نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی توسعه دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم تحقیقات،تهران،ایران
2 استادیار جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی(نویسنده مسئول)
3 استاد علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ،تهران،ایران
چکیده
این مقاله به تحلیل نظام تامین اجتماعی در برنامه های توسعه پس از انقلاب پرداخته تا مشخص شود در سطح کلان با چه سیاستی به برنامه ریزی و مدیریت پرداخته شده است.روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی از نوع عرفی است. هریک از بخشهای مرتبط با نظام تامین اجتماعی از قبیل بیمه های اجتماعی و حمایت های اجتماعی واحد تحلیل بوده است. اعتبارپذیری با استفاده از تکنیک کسب اطلاعات موازی و خودبازبینی محقق، تاییدپذیری یافته ها با استفاده از رویه های کدگذاری مورد ملاحظه قرار گرفته است.
روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی از نوع عرفی یا قراردادی است. جامعه مورد مطالعه برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران و هریک از بخش های مرتبط با نظام تامین اجتماعی واحد تحلیل بوده است. اعتبارپذیری با استفاده از تکنیک کسب اطلاعات موازی و خودبازبینی محقق، تاییدپذیری یافته ها با استفاده از رویه های کدگذاری مورد ملاحظه قرار گرفته است. نتیجه پژوهش نشان داد نظام تامین اجتماعی رشد چندپاره وکند داشته، لایه حمایت اجتماعی از لایه بیمه های اجتماعی پیش افتاده و دارای دو ویژگی اصلی تقلیل گرایی و تبعیضی است. نظام تامین اجتماعی در برنامه های توسعه کمتر به مثابه ابزاری برای فقرزدایی و توزیع عادلانه درآمد، در نظر گرفته شده، بیشتر با تمرکز بر بیمه سلامت، در جهت توسعه بعد افقی رشد داشته و توسعه بعد عمودی تقریبا مغفول مانده است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Analysis of Iran's social security system in development programs after the revolution
نویسندگان [English]
- zohre shahbazi 1
- karam habibpour 2
- Mostafa Azkia 3
1 PhD student in Development Sociology
2 Assistant Professor of Sociology, Kharazmi University
3 Professor, Department of Sociology, Research Sciences Branch
چکیده [English]
The purpose of this article is to analyze the country's social security system in the development plans of the last four decades in Iran. The research method is customary or conventional qualitative content analysis. The study population is the economic and social development programs of the Islamic Republic of Iran and each of the sectors related to the social security system such as social insurance and social support is the unit of analysis. Validation using the parallel information acquisition technique and the researcher's self-review, validation has been considered using coding procedures. The social security system has had fragmented and slow growth. The social assistance and support is superior to the social insurance and has two main characteristics of reductionism and discrimination. The social security system is summarized in programs to provide services and support to specific groups and in planning, this system as a tool to gain legitimacy and strengthen the social and popular origin of the ruling political system, not a modern tool for poverty alleviation and equitable distribution of income Considered to be more focused on health insurance, it has grown towards the development of the horizontal dimension and the development of the vertical dimension has been almost neglected
کلیدواژهها [English]
- "Social security"
- :development programs"
- " social insurance"
- "social protection"
- امیری، مجتبی؛ محمودی، وحید؛ راغفر، حسین و پروندی، یحیی. (1395)، «بررسی نظری-تطبیقی نظامهای تأمین اجتماعی: مسیریابی توسعه نظام سه لایه تأمین اجتماعی ایران»، فصلنامه سیاستگذاری عمومی، دوره 2، شماره 4: 9-28.
- امیدی، رضا. (1391)، «تحلیل برنامههای عمران و توسعه ایران از منظر مؤلفههای برنامهریزی اجتماعی»، فصلنامه برنامهریزی و بودجه، سال 17، شماره 4: 97-114.
- بادینی، حسن و پشتدار، حسین. (1390)، «نظام حقوقی تأمین اجتماعی؛ گذار از دولت رفاه به ایده حکمرانی مطلوب»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره 16، شماره 62: 295-328.
- پناهی، بهرام. (1378)، فرایند عملیاتی نظام تأمین اجتماعی. فصلنامه تأمین اجتماعی سال اول شماره یک: 91-109.
- پیتر، تاونسند. (1397)، سه الگوی تأمین اجتماعی در تاریخ کشورهای صنعتی؛ تأملی دوباره بر نقش تأمین اجتماعی در توسعه،ترجمه: میکائیل عظیمی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- جعفریمقدم، محسن. (1397)، «تبیین نهادی برنامهریزی دولتی تأمین اجتماعی در ایران (1392-1367)»، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال 13، شماره 2: 66-97.
- حسینی، سیدرضا. (1392)، نقد و بررسی الگوهای تأمین اجتماعی مرسوم و ارائه الگوی سازگار با نگرش اسلامی، رساله مقطع دکتری پژوهشکده علوم اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
- خالقپرست، حسین؛ راسخ، محمد و نعیمی، عمران. (1396)، «تحلیل حقوقی تأمین اجتماعی ایران در پرتو اصول و الگوهای نظام تأمین اجتماعی مطلوب»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 17، شماره 37:9-64.
- دپارتمان تأمین اجتماعی دفتر بینالمللی کار. (1396)، اصول تأمین اجتماعی، ترجمه: حسین مشیری و علی تبریزی، تهران: موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
- کیاء الحسینی، سید ضیاء. (1381)، تأمین اجتماعی در ایران با تکیهبر منابع اسلامی. تهران: موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی
- صالحی شهرابی، مهران. (1396)، بررسی ساختار تأمین اجتماعی کشورهای جهان با تأکید بر کشورهای منتخب، تهران: موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
- طالب، مهدی. (1376)، تأمین اجتماعی، مشهد: انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)
- هریس،کوان. (1398)، انقلاب اجتماعی، سیاست و دولت رفاه در ایران، ترجمه: محمدرضا. فدایی، تهران: شیرازه کتاب ما.
- هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1394)، «بررسی گفتمان عدالتِ حاکم بر مقولۀ تأمین اجتماعی در دولتهای پس از انقلاب اسلامی»، فصلنامه برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 23: 2-49.