نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادجامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این مقاله گفتمان دولت اصلاحات مورد تحلیل قرار گرفته و جایگاه فقرزدایی در آن مشخص شده است. مفروض مولفان این بوده است که گفتمان‌ها واقعیت‌ها را بر می‌سازند و لذا مطالعه گفتمان‌ها در ریشه یابی پدیده‌ها دارای اهمیت است. بر این اساس مولفان با استفاده از نظریه گفتمان ارنستو لاکلا و شانتال موفه و نیز روش تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف به بررسی متون شامل سخنرانی‌های منتخب و لوایح برنامه‌های توسعه) پرداخته‌اند. بر اساس یافته‌های پژوهش در گفتمان اصلاحات دال توسعه سیاسی دال مرکزی بوده و دال فقرزدایی به عنوان یکی از عناصر گفتمانی در اطراف دال توسعه سیاسی معنادهی شده است. به این معنا که فقرزدایی به عنوان تابعی از توسعه سیاسی مطرح شده است. بر اساس یافته نظری این پژوهش گفتمان اصلاحات از مفصل بندی گفتمان لیبرالیسم با فراگفتمان انقلاب اسلامی ‌حاصل شده است و از آنجا که فقرزدایی در گفتمان لیبرالیسم دال مرکزی نیست و تابعی از توسعه سیاسی و اقتصادی می‌باشد، واقعیتی که به تبع آن تولید می‌شود نیز فقرزدایی را در مرکز توجهات قرار نمی‌دهد و آن را به حاشیه می‌راند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Discourse Analysis of Khatami Administration and Status of Poverty Alleviation in It

نویسندگان [English]

  • bahareh hagihosseni 1
  • ezatallah samaram 2

1

2

چکیده [English]

In this article, the reformist discourse of Khatami's Administration is analyzed and the status of poverty alleviation is designated. The authors presume that discourses construct realities, so discourse analysis is important for tracing the roots of any phenomena. Therefore, the authors have examined the related texts (including the selected speeches and development plans) by using Laclau and Mouffe's discourse theory and Fairclaugh's Critical Discourse Analysis.
Findings indicate that in the reformist discourse of Khatami's Administration, "political development" was the master signifier and other signifiers, including poverty alleviation, gained their final meaning as the result of subjection to it. In other words, poverty alleviation was postponed until the achievement of political development. According to the theoretical findings, the reformist discourse was constituted by articulating the signifiers of liberalism discourse and the Islamic Revolution meta-discourse. As poverty alleviation is not the master signifier in liberalism -it is in fact a by-product of political and economic development- the reality which is produced by this discourse does not pay attention to poverty alleviation as a main issue and marginalizes it.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse
  • discourse analysis
  • Laclau and Mouffe's discourse theory
  • reforms
  • Poverty alleviation
-    ابونوری، اسماعیل ؛ مالکی، نادر. (1387)، خط فقر در استان سمنان طی برنامه‌های توسعه، رفاه اجتماعی، شماره 27و28.
-  اشرف‌نظری، علی. (1387)، گفتمان و هویت انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-  افروغ، عماد. (1380)، چالش‌های کنونی ایران، تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
-  افروغ، عماد. (1379)، نگرش دینی و انتقادی به مفاهیم عمده سیاسی، تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
-  تاجیک، محمدرضا. (1383)، گفتمان، پادگفتمان و سیاست، موسسه توسعه علوم انسانی
-  تاجیک، محمدرضا. (1379)، گفتمان و تحلیل گفتمانی، انتشارات فرهنگ
-    حسنی بافرانی، حسین. (1382)، مصوبات مجلس شورای اسلامی ‌در خصوص یارانه، سایت بافران
-  حسینی زاده، محمدعلی. (1388)، بررسی تحول مواضع دولت‌های بعد از انقلاب در جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی،.
-  سام آرام، عزت الله. (1376)، دولت کارفرما و تامین اجتماعی متزلزل، حیات نو.
-  سلطانی، سید علی اصغر. (1387)، قدرت، گفتمان و زبان. نشر نی.
-  سلطانی، سیدعلی اصغر. (1383)، تحلیل گفتمان به مثابه نظریه و روش، فصلنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره 28.
-  سلیمی، اصغر. ( ۱۳۸۳)، گفتمان در اندیشه فوکو، کیهان فرهنگی، ش ۲۱۹، تهران: موسسه کیهان.
-  ون دایک. (1985)، مطالعاتی در تحلیل گفتمان، پیروز ایزدی، نشر مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
 
-  Laclau, E and Mouffe, C, Recasting marxism in James martin (2002). AntonioGramsci, critical Assesment of leading Political philosophers. Voutledge.
-  Laclau, E and CH. Mouffe. (1980). " Hegemony and socialist strategy, Towards a Radical Democratic politics", London, New york : verso‌‌‌‌.
-  phillips, nelson. (2002). language arts & disciplines, sage publications.