نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.

2 کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

چکیده
مطالعة حاضر به بررسی خرده‌فرهنگ فقر و آسیب‌های اجتماعی در محلة هرندی (دروازه‌غار سابق) تهران و در بین گروه‌های موسوم به «غربتی» می‌‌پردازد. داده‌های این تحقیق از طریق روش تحقیق کیفی و با استفاده از تکنیک‌های مصاحبه و مشاهده گردآوری شده است. حجم نمونه 40 نفر و تعداد این حجم با رسیدن به اشباع نظری پایان یافت. یافته‌های تحقیق نشان می‌‌دهد که غربتی‌ها «خرده‌فرهنگ فقر» خاصی دارند که زمینه را برای انواع مسائل و آسیب‌های اجتماعی فراهم کرده است. علاوه بر این، یافته‌ها گویای آن است که عناصر خرده‌فرهنگ غربتی‌ها مواردی هم‌چون فقر و ارزشمندی فقر، هیجان‌خواهی و لذت‌جویی، بی‌توجهی به قانون، این‌جا و اکنون بودن و عدم تمایل به آینده‌نگری، مشارکت پایین اجتماعی و عدم تعلق روحیة شهروندی را شامل می‌‌شود. هم‌چنین این خرده‌فرهنگ فقر با شکل‌گیری انواع آسیب‌های اجتماعی در بین افراد غربتی نظیر اعتیاد، خشونت، قماربازی و خرید و فروش مواد ارتباط دارد.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Subculture of Poverty and Social Pathologies in Urban Neighborhoods (A Case Study of Darvazeh Ghar)

نویسندگان [English]

  • s p 1
  • ali darveshi 2

1

2

چکیده [English]

The present article aims to study the subculture of poverty among “gypsies” in Harandi Neighborhood (formerly known as Darvazeh Ghar) in Tehran. The research method is qualitative and the data was gathered using observation and interview techniques. The sample size was 40 people, and it was completed when the theoretical saturation was achieved. The results of this study show that the gypsies have a special poverty subculture that paves the way for different kinds of social issues and pathologies. Also the findings show that the subculture of the gypsies include elements such as poverty, valuing poverty, seeking adventure and excitement, hedonism, violating the law, being here and now, unwillingness to care about future, low social participation and lacking any feeling of belonging to the urban environment. Also the subculture of poverty is closely related to the formation of different social pathologies, such as addiction, violence, gambling and drug dealing.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • subculture of poverty
  • Harandi Neighborhood
  • gypsies
  • social pathologies
 
-    احمدی، حبیب. (1384)، جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: انتشارات سمت.
-    اشرف، احمد. (1355)، کج‌رفتاری مسائل انسانی و آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: آموزشگاه عالی خدمات اجتماعی.
-    افتخاری‌راد، زهرا. (1382)، «چهره‌نمایی بافت‌های اسکان غیررسمی و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری آن»، مجموعه ‌مقالات در حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی، تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
-    پروین، ستار. (1391). «مطالعة جامعه‌شناختی آسیب‌پذیری کارگران مهاجر فصلی در شهر تهران»، پایان‌نامة دکتری دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
-    پروین، ستار؛ درویشی، علی‌اصغر. (1393)، «بی‌‌سازمانی اجتماعی و آسیب‌های پنهان شهری»، مجلة انتظام اجتماعی، در دست چاپ، دانشگاه علوم انتظامی.
-    ربانی، رسول. (1385)، «بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری مسئلة حاشیه‌نشینی و پیامدهای اجتماعی آن در شهر اهواز»، فصل‌نامة جغرافیا و توسعه، ش 7.
-    زنجانی، حبیب‌الله. (1371)، مهاجرت، تهران: انتشارات سمت.
-    سلیمی، علی، داوری، محمد. (1380)، جرم‌شناسی نظری و جامعه‌شناسی کج‌روی، انتشارات حوزه و دانشگاه.
-    فرهادی، مرتضی. (1388)، انسان‌شناسی یاریگری، تهران: ثالث.
-    ﻓﻴﺮوزآﺑﺎدی، س. اﻟﻒ. و ﺻﺎدﻗﻲ، ع. (1389)، «وﺿﻌﻴﺖ ﻃﺮد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ زﻧـﺎن ﻓﻘﻴـﺮ روﺳﺘﺎﻳﻲ»، ﻧﺎﻣﺔ ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، دﺳﺘﺮﺳﻲ در www.sid.ir.
-    لوئیس، اسکار. (1365)، فرهنگ فقر و شناخت آن، ترجمة رجبعلی حاسبی، تبریز: انتشارات نوبل.
-    لوئیس، اسکار. (1387)، فرزندان سانچز، ترجمة حشمت کامرانی، ج 1، تهران: هرمس.
-    محسنی تبریزی، علی‌رضا. (1383)، وندالیسم، مبانی روان‌شناختی اجتماعی، جامعه‌شناختی و روان‌شناسی رفتار وندالیسی.
-    نعمت‌الله، فاضلی. (1385)، «فرهنگ فقر، انجمن جامعه‌شناسی ایران»، (نشست علمی).
-    نقدی، اسدالله. (1382)، درآمدی بر جامعه‌شناسی شهری، انسان و شهر، همدان: انتشارات فن‌آوران.
-    نوابخش، مهدی و دیگران. (1387)، «ارتباط فقر با میزان رعایت قانون حاشیه‌نشینان و شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی»، پژوهش‌نامة علوم اجتماعی، سال اول، ش 3.
-     B. E. Coward, J. R. Feagin, & J. A. Williams. (1974), The Culture of Poverty Debate: Some Additional Data, Social Problems, Vol. 21 (5): 621-634, available at: http: //www. jstor. org/stable/799638
-     P. Moynihan. (2009), The Negro Family: The Case for National Action. Washington D. C: Office of Policy Planning and Research, U. S. Department of Labor, 1965. For contextualization, see William Julius Wilson, “The Moynihan Report and Research on the Black community,” The Annals of the AmericanAcademy of Political and Social Science, 621  (1): 34-46.
-     D. Pumain. (2006), The Urbanization Presses in Demography: analysis and synthesis: a treatise in population studies/ GraziellaCaselli, Jacques Vallin, and Guillaume Wunsch; with contributions by Daniel Courgeau [et. al.], Volume 2, London: Academic Press.
-     G. Shoham & J. Haffmann. (1991), A Primer in the Sociology of Crime, Harrow and Heston & papyrus publishers.
-     L. M. Irelan, O. C. Moles & R. M. O' Shea. (1969), Ethnicity, Poverty, and Selected Attitudes: A Test of the “Culture of Poverty” Hypothesis, Social Forces, Vol. 47 (4) (Jun, 1969): 405-413, available at: http: //www. jstor. org/stable/2574529.
-     L. Siegel. (2003), Criminology, Thamson-Wadsworth.
-     M. Q. Patton. (2002), Qualitative Research and Evaluation Methods, London: Sage.
-     Oscar Lewis, (1966). La Vida: A Puerto Rican Family in the Culture of Poverty – San Juan and New York, New York: Random House.
-     P. H. Smith & M. B. Robert. (2007), Beyond Anomie: Alienation and Crime, Springer Science + Business Media B.V.
-     R. L. Akers & C. S. Sellers. (2009), Criminological Theories: Introduction, Evaluation and Application, OxfordUniversity Press