احسان علینی
چکیده
بررسی عملکرد نهادهای مهم اقتصادی کشور، می‌تواند به ما در درک وضعیت کنونی و همچنین یافتن راه‌های مناسب برای ترمیم خلأها در آینده، کمک فراوانی کند. یکی از مفاهیم نسبتاً جدیدی که در علوم سیاسی جهت بررسی عملکرد نهادها وجود دارد، مفهوم ظرفیت دولت است. در مقاله حاضر، با استفاده از این مفهوم و روش اسنادی و تحلیل تاریخی داده‌ها و اطلاعات، ...
بیشتر
بررسی عملکرد نهادهای مهم اقتصادی کشور، می‌تواند به ما در درک وضعیت کنونی و همچنین یافتن راه‌های مناسب برای ترمیم خلأها در آینده، کمک فراوانی کند. یکی از مفاهیم نسبتاً جدیدی که در علوم سیاسی جهت بررسی عملکرد نهادها وجود دارد، مفهوم ظرفیت دولت است. در مقاله حاضر، با استفاده از این مفهوم و روش اسنادی و تحلیل تاریخی داده‌ها و اطلاعات، عملکرد این سازمان با تأکید بر برنامه‌های پنج‌گانه توسعه، بررسی می‌شود؛ این عملکرد بر اساس دو شاخص اصلی و مهم مفهوم ظرفیت دولت، یعنی میزان استقلال بوروکراسی از دولت و کارآمدی نهادی، ارزیابی می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد سازمان برنامه‌وبودجه در دوران اصلاحات ازلحاظ دو مؤلفه اصلی ظرفیت دولت، بیشترین کارآمدی و بازدهی را داشته است؛ دلیل این امر از واقعی‌تر شدن نگاه دولت به عرصه اقتصاد و توسعه کشور (بر مبنای اقتضائات و شرایط کشور) و تلاش در جهت کاستن از تصدی‌گری در این حوزه ناشی می‌شود. همچنین این نتایج بیان دارد با توجه به تحلیل صورت گرفته از برآیند کارآمدی این سازمان در طول نزدیک به چهار دهه، ایجاد تغییرات ساختاری اساسی در سازمان دارای اولویت بوده و مسئولین این نهاد باید توجه بیشتری نسبت به بهبود دو مؤلفه اساسی میزان استقلال و کارآمدی نهادی داشته باشند.
اصغر عسکری خانقاه؛ ایرج ساعی ارسی؛ حسین اسمعیل پور
چکیده
پیشرفت در بستر فرهنگی و توجه به فرهنگ از گام‌های مهم رسیدن به توسعه است و رسیدن به توسعه اقتصادی به‌عنوان الزامات توسعه وابسته به عناصر فرهنگی در بستر اجتماعی یک زیست‌بوم تلقی می‌شود. مطابق چارچوب نظری کارکردگرایی نیازهای فرهنگی، زمینه‌ها را برای هرگونه کنش اقتصادی در راستای توسعه فراهم می‌سازند به‌گونه‌ای که رفع نیازها، تعریف ...
بیشتر
پیشرفت در بستر فرهنگی و توجه به فرهنگ از گام‌های مهم رسیدن به توسعه است و رسیدن به توسعه اقتصادی به‌عنوان الزامات توسعه وابسته به عناصر فرهنگی در بستر اجتماعی یک زیست‌بوم تلقی می‌شود. مطابق چارچوب نظری کارکردگرایی نیازهای فرهنگی، زمینه‌ها را برای هرگونه کنش اقتصادی در راستای توسعه فراهم می‌سازند به‌گونه‌ای که رفع نیازها، تعریف نیازهای جدید را به دنبال دارد و در سلسله‌مراتب نیازها، کارکرد، مفاهیم جدید یافته تا ساختار اقتصادی اجتماعی جامعه را رقم زند. فرهنگ نیز دارای کارکرد ارضاء نیازهای انسان در زندگی اجتماعی و انطباق انسان با محیط اطرافش بوده و اجزای مختلف فرهنگ، در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر و در جهت برآوردن این خواسته شرکت می‌جویند. مقاله حاضر یک پژوهش توسعه‌ای بوده که به روش اسنادی طی سال‌های 1394 الی 1397 در استان گیلان انجام‌شده است. بر طبق یافته‌ها و نتایج تحقیق فرهنگ به‌ویژه فرهنگ‌عامه از جایگاه ویژه‌ای در امر توسعه برخوردار است، اما همه ابعاد فرهنگ‌عامه مردم گیلان چندان از توسعه سخن نمی‌گویند. آیین‌ها در همه فرآیندهای اقتصادی نقش اساسی دارند. تقدیرگرایی افسانه‌های گیلانی نمی‌تواند تدبیر را در کنش‌های اقتصادی که زمینه‌ساز توسعه اقتصادی‌اند، رهنمون شود.
محمدحسین پناهی
چکیده
ربع پایانی قرن بیستم با پدیده چرخش فرهنگی، به همراه پدیده پسامدرنیته و پساساختارگرایی، هم در بُعد واقعیت اجتماعی و هم در بُعد تحلیل اجتماعی، مصادف بوده است. این چرخش نه‌تنها نشان‌دهنده اهمیت یافتن بیش‌ازپیش نقش فرهنگ در زندگی انسان‌ها و در علوم انسانی و اجتماعی است، بلکه نشان‌دهنده فهم درست‌تر و عمیق‌تر از نقش و قدرت فرهنگ در ...
بیشتر
ربع پایانی قرن بیستم با پدیده چرخش فرهنگی، به همراه پدیده پسامدرنیته و پساساختارگرایی، هم در بُعد واقعیت اجتماعی و هم در بُعد تحلیل اجتماعی، مصادف بوده است. این چرخش نه‌تنها نشان‌دهنده اهمیت یافتن بیش‌ازپیش نقش فرهنگ در زندگی انسان‌ها و در علوم انسانی و اجتماعی است، بلکه نشان‌دهنده فهم درست‌تر و عمیق‌تر از نقش و قدرت فرهنگ در انواع ساحتهای زندگی بشری و تحلیل اجتماعی است، که مدتها تحتالشعاع عامل اقتصادی قرار گرفته بود. در این مقاله سعی می‌شود اولاً با پرداختن به موضوع توسعه فرهنگ و انواع و ابعاد آن اهمیت توسعه فرهنگ و توسعه فرهنگی مورد حث قرار گیرد. ثانیاً، سعی می‌شود با استفاده از مطالعات مفاخر در رابطه با نقش فرهنگ در توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نشان داده شود که توسعه عرصههای گوناگون جامعه بدون توسعه فرهنگ نه می‌تواند مداوم و پایدار باشد، و نه می‌تواند در جهت خودشکوفایی و تکامل انسانی قرار گیرد. بدین معنی توسعه عرصههای گوناگون جامعه باید توسعه‌ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی – اسلامی و یا به معنای دقیق کلمه «توسعه فرهنگی» باشد، تا تلاشهای کشور در جهت پیشرفت اسلامی ایرانی مقرون با موفقیت گردد.
