نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادمطالعات فرهنگی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

3 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

میان تعاریف روزمره عدالت و متون سیاستگذاری شکاف وجود دارد. هدف این پژوهش بررسی تعاریف عدالت در این دو ساحت به منظور رفع شکاف‌های احتمالی است. انواع تعریف شامل توزیعی، رویه‌ای، مراوده‌ای و معرفتی که از متون نظری استخراج شده بودند برای حساسیت نظری انتخاب شدند و از قو‌م‌نگاری مجازی و روش تحلیل تماتیک برای بررسی فضای مجازی و متون سیاستگذاری استفاده شد. نتایج نشان دادند که تعریف جوانان از عدالت عمدتا شامل عدالت توزیعی و رویه‌ای بوده و منطبق با تعریف کالایی گفتمان رسمی است، ضمن اینکه مرکزگرایی و تمایزگذاری در توزیع مواهب که در یافته‌های سیاستگذاری دیده می‌شوند، مورد نقد هستند. گرچه داده‌های فضای مجازی بر اهمیت عدالت اطلاعاتی و معرفتی برای جوانان تأکید داشتند اما عدالت اطلاعاتی یعنی قرار گرفتن جوانان در معرض اطلاعات و تصمیم-گیری‌ها، و عدالت معرفتی یعنی حضور جوانان در فرایند معناسازی در مورد عدالت و حضور داشتن آنان در فرایندهای تولید سیاست‌گذاری‌ها به ندرت در متون سیاستگذاری دیده شد. گرچه برخی از اسناد و مصوبات جوانان بر مشارکت‌جویی جوانان در امور مختلف تأکید کرده‌اند اما سیاست‌گذاری مدونی پیرامون حضور جوانان در تشکل‌ها، احزاب و سازمان‌های مردم‌نهادی که در سیاستگذاری‌های کلان نقش دارند صورت نگرفته‌ است. سیاست‌گذاری‌های فرهنگی معطوف به جوانان نیز دچار مشکلاتی همچون بی‌توجهی به سبک زندگی‌های گوناگون، دیگری‌سازی به دلیل نگرش آسیب‌شناسانه که به پلیسی و قضایی کردن مسائل انجامیده و برون‌سپاری وظایف خویش هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of Youth Perspectives on Justice in Cyberspace and Policy Making

نویسندگان [English]

  • simin veisi 1
  • mohammad saeed zokaei 2
  • Ali Entezari 3

1 lecturer/Allameh Tabataba University

2 Professor of Cultural Studies, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabai University

3 Chair of Department of Sociology at Allameh Tabatabi' University

چکیده [English]

There is a gap between everyday definitions of justice and policy texts. Purpose of this study is to investigate the definitions of justice in these two areas in order to eliminate possible gaps. Types of definitions including distributive, procedural, interactional and epistemic justice extracted from theoretical texts were selected for theoretical sensitivity and virtual ethnography and thematic analysis were used to examine cyberspace and policy texts. The results show that young people's definition of justice mainly includes distributive and procedural justice and is consistent with the commodity definition of formal discourse, while centralism and differentiation in the distribution of goods seen in policy findings are criticized. Although cyberspace data emphasized the importance of informational and epistemic justice for young people, but informational justice means exposing young people to information and decision-making, and epistemic justice means involving young people in the process of making sense of justice and their presence in policy-making processes has rarely been seen in policy-making texts. Although some youth documents and resolutions have emphasized youth participation in various matters, there has been no codified policy regarding the presence of youth in organizations, parties and non-governmental organizations that are involved in macro-policies. Youth oriented cultural policies also face problems such as disregard for different lifestyles, otherization due to pathological attitudes that lead to policing and judicialization of issues, and outsourcing of their duties.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Distributive and Procedural Justice
  • Informational Justice
  • Epistemic Justice
  • Cyberspace
  • policy makings
  • Perspectives on Justice
  • برنامه‌های توسعه اول تا ششم جمهوری اسلامی ایران.
  • تاج مزینانی، علی‌اکبر و خرم‌آبادی، فاطمه. (1395)، «بررسی مقایسه‌ای زنان و مردان جوان شهرستان نهاوند در ارتباط با میزان و ابعاد (عینی-ذهنی) طرد اجتماعی»، فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، دوره دهم، شماره 2، پیاپی (33)، 42-23.
  • ذکایی، محمد سعید و شفیعی، سمیه سادات. (1389)، «کالبدشکافی سیاست‌گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در حوزه سبک زندگی دختران»، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره ششم، شماره 20، 119-77.
  • راولز، جان. (1383)، عدالت به‌مثابه انصاف: یک بازگویی، ویراسته آرین کلی، ترجمه عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
  • راغفر، حسین و فدوی اردکانی، مرجان. (1393)، «چارچوبی تحلیلی در نظریه توسعه: فرهنگ، قدرت و نابرابری»، بررسی مسائل اقتصاد ایران، دوره اول، شماره 2، 115-91.
  • راغفر، حسین؛ صفرزاده، اسماعیل و علی‌اکبری سلامی، فهیمه. (1397)، «اندازه‌گیری شاخص نابرابری چندبعدی در مناطق شهری ایران 1392-1368»، پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، دوره هجدهم، شماره 1، 154-127.
  • رضاپور، اکبر. (1375)، درک عدالت در میان جوانان، استاد راهنما: محمدصادق مهدوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
  • زاهدی مازندرانی، محمدجواد؛ صدیق سروستانی، رحمت‌الله؛ محمود. (1392)، «احساس عدالت و عوامل اجتماعی مرتبط با آن»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، دوره سیزدهم، شماره 4، 186-159.
  • سازمان ملّی جوانان کشور، دبیرخانه شورای عالی جوانان. (1382)، برنامه ملّی جوانان، 1382 و 1383، تهران.
  • سازمان ملّی جوانان، دبیرخانه شورای عالی جوانان. (1383)، سند ملّی توسعه و ساماندهی امور جوانان، برنامه ملّی ساماندهی امور جوانان، سند ملّی توسعه ویژه (فرابخشی)، تهران.
  • سازمان ملّی جوانان، دبیرخانه شورای عالی جوانان. (1384)، سند ملّی جوانان در چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی ایران، تهران.
  • سازمان ملّی جوانان، شورای عالی جوانان. (1384(، سیاست ملّی جوانان در جمهوری اسلامی ایران، تهران.
  • سازمان ملّی جوانان، معاونت مطالعات و تحقیقات. (1386)، سیاست‌گذاری جوانان در جمهوری اسلامی ایران (1386-1357)، تهران، ایران.
  • شورای عالی انقلاب فرهنگی.) 1393)، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، تهران.
  • شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1394)، مصوبات حجاب و عفاف، تهران.
  • شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1397)، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی (27 آذر 1363- 29 اسفند 1396)، تهران.
  • پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با همکاری وزارت کشور و مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا). (1393)، طرح ملّی سنجش سرمایه اجتماعی کشور، تهران.
  • غفاری، غلامرضا. (1397)، ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (۱۳۹۴) حسب جمعیت دانشجو و غیر دانشجو: یافته‌های پیمایش ملّی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  • فلیک، اووه. (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • قاضی نژاد، مریم؛ رهنما، فاطمه و کلهر، کیانا. (1394)، «طرد عینی و ذهنی جوانان در ایران»، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره چهاردهم، شماره 29، 76-49.
  • کوثری، مسعود. (1387)، «نسل‌های ایکس، وای وزد و سیاست‌گذاری فرهنگی در ایران»، راهبرد فرهنگ، شماره 3، 84-65.
  • نوایی لواسانی، محمد؛ صدیق سروستانی، رحمت‌الله و زاهدی مازندرانی، محمدجواد. (1392)، «احساس عدالت و عوامل اجتماعی مرتبط با آن»، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، دوره سیزدهم، شماره 49، 186-160.
  • والزر، مایکل. (1389)، حوزه‌های عدالت: در دفاع از کثرت‌گرایی و برابری، ترجمه صالح نجفی، تهران: ثالث.
  • وزارت ورزش و جوانان، مرکز مطالعات و پژوهش‌های راهبردی وزارت ورزش و جوانان. (1391)، شاخص‌های ساماندهی امور جوانان، تهران.
  • وزارت ورزش و جوانان، دفتر هماهنگی و ساماندهی امور جوانان. (1392)، مجموعه مصوبات ستاد ملّی ساماندهی امور جوانان، تهران.
  • هزارجریبی، جعفر. (1390)، «بررسی احساس عدالت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر تهران)»، جامعه‌شناسی کاربردی، دوره بیست و دوم، شماره 3، پیاپی 43، 41-62.
  • یعقوبی، داریوش. (1388)، درک ایرانیان از عدالت، تهران: جامعه شناسان.