نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه

10.22054/qjsd.2024.75804.2523

چکیده

آمایش سرزمین، راهبرد حیاتی برای حفاظت از یکپارچگی سرزمین و استفاده بهینه از استعدادهای(طبیعی و اجتماعی) سرزمینی است و بدون برخورداری از نظام بودجه‌ریزی مبتنی بر محیط و پویایی‌های محیطی، قابل تصور نیست. بودجه آمایش سرزمینی، راهبردی اصلاحی در نظام بودجه‌ریزی است که تقسیم منابع را متکی بر شناسایی کلیت و یکپارچگی سرزمین، صورت‌بندی و عملیاتی می‌سازد. از این‌رو، بودجه آمایش سرزمینی حداقل چهار ویژگی مهم دارد که به ترتیب عبارتند از: 1) «منعطف»؛ یعنی متناسب با تغییرات محیطی و پذیرایِ اصل تنوع زیستیِ طبیعی و اجتماعی و سازگار با ویژگی‌های زیستی در فلات ایران. 2) دارای «وحدت» نه فقط در شاکله و شیوه ارائه سند بودجه، بلکه بهره‌مند از وحدت ناشی از پیوستگیِ اجتماعی-زیستی و اقتصاد بوم‌شناختی است. 3) «شفاف» در انعکاس روندِ تغییرات بافتِ مجتمع‌های زیستی می‌باشد. 4) «مشارکت‌پایه» طراحی و اجرا می‌شود. با توجه به تصویب سند ملی آمایش سرزمین، پرسش اصلی مقاله عبارت است از اینکه: لایحه بودجه سال 1402 توانسته است کل‌نگری و مفصل‌بندیِ تغییرات تنوع زیستی(طبیعی و اجتماعی) و ساختار فضایی کشور را صورت‌بندیِ مالی-فنی نماید؟ تحلیل انتقادی و آمایشی متن لایحه بودجه سال 1402 و مقایسه آن با لایحه بودجه سال 1401 نشان می‌دهد لایحه بودجه سال 1402 نیارمند ترمیم از طریق پی‌ریزی قانونی، مفهومی، عملیاتیِ و اتکاء بر علوم محیطی است. برای بهبود بودجه‌ریزی 9 پیشنهاد ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Budgeting based on environmental changes (social-ecological) (Case study: the budget bill of 1402 as "spatial planning budget")

چکیده [English]

Land use planning is a vital strategy for protecting the integrity of the land and optimal use of the land's (natural and social) talents, which cannot be imagined without a budgeting system based on the environment and environmental dynamics. Therefore, the Land use planning budget has at least four important features, which are: 1) "flexible"; That is, in accordance with the environmental changes and receptive to the principle of natural and social biodiversity and compatible with the biological characteristics of the Iranian plateau. 2) It has "unity" not only in the form and way of presenting the budget document, but it also benefits from the unity resulting from socio-biological continuity and ecological economy. 3) "Transparent" reflects the process of changes in the texture of biological complexes. 4) "Basic participation" is designed and implemented. The main question of the article is: Has the budget bill of 1402 been able to make a financial-technical formulation of the overview and detailing of the changes in biodiversity (natural and social) and the spatial structure of the country? The analysis of the budget bill of 1402 and its comparison with the budget bill of 1401 shows that the budget bill of 1402 is a supporter of restoration through legal, conceptual, operational foundation and reliance on environmental science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land Use Planning budget
  • Budget unity
  • Social justice
  • Planetary boundaries
  • Territorial talents