نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی و احد آزادشهر و رئیس گروه مسایل اجتماعی/ریاست جمهوری

2 استادیار، گروه جامعه شناسی ،دانشکده علوم انسانی ، واحد آزاد شهر ، دانشگاه آزاد اسلامی، آزاد شهر ، ایران. ( نویسنده مسئول

3 استاد برنامه ریزی توسعه، آموزش عالی؛ گروه برنامه ریزی مؤسسه پژوهش برنامه ریزی آموزش عالی، تهران، ایران

4 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

10.22054/qjsd.2023.65946.2411

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تحلیل سیاست‌های رفاه زنان سرپرست خانوار و چالش‌های آن در دولت‌های نهم تا دوازدهم انجام شد.
پژوهش بر اساس هدف،کاربردی،نوع پژوهش،کیفی و دارای رویکرد استقرایی است.به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختار یافته،از روش تحلیل مضمون استفاده شد.جامعه آماری مورد مطالعه،شامل 20 نفر از افراد مطلع و فعال در حوزه های علمی،سیاستگذاری،اجرایی و سازمانهای مردم نهاد در زمینه موضوعات زنان آسیب پذیر و نیز متون مناسب جهت استخراج شاخص ها(ادبیات نظرى)بودند.در این پژوهش،برای انتخاب نمونه ها،از رویکرد گلوله برفی و به عنوان استانداردی برای پایان نمونه گیری،از روش اشباع مضامین استفاده شد.مضامین با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته احصا شد.نتیجه تحلیل داده های کیفی،شناسایی 48 مضمون پایه، 28 مضمون سازمان دهنده و در نهایت، 7 مضمون فراگیر شامل میزان موفقیت سیاست های کلی، سیاست های آتی برای موفقیت، تفاوت دولت های اصولگرا و اصلاح طلب، وضعیت آینده زنان آسیب پذیر، علت وجود مشکلات رفاهی، نظام های قابل پیاده سازی، راهکارهای اجرای نظام های پیاده سازی بود که در قالب یک مدل ارائه شدند.
در اکثر مطالعات صورت گرفته در مورد زنان آسیب پذیر به بیان یک مسئله پرداخته شده ست. در این پژوهش در کنار بیان مشکلات به نظام هی قابل پیاده سازی و راهکارهای اجرایی این نظامها برای رفع مششکلات پرداخته شده است.
در پایان، بر مبنای نتایج، پیشنهادهایی در این حوزه ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the challenges of welfare policies of vulnerable women (female- headed households) in the 9th to 12th governments

نویسندگان [English]

  • Nahid Sardarii 1
  • Rahmatollah Amirahmadi 2
  • Maghsoud Farasatkhah 3
  • Massoud Motalebi 4

1 Head of Social Issues/Presidential organization

2 Assistant professor of Department ofSociology , Faculty of Humanities,Azad shahr Branch, Islamic Azad University, Azad shahr, Iran. ( Corresponding Author)

3 Professor of Development Planning, Higher Education; Planning Department of Higher Education Planning Research Institute, Tehran, Iran

4 Assistant Professor, Department of Political Science, Azadshahr Branch, Islamic Azad University, Azadshahr, Iran

چکیده [English]

This study was conducted with the aim of analyzing the welfare policies of women-headed households and its challenges in the9th to12th governments.This research is based on the purpose, application,type of research, qualitative and has an inductive approach.In order to analyze the data from the semi-structured interviews, thematic analysis method was used.The statistical population under study included20 knowledgeable and active people in the fields of science,policy making,executive and non-governmental organizations in the field of vulnerable women,as well as suitable texts for extracting indicators(theoretical literature).In this research,the snowball approach was used to select the samples and the theme saturation method was used as a standard for the end of the sampling.Themes were quantified using semi-structured interviews.The result of qualitative data analysis, identification of 48 basic themes, 28 organizing themes and finally, 7 overarching themes including the success rate of general policies,future policies for success,the difference between fundamentalist and reformist governments,the future status of vulnerable women.the reason for the existence of welfare problems,the systems that can be implemented,the solutions for the implementation of the implementation systems were presented in the form of a model.In most of the studies about vulnerable women,a problem has been addressed.In this research, in addition to stating the problems, implementable systems and implementation solutions of these systems to solve the problems have been discussed.In the end,based on the results,suggestions were presented in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: "welfare policies"
  • "vulnerable women"
  • "household-headed women"
  • "ninth to twelfth governments"
  • آزادی، پروین. (1395)، نقش سازمان‌های مردم نهاد در پیشگیری و کاهش بزه دیدگی زنان با نگاهی تحلیلی به ماده ۶۶ آیین دادرسی کیفری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق، دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفا دشت، تهران.
  • تیلور، گری. (1391)، ایدئولوژی و رفاه، ترجمه: حسین محققی کمال و مهدی نصرت‌آبادی، تهران: نشر جامعه شناسان.
  • خوشدل، معصومه. (1395)، پیشگیری اجتماعی از جرم و چالش‌های حاکم بر آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی مشهد، خراسان رضوی، 79-124.
  • ربیعی، ناهید؛ فصیحی هرندی، طیبه و قربانی، مصطفی. (1396)، «تأثیر آموزش مبتنی بر بحث گروهی در خود مراقبتی زنان آسیب‌پذیر برای پیشگیری از ابتلا به ایدز، شهر کرج»، فصلنامۀ علمی پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دوره پنجم، شماره 2: 120-113.
  • سرچشمه پور و ملک پور. (1389)، «مبانی مدیریت دولتی»، کنفرانس مبانی مدیریت دولتی، سیرجان: http://ssfm.blogfa.com/category/3. (p. 1)
  • سیاه قلاتی، شکوفه و الوانی، سارا. (1399)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر افزایش کیفیت عملکرد حقوق زنان آسیب‌پذیر (با رویکردی روانشناسی در روابط)»، رهیافت‌های نوین در مطالعات اسلامی، سال دوم، شماره 4: 78-63.
  • شریف، مصطفی. (1387)، اقتصاد کلان. تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ اول.
  • صادقی فسائی، سهیلا و میرحسینی، زهرا. (1390)، «بررسی عوامل مؤثر بر بزه دیدگی زنان شهر تهران»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره 9، شماره 1: 62-35.
  • صبح دل، محمد. (۱۳۹۶)، «جایگاه حقوقی قوه قضاییه در پیشگیری اجتماعی»، فصلنامه علمی-پژوهشی قانون یار، سال اول، دوره چهارم: 108-93.
  • صیفوری،طیبه؛ گرمارودی، غلامرضا و کرمی، جلال. (1395)، «رفتارشناسی زنان آسیب‌پذیر با رویکرد آمایش و ساماندهی فضایی- اجتماعی شهر تهران». فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات جغرافیایی, سال 31، شماره چهارم: 137-127.
  • عرشی، ملیحه؛ شریفیان ثانی، مریم و تکفلی، مرضیه. (1397)، «سیاست‌های فراگیر رفاه خانواده در ایران»، فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هجدهم، شماره 70: 140-105.
  • فرات یزدی، پریسا. (1400)، «اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر بهزیستی روان‌شناختی زنان آسیب‌پذیر»، نخستین کنفرانس ملی آینده‌پژوهی، علوم تربیتی و روانشناسی، کنفرانس ملی آینده‌پژوهی، علوم تربیتی و روانشناسی، شیراز.
  • کامکار، مهدیس. (1382)، «سیاست اجتماعی چیست؟»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 3، شماره 10: 30-11.
  • کریمی، جواد؛ باجلان، سکینه و یاراحمدی، کتایون. (1396)، «بررسی تأثیر اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر سلامت روان در زنان آسیب‌پذیر». سومین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران: (ص. 6). بازیابی از https://civilica.com/doc/749032/
  • کریمی، علی جواد؛ محمدی، اسفندیار و محمدی، محمود. (1400)، «طراحی مدل ارائه بیمه مکمل خدمات درمانی در سازمان تأمین اجتماعی»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 21، شماره 81: 166-129.
  • محمدپور، احمد و علیزاده، مهدی. (1390)، «زنان و فرهنگ فقر؛ مطالعه کیفی فرهنگ فقر در میان زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی ساری»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال هشتم، شماره 1: 197-165.
  • مصدق راد، علی‌محمد. (1400)، «مدل کاربردی سیاست‌گذاری و تحلیل سیاست سلامت»، پایش نشریه پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، دوره 21، شماره 1: 24-7.
  • نریمانی، امیررضا و واعظی، رضا. (1396)، «شناسایی عوامل تسهیلگر تجاری‌سازی پژوهش‌های دانش مدیریت دولتی»، فصلنامه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران, دوره 9، شماره 2: 262-235.
  • نمامیان، فرشید؛ الیاسی، راهبه و ایزدی، حمیدرضا. (1396). روش‌شناسی و روش تحقیق کمی، کیفی و ترکیبی. تهران: مؤسسه کتاب مهربان.
  • نوابخش، مهرداد؛ ازکیا، مصطفی؛ وثوقی، منصور و مشیراستخاره، زهرا سادات. (1394)، «ارزیابی عوامل مؤثر بر توانمندی اقتصادی (مطالعه موردی: زنان آسیب‌پذیر شهر تهران)»، نشریه اقتصاد و مدیریت شهری، دوره 3، شماره 12: 20-1.
  • هسه بایبر، شارلن نگی. (1396). روش تحقیق آمیخته (به هم پیوستن نظریه با عمل)، ترجمۀ: مقصود فراستخواه با دستیاری زینب ترکمان، تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
  • همتی، رضا و کریمی، معصومه. (1397)، «زنان مطلقه و تجربه سرپرستی خانوار: یک پژوهش کیفی (نمونة موردی زنان مطلقة سرپرست خانوار شهر فارسان)»، پژوهش‌نامه زنان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال نهم، شماره دوم: 211-181.
  • واعظی، رضا؛ چکین، میثم و اصلی پور، حسین. (1397)، «چالش‌های سیاست‌گذاری در حوزه گردشگری سلامت ایران مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون».فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری, سال سیزدهم، شماره 41: 40-1.
  • یاوری، سوسن و حاجی ده آبادی، محمدعلی. (1396)، «عوامل فحشا در ایران و جرائم ناشی از آن»، فصلنامه مطالعات حقوق، دوره 2، شماره 17: 172-146.
  • یعقوبی، فاطمه؛ عسکری، ریحانه؛ رخشانی بجد، حمیده و حسن پور، فریدون. (1395)، «مقایسه جایگاه (نقش) زنان بدون سرپرست (خودسرپرست) و زنان دارای سرپرست در اقتصاد خانوارهای روستایی مطالعه موردی دهستان سرباز»، چهارمین کنفرانس علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، کنفرانس علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران: 20-1.