نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علیرضا بندرآباد

گروه شهرسازی، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

چکیده
هدف از طراحی محیطی، همان آفرینش مکان‌هاست. اما در این میان «خارج از مکان»‌‌ها هم مهمند. با در دست داشتن این نقطه شروع، پرسش‌‌هایی درباره تعریف، بازشناسی، شالوده و موقعیت مکان‌ها و خارج از آن‌‌ها مطرح ‌می‌شود؛ به‌گونه‌ای که شناسایی و تبیین تصورات مکان در رأس امور قرار ‌می‌گیرند. آیا فقط «مکان»‌‌ها رونق دارند یا «خارج از مکان‌ها» نیز پویا هستند و سرزندگی دارند؟در این تحقیق برای یافتن پاسخ، دو مفهوم به‌ظاهر متمایز «مکان» و «خارج از مکان» در شهر از دیدگاه روانشناسی محیط به‌طور تطبیقی مقایسه شده است. در این بین سیمای فیزیکی، فعالیت‌‌ها و معانی مواد خام هویت مکان هستند و دیالکتیک بین آن‌‌ها، روابط ساختاری بین این هویت است که گاه احساس ‌می‌شود در «خارج از مکان‌ها» نیز بروز ‌می‌یابند. در این پژوهش با استفاده از روش‌‌های تحلیل محتوای کیفی و تحلیل داده‌‌های برداشت شده با روش مطالعات میدانی به چیستی مفهوم مکان در شهر پرداخته ‌می‌شود، تا معیار‌های تشکیل دهنده آن شناسایی شود. این معیار‌ها برای ارزیابی «خارج از مکان» در شهر به‌کار گرفته شده است تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا «خارج از مکان»‌‌ها در شهر گاهی به اندازه«مکان»‌‌ها مهم و پر رونق‌اند. در این پژوهش که عمدتا با روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است، نتایج  نشان ‌می‌دهد تلاش برای حذف پدیده‌‌های «خارج از مکان» در شهر‌ها امری صددرصد مثبت به‌شمار ‌نمی‌‌رود.

کلیدواژه‌ها

• واژه‌های کلیدی:مکان
• خارج از مکان
• شهر
• فضای شهری
• روانشناسی محیطی

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study between Place and out of Place Concepts in City Social Development with an Environmental Psychology Approach

نویسنده [English]

• Alireza Bandarabad

Department of urban planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University

چکیده [English]

A Comparative Study between Place and out of Place Concepts in City Social Development with an Environmental Psychology Approach
Alireza Bandarabad^[1]
Received: 9/9/2017                 Accepted: 9/1/2018
           
Abstract
The aim of environmental design is the creation of places. But in the meantime, "out of places" is also  important. With this starting point, questions are asked about the definition, recognition, foundation, and location of places and outside them, so that identifying and explaining the imagination of the place would be at the top of the affair. Are only "places" booming, or "out of places" are also dynamic and refreshing? In this study in order to find an answer, the two seemingly distinct concept of "place" and "out of place" in the city are compared in a comparative perspective of environmental psychology. In this context, the physical image, activities and meanings are raw materials of the place identity and the dialectics between them is the structural relationship between this identity, which is sometimes felt to occur in "out of places." In this research, applying qualitative content analysis methods and by through analyzing the data extracted by the field studies method, the concept of place in the city is discussed in order to identify its constituent criteria. These criteria are used to evaluate "out of place" in the city to answer the question why "out of places" in the city are sometimes as important as "places". The results of this study, which are mainly based on the qualitative content analysis method, show that efforts to remove "out-of-place" phenomena in cities are not completely positive.
Keywords: Place, Out of Place, City, Urban Space, Environmental Psychology
 



[1]. Department of Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic AzadUniversity,
     Tehran, Iran.   bandarabad@yahoo.com