نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

2 استاد، معماری و شهرسازی ، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش تحلیل شاخص های هویت مکانی در شهرک نگین واقع در شهر اصفهان است. ماهیت هدف پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت روش از نوع توصیفی_ موردی و تحلیلی است در گردآوری داده‌ها از روش میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده‌شده است. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آمار استنباطی چون آزمون‌های همبستگی پیرسون، رگرسیون، آزمون تی تک نمونه‌ای، آزمون یک دنباله راست میانگین و یک دنباله چپ میانگین و آزمون تی مستقل در نرم‌افزار spss استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های هویت مکانی شامل اجتماع‌پذیری، دسترسی به خدمات، آرامش و تصویر ذهنی و احساس تعلق در شهرک نگین اصفهان وضعیت نامطلوبی قرار دارند.و عوامل تأثیرگذار اجتماعی شامل سن، مدت سکونت و تحصیلات در شاخص‌های هویت مکانی شهرک نگین تاثیر چندانی نداشته است و بیشترین همبستگی بین شاخص حس تعلق مکانی و شاخص آسایش و تصویر ذهنی در این محله شکل گرفته است. همچنین در شهرک نگین شاخص دسترسی به خدمات و تسهیلات دارای رابطه مستقیم با شاخص آسایش و تصویر ذهنی است و بهبود وضعیت شاخص آسایش و تصویر ذهنی منجر به بهبود شاخص حس تعلق در این محله می گردد. با توجه به اینکه شهرک نگین به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و طی چند دهه گذشته شکل‌گرفته است ازنظر شاخص های اجتماعی، حس تعلق مکانی و تصویر ذهنی وضعیت مطلوبی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment and analysis of place identity in urban areas. Case study: Negin township city of Isfahan

نویسندگان [English]

  • farshad tahmasebizadeh 1
  • mohammad massoud 2

1 PhD student of urban planning, Najaf-Abad branch, Islamic Azad University, Najaf-Abad, Iran

2 Professor of Architecture, Isfahan University of Art, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to analyze the spatial identity indicators of Negin neighborhood located in Isfahan. Based on the purpose of the research is applied and based on the nature of the method is descriptive-case and analytical. In data collection, the field method in the form of a questionnaire has been used. In analyzing the data, descriptive statistics and inferential statistics tests such as Pearson correlation tests, regression, one-sample t-test, one-right mean and one-left mean test and independent t-test in SPSS software were used.
Findings show that the indicators of sociability, access to services, peace and mental image and sense of belonging that are the spatial identity of the neighborhood in Negin town of Isfahan are in an unfavorable situation. And social influencing factors including age, length of residence and education have not had a great impact on the spatial identity indicators of Negin town. The highest correlation is between the index of sense of spatial belonging and the index of comfort and mental image. In Negin town, access to services and facilities has a direct relationship with comfort index and mental image, and improving the status of comfort index and mental image leads to improving the sense of belonging index.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : identity
  • place identity
  • township
  • Negin township
  • پیر بابایی، محمدتقی و سجاد زاده، حسن. (1390)، «تعلق جمعی به مکان، تحقق سکونت اجتماعی در محله سنتی»، نشریه باغ نظر، سال هشتم، شماره 16: 17-28.
  • وارثی، حمیدرضا؛ عامل بافنده، مهدی و محمدزاده، محمد. (1389)، «بررسی و تحلیل مؤلفه‌های هویت شهری و رابطۀ آن با میزان تعلق مکانی ساکنین شهرهای جدید، مطالعۀ موردی: شهر گلبهار»، مجلۀ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال اول، شماره 2: 17-36.
  • براتی، ناصر. (1373)، «توسعۀ جدید شهری و شهرهای جدید (هویتی جدید یا فقدان هویت)»، مجموعه مقالات کنفرانس بین‌المللی توسعۀ شهری و شهرهای جدید، تهران، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، چاپ اول.
  • طبیبیان، یاسر و منصوری، منوچهر. (1392)، «ارتقای کیفیت محیطی و رضایتمندی از زندگی در محلات جدید با اولویت‌بندی اقدامات بر اساس نظرهای ساکنان (نمونه موردی: کاشان)»، فصلنامه محیط شناسی، سال سی و نهم، شماره ۴: ۱- ۱۶.
  • خادم‌مؤخر، الناز؛ قرایی، فریبا و قاسمی اصفهانی، مروارید. (1396)، «شناسایی میزان تأثیر هویت بافت‌های محلات بر رضایت ساکنان از محیط زندگی (نمونة موردی: محلة علی‌قلی‌آقا و ولیعصر در اصفهان)»، فصلنامة علمی- پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی، سال هفتم، شماره 25: 59-78.
  • رضوانی، نوشین؛ بهزاد فر، مصطفی و حبیبی، کیومرث. (1396)، «ارزیابی بافت‌های تاریخی بر پایه هنجار حس تعلق به مکان (نمونه مطالعاتی: محله سرچشمه گرگان)«، فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال هشتم، شماره 29: 23-42.
  • روشنی، صالح؛ رضوانی، نوشین و پاسیان خمری، رضا. (1397)، «سنجش و رتبه‌بندی حس تعلق مکانی محلات بافت تاریخی گرگان«، دو فصلنامه علمی- پژوهشی مرمت و معماری ایران، سال هشتم، شماره 15: 89-105.
  • سرایی، محمدحسین؛ اشنویی، امیر و روستا، مجتبی. (1395)، «ارزیابی شاخص‌های تعلق مکانی ساکنان بافت قدیم شهر کاشان«. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی, سال بیست و هفتم، شماره 2: 17-34.
  • شکوئی، حسین. (1379)، اندیشه‌های نو در فلسفه جغرافیا، جلد اول، تهران: انتشارات گیتاشناسی.
  • شماعی، علی و پوراحمد، احمد. (1392)، بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه جغرافیا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم.
  • قشقایی، رضا؛ موحد، خسرو و محمدزاده، حجت ا... (1395)، «ارزیابی حس تعلق به مکان با تأکید بر عوامل کالبدی و محیطی در سواحل شهری (مطالعۀ موردی: ساحل بوشهر)، «پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری, سال چهارم، شماره 2: 261-282.
  • کاشی، حسین و بنیادی، ناصر. (1392)، «تبیین مدل هویت مکان-حس مکان و بررسی عناصر و ابعاد مختلف آن، نمونه موردی: پیاده راه شهرری«، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، سال هجدهم، شماره 3: 43-52.
  • گیدنز، آنتونی. (1378)، جامعه شناسی، مترجم: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
  • مجیدی، بتول و حیدری، سامان. (1396) «ارزیابی هویت مکانی محله‌های شهری، مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران محله سنگلج،» دو فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، سال هشتم، شماره 2: 13-22.
  • وارثی، حمیدرضا و قنبری، محمد. (1391)، «بررسی و تحلیل احساس تعلق خاطر و خدمات شهری در شهرهای جدید ایران (مطالعۀ موردی: شهرجدید بینالود)،» مجلۀ جغرافیا و توسعۀ شهری، شماره 2: 139-161.
  • لینچ، کوین. (1376)، تئوری شــکل خوب شــهر، ترجمه: حســین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • یعقوبی، فریبرز و یعقوبی سنقرچی، معصومه. (1395)، «مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل دهنده آن«، سومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی، استانبول - کشور ترکیه، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا،