نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی توسعه اجتماعی دانشگاه تهران.نویسنده مسئول

2 دانشیارجامعه شناسی دانشگاه تهران.

3 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران.

چکیده

امروزه شهرهای بزرگ در نتیجۀ مهاجرت مشکلات زیادی دارند. در مقابل، امکانات برخی گروه‌ها و قشرها باعث شده آنها به دنبال فضایی برای گذران اوقات فراغت خود و خانواده باشند که از مسائل و مشکلات شهری به دور بوده و با ارزش‌های والدین خانواده نزدیک‌تر باشد. این تحرک به شکل‌گیری موج شهرنشینی دیگری در خارج از قلمرو شهرها و ایجاد خانه‌های دوم در روستاهای خوش آب‌وهوای نزدیک شهرهای بزرگ از جمله اراک منتج شده است. در این مطالعه از نظریات مهاجرت معکوس و سبک زندگی بهره برده‌ایم. در این مطالعه از قالب روشی آمیختۀ هسه بایبر بهره برده و  روش کیفی اساس کار بوده و روش کمی در کنار آن استفاده شده است. جامعۀ آماری، بخش مرکزی شهرستان فراهان شامل 32 روستا که با تمام‌شماری به روش ترکیبی ارزیابی شدند.
نتایج مطالعه حاکی از آن است که خانه‌های دوم بیشتر در روستاهای فارس‌زبان گسترش یافته. مالکان ساکن قم و اراک (کمتر از50 درصد) تعطیلات آخر هفته و مناسبت‌ها درحالی‌که ساکنان تهران (بیش از 50 درصد) تنها در مناسبت‌ها مراجعه می‌کنند. لوازم موجود و چیدمان همۀ منازل ترکیبی از سنتی و مدرن است، تقریباً همۀ خانه‌ها در 5 تا 10 سال قبل ایجاد شده‌اند. حدود 10 درصد مالکان زن بوده، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی اغلب آنها متوسط و بالا بوده، حدود دوسوم بیش از 50 سال سن دارند، 90 درصد دارای لیسانس و کمتر بودند. همۀ مالکان با ساکنان نسبت فامیلی داشتند، دوسوم اعلام کردند پوشش آنها بهتر از پوشش شهری آنها برای تمایز و  نشان دادن تمکن مالی است. در برخی روستاها ایجاد خانه‌های دوم باعث بروز تشنج و اختلاف میان ساکنان شده و در برخی اثرات اجتماعی ـ فرهنگی مثبتی چون ایجاد اتحاد و همدلی و جلب مشارکت آنان در اقدامات روستا داشته است. تم‌های استخراج‌ شده شامل دستیابی به ارزش­ها و نیازهای فرامادی ــ بازگشت به هویت ــ نمایش یا اثبات منزلت بالا ــ احساس یا ابراز تمایز ــ مصرف بر مبنای مد و ذائقۀ همه‌چیزپسند بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Sociological Study of Second Houses in Iran and Their Consequences (Case Study: The City of Farahan) Abazarz Ashtari Mehrjardi , Hossein mirzaei Syed Ahmad Firouz Abadi , Hossein Imani Jajarmi

نویسندگان [English]

  • abazer ashdarimhrjardi 1
  • hossein merzie 2
  • Sed ahmad firouzabadi 3
  • hossein emanijajarmi 3

چکیده [English]

Today, large cities as a result of migration have problems such as population density, environmental pollution, loss of values ​​and traditions, and social and cultural damage. Factors such as increased income of some groups and classes have caused some families to look for a place to spend their free time away from the troubles of city life and closer to the values of their parents. This demographic and geographical mobility, which is a seasonal reverse migration, has resulted in the emergence of another wave of urbanization outside big cities, such as Arak.
The statistical population for this study was Farahan, a town in the north-west of Markazi Province, 32 villages of which were selected for the study. The research is descriptive and uses a combined qualitative-quantitative method. In this study, reverse migration and lifestyle have been analyzed. The most important results are: second houses are spread in all villages,
especially in populated areas inFars and Khalaj. Their size varies from 35 to 1500 meters and are built on one to four floors, the architecture of about 30% of these houses is traditional, but modern materials have been used in their construction; the owners who live in Qom and Arak go to these places on weekends and holidays, but those who live in Tehran go there only on Eids, during religious holidays, or for marriage and death rituals. Half of the houses had spaces for keeping animals called barns, the accessories available and the layout of these houses are a mixure of modern and traditional lifestyles, and almost all the houses were built in the last decade, especially since the 1390s.
Only about 10% of owners are women, half of the owners live in Tehran, and others live in Arak and Qom. 75% are more than 50 years old. In terms of education, 90% had a lower than college education. All owners are somehow related by family ties to the residents of the villages. About 70 percent of owners said their clothing was the same as or better than their urban clothing; in other words, they did this to show their wealth according to Bourdieu and Veblen. The relations between these people and the residents of the village are almost formal and based on mutual respect. In some rural areas, second houses cause tension and division among residents, whole in some areas they have had positive socio-cultural effects, such as empathy and participation in events in villages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The city of Farahan
  • Second Houses
  • lifestyle
  • Seasonal Reverse Migration
-  آزاد ارمکی، تقی. (1386)، الگوهای سبک زندگی در ایران، تهران: نشر؟؟.
-  اباذری، یوسف؛ حسن چاوشیان. (1381)، «از طبقه تا  سبک زندگی»، نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 20.
-  الیاسی، مجید و دیگران. (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر مصرف کالاهای فرهنگی در بین جوانان». جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال دوم، شمارة دوم، پاییز و زمستان، صص 55ـ76.
-  ﺑﺎﮐﺎک، راﺑﺮت. (١٣٨١)، ﻣﺼﺮف، ﺗﺮجمۀ ﺧﺴﺮو ﺻﺒﺮی، تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
-  بودریار، ژان. (1389)، جامعۀ مصرفی، ترجمة پیروز ایزدی، تهران: نشر ثالث.
-  بوردیو، پیر. (1390)، تمایز: نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی، ترجمۀ حسن چاووشیان، تهران: نشر ثالث.
-  بنیاد مسکن انقلاب شهرستان فراهان، 1390.
-  بهار، مهری. (1390)، مصرف و فرهنگ، تهران: انتشارات سمت.
-  بیرو، الن. (1380)، فرهنگ علوم اجتماعی، باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
-  رضوانی، محمدرضا. (1382)، «تحلیل روند ایجاد و گسترش خانه‌های دوم در نواحی روستایی، مطالعه موردی: نواحی روستایی شمال استان تهران»، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 45، صص 59ـ 73
-  سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1385 و 1390، مرکز آمار ایران.
-  شاریه، ژان برنار. (1373)، شهرها و روستا، ترجمۀ سیروس سهامی، مشهد: نشر نیکا.
-  شهابی، محمد. (1386)، «سبک‌های زندگی جهان‌ وطنانه در میان جوانان ایرانی و دلالت‌های سیاسی آن»، الگوهای سبک زندگی ایرانیان.
-  علیقلی‌زاده فیروزجایی، ناصر. (1386)، اثرات گردشگری بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی نواحی روستایی،مطالعهموردی: نواحیروستاییبخشمرکزیشهرستاننوشهر، پایان‌نامۀدکتریجغرافیاوبرنامه‌ریزیروستایی، استاد راهنما دکتر سیدعلی بدری، دانشگاه تهران، گروه جغرافیای انسانی.
-  فاضلی، محمد. (1382)، مصرف و سبک زندگی، تهران: نشر صبح صادق.
-  ﻣﻬﺪوی ﻛﻨﻲ، محمدسعید. (1387)، دﻳﻦ و ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه اﻣﺎم ﺻﺎدق (ع).
-  وبلن، تورشتاین. (1386)، نظریة طبقة تن‌آسا، ترجمۀ فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
 
-    Albaugh, Ryan. (2010). Analyzing the “Religious capital” Approach to Religious Participation.
         http://nazarene. org/files/docs/albaugh_ryan_paper. pdf.
-    Bielckus, C. L.; Rogers, A. W.; & Wibberley, G. P. (2008). Second homes in England and Wales, London: Invicta Press.
-    Bohlin, M. (1982). Spatial Economics of Second Homes: a Review of a Canadian and a Swedish Case Study, Uppsala dissertations from the faculty of Social Sciences 27. Uppsala: UppsalaUniversity.
-    Chaudhuri, Himadri Roy, Majumdar, Sitanath. (2006). “Of diamonds and desires: Understanding conspicuous: consumption from a contemporary marketing perspective”, Academy of Marketing Science Review, No. 11.
-    Clout, H. D. (1969). “Second home in france”, Journal of Town planning.
-    Dijst, M.; Lanzendorf, M.; Barendregt, A.; & Smit, L. (2005). “Second homes in Germany and the Netherlands: Ownership and travel impact explained”, Tijdschriftvoor Economists en Social Geography, Vol. 2, No. 96, pp 139-152.
-    Gallent, N.; Mace, A.; & Tewdwr, M. (2005). Second home: European Perspectives and UK Policies, England: Ashgate Publish Limited.
-    Hubacek, Klaus et al. (2007). “Changing lifestyles and developing”, Futures,No. 39.
-    Institute. 55. October 1969. Quoted from: Da Vane, R. 1975. Second home Ownership: a case study. UK: University of Wales Press.
-    Marjavaara, R. (2007). “Route to destruction? Second home tourism in Small Island Communities”. Island Studies Journal, Vol. 1, No. 2, pp 27-46.
-    Müller, D. K. (2004). Mobility, Tourism and Second Homes. In Lew A. A.; Hall, C. M.; and Williams, A. M. (Eds. ). A Companion to Tourism, pp 387-398. Oxford: Blackwell.
-    Stott, M. (2010). Tourism in Mykonos; Some social and Cultural responses Mediterranean Studies.
-    Flognfeldt, T. (2002). Second home ownership. A sustainable semi-migration, in C. M. Hall; A. M. Williams. (eds). Tourism and Migration. New Relationships between.
-    Jaakson, R. (1986). “Second home domestic tourism”, Annals of Tourism Research, No.13, pp 367-391.
-    Müller, D. (2001). “Second home tourism and sustainable development in North European peripheries”. Paper presented at the TTRA European Chapter Annual Conference, Kiruna, Sweden, April 2001.
-    Robertson, R. W. (1977). Second-home decisions: the Australian context, in J. T. Coppock (ed). Second Homes. Curse or Blessing? Pergamon Press, Oxford, pp. 119-138.