محمد مهاجری؛ ابوالقاسم حیدرآبادی؛ علی رحمانی فیروزجاه
چکیده
در این پژوهش تأثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شهروندان تهرانی در انتخاب الگوی غذایی مورد بررسی قرار گرفت. با روش پیمایشی و نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای پرسشنامهی محققساختهای میان 384 نفر از ساکنان بالای 15 سال شهر تهران توزیع شد. 6/66 درصد شهروندان تهرانی سرمایه فرهنگی کم، 6/27 درصد سرمایه فرهنگی متوسط و همچنین 7/5 درصد آنان سرمایه ...
بیشتر
در این پژوهش تأثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شهروندان تهرانی در انتخاب الگوی غذایی مورد بررسی قرار گرفت. با روش پیمایشی و نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای پرسشنامهی محققساختهای میان 384 نفر از ساکنان بالای 15 سال شهر تهران توزیع شد. 6/66 درصد شهروندان تهرانی سرمایه فرهنگی کم، 6/27 درصد سرمایه فرهنگی متوسط و همچنین 7/5 درصد آنان سرمایه فرهنگی زیاد دارند. 7/55 درصد از پاسخگویان سرمایه اجتماعی متوسط، 9/28 درصد سرمایه اجتماعی زیاد و 4/15 درصد سرمایه اجتماعی کم دارند. 2/60 درصد پاسخگویان سرمایه اقتصادی کم، 7/30 درصد دارای سرمایه اقتصادی متوسط و 1/9 درصد سرمایه اقتصادی زیاد دارند. 4/54 درصد در طبقه اجتماعی متوسط، 3/32 درصد طبقه اجتماعی پایین و 3/13 درصد در طبقه اجتماعی بالا قرار دارند. سن، تأهل و تحصیلات با انتخاب الگوی غذایی در ارتباط است و جنسیت و شغل ارتباطی با انتخاب الگوی غذایی ندارد. نتایج و مدل معادلات ساختاری نیز در این پژوهش نشان داد، سرمایههای اجتماعی و اقتصادی و طبقه اجتماعی بر انتخاب الگوی غذایی مؤثر است. سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و طبقهی اجتماعی در انتخاب الگوهای غذایی مؤثر است. دو الگوی غذایی به ترتیب شامل ۹ و ۵ ماده‌ی غذایی با عنوان الگوی غذایی کارمندی – جوان‌پسند و سنتی یافت شد.
جعفر هزار جریبی؛ مسعود عالی نیسی؛ علی اکبر تاج مزینانی؛ جواد فعلی
چکیده
تغییرات جمعیتی، خانوادگی، اقتصادی، شغلی و فرهنگی به موضوع حمایت از سالمندان در آینده ابعاد پیچیده ای بخشیده است. یکی از ارکان این حمایت، مراقبان خانوادگی هستند که ما در این تحقیق در صدد ارائه راهبردهای برای حمایت از آنها هستیم. روش شامل چهار بخش می باشد: بخش اول؛ دو پیشران اصلی (که از16 عامل کلیدی تشکیل شده اند) موثر بر حمایت از سالمندان ...
بیشتر
تغییرات جمعیتی، خانوادگی، اقتصادی، شغلی و فرهنگی به موضوع حمایت از سالمندان در آینده ابعاد پیچیده ای بخشیده است. یکی از ارکان این حمایت، مراقبان خانوادگی هستند که ما در این تحقیق در صدد ارائه راهبردهای برای حمایت از آنها هستیم. روش شامل چهار بخش می باشد: بخش اول؛ دو پیشران اصلی (که از16 عامل کلیدی تشکیل شده اند) موثر بر حمایت از سالمندان با توجه به نتایج مطالعات پیشین و مصاحبه با نخبگان استخراج گردید بخش دوم: برای هر پیشران دو وضعیت مطلوب و نامطلوب متصور است که از تقاطع آنها چهار سناریو استخراج گردید. بخش سوم: راهبردهای حمایت از مراقبان غیررسمی سالمندان از طریق مصاحبه با متخصصان استخراج گردید. نمونه شامل 20 متخصص حوزه سالمندی می باشد. مرحله چهارم: راهبردها و سیاست های استخراج شده برای هر سناریو با تکنیک پرسشنامه توسط پانل نخبگان مشخص شد و با روش HAP و با نرم افزار AHP-SOLVER اولویت بندی شدند. پیشران های موثر بر حمایت از مراقبان غیر رسمی سالمندان شامل ؛ "وضعیت فرهنگی- اجتماعی" و "منابع در اختیار" می باشد. راهبردهای مطرح شده جهت حمایت از مراقبان شامل؛ خدمات مالی به مراقب، خدمات بیمه های درمانی و حوادث، ارائه بسته های حمایتی ، ارائه خدمات آموزشی مورد نیاز مراقب، ارائه فرجه مراقبتی و کمک مراقب به مراقب می باشد.
حسین امیری؛ محمود نجفی نژاد؛ سیده محدثه موسوی؛ محمدحسین حسنی
چکیده
در سال‌های اخیر با گسترش مدل‌های رشد درون‌زا، سرمایه انسانی و اجتماعی به عنوان عوامل اصلی رشد اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، سرمایه اجتماعی که مؤلفه اصلی آن اعتماد است جایگاه خاصی در مطالعات رشد پیدا کرده است. هدف مطالعه پیش‌رو بررسی رابطه بین رشد اقتصادی و سرمایه اجتماعی در ایران است. برای این منظور ارتباط بین نیروی ...
بیشتر
در سال‌های اخیر با گسترش مدل‌های رشد درون‌زا، سرمایه انسانی و اجتماعی به عنوان عوامل اصلی رشد اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، سرمایه اجتماعی که مؤلفه اصلی آن اعتماد است جایگاه خاصی در مطالعات رشد پیدا کرده است. هدف مطالعه پیش‌رو بررسی رابطه بین رشد اقتصادی و سرمایه اجتماعی در ایران است. برای این منظور ارتباط بین نیروی کار، سرمایه فیزیکی، سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بر روی رشد اقتصادی با استفاده از داده‌های مقطعی و برای استان‌های ایران بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی در کنار سایر عوامل تولید تأثیر معناداری بر رشد اقتصادی داشته است. همچنین به منظور پیش‌بینی و برنامه‌ریزی آتی در جهت بهبود و افزایش سطح سرمایه اجتماعی، به سنجش مدل سرمایه اجتماعی پرداخته شده است. از بین عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی، سن و اشتغال در بخش کشاورزی، حومه‌نشینی، نابرابری توزیع درآمد و مهاجرت تأثیر معنادار و منفی بر سرمایه اجتماعی دارند در حالیکه، آموزش، مشارکت زنان در نیروی کار، اشتغال در بخش صنعت و خدمات، مالکیت خانه و تشکیل خانواده تأثیر مثبت و معنادار بر سرمایه اجتماعی دارند. با توجه به نتایج، پیشنهاد می‌شود که دولت ضمن پیش‌بینی سرمایه اجتماعی استان‌ها باتوجه به عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی، برای بهبود آن در استان‌هایی با سطح پایین سرمایه اجتماعی چاره‌جویی کند.
داریوش رضاپور؛ رحمان باقری
چکیده
توانمندسازی مالی زنان روستایی و مشارکت آنان در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار روستایی است. یکی از رایج‌ترین طرح‌های توانمندسازی که در قالب نظام اعتبارات خُرد در ایران مطرح می‌باشد، صندوق‌های قرض-الحسنه است. در سال‌های اخیر گونه‌ی جدیدی از آنها در نقاط روستایی شکل‌گرفته‌اند ...
بیشتر
توانمندسازی مالی زنان روستایی و مشارکت آنان در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار روستایی است. یکی از رایج‌ترین طرح‌های توانمندسازی که در قالب نظام اعتبارات خُرد در ایران مطرح می‌باشد، صندوق‌های قرض-الحسنه است. در سال‌های اخیر گونه‌ی جدیدی از آنها در نقاط روستایی شکل‌گرفته‌اند که مبتنی بر پیوندها و شبکه‌های غیررسمی بوده و با مدل‌های رایج تفاوت دارند. لذا هدف نوشتار حاضر، پی بردن به کارآیی صندوق‌های مبتنی بر روابط خویشاوندی- همسایگی در رشد توانمندی زنان دهستان تنگ‌سیاب شهرستان کوهدشت است؛ پس ضمن الهام از تعاریف و رویکردهای توانمندسازی، با بهره‌گیری از روش کیفی و از طریق فنون مصاحبه نیمه ساخت‌یافته و عمیق، مشاهده مشارکتی و بحث گروهی متمرکز با 23 نفر که با نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند، به گردآوری داده‌ها پرداخته است. مصاحبه‌ها ضبط و نوشته‌شده و با روش تماتیک، تحلیل شدند و درمجموع، 48 مفهوم و 9 مقوله بدست آمد. بر اساس یافته‌ها، تشکیل و عضویت در این صندوق‌ها می‌تواند به درآمدزایی و سهیم‌شدن زنان در دارایی‌های خانواده، افزایش قدرت تصمیم‌گیری در خانواده و روستا، بهبود باورهای عمومی نسبت به زنان، حفظ و تداوم کار گروهی و گسترش آن به امور دیگر منجر شود. ازاین‌رو صندوق‌های مذکور، با بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان زمینه‌ی دستیابی به سطوحی از توانمندی را تسهیل می‌سازند.
مرتضی سالمی قمصری؛ سهراب یزدانی؛ مرتضی فرهادی؛ فرشاد مومنی
چکیده
در این مقاله از منظر جامعه‌شناسی تاریخی به اصل چهار ترومن که به‌عنوان یکی از معروف‌ترین برنامه‌های آمریکا برای مهار کمونیسم در اروپا معرفی‌شده بود پرداخته‌شده است. بر اساس اصل چهار کمک‌های آمریکا به دو منظور صورت می‌گرفت: «نخست ایجاد ثبات اقتصادی برای جلوگیری از رشد کمونیسم و دوم کمک به اقتصاد آمریکا از طریق قادر ساختن اروپاییان ...
بیشتر
در این مقاله از منظر جامعه‌شناسی تاریخی به اصل چهار ترومن که به‌عنوان یکی از معروف‌ترین برنامه‌های آمریکا برای مهار کمونیسم در اروپا معرفی‌شده بود پرداخته‌شده است. بر اساس اصل چهار کمک‌های آمریکا به دو منظور صورت می‌گرفت: «نخست ایجاد ثبات اقتصادی برای جلوگیری از رشد کمونیسم و دوم کمک به اقتصاد آمریکا از طریق قادر ساختن اروپاییان به خرید کالاهای آمریکایی؛ که پس از گذشت زمان کوتاهی به دیگر کشورها که در معرض رفتن به پشت پرده آهنین بودند نیز سرایت کرد. هدف از تدوین این مقاله بررسی شرایط تاریخی اصل چهار و اثرات آن در ایران بر اساس نظریه‌های توسعه است. نظریه‌های توسعه در سه گروه وابستگی، جهانی و نوسازی قابل دسته‌بندی است. در این میان نظریه‌پردازان نوسازی معتقد بودند که برای ایجاد رشد اقتصادی پایدار و خودجوش در جهان سوم، کشورهای جهان سوم باید مرحله گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن که کشورهای پیشرفته قبلاً تجربه کرده‌اند، را تجربه کنند. ایشان موانع اساسی نوسازی را در نهادها و ارزش‌های فرهنگی سنتی کشورهای جهان سوم می‌دیدند که با رشد و توسعه اقتصاد و صنعتی شدن در تضاد است. هدف کوتاه‌مدت اصل چهار جلوگیری از نفوذ کمونیسم در اروپا و کشورهای حساس برای آمریکا بود که توانست به آن دست یابد اما با ریل‌گذاری ویژه در بلندمدت هم توانست به اهدافی که موردنظر دولت آمریکا بود دست یابد
محمدرضا امیری فهلیانی
چکیده
ارزیابی و مدیریت تأثیر بیماری‌های همه‌گیر در مقیاس بزرگ با در نظر گرفتن تنها خطر فردی و شدت بیماری بسیار دشوار است و می‌تواند بسیار گران باشد. همه‌گیری‌های بزرگ و محلی به طور یکسان بر سرنوشت ملل و پیشرفت تمدن تأثیر گذاشته و امپراتوری‌ها را تعیین کرده و و باعث می‌شود عفونت‌ها بازیگران تاریخ درام بشریت باشند. پژوهش حاضر از نظر هدف ...
بیشتر
ارزیابی و مدیریت تأثیر بیماری‌های همه‌گیر در مقیاس بزرگ با در نظر گرفتن تنها خطر فردی و شدت بیماری بسیار دشوار است و می‌تواند بسیار گران باشد. همه‌گیری‌های بزرگ و محلی به طور یکسان بر سرنوشت ملل و پیشرفت تمدن تأثیر گذاشته و امپراتوری‌ها را تعیین کرده و و باعث می‌شود عفونت‌ها بازیگران تاریخ درام بشریت باشند. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش-پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی صورت گرفته‌است.مطالعه حاضر با عملیاتی‌کردن چارچوب تاب‌آوری، یک رویکرد ظریف‌تر و جامع‌تر را برای بهینه‌سازی برنامه‌های مهار و سیاست‌های کاهش با استفاده از شاخص‌های موثر در تاب-آوری اجتماعی شهرهای کوچک با نمونه موردی شهر نورآباد با رویکرد آینده‌پژوهی در مورد شیوع بیماری‌های همه‌گیر ارائه می-دهد. نیروهای پیشران با روش‌دلفی مشخص، و سپس این عوامل براساس میزان اهمیت و عدم‌قطعیت، اولویت‌بندی و حیاتی‌ترین عوامل مشخص، و برای نوشتن سناریوهای محتمل از نرم‌افزار (Micmac) استفاده شده است. در مرحله سناریوپردازی، تعداد 31 متتغیر کلی شناسایی و در این نرم‌افزار تعریف شدند. با توجه به یافته‌های پژوهش از بین این عوامل شاخص تورم و فقر تاثیرگذارترین عوامل کلیدی در تاب‌آوری اجتماعی این شهر در مواجهه با بیماری‌های واگیردار می‌باشد همچنین پایین بودن درآمد و فصلی بودن اشتغال در رتبه های بعدی و دارای بیشترین اثرگذاری مستقیم و همچنین آمادگی اجتماعی و توانایی انطباق با تنش‌ها دارای بیشترین میزان اثرگذاری غیرمستقیم بر دیگر متغیرها بوده‌‌اند.
حسین دانش مهر؛ کمال خالق پناه؛ عثمان هدایت
چکیده
چکیدهمفروضه بنیادین پژوهش حاضر این گزاره است که بازارچههای مرزی و توسعه وابسته آن، سیاست مناسبی برای توسعه مناطق مرزی نبوده است. روش پژوهش حاضر، روش نظریه‌ی زمینه‌ای است که در آن به شرایط زمینه‌ای، علی و مداخله‌ای، پیامدها و همچنین راهبردها می-پردازد. ابزار گردآوری داده‌های مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته است که در این راستا با ...
بیشتر
چکیدهمفروضه بنیادین پژوهش حاضر این گزاره است که بازارچههای مرزی و توسعه وابسته آن، سیاست مناسبی برای توسعه مناطق مرزی نبوده است. روش پژوهش حاضر، روش نظریه‌ی زمینه‌ای است که در آن به شرایط زمینه‌ای، علی و مداخله‌ای، پیامدها و همچنین راهبردها می-پردازد. ابزار گردآوری داده‌های مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته است که در این راستا با 45 نفر از ذی‌ربطان و ذی‌نفعان بعنوان نمونه‌های هدفمند شامل دهیاران، اعضای شوراهای بخش و روستاها، کارشناسان بازارچه‌ها تا مرحله اشباع داده‌ها، گفتگوهای عمیق صورت گرفت. بر اساس منطق روش نظریه زمینه‌ها داده‌ها در سه سطح کدگذاری باز، محوری و گزینشی استخراج شدند که تعداد مفاهیم ساخته‌شده در این مرحله 134 مفهوم اولیه، 15 مقولۀ محوری، ٤ مقولۀ اصلی و یک مقولۀ هسته‌ای استخراج شد. مقولات اصلی عبارتند از؛ کمبود زیرساخت‌های توسعه‌ای، اضمحلال بخش کشاورزی و دامداری و انزوای فرهنگی_اجتماعی، ناکارآمدی در سیاست‌های ترمیمی. تحلیل این مقولات، ما را به مقوله‌ی هسته‌ای یعنی طرد نهادی و ساختاری اجتماعات مرزی سوق داد. بر مبنای آن می‌توان نتیجه گرفت که منطق حاکم بر توسعه‌ی مرز محور با ارائه بازارچه‌ها به عنوان مهمترین محور توسعه در این مناطق، اجتماعات مرزی را طرد نموده است و ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های آنها را به اضمحلال کشانده است. واژگان کلیدی: توسعه مرز محور، بازارچههای مرزی، توسعه‌ی محلی، اضمحلال ظرفیت‌ها و فرصت‌ها، اجتماعات مرزی
