عزت اله سام آرام؛ سمانه منصوری
چکیده
چکیده در سالهای اخیر بهخصوص بعد از ایجاد بحران مالی 2008، مخاطرات و تغییرات ایجاد شده در حوزه اقتصادی بر سایر حوزهها مثل حوزه سیاسی، زیست محیطی و مخصوصاً حوزه اجتماعی اثرگذار بوده و بر میزان آسیبها و بحرانهای اجتماعی افزوده است. بر همین مبنا مباحث مربوط به مقاومسازی و تابآوری اجتماعی در کنار سایر نظریهها مطرح و ...
بیشتر
چکیده در سالهای اخیر بهخصوص بعد از ایجاد بحران مالی 2008، مخاطرات و تغییرات ایجاد شده در حوزه اقتصادی بر سایر حوزهها مثل حوزه سیاسی، زیست محیطی و مخصوصاً حوزه اجتماعی اثرگذار بوده و بر میزان آسیبها و بحرانهای اجتماعی افزوده است. بر همین مبنا مباحث مربوط به مقاومسازی و تابآوری اجتماعی در کنار سایر نظریهها مطرح و در مبادی نظریه و آکادمیک از جایگاه مهمی برخوردار گشته است. در واقع بحث تابآوری اجتماعی میگوید زمانی یک سیستم اجتماعی تابآور است که بتواند مخاطرات موقت یا دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر، انطباق دهد؛ بدون از دست دادن کارکرد خود. در این مقاله سعی شده است بهروش کتابخانهای مروری بر کتب و مقالات معتبر علمی که در سالهای اخیر در این حوزه منتشر شدهاند، داشته و تعاریف تابآوری اجتماعی و شاخصهای اندازهگیری این مفهوم معرفی گردد. آگاهی از مباحث، تلاش و تجارب کشورهای دیگر در این حوزه میتواند در سیاستگذاریها، برنامهریزیها و حتی اقدامات اجرایی و ارزیابی آنها مفید و موثر واقع شود. واژههای کلیدی: تغییرات، مخاطرات، تابآوری، آسیبپذیری، جوامع تابآور، شاخصها.
جعفر حسین پور؛ علی مومنی
چکیده
چکیده با ورود تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی درخانوادهها، ارزشهای اجتماعی خانوادهها تحت تأثیر قرار گرفته و موجب شده تا شاهد تغییراتی در رفتار و گفتمان نسل جوان باشیم. شبکههای اجتماعی مجازی و اینترنت مهمترین این تکنولوژیها میباشد که در دنیای امروز ما بهگونهای نفوذ کرده است که نمیتوان زندگی بدون آنرا تصور ...
بیشتر
چکیده با ورود تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی درخانوادهها، ارزشهای اجتماعی خانوادهها تحت تأثیر قرار گرفته و موجب شده تا شاهد تغییراتی در رفتار و گفتمان نسل جوان باشیم. شبکههای اجتماعی مجازی و اینترنت مهمترین این تکنولوژیها میباشد که در دنیای امروز ما بهگونهای نفوذ کرده است که نمیتوان زندگی بدون آنرا تصور کرد، اما همین فضا آسیبهای متعددی را با خود بهدنبال داشته است که یکی از اصلیترین این آسیبها، در محیط خانواده و تغییر سبک زندگی و شکستن مرز باورها و ارزشها بهخصوص در میان بانوان و دختران جوان است؛ قشری که قرار است مولد و پرورش دهندهی نسلهای بعدی باشند و با تغییر در هویتشان، میتوان هویت نسل ایرانی را استحاله کرد. غرب و حاکمان فضای مجازی برای نیل به چنین هدفی، برنامهریزی گستردهای دارند. این تحقیق بهمنظور بررسی تاثیر شبکههای اجتماعی با تاکید بر چهار مولفه (ویژگی) اصلی محیط تعاملی، فضای صمیمی و احساس رضایت، گروهها، اجتماعات مجازی و محتوا و تولیدات شبکههای اجتماعی که منتج از این شبکهها میباشد و تاثیر آن بر هویت نهاد خانواده صورت گرفته است. این پژوهش، کمی و از نوع توصیفی-تحلیلی است و از تکنیک پیمایش، در این مطالعه بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش شامل همه شهروندان مناطق چهاردهگانه شهر اصفهان است که به مراکز مشاوره روانشناسی در شهر اصفهان مراجعه کردهاند که محقق به کمک جدول مورگان 184 نفر از مراجعهکنندگان رابه روش نمونهگیری سهمیهای غیر احتمالی بهعنوان حجم نمونه انتخاب کرده است. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته شامل 26 گویه بوده که روایی آن مبتنی بر نظر نخبگان و پایایی آن به شیوه آلفای کرونباخ با ضریب 880/. که در سطح رضایت بخش است بهدست آمد. نتایج حاصل از پژوهش، آشکار ساخت که بین شبکههای اجتماعی مجازی و هویت نهاد خانواده رابطه معناداری وجود دارد. بدینترتیب که برخی ویژگیهای شبکههای اجتماعی مجازی از جمله محیط تعاملی، فضای صمیمی و احساس رضایت، گروهها و اجتماعات مجازی و محتوا و تولیدات شبکههای اجتماعی تاثیر غیر قابل انکاری بر هویت نهاد خانواده و ارزشهای این نهاد مقدس دارد. واژههای کلیدی: خانواده، شبکههای اجتماعی، هویت، فضای مجازی.
محمد باقر تاج الدین
چکیده
چکیده سلامت اجتماعی میتواند بهعنوان ارزیابی افراد از روابط اجتماعیشان، چگونگی واکنش دیگران به آنها و چگونگی تعامل آنها با نهادهای اجتماعی و اجتماع تعریف گردد. از سوی دیگر، کلان شهرها با انبوهی از مشکلات و مسایل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی روبرو هستند که نیازمند توجه بیشتر به این موضوع است. با توجه به اهمیت روزافزون ...
بیشتر
چکیده سلامت اجتماعی میتواند بهعنوان ارزیابی افراد از روابط اجتماعیشان، چگونگی واکنش دیگران به آنها و چگونگی تعامل آنها با نهادهای اجتماعی و اجتماع تعریف گردد. از سوی دیگر، کلان شهرها با انبوهی از مشکلات و مسایل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی روبرو هستند که نیازمند توجه بیشتر به این موضوع است. با توجه به اهمیت روزافزون موضوع سلامت اجتماعی، پژوهش حاضر درصدد است ضمن بررسی این موضوع مهم، اقدام به واکاوی تعیین کنندههای اجتماعی موثر بر سلامت اجتماعی نماید. این پژوهش در بین 400 نفر از شهروندان ساکن در منطقه 12 تهران انجام شد و برای تبیین نظری موضوع از دیدگاه نظری«کوری کییز و شاپیرو» استفاده شد. در بخش روش نیز با استفاده از روش پیمایش و ابزار سنجش پرسشنامه و روش نمونهگیری خوشهای اقدام به تکمیل پرسشنامه گردید. نتایج نشان داد که چهار متغیر حمایت اجتماعی، کیفیت زندگی، امنیت اجتماعی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی همگی با متغیر وابسته سلامت اجتماعی (در جایگاه متغیر وابسته) رابطه دارند و متغیرهای مستقل برشمرده شده قادر به پیشبینی متغیر سلامت اجتماعی نیز بودهاند. بر این مبنا بیشترین میزان پیشبینی کنندگی مربوط به متغیر حمایت اجتماعی (با ضریب بتای 50/0) و پس از آن بهترتیب مربوط به متغیرهای کیفیت زندگی (با ضریب بتای 24/0)، امنیت اجتماعی (با ضریب بتای 22/0) و پایگاه اجتماعی-اقتصادی (با ضریب بتای 10/0) بوده است. مهمترین نتیجه تحقیق حاضر این است که مهمترین نتیجهای که میتوان از پژوهش حاضر گرفت این است که سلامت اجتماعی بیشتر از آن که ناشی از بهبود شرایط فردی باشد، ناشی از بهبود شرایط اجتماعی است و هر چقدر میزان بهبود و اصلاح شرایط ساختاری جامعه افزایش یابد میتوان انتظار داشت که سطح سلامت اجتماعی جامعه هم ارتقا یابد. در واقع، ارتقای سلامت اجتماعی وابستگی زیادی به ارتقای سطح کیفیت زندگی، حمایت اجتماعی، پایگاه اجتماعی-اقتصادی و امنیت اجتماعی دارد.
حسین ابراهیم زاده؛ اباذر اشتری مهرجردی؛ فاضل حاجیزاده
چکیده
چکیده پژوهش حاضر، باهدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی در ساماندهی بافت فرسوده شهری منطقه 3 شهر زاهدان تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. جمعآوری اطلاعات با دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) صورت پذیرفت. جامعه آماری تحقیق، محدوده بافت فرسوده منطقه 3 شهر زاهدان که مشتمل بر 61304 نفر و نمونه طبق فرمول ...
بیشتر
چکیده پژوهش حاضر، باهدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی در ساماندهی بافت فرسوده شهری منطقه 3 شهر زاهدان تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. جمعآوری اطلاعات با دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) صورت پذیرفت. جامعه آماری تحقیق، محدوده بافت فرسوده منطقه 3 شهر زاهدان که مشتمل بر 61304 نفر و نمونه طبق فرمول کوکران 325 نفر تعیین گردید. تجزیه و تحلیل با کمک نرمافزار Spss و آزمونهای آماری تحلیل عاملی، پیرسون و آزمون کروسکال والیس انجام گرفته است. نتایج تحلیل عاملی بیانگر آن است که اولین عامل بهتنهایی 76/27 درصد از واریانس را تبیین میکند و عامل دوم 99/15 درصد، عامل سوم 20/10، عامل چهارم 61/7، عامل پنجم 56/6، عامل ششم 12/4، عامل هفتم 74/4، عامل هشتم 17/4 درصد از واریانس را محاسبه میکند. همچنین نتایج حاصل از آزمون پیرسون نشان داد که بین میزان مشارکت مردمی درروند ساماندهی بافت فرسوده با مؤلفههای میزان امکانات و خدمات شهری و اعتمادسازی رابطه معناداری وجود دارد. در نهایت نتایج آزمون کروسکال والیس حاکی از آن بود که محلات کارخانه نمک و غریبآباد بهترتیب، با میانگین رتبههای 59/136، 39/73 در بهترین و بدترین شرایط قرار داشتند.
علیرضا بندرآباد
چکیده
چکیده هدف از طراحی محیطی، همان آفرینش مکانهاست. اما در این میان «خارج از مکان»ها هم مهمند. با در دست داشتن این نقطه شروع، پرسشهایی درباره تعریف، بازشناسی، شالوده و موقعیت مکانها و خارج از آنها مطرح میشود؛ بهگونهای که شناسایی و تبیین تصورات مکان در رأس امور قرار میگیرند. آیا فقط «مکان»ها رونق دارند ...
بیشتر
چکیده هدف از طراحی محیطی، همان آفرینش مکانهاست. اما در این میان «خارج از مکان»ها هم مهمند. با در دست داشتن این نقطه شروع، پرسشهایی درباره تعریف، بازشناسی، شالوده و موقعیت مکانها و خارج از آنها مطرح میشود؛ بهگونهای که شناسایی و تبیین تصورات مکان در رأس امور قرار میگیرند. آیا فقط «مکان»ها رونق دارند یا «خارج از مکانها» نیز پویا هستند و سرزندگی دارند؟در این تحقیق برای یافتن پاسخ، دو مفهوم بهظاهر متمایز «مکان» و «خارج از مکان» در شهر از دیدگاه روانشناسی محیط بهطور تطبیقی مقایسه شده است. در این بین سیمای فیزیکی، فعالیتها و معانی مواد خام هویت مکان هستند و دیالکتیک بین آنها، روابط ساختاری بین این هویت است که گاه احساس میشود در «خارج از مکانها» نیز بروز مییابند. در این پژوهش با استفاده از روشهای تحلیل محتوای کیفی و تحلیل دادههای برداشت شده با روش مطالعات میدانی به چیستی مفهوم مکان در شهر پرداخته میشود، تا معیارهای تشکیل دهنده آن شناسایی شود. این معیارها برای ارزیابی «خارج از مکان» در شهر بهکار گرفته شده است تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا «خارج از مکان»ها در شهر گاهی به اندازه«مکان»ها مهم و پر رونقاند. در این پژوهش که عمدتا با روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است، نتایج نشان میدهد تلاش برای حذف پدیدههای «خارج از مکان» در شهرها امری صددرصد مثبت بهشمار نمیرود.
فاطمه مدیری
چکیده
چکیده با توجه به مطالعات متعدد که نشان از تاثیر متفاوت دینداری و نگرشهای جنسیتی بر فرزندآوری و وجود تفاوتهای جنسیتی در این حوزه دارد، این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه تأثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده، به تفکیک جنسیت انجام شده است. جامعه آماری پیمایش، متاهلین شهر تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران ...
بیشتر
چکیده با توجه به مطالعات متعدد که نشان از تاثیر متفاوت دینداری و نگرشهای جنسیتی بر فرزندآوری و وجود تفاوتهای جنسیتی در این حوزه دارد، این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه تأثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده، به تفکیک جنسیت انجام شده است. جامعه آماری پیمایش، متاهلین شهر تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران و اثر طرح مطلوب، 1272 مرد و زن متاهل که سن زن در خانواده ایشان 15 تا 49 سال بود، انتخاب شده است. شیوه نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای و ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و در تحلیل دادهها از آزمونهای همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد، گرایش افراد به دین نسبتا بالاست و نگرشهای جنسیتی برابرطلبانه در سطح وسیعی دیده میشود. زنان دیندارتر از مردان بوده و نگرشهای جنسیتی برابرطلبانهتری دارند. بهطوریکه حدود 60 درصد از مردان و 70 درصد از زنان دینداری متوسط و بالاتر و حدود 50 درصد مردان و 70 درصد زنان نگرشهای جنسیتی برابرطلبانه در سطح بالا را گزارش کردهاند. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد تعداد فرزندان قصد شده در هر دو جنس متأثر از دینداری و نگرشهای جنسیتی بوده و دینداری بیش از نگرشهای جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده اثرگذار است. الگوی تقریبا مشابهی در تاثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر قصد فرزندآوری در مردان و زنان وجود داشته، اما تفاوتهای جنسیتی نیز مشهود است. نتایج تحقیق نشان میدهد اتخاذ سیاستهای مناسب میتواند در رسیدن به جمعیت مطلوب کمککننده باشد.
میر هاشم موسوی دیجوجین؛ محمد زاهدی وفا
چکیده
چکیده تامین رفاه عمومی تحت عنوان «سیاستهای اجتماعی» از اهداف مهم نظامهای سیاسی است، که معمولا بر اساس مبانی ریشهای و پارادایم غالب در هر نظامیتنظیم و ارائه میگردد. در این پژوهش علمی تمرکز راهبردی بر اندیشه و آرا حضرت امام خمیتی (ره) در حوزه رفاه عمومی شده که با نفی پارادایم مادیگرایی سوسیالیستی و لیبرالیستی، ...
بیشتر
چکیده تامین رفاه عمومی تحت عنوان «سیاستهای اجتماعی» از اهداف مهم نظامهای سیاسی است، که معمولا بر اساس مبانی ریشهای و پارادایم غالب در هر نظامیتنظیم و ارائه میگردد. در این پژوهش علمی تمرکز راهبردی بر اندیشه و آرا حضرت امام خمیتی (ره) در حوزه رفاه عمومی شده که با نفی پارادایم مادیگرایی سوسیالیستی و لیبرالیستی، در تجربه نظام مردمسالاری دینی میتواند بهعنوان ارکان جهتساز الگوی راهبردی در حوزه رفاه عمومی، مورد استفاده نسل جدید و آینده مدیریتی کشور و همچنین سایر کشورهای اسلامی باشد. این تحقیق کاربردی و توسعهای بوده و از لحاظ روشی از دسته پژوهشهای آمیخته بوده که از روش تحلیل محتوا در آرا و اندیشههای امام خمینی (ره) با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی در بستر نرمافزار MAXQDA بهره برده است. جامعه آماری شامل کلیه اسناد و مدارک بالادستی مرتبط با اندیشهها، آرا، نظریات، رهنمودها و تدابیر حضرت امام خمینی (ره) برای رسیدن به ارکان جهتساز الگوی راهبردی (دکترین، اهداف و سیاستها) بوده که با نمونهگیری نظری در حوزه رفاه عمومی مورد بررسی بوده است. در مفصلبندی گفتمان امام خمینی (ره) دال مرکزی که مفاهیم و مقولههای دیگر را تحت تأثیر قرار داده، تامین عدالت در ساحتهای مختلف است. سایر عناصر گفتمانی مرتبط با دال مرکزی رفع توامان نیازهای مادی و معنوی عموم، تکافل اجتماعی و استفاده از ظرفیتهای مردمی و پرهیز از دخالتهای غیر ضرور دولت، توسعه رفاه عمومی با اجرای برنامه مالی اسلام و ابتنا بر ظرفیتهای درونی نظام، میباشد.