نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین وضعیت اقتصادی و طرد اجتماعی در بین معلمان شهر زاهدان است. پژوهش به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان نواحی یک و دو شهر زاهدان در هر سه مقطع ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 357 نفر برآورد شد. شیوه نمونه‌گیری، ترکیبی از روشهای نمونهگیری تصادفی طبقهای و خوشهای بود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد احساس طرد اجتماعی در بین معلمان در حد متوسط است. از نظر وضعیت اقتصادی اکثریت معلمان صاحب خانه هستند، پایگاه اقتصادی و هزینه های ماهیانه خانوار متوسطی دارند، احساس فقر آنها زیاد و میزان رضایتشان از وضعیت اقتصادی کشور خیلی کم می باشد. همه متغیرهای وضعیت اقتصادی با احساس طرد اجتماعی رابطه معناداری دارند که در این میان رابطه پایگاه اقتصادی معکوس می باشد. همچنین بین ویژگی‌های زمینه‌ای (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، قومیت و مذهب)، ویژگی‌های شغلی (وضعیت استخدامی، مقطع تدریس و سابقه کار) و احساس تبعیض اجتماعی با احساس طرد اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی نشان می‌دهد که مدل مرکب از متغیرهای پایگاه اقتصادی، احساس تبعیض اجتماعی، هزینه های ماهیانه خانوار، احساس فقر و جنسیت در سطح بسیار معناداری به میزان 43 درصد از تغییرات احساس طرد اجتماعی معلمان را تبیین می‌کنند و متغیر پایگاه اقتصادی، بیشترین سهم را دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Economic Status and Social Exclusion: Case Study of Teachers in Zahedan

نویسندگان [English]

  • Mohammad Osman Hosseinbor 1
  • Marziyeh Amirian 2

1 Social Sciences Department, Faculty of Humanities and Literature, University of Sistan and Baluchestan

2 University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the relationship between economic status and social exclusion among teachers in Zahedan. The research was conducted by survey method . The statistical population includes all teachers in districts 1 and 2 of Zahedan city in all three grades. The sample size was estimated to be 357 using the Cochran's formula. The sampling method is a combination of stratified random sampling methods and cluster sampling. The results show that the feeling of social exclusion among teachers is moderate. In terms of economic status, the majority of teachers are homeowners, are in middle economic class, have a moderate monthly household expenses, their sense of poverty is high and their level of satisfaction with the country's economic situation is very low. All variables of economic status have a significant relationship with the feeling of social exclusion, in which the relationship of economic class is inverted. There are also significant relationships between gender, age, level of education, ethnicity , religion, employment status, teaching level and work experience and feelings of social discrimination and feelings of social exclusion. The results of linear multivariate regression analysis show that the model composed of variables of economic status, feeling of social discrimination, monthly household expenses, feeling of poverty and gender at a very significant level explain 43% of changes in teachers' feeling of social exclusion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Exclusion
  • Economic status
  • Teachers
  • Education
  • Zahedan
  • Sistan and Baluchestan
  • آسکانی، عرفان. (1398)، بررسی میزان احساس طرد اجتماعی در بین شهروندان شهر زاهدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه خوارزمی.
  • ابراهیمی، مهدی. (1391)، «معرفی و مرور کتاب: طرد اجتماعی، علل و پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت». مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره سیزدهم، شماره 3: 175-180.
  • احدیان، صونا، و کسرایی، محمد سالار. (1397)، «سنجش احساس طرد اجتماعی دانشجویان دانشگاه‌های زنجان». جامعه پژوهی فرهنگی، دوره نهم، شماره 1: 1-28.
  • اعتمادی فر، سید مهدی، حسینی، سید حسن و ساوالانپور، الهام. (1399)، «بررسی جامعه‌شناختی کژکارکردهای سیاست‌های حمایتی با تأکید بر طرد اجتماعی». پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، دوره هفتم، شماره 24: 107-157.
  • جهانگیری، عزیزه و علمی، محمود. (1394)، «عوامل اجتماعی مرتبط با ارتقای منزلت اجتماعی معلمان مقطع متوسطه مشکین‌شهر از دیدگاه خود معلمان». مطالعات جامعه‌شناسی، دوره هفتم، شماره 28: 7-23.
  • حمیدیان، اکرم، زاهدی، محمدجواد، ملکی، امیر و انصاری، ابراهیم. (1394)، «بررسی رابطه نابرابری‌های اقتصادی- اجتماعی و طرد اجتماعی گروه‌ها در کلان‌شهر اصفهان». پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، دوره چهارم، شماره 4: 1-32.
  • رون، سید امیر. (1391)، «در ضرورت ارتقای جایگاه اجتماعی معلمان». رشد معلم، اردیبهشت، شماره 266.
  • سبکتکین ریزی، قربانعلی و موسی زاده، ایوب. (1396)، «بررسی جامعه‌شناختی رابطه بین کیفیت و طرد اجتماعی (موردمطالعه: ساکنان منطقه 18 شهر تهران)». راهبرد اجتماعی فرهنگی، دوره ششم، شماره 23: 221-253.
  • غفاری، غلامرضا و تاج‌الدین، محمدباقر. (1384)، «شناسایی مؤلفه‌های محرومیت اجتماعی». فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره چهارم، شماره 17: 29-52.
  • کاشانی، مجید. (1394). «طرد اجتماعی؛ رویکردی جامعه‌شناختی به محرومیت». نقد کتاب علوم اجتماعی، دوره ششم، شماره 5: 131-153.
  • گیدنز، آنتونی. (1388)، جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.
  • گیدنز، آنتونی و بردسال، کارن. (1399)، جامعه‌شناسی. ترجمه حسن چاوشیان، تهران، نشر نی.
  • محمودی، وحید و صمیمی فر، قاسم. (1384)، «فقر قابلیتی». فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره پنجم، شماره 17: 9-32.
  • مهدیان، سمیه، حکیم زاده، رضوان، صفایی موحد، سعید و صالحی، کیوان. (1397)، «بازنمایی ادراک و تجربه زیسته معلمان از منزلت اجتماعی‌شان: مطالعه‌ای به روش پدیدارشناسی». فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش، دوره پانزدهم، شماره 1: 19-38.
  • نوید ادهم، مهدی و شفیع‌زاده، حمید. (1393)، «بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان». فصلنامه راهبری، دوره بیست و سوم، شماره 73: 194-175.
  • نویدی، احد و برزگر، محمود. (1382)، «راه‌های ارتقای منزلت اجتماعی معلمان». فصلنامه تعلیم و تربیت، دوره نوزدهم، شماره 74: 54-100.
  • هاشمی، عبدالرسول، ازکیا، مصطفی و موسوی، سید یعقوب. (1400)، «تحلیل تجربه زیسته فقرای شهری از طرد اجتماعی از بازار کار موردمطالعه؛ مناطق 17، 18 و 19 شهر تهران». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره سیزدهم، شماره 49: 1-32.