجی‌گرهای اعتماد و مشارکت اجتماعی می‌تواند تاثیرات متفاوتی در کیفیت زندگی داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر دین‌داری روی کیفیت زندگی شهروندان منطقه پردیسان قم از طریق میانجی‌گرهای اعتماد و مشارکت اجتماعی است.
این پژوهش به روش پیمایشی و با ابزار پرسش‌نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیۀ افراد پردیسان قم به تعداد 200000 نفر بوده است. روش نمونه‌گیری این پژوهش به شیوة خوشه‌ای چند مرحله‌ای در بین 384 نفر از شهروندان پردیسان قم انجام گرفته و داده‌های پرسش‌نامه‌ها در نرم‌افزار آماری 24SPSS و 24 AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج بررسی مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد تاثیر دین‌داری بر کیفیت زندگی 08/0، تاثیر دینداری بر مشارکت اجتماعی برابر 47/0، روی اعتماد اجتماعی برابر 18/0، مشارکت اجتماعی روی کیفیت زندگی برابر 29/0، اعتماد اجتماعی روی کیفیت زندگی برابر 55/0، تاثیر دین‌داری از طریق میانجی‌گر مشارکت اجتماعی روی کیفیت زندگی برابر 14/0، و از طریق اعتماد اجتماعی برابر 099/0 ارزیابی شد. بنابراین فرضیه‌های تحقیق به غیر از تاثیر مستقیم دین‌داری روی کیفیت زندگی تایید شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect religiosity on quality of life through the mediation of the variable of participation and social trust (Case study of Pardisan region of Qom in 2016-2017)

نویسندگان [English]

  • Hamed Tashvishi 1
  • Ehsan Rahmani khalili 2

1 Master's degree student of Islamic Azad University, Research Sciences Branch, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Sociology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Quality life and the need to pay attention to it, one of the main issues is how to study biosociality. The impact of various economic factors, the quality of social and cultural relations have been able to affect the quality of life, in the meantime, religiosity is considered as one of the influential sources in the quality of life. The aim of current study was to investigate the effect of religiosity on the quality of life of citizens of Pardisan region of Qom through mediators of trust and social participation.
This research was conducted by using survey method and questionnaire. The statistical population of this study included all urban households of Pardisan Qom with 200,000 people. The sampling method was performed in a multi-stage cluster method among 384 urban households and the data of the questionnaires were analyzed in SPSS24 and AMOS24 statistical softwares.
The results of structural equation modeling showed the effect of religiosity on social participation equal to 0.47, on social trust equal to 0.18, social participation on quality of life equal to 0.29, social trust on quality of life equal to 0.55, the effect of religiosity through mediation, if social participation on quality of life is estimated at 0.14, and through social trust at 0.099. Therefore, research hypotheses except for the direct impact of religiosity on quality of life have been confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Interpersonal trust"
  • " generalized trust"
  • " institutional trust"
  • " religiosity"
  • " quality of life"
  • " formal and informal participation"
  • آرون، ریمون. (1388)، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه: باقر پرهام، تهران: نشر آموزش انقلاب اسلامی، چاپ اول.
  • اسد پور، عهدیه؛ انتظاری، علی و احمدی آهنگ، کاظم. (1397)، «مشارکت اجتماعی رسمی و غیررسمی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعۀ موردی: شهرستان آمل)»، جامعه‌شناسی کاربردی، شماره سوم:67-86.
  • ایمان، محمدتقی و جهانگیری حیدری، سهیلا. (1399)، «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان»، مطالعات جامعه‌شناختی شهری، سال 10، شماره 36: 1-28.
  • احمدی، محمد سعید. (1394)، «رابطه باورهای دینی و سبک زندگی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر زنجان»، زن و مطالعات خانواده، دوره 8، شماره 30: 7-20.
  • افشانی، علیرضا و جنتی‌فر، اکرم. (1395)، «مقایسه میزان مشارکت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین دانش آموزان دبیرستان‌های دولتی و غیرانتفاعی شهر یزد»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و هفتم، شماره پیاپی (36)، شماره 3: 73-96.
  • امین‌بیدختی، علی‌اکبر و نوید شریفی. (1395)، «دینداری و سرمایه اجتماعی محرک عضویت جوانان در گروه‌های امدادی جهت برقراری امنیت ساکنان مناطق آسیب‌دیده»، پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران،شماره 13: 41-56.
  • امیرکافی، مهدی. (1380)، «اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن»، نمایه پژوهش، شماره 18: 9-42.
  • باسیتی، شهرام. (1399)، «نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی فعالان عرصه تعاون شهر دامغان»، فصلنامه تعاون و کشاورزی، سال نهم، شماره 36: 71-93.
  • جمشیدی‌ها، غلامرضا؛ عنبری، موسی و محمدی، مهدی. (1392)، «بررسی ارتباط کیفیت زندگی با تغییرات دین‌داری دانشجویان»، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 4، شماره 1: 1-19.
  • حاجی‌عزیزی، پیمان. (1393)، رابطه میزان دین‌داری و کیفیت زندگی در میان فرهنگیان شهریار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
  • حیدرخانی، هابیل؛ نوربخش، یونس و قنبری، نوذر. (1396)، «بررسی ارتباط بین دین‌داری و سلامت اجتماعی جوانان مناطق حاشیه‌ای شهره کرمانشاه»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 8، شماره 30: 31-66.
  • خواجه نوری، بیژن؛ ریاحی، زهرا و مساوات، سیدابراهیم. (1390)، «رابطه میزان دین‌داری با کیفیت زندگی جوانان (مطالعه موردی جوانان شیراز)»، فصلنامه پژوهش فرهنگی، دوره 12، شماره 14: 127-157.
  • خادمی، زهرا؛ صفایی، صفی‌الله و مرادی شهباز، نسرین. (1397)، «بررسی رابطۀ سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و نهم، شماره پیاپی 70، شماره دوم:147-168.
  • دورکیم، امیل. (1395). صور بنیانی حیات دینی،ترجمه: باقر پرهام. تهران: نشر مرکز، چاپ اول.
  • دانش مهر، حسین؛ غفاری، غلام‌رضا و فیروزآبادی، سید احمد. (1397)، «درک معنایی سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی در میان ساکنان منطقۀ اورامان لهون»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورة 7، شمارة 2: 341-368.
  • سراج‌زاده، سید حسین. (1378)، «نگرش و رفتارهای دینی نوجوانان تهرانی و دلالت‌های آن برای نظریه سکولار شدن»، فصلنامه نمایه پژوهش، شماره 9 و 10: 105-118.
  • سید نجم‌الدین، موسوی؛ سپهوند؛ رضا؛ جعفری، سلیمان و جعفری، افسانه. (1397)، «بررسی نقش دین‌داری در اعتماد و مشارکت اجتماعی دانشجویان دانشگاه لرستان»، فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 5، شماره 4: 649-629.
  • شربتیان، محمدحسین. (1395)، «مطالعه سنجش شاخص‌های کیفیت زندگی دانشجویان نمونه موردی؛ مراکز آموزش عالی قاین»، فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، شماره 42: 107-132.
  • شجاعی زند، علیرضا. (1384)، جامعه‌شناسی دین، تهران: نشر نی، چاپ اول.
  • عابدی‌ثمرین، ربابه. (1391)، بررسی رابطه بین میزان دین‌داری و میزان کیفیت زندگی دانشجویان دختر ساکن خوابگاه‌های دانشگاه تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
  • عباس زاده، محمد و میرزایی، مجتبی. (1393)، «نقش دین در توسعه شبکه اعتماد اجتماعی»، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، دوره 4، شماره 2: 199-224.
  • عرفان، فروزان؛ فرخزاد، فریدون و ناظمی، سید محمدرضا. (1394)، «رابطة میزان دین‌داری بر کیفیت زندگی»، دومین کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 28 اسفندماه 94 در استانبول ترکیه.
  • عظیمی، لیلا. (1392)، «تأثیر اعتماد اجتماعی بر کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد بروجرد»، مطالعات علوم اجتماعی ایران، دوره 10، شماره 3: 186-214.
  • غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا. (1387)، «کیفیت زندگی در برنامه‌های عمرانی و توسعه ایران»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 8، شماره 30 و 31: 7-34.
  • غفار زاده خویی، پریسا و صباغ، صمد. (1395)، «بررسی رابطه کیفیت زندگی و مشارکت اجتماعی در بین دانشجویان آزاد اسلامی واحد تبریز»، مجله مطالعات اجتماعی، دوره 9، شماره 33: 25-36.
  • فدایی‌دولت، عبدالرسول. (1392)، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی با تأکید بر سرمایه اجتماعی مجازی و دین‌داری بر کیفیت زندگی کارمندان دولت شهرستان کنگان در سال 91، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه چمران اهواز.
  • قاسمی، وحید. (1389)، مدل‌سازی معادلات ساختاری در پژوهشهای اجتماعی با کاربرد آموس گرافیک، تهران: نشر جامعه‌شناسان چاپ اول.
  • کوزر، لوئیس. (1389)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی، چاپ شانزدهم.
  • گیدنز، آنتونی. (1378)، تجدد و تشخص، ترجمه: ناصر، موفقیان، تهران: نی، چاپ اول.
  • مختاری، مرضیه و نظری، جواد. (1389)، جامعه‌شناسی کیفیت زندگی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان چاپ اول.
  • مختار پور، مهدی و فرزانفر، پروین. (1400)، «مدل‌سازی رابطه علّت و معلولی سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی»، دانشگاه فرهنگیان فصلنامه علمی تخصصی صیانت فرهنگی و سرمایه اجتماعی، سال اول، شماره یک:57-86.
  • موسوی، سیدنجم‌الدین؛ سپهوند، رضا؛ جعفری، سلیمان و جعفری، افسانه. (1397)، «بررسی نقش دین‌داری در اعتماد و مشارکت اجتماعی دانشجویان دانشگاه لرستان»، فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 5، شماره 4: 649-629
  • ویلم، ژان پل. (1377)؛ جامعه‌شناسی ادیان، ترجمه: عبدالرحیم گواهی، تهران: تبیان، چاپ اول.
  • همیلتون، مکلم. (1377)، جامعه‌شناسی دین، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر تبیان، چاپ اول.
  • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1391)، آناتومی رفاه اجتماعی، تهران: نشر جامعه و فرهنگ، چاپ اول.