نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارجامعه شناسی دانشگاه چمران اهواز

2 دانشجوی کارشناس ارشدجامعه شناسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی کارشناسی ارشدجامعه شناسی دانشگاه چمران اهواز

چکیده

اینترنت به مثابه یک رسانه با رشد حیرت انگیز در سال‌های اخیر، تاثیر بسزایی بر زندگی اجتماعی انسان داشته است. در این مقاله سعی بر آن است تا نقش اینترنت بر سرمایه اجتماعی کاربران در فضای سایبر و غیرسایبر بررسی شود. سرمایه اجتماعی در فضای سایبر و غیر سایبر با ابعاد ارتباطی و حمایتی در نظر گرفته شده است. روش بررسی در این ­تحقیق، پیمایشی و ابزار سنجش پرسشنامه می­باشد. نمونه تحقیق شامل 313 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز است که از طریق نمونه­گیری طبقه­ای انتخاب شده­اند. یافته‌های تحقیق نشان می­دهد که از سویی میان میزان ساعت استفاده از اینترنت و استفاده اجتماعی از اینترنت با سرمایه اجتماعی (ارتباطی، حمایتی) در فضای سایبر رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و از سوی دیگر میان میزان ساعت استفاده از اینترنت و سرمایه اجتماعی در فضای غیر سایبر رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد و همچنین میان استفاده اجتماعی از اینترنت با سرمایه اجتماعی (ارتباطی، حمایتی) در فضای غیر سایبر رابطه معناداری وجود ندارد. یافته‌های تحقیق همچنین نشان می‌دهد میان سرمایه اجتماعی در فضای سایبر و سرمایه اجتماعی در فضای غیر سایبر رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد که نشانگر این امر است که با افزایش سرمایه اجتماعی در فضای سایبر سرمایه اجتماعی در فضای غیر سایبر کاهش پیدا می­کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examination of Internet Users’ Social Capital in Cyberspace and Non-Cyberspace: A Case Study of Shahid Chamran University Students

نویسندگان [English]

  • ailhossein hosseinzadeh 1
  • mohammadali mombeni 2
  • shahroz forotankia 3

چکیده [English]

Internet, as a media, with an astounding growth in recent years has had significant impacts on human social life. The present paper aimed to investigate the role of internet on users’ social capital in cyberspaces and non cyberspaces. The bonding and bridging dimensions of social capital in cyberspaces and non cyberspaces were focused. It was a survey study and the research instrument was questionnaire. 313 subjects were selected by stratified random sampling method from among the students of ShahidChamranUniversity. The results showed that therewas a significant and positive relation between duration of using Internet and societal using of Internet with social capital (bonding/bridging) in cyberspaces. Therewas also a significant and negative relation between duration of using Internet and social capital (bonding/bridging) in non cyberspaces. Therewas no significant relation between societal using of Internet and social capital (bonding/bridging) in non cyberspaces. Moreover, therewas a negative and significant relation between social capital in cyberspaces and that of non cyberspaces. It indicates that increase in social capital in cyberspace leads to decrease in social capital in non cyberspace.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet
  • Social Capital
  • cyberspace
-  ال .دریفوس، هیوبرت. (1383)، درباره اینترنت، ترجمه: علی فارسی نژاد، تهران: ساقی.
-  باستانی و صالحی هیکویی، سوسن و مریم. (1386)، سرمایه اجتماعی شبکه و جنسیت: بررسی ویژگی‌های ساختی تعاملی و کارکردی شبکه اجتماعی زنان و مردان در تهران، نامه علوم اجتماعی، شماره 30.
-  پورشهریاری، مه سیما. (1386)، مقایسه افسردگی، انزوای اجتماعی و ارتباط خانوادگی دانش آموزان دختر کاربر و غیر کاربر اینترنتی دبیرستان‌های تهران، مجله مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی و روانشناختی دانشگاه الزهرا، دوره 3، شماره 2.
-  جواهری و باقری، فاطمه و لیلا. (1386) تاثیر استفاده از اینترنت بر سرمایه اجتماعی و انسانی، مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی داشگاه تربیت معلم تهران، سال15، شماره 58 و 59.
-  چلبی، مسعود (1375)، جامعه شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران: نشرنی
-  گیدنز، آنتونی (1384)، جامعه شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نی
-  ریتزر، جورج (1377)، نظریه‌های جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: علمی.
-  فیلد، جان (1386)، سرمایه اجتماعی، ترجمه: غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: کویر.
-  محسنی و همکاران، منوچهر و... (زمستان1385)، بررسی اثرات اینترنت بر انزوای اجتماعی کاربران اینترنت، مجله جامعه شناسی ایران، دوره هفتم، شماره 4.
-  مشایخ و برجعلی، مریم و احمد (1382)، بررسی رابطه تنهایی با نوع استفاده از اینترنت در گروهی از دانش آموزان دبیرستانی، مجله تازه‌های علوم شناختی، سال5، شماره 1.
-    Baymm, N.K. (1997). Interpreting soap operas and creating community: Inside an electronic fan culture. In S.Kiesler (Ed), Culture of the Internet. Mahweh, NJ: Lawrence Erlbum.
-    Benjamin, J. (1999). The internet effect on teenagers. [on-line]. http://www.jbenjamin. Org/research99/report.
-    Burt, R.S. (1983). Range. In R. S. Burt & M.J. Minor (Eds.), Appliped Network Analysis. Beverly Hills: Sage.
-    Constant, D., Sproull, L., & Kiesler, S. (1996). The kindness: The usefulness of electronic weak ties for technical advice. Organization Science, 7 (2).
-    Friedkin, N. (1982). Information flow through strong and weak ties in inter-organization social network Social Network, 3 (4).
-    Granovetter, M. (1973). The strength of weak ties. American journal of sociology, 78 (6), 1360-1380.
-    Granovetter, M. (1974). Getting Job: A study of contacts and Careers. Chicago: University of Chicago Press.
-    Hampton, K.N. (2003). Grieving for a lost network: Collective action in a wired suburb. The Information Scoiety, 19 (5).
-    Hargitjai,E. (2004) “internet Access and Use in Context”, Journal of  New Madia a Society, 6 (1).
-    Haythornthwaite, C. (2002). Strong,weak, and latent ties and the impact of new media. The Information Society, 18 (5).
-    Kapor, M. (1993, July/ August). Where is the digital highway really heading? Wired, 94, 53-59.
-    Koku, E., Nazer, N., & Wellman,B. (2001). Netting scholars: Online and offline. American Behavioral Scientist, 44 (10)..
-    Kraut, R. Kiesler, S. Boneva, B. Cummngs. J. Helgeson, V. and Crawford, A. (2001) Internet Paradox Revisited. Journal of Social Issues 58 (1).
-    Kraut, R., Lundmark: V., Patterson, M., Kiesler, S. and Mukapadhyay, T. (1998) “Intarnet Paradox: A Social Technology  that reduces Social Involvement and Psychological Well-being?” American Psychologist, 53.
-    Kraut, R., Mukhopadhyay, T., Szczpula, J., Kiesler , S., & Scherlis, W. (1998). Communication and information: Alternative uses of the Internet in household. In Proceeding of the CHI 98. New York ACM.
-    LaRose, R., Eastin, M.S., & Gregg, J. (2001). Reformulating the Internet paradox: Social cognitive explanations of Internet use and depression. Journal of Online Behavior, 1/2[online]. Available: http://www.behavior /JOB/v ln2/paradox.html
-    Leung, L. a Lee, P. (2004). “Multiple Determinant of Life Qualit: The Role of internet Activities, use of New Media Social Support and Leisure Activities” Journal of Telematics and informatics, Vol xxx, xxx-xxx
-    Muller, C. (19'99, July 5-7). Networks of "personal commmunities" and "group conmunities" indif­fent online communication services. Paper presented at the Proceedings of the Exploring Cyber Society: Social, Political, Economic and Cultural Issues, University of Northumbria at Newcastle, United Kingdom.
-    Nie, N. H. (2001). Sociability, interpersonal relations, and the Internet: Reconciling contlicting findings. American Behavioral Scientist, 45 (3).
-    Nie, N. H., & Erbring, L. (2000). Internet and society: A preliminary report. tanford, CA: Stanford Institutc for the Quantitative Study of Society.
-    Pickering, J. M., & King, J. L. (1995). Hardwring week ties: Interorganizational computer-mediated communication, occupational communities, and organizational chang. Organization Science, 6 (4).
-    Pinkatt,R. (2003). Community technology and community builing: Early results from the Community connections project. The Information Scoiaty, 19 (5).
-    Sanders, C.E, Field, T.M, Diego, M, & Kaplan, M. (2000). The Relationship of internet use to depressionand social isolation among adolescents,”Adolescence” Vol. 35, No.138.
-    Schwar E. (1996). Netoclivism: How citizens use the Internal. Sebaslopol, CA: Songline Studies.
-    Sproull, L. S., & Kiesler, S. B. (1991). Connections: New ways of working in the lieworked organizution. Cambridge, MA: MIT Press.
-    Tarrow, S. (1998). Fishnels. Internets and catnets: Globization and transnational collctive action. In M.Hanagan, L. Moch, & W. TeBrake (Eds.), The past and future of  collective action. Minneapolis: University of Minnesota Press.
-    Wellman, B. (2001). Physical place and cyber place: The rise of personalized networking.  ema­tional Journal of Urban and Regional Research, 25.
-    Wellman, B. Boase, J. Chen, W. (2002) “The Networked Nature of Community: online and off line”. IT & Society, 1 (1).
-    Wellman, B., Salaff, J., Dimitrova, D., Garton , L., & Haythornthwaite, C. (1996). Computer networks as social networks: Collaborative work, telework, and vitual community. Annual Review of Sociology, 22.
-    Welman . B, and Frank, K. (2001). Network capital in a multi-level world: getting support from personal community. in: Socail Capital: Theory and Research
-    Welman . B, Quan Haase . A, Witte. J, Hampton .J. (2001) “Does the Internet Increase, Decrease, or Supplement Social Capital?” Social Network, Participantion, and Community Commitment, A summary of article publish in American Behavior Scientist, Vol. 45 (3).
 http://www.chass.utoronto.ca
-    Williams, D. (2006). On and off the net: Scales for social capital in an online era. Jurnal of Computer-Mediated Communication, 11 (2), article . http://Jcmc.indiana.edu/vol11/issue2/ williams.html