نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیاراقتصاددانشگاه چمران اهواز
2 دانشیاراقتصاددانشگاه چمران اهواز
3 کارشناس ارشداقتصاددانشگاه چمران اهواز
4 دانشجوی دکتری دانشگاه یوام مالزی
چکیده
بحث کیفیت زندگی به تازگی در ادبیات توسعه پایدار و برنامه‌ریزی توسعه اجتماعی و مباحث اقتصاد نوین مطرح شده و جایگاه ویژه‌ای یافته است. از این رو، شناخت، اندازه‌گیری و بهبود کیفیت زندگی از اهداف عمده محققان، برنامه‌ریزان و دولت‌ها در چند دهه اخیر بوده است؛ به طوری که در طول سه دهه اخیر کیفیت زندگی به عنوان جانشینی برای رفاه مادی در نظر گرفته شده است. شاخص کیفیت زندگی به عنوان ترکیبی از چند متغیر متفاوت اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و شرایط محیطی در نظر گرفته می‌شود که غالباً از طرق گوناگونی بر توسعه انسانی و اجتماعی در سطح فردی و جامعه اثر می‌گذارد. از این رو این شاخص می‌تواند به عنوان ابزاری نیرومند در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای در یک جامعه بکار گرفته شود. با توجه به اهمیت موضوع و عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی، هدف از این مطالعه ساخت شاخص مرکب کیفیت زندگی و مقایسه وضعیت این شاخص در استان‌های کشور در طول دوره زمانی 1388-1382 می‌باشد. به‌این منظور سعی شده است با استفاده از ترکیب روش‌های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی، شاخص کیفیت زندگی در استان‌های کشور محاسبه و رتبه‌بندی شود. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در طول دوره مورد بررسی استان تهران به عنوان مرفه‌ترین استان کشور با فاصله زیاد نسبت به سایر استان‌ها مطرح شده است. استان‌های آذربایجان شرقی و اصفهان بهبود نسبی در سطح کیفیت زندگی داشته‌اند این در حالی است که استان‌های لرستان، ایلام و (بیش از همه) سیستان و بلوچستان کاهش سطح کیفیت زندگی داشته‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Quality of Life Index in the Provinces of Iran (2003–2009)
نویسندگان [English]
- sed morteza Afgheh 1
- hasan farazmand 2
- rozbeh karobi 3
- mehrnaz mallhagh fard 4
چکیده [English]
The concept of quality of life has been recently introduced to the fields of sustainable development, social development planning, and modern economics, where it has gained a prominent place. Therefore, understanding, measuring, and improving the quality of life has been a primary goal for a large part of researchers, planners, and governments in the past few decades. Thus, quality of life has been considered a substitute for material prosperity throughout the last three decades. Quality of life index is a composite of different economic, social, health, and enviromental variables that influence individual and social development on individual and social levels. Therefore, the index can be a powerful tool in development planning in any society. Considering the importance of the issue and the factors effective on the quality of life, the currect study makes an attempt to develop a composite index of quality of life and to compare the status of this index in the provinces of Iran during the years 2003 to 2009. To that end, an attempt has been made to measure and rate quality of life in the provinces through the combination of factor analysis and numerical taxonomy methods. The results show that the province of Tehran had the significant highest prosperity compared to other provinces. While the provinces of East Azerbaijan and Isfahan had relatively good improvements in the quality of life, the provinces of Lorestan, Ilam, and (more significantly) Sistan and Baluchestan had a low quality of life.
کلیدواژه‌ها [English]
- Material Prosperity
- factor analysis
- quality of life index
- Numerical Taxonomy
)