نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارمدیریت آموزشی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف کلی از انجام این پژوهش بررسی رابطه­ نوع ساختار سازمانی دانشگاه و سرمایه­اجتماعی گروه­های آموزشی در دانشگاه شیراز بود. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه­ نوع ساختار سازمانی (ترک­زاده و محترم، 1390) و پرسشنامه­ محقق­ ساخته­ سرمایه اجتماعی بود که پس از محاسبه­ و تایید روایی و پایایی، توزیع و گردآوری شد. جامعه­ آماری تحقیق، شامل تمام­ گروه­های آموزشی دانشگاه شیراز بود که در قالب یک مطالعه­ چند موردی، 5 گروه به صورت تصادفی انتخاب شدند و کلیه اعضای هیات علمی آنها پرسشنامه­ها را تکمیل نمودند. داده­های به دست آمده با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار­ گرفت. نتایج نشان داد: 1) از دیدگاه اساتید، نوع ساختار سازمانی غالب در دانشگاه، بازدارنده است؛2) سرمایه­ اجتماعی گروه­های آموزشی در حد متوسطی است و از این حیث تفاوتی بین گروه­ها وجود ندارد؛  3) نوع ساختار سازمانی دانشگاه، 53/0 از سرمایه اجتماعی گروه­ها را پیش بینی می­کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of the Relationship between the Type of the Organizational Structure of the University and the Social Capital of the Educational Departments at University of Shiraz

نویسندگان [English]

  • jafar torkzadeh 1
  • masomeh mohtaram 2

1

2

چکیده [English]

The present research aims to study the relationship between the type of the organizational structure of university and the social capital of departments at University of Shiraz. The research instruments included the Organizational Structure Questionnaire (Turkzadeh & Mohtaram, 2011) and a researcher-made Social Capital Survey, the validity and reliability of which were assessed and approved. Using random sampling method and a multi-case study format, 5 departments were selected from among all departments of the University of Shiraz. All of faculty members in each department (including 50 subjects) participated in the survey. The results showed that: 1. from faculty members’ viewpoint, the dominant organizational structure at Shiraz University was of a hindering type; 2. the social capital of the departments was at an average level, and there was no difference between the departments in terms of social capital; 3. The type of organizational structure predicted 53% of the social capital of the departments.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational Structure
  • Social Capital
  • university
  • Enabling Structure
  • Hindering Structure
-      اکبری، امین. (1383)، نقش سرمایه­ اجتماعی در مشارکت، بررسی تاثیر سرمایه­ اجتماعی بر مشارکت سیاسی ـ‌‌ اجتماعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده­ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
-      امین بیدختی، علی اکبر و نظری، ماشاءالله. (1388)، ارائه­ یک مدل نظری برای نهادینه­سازی مؤلفه­های سرمایه­ اجتماعی جهت بهبود عملکرد اقتصادی، راهبرد یاس، شماره 19.
-      ترک­زاده، جعفر و محترم، معصومه. (1391)، تدوین و ارائه­ الگویی یکپارچه از سرمایه­ اجتماعی و پیامدهای آن، فصلنامه­ پژوهش های مدیریت انتظامی. جلد 7، شماره 3.
-      رنانی، محسن و مؤیدفر، رزیتا. (1387)، سرمایه­ اجتماعی و عملکرد اقتصادی: بررسی مقایسه­ای استان‌های ایران. فرایند مدیریت و توسعه،  شماره­ 68 و 69.
-      شاهی، سکینه؛ نوه­ابراهیم، عبدالرحیم و مهرعلیزاده، یدالله. (1387)، ارتباطات گشوده آموزش­عالی، ضرورت رویارویی با چالش­های جهانی­شوندگی؛ مطالعه­ موردی دانشگاه­های دولتی خوزستان، پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش­عالی،  شماره 5.
-      شجاعی باغینی، محمد مهدی و همکاران. (1387)، مبانی مفهومی سرمایه­ اجتماعی، تهران: پژوهشکده­ مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ اول.
-      صابونچی، رضا؛ هادوی، فریده؛ مظفری، امیراحمد. (1386)، تبیین ساختار سازمانی سازمان تربیت بدنی کشور. علوم حرکتی و ورزش، سال هفتم، جلد اول، شماره­ 13، بهار و تابستان.
-      عزیزی، نعمت­الله. (1387)، نقش علوم انسانی در توسعه­ سرمایه­ اجتماعی، فرایند مدیریت و توسعه، شماره­ 69 ـ 68، تابستان و پاییز.
-      قاسمی، جواد؛ حسینی، محمود؛ حجازی، یوسف. (1388)، تحلیل عوامل موثر بر موفقیت اعضای هیات علمی دانشکده­های کشاورزی ایران در زمینه­ ارائه­­ خدمات برون دانشگاهی،  آموزش­عالی ایران. سال دوم، شماره­ اول، تابستان..
-      قلی­پور، رحمت­الله؛ مدهوشی، مهرداد؛ جعفریان، وحید. (1387)، تحلیل رابطه و تاثیر سرمایه اجتماعی بر کار آفرینی سازمانی، فرهنگ مدیریت، سال ششم، شماره­ هفدهم، بهار و تابستان.
-      کسرایی، احمدرضا؛ علیرحیمی، محمدمهدی. (1388)، بررسی رابطه­ بین ساختار سازمانی و اثربخشی ارتباطات در سازمان بازنشستگی کشوری از منظر کارکنان، بصیرت، سال شانزدهم، 44.
-      کاظم­زاده، اکبر. (1389)، نظارت همگانی و سرمایه­ اجتماعی، نظارت همگانی، شهروندی و توسعه­ سازمانی، (مجموعه مقالات)، تهران: فرهنگ صبا.
-      کمیسیون بهره­وری استرالیا. (2003)، سرمایه­ اجتماعی و تأثیر آن بر سیاستگذاری عمومی، ترجمه: مرتضی نصیری. (1387)، تهران: پژوهشکده­ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-      علوی، بابک. (1380)، نقش سرمایه­ اجتماعی در توسعه، ماهنامه­ تدبیر، شماره­ 116.
-      مدهوشی، مهرداد؛ نیازی، عیسی. (1388)، بررسی و تبیین جایگاه آموزش عالی ایران در جهان،  آموزش ­عالی ایران، سال دوم، شماره­ چهارم، بهار.
-      معینی، مریم. (1390)، بررسی رابطه­ بین نوع ساختار سازمانی و منابع قدرت مدیران در واحدهای ستادی دانشگاه شیراز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده­ علوم­تربیتی و روانشناسی.
-      هچ، ماری جو. (1387)، تئوری سازمان: مدرن، نمادین و تفسیری پست مدرن، ترجمه: حسن دانایی­فرد، تهران: افکار.  
-      ین، رابرت ک. (1381)، تحقیق موردی، ترجمه­: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
 
-  Adler, P. S. & Borys, B. (1996). Two Types of Bureaucracy: Enabling and Coercive. Administrative Science Quarterly, V.41, PP: 61-89.
-  Adler, P. S. (1999). Building Better Bureaucracies. Academy of Management Executive, V. 13, PP: 36-49.
-  Bolino, M. C.; William, H. T. & James, M (2002). Citizenship Behavior and Creation of Social Capital in Organizations. Academy of Management review, V. 27, N. 4, PP: 505 – 522.
-  Burns, T. & Stalker, C. (1961). The management of Innovation. London: Tailstock, Institute of Human Relations.
-  Burt, R. S. (2002). The Network Structure of Social Capital. Research in organizational behavior. Capital and Employment Practices, Academy of Management Review.
-  Coleman, J. S. (1990). Social Capital In Foundations of Social Theory. Edited by James S. Coleman, Harvard, and M. A.: The Belknap Press of Harvard University Press.
-  Coleman, J. S. (1990b). How Worksite Schools and Other Schools Reforms Can Generate Social Capital: An Interview with James Coleman. American Federation of Teachers, PP: 35-45.
-  Coleman, J. S. (1998). Foundations of Social Theory. Cambridge, Harvard University Press.
-  Daft, R. (1995). Structural Theory and OrganizationalDesign. Translated into Persian by Ali Parsaian and Seyed Mohammed Arabi. Cultural Research Office Press & the Edition (in Persian).
-  Fukuyama, F. (1999). Social Capital and Civil Society. Prepared for Delivery at IMF Conference on Second Generation Reform, Oct. 1.
-  Gizir, S. & Simsek, H. (2005). Communication in an Academic Context. Higher Education Journal, Vol. 50.
-  Grootaert, C.; Narayan, D.; Jones, V. N. & Woolcock, M. (2004). Measuring Social Capital. World Banking Working, 18.
-  Hirschhorn, L. (1997). Reworking Authority: Leading and Following in a Post-Modern Organization. Cambridge, MA: MIT Press.
-  Hoy, W. & Miskel, C. (2005). Educational Administratio. U. S. A: Mc Graw Hill.
-  Hoy, W. & Miskel, C. (2008). Educational Administratio. U. S. A: Mc Graw Hill.
-  Hoy, W. K. & Sweetland, S. R. (2000). School Bureaucracies That Work: Enabling, Not Coercive. Journal of School Leadership, V. 10, PP: 525-541.
-  Hoy, W. K.; Blazovsky, R. & Newland, W. (1983). Bureaucracy and alienation: A comparative analysis. Journal of Educational Administration, V. 21, PP: 109-121.
-  Israel, G. D.; Beaulieu, L. J & Hartless, G. (2001). The Influence of Family and Community Social Capital on Educational Achievement. Rural Sociology, Vol. 66, No. 1, PP: 43-68.
-  Jackson, S. & Schuler, R. S. (1985). Ameta-Analysis and Conceptual Critique of Research on Role Ambiguity and Role Conflict in Work Settings. Organizational Behavior and Human Decision Processes, V. 36, PP: 17-78.
-  Leana, C. & Van Buren, H. (1999). Organizational Social and Employment Practices. Academy of management review, V. 24, N. 3, PP: 53 – 55.
-  Lin, N. (2001). Social Capital: A Theory of Social Structure and Action. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Mintzberg, H. (1989). Mintzberg on Management. New Yourk: Free Press.
-  Narayan, D. & Cassidy, M. F. (2001). A Dimensional Approach to Measuring Social Capital: Development and Validation of a Social Capital Inventory. Current Sociology, V. 49, N. 2.
-  Putnam, R. D. (1995). Bowling alon: America's Declining Social Capital. Journal of Democracy, V. 6, N. 1, PP: 65 – 78.
-  Putnam, R. D.; Leonardi, R. & Nanetti, V. (1993). Making democracy work: Civic traditions in modern Italy. Princeton. NJ: Princeton University Press.
-  Rabbins, S. P. (2002). Principles of Organizational Behavior. Translated into Persian by Ali Parsaian and Seyed Mohammad Arabi, Cultural Research Office Press, Tehran (in Persain).
-  Spellberg, A. (2001). Framework for the Measurement of Social Capital in New Zealand. Social Capital Programmed team, Statistics New Zealand.
-  Stone, W. (2001). Measuring Social Capital, Toward a Theoretically Informed Measuring Framework for Researching Social Capital in Family and Community Life. Australian Institute of Family Studies, Research Poper, N. 24.